Sự phát triển thần kỳ của Bangladesh
Bangladesh nổi lên như một câu chuyện thành công đầy bất ngờ và ấn tượng của châu Á trong những thập kỷ gần đây. Để hiểu rõ hơn về sự trỗi dậy ngoạn mục này, chúng ta cần nhìn lại lịch sử đầy biến động của quốc gia Nam Á này. Vào thời kỳ thuộc địa, khu vực mà ngày nay là Bangladesh, hay còn gọi là nửa phía đông của Bengal, được biết đến là một trong những vùng đất nghèo nhất thuộc địa Anh. Nhưng nghịch lý thay, trước thời kỳ Raj thuộc Anh, vào thế kỷ 18, Bengal lại là một trong những vùng đất thịnh vượng nhất Ấn Độ.
Sự giàu có của Bengal thời kỳ đó đến từ vị thế trung tâm thương mại toàn cầu của nó. Vải mỏng, lụa và ngọc trai từ Bengal được săn đón trên khắp thế giới. Diêm tiêu được xuất khẩu sang châu Âu, thuốc phiện được bán cho Indonesia, tơ thô đến tay các thương nhân Nhật Bản và Hà Lan, trong khi vải cotton và lụa sản xuất tại đây được xuất khẩu đi khắp toàn cầu. Nhờ vào hoạt động thương mại sôi động, mức sống và thu nhập thực tế của người dân Bengal thế kỷ 18 tương đương với Anh, quốc gia có mức sống cao nhất châu Âu thời bấy giờ.
Tuy nhiên, giai đoạn hoàng kim của Bengal dần lụi tàn sau thời kỳ khai thác thuộc địa của Anh. Sau khi giành được độc lập và trải qua cuộc phân chia đẫm máu vào năm 1947, Đông Bengal, nay là Đông Pakistan, trở thành một trong những quốc gia nghèo nhất tiểu lục địa Ấn Độ. Bi kịch chưa dừng lại ở đó. Năm 1971, sau khi tuyên bố độc lập và trở thành Bangladesh, đất nước non trẻ này tiếp tục chìm sâu vào nghèo đói bởi cuộc chiến tranh tàn khốc do Pakistan tiến hành nhằm giành lại vùng đất này. Cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng của biết bao người dân Bangladesh, trong đó có nhiều người tài giỏi, đồng thời tàn phá phần lớn cơ sở hạ tầng vốn đã ít ỏi.
Trong bối cảnh đó, sự ra đời của Bangladesh như một quốc gia độc lập không khỏi khiến thế giới bi quan. Ural Alexis Johnson, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách các vấn đề chính trị lúc bấy giờ, đã thẳng thừng gọi Bangladesh là một "trường hợp rắc rối quốc tế", và Ngoại trưởng Henry Kissinger cũng đồng tình với quan điểm này.
Thế nhưng, bất chấp những dự đoán u ám, Bangladesh đã vươn lên mạnh mẽ và phi thường. Chỉ trong vài thập kỷ, thu nhập bình quân đầu người của quốc gia này đã vượt qua cả Pakistan và Ấn Độ theo giá hiện tại. Mặc dù Ấn Độ vẫn dẫn đầu về sức mua tương đương, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của Bangladesh trước đại dịch đã vượt mốc 7%, bỏ xa cả Pakistan và Ấn Độ.
Sự phát triển thần kỳ của Bangladesh không chỉ thể hiện ở khía cạnh kinh tế. Người dân Bangladesh ngày nay không chỉ giàu có hơn mà còn khỏe mạnh hơn và được giáo dục tốt hơn. Tỷ lệ biết chữ đã tăng vọt, trong khi tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh giảm mạnh. Tuổi thọ trung bình của người dân Bangladesh vào năm 2021 là 72 tuổi, tăng 16 năm so với năm 1990. Gần như 100% trẻ em Bangladesh được đến trường tiểu học, một con số đáng kinh ngạc so với tỷ lệ chưa đến một phần ba vào những năm 1980. Chỉ số Phát triển Con người (HDI) của Bangladesh hiện đứng ở vị trí 129/189 quốc gia, vẫn còn tương đối thấp nhưng đã cao hơn cả Pakistan và Ấn Độ.
Trong vòng 52 năm kể từ khi giành được độc lập, Bangladesh đã tạo nên một cuộc chuyển đổi kinh tế đáng kinh ngạc. Ngân hàng Thế giới hiện đã phân loại Bangladesh là một nền kinh tế thu nhập trung bình thấp, một thành tựu đáng khen ngợi và là minh chứng cho tinh thần kiên cường của người dân nước này. Hành trình phát triển của Bangladesh mang đến nhiều bài học quý báu cho các quốc gia có thu nhập thấp trên thế giới, chứng minh rằng nghèo đói không phải là định mệnh và sự thịnh vượng là điều hoàn toàn có thể đạt được với nỗ lực phi thường và tầm nhìn đúng đắn. Nhưng liệu sự tăng trưởng này có bền vững?
30 сен 2024
