Met Pinksteren is het weer Sterksel kermis, maar hoe is het in de loop der jaren feitelijk vergaan met deze jaarlijks terugkerende gebeurtenis.
De geschiedenis herhaalt zich.
Voor het begin moeten we bijna 100 jaar terug, toen Sterksel eigendom was van Maatschappij N.V. De Heerlijkheid Sterksel (1915 - 1926).
De opzet van deze Maatschappij was her realiseren van een villapark met zwembaden en sportterrein op Sterksel.
Daar bleek echter weinig animo voor te zijn en daarom werd overgegaan op het ontginnen van de gronden en het oprichten van enkele grote stallen en schuren voor landbouw en veeteelt.
De kermis was een groots evenement waar iedereen bij wilde zijn. Er werden volksspelen gehouden en jong en oud deden daar aan mee
Fried Schonenburg uit Heeze stond er met een kraam met alleen snoepgoed en sigaren.
Dit alles schreef mijn vader (1903-1990) in 1986 over de historie van Sterksel en hij vervolgde: “Het kermis comité kreeg 200 gulden van de Maatschappij om prijzen te kopen en voor de kinderen tombola (loterij) te houden.
Gemiddeld waren dat prijzen van 15 cent per stuk. Meneer Schilleman en ik gingen jaarlijks prijzen kopen bij de Olifant (een speelgoedwinkel) in Eindhoven. z
Gerrit Beenders zat toen ook in het kermiscomité. De volksspelen waren balletje kruien, ringsteken, spriet lopen, snel roken, niet lachen, fietsen, hardlopen, zaklopen en touwtrekken.
Later is er een draaimolen gekomen en deze betaalde 25 gulden staangeld.
Dinsdags moest de draaimolen 2 uur gratis draaien voor de kinderen. De bewoners van Providentia namen ook deel aan de kermis.
Gedanst werd er voor het eerst in de schuur bij Eilers, op een lemen vloer, waar gehakseld stro overheen was gestrooid om de vloer wat glad te maken.
Het kermiscomité moest toezicht houden en om 10.00 uur ’s avonds was het afgelopen.
Na het faillissement van De Maatschappij kwamen er veel nieuwe bewoners op Sterksel.
De volksspelen gingen er langzaam uit toen er meer attracties kwamen en kreeg het kermiscomité minder werk. Daarvoor in de plaats kreeg het kermiscomité staangeld van de verschillende attracties.”
Terwijl in andere plaatsen de organisatie van de kermis in handen van de gemeente was, bleef het kermiscomité dit op Sterksel doen.
Ook de organisatie van Koninginnedag en de intocht van Sint Nicolaas werden als taken aan het kermiscomité toegevoegd.
Al snel veranderde toen de naam van kermiscomité in Oranjecomité, dit omwille van het innen van de jaarlijkse subsidie die de gemeente voor Koninginnedag beschikbaar had.
Dat het kermiscomité zich niet uit het veld liet slaan tijdens de crisis van de dertiger jaren en de dreigende Tweede Wereldoorlog blijkt wel uit bijgaand affiche van de kermis op Sterksel in 1940.
Bij de voorbereiding en het opmaken van het affiche kon niemand bevroeden dat twee dagen vóór Sterksel kermis de Tweede Wereldoorlog echt uitbrak en dat op die eerste Pinksterdag er drie soldaten sneuvelden in de bossen nabij het einde van de Vlaamseweg.
Met de inkomsten van het staangeld van de kermisexploitanten kon men wel zeggen dat het Oranjecomité er warmpjes bij zat.
Sterkselse verenigingen klopte dan ook nimmer tevergeefs aan bij het Oranjecomité voor een financiële bijdrage bij gelegenheid van een jubileumfeest of dergelijke.
In 1980 kwam onverwachts toch verandering in die situatie omdat bij het 50 jarig jubileum, het voltallige Oranjecomité tegelijk aftrad om plaats te maken voor verjonging.
De toenmalige leden van het Oranjecomité, Jan Loeff, Karel Reiling, Jan Frissen, Jan Polman, David Schilleman en Gerrit Beenders, zij stonden bekend als de sigarenrokers, deden dat al 30, 40 of 50 jaar.
Gerrit Beenders “mister kermis” zelfs al méér dan 50 jaar.
Voor het invullen van de ontstane vacatures waren twee vergaderingen nodig met de Sterkselse verenigingen om een goede formule te vinden.
Met het vermoeden dat er wel eens veel geld in kas zou zijn, wilden best veel verenigingen vertegenwoordigd zijn in het Oranjecomité.
Uiteindelijk werd besloten dat de nieuwe leden van het Oranjecomité vertegenwoordigd moest worden door tenminste 4 jeugdverenigingen waaronder de school, 1 sportvereniging, 2 verenigingen met culturele achtergrond.
Nadat de nieuwe leden van het Oranjecomité het stokje hadden overgenomen en “geraden” hadden wat de vertrekkende leden van het Oranjecomité nog in kas hadden, (1100,- gulden), werden zij, Cees van Rulo, Wim HIkspoors, Grad Louwers, Jan Kemperman, Henny van de Voort, Gerard Noordman, uitgenodigd op het gemeentehuis in Maarheeze. (Sterksel hoorde toen nog bij gemeente Maarheeze)
Na het welkom door burgemeester van de Broek, wenste hij de nieuwe leden van het Oranjecomité heel veel succes met de organisatie van Koninginnedag en de intocht van Sinterklaas.
Over de Sterkselse kermis hoefde de nieuwe leden van het Oranjecomité zich niet meer druk te maken, dat had de gemeente zelf naar zich toe getrokken.
www.sterksel.n...
27 сен 2024
