Abone OL: goo.gl/W99fFm
Copyright © ARB Şəki
Sayt: goo.gl/NfKDu5
Facebook: goo.gl/XVhVzG
İndi sizi Şirvanşahlar dövlətinin sonuncu iqamətgahı, fəth edilməsi mümkünsüz olan Buğurt qalasına aparacağıq. Bu möhtəşəm qala bir çox tarixi hadisələrə, döyüşlərə və ən nəhayət "Şirvanşahlar"ın süqutuna şahidlik edib. Hazırda isə tarixi sirlərlə dolu qalada arxeoloji qazıntı işi aparılır.
Şamaxının Qaladərəsi kəndində yerləşən, Şirvan hakimlərinin əfsanəvi Buğurt qalasına çıxmaq çəkiliş qrupumuz üçün elə də asan olmadı. Zirvəyə qalxmaq üçün yoxuşlu və keçilməz meşə cığırları ilə hərəkət xeyli çətin idi... Şamaxı şəhərindən 20 km şimal-qərbdə, Böyük Qafqaz sıra dağlarında dört tərəfi meşə ilə örtülü bir zirvədə yerləşən Buğurt qalasını ən yaxın məsafədən belə görmək mümkün deyil. Qalanın ətrafında Qaladərəsi, Keçmədin və Qaleyibuğurt kəndləri yerləşir. Qalaya gedən əsas yollarsa Qaladərəsi kəndindən keçir. Buğurt qalasından şərqdə, sıldırım qayalıqlarda Qız qalası adlanan kiçik qəsr də mövcuddur. Buğurt qalasının tədqiqi ilk dəfə ötən əsrin 70-ci illərində arxeoloq Hüseyn Ciddi tərəfindən aparılıb. 50 illik fasilədən sonra Şamaxı Arxeoloji ekspedisiyası tədqiqat işlərini yenidən bərpa edib. Qalanın tikilmə tarixi ilə bağlı dəqiq məlumatlar yoxdur. Aparılacaq arxeoloji tədqiqatlar bu məsələyə aydınlıq gətirəcək. Arxeoloqların fikrincə, bu adi qala deyil, geniş infrastruktura malik orta əsr qala-şəhəridir. Qalada mükəmməl su-kanalizasiya sistemi, relyefə uyğun çoxsaylı yaşayış binaları, inzibati binalar, saraylar, məscidlər, su anbarları, hamamlar mövcud olub. Qalanın divarları iri qaya və çay daşlarından inşa edilib. İkiqat qala divarlarının arası ilə mühafizəçilərin sərbəst gəzməsi üçün pillələr salınıb. Qala divarlarının üzəri kümbəzvari formada hörülüb. Bu da düşmənə mühafizəçilərin hərəkətini izləməyə imkan vermirdi. Ümumi sahəsi 17 ha olan qala-şəhərdə təqribi hesablamalara görə, 30 minə yaxın əhali yaşayıb. Əhaliyə məxsus yaşayış evləri qalanın əsasən aşağı hissəsində yerləşib. Qeyd edək ki, Buğurt qalası 1538-ci ildə Səfəvi şahı I Təhmasib tərəfindən alınaraq dağıdılıb, sonuncu Şirvanşah Şahrux əsir alınaraq öldürülüb. Bununla da min illik Şirvanşahlar dövlətinin varlığına son qoyulub.
#Buğurtqalası #Şirvanşahlar #tarixiqalalar
9 сен 2020
