Sau khi Đức Phật nhập diệt, thì 3 tháng sau các đệ tử của Phật mới kết tập lời dạy của Phật, ngang qua ai nghe Phật nói những gì thì nói lại ấy; đặc biệt là thị giả A nan, bởi ngoài thị giả A Nan thì không ai nghe được hết những gì Phật dạy; nên có 499 vị A La Hán rồi, nhưng không thể thiếu A Nan. Kết lập lần thứ 2 cũng bằng miệng cách Phật nhập diệt 100 năm. Kết tập lần thứ 3 cách Phật nhập diệt 218 năm cũng bằng miệng, và kết tập lần thứ 4 cách Phật nhập diệt 400 năm và cả 2 tạng: Nikaya và Đại thừa đều được viết xuống bằng văn tự. Đó cũng là lý do mà ngài Hòa Thượng Thích Viên Minh nói tất cả kinh Phật đều là truyền thuyết; và chẳng có kinh nào là kinh nguyên thủy (vì do đệ tử nói lại). Riêng bài kinh Tứ Niệm xứ là bốn nơi trụ ý vào (ý niệm trụ, tức đưa ý về nhất niệm vô ký, tức 4 đối tượng: thân, thọ, tâm, pháp) nhằm chế ngự tham - ưu tạm thời của tình thức mà thôi. Nó hoàn toàn khác với Vipassana; bởi vipassana là dụng chiếu soi của tánh giác; nên nó sao thấy vậy, nó sao nghe vậy, nó sao ngửi vậy.v.v....nên kinh Pháp Hoa nói "Chư pháp thật tướng" tức cái thấy bằng cái thấy, cái nghe bằng cái nghe.v.v....nên không bày đặt sự phân biệt là tâm tham, tâm sân, hay tâm si; mà phân biệt các loại tâm là thuộc tình thức; nên nói "đối cảnh sanh tình"; không phải là "Tuệ quán thể đồng nhất của chân tâm" (kinh Kim Cương). Thiền "Tứ niệm xứ" mà đưa Vipassana vào là sai. Chân tâm như mặt gương sáng chiếu, nên chiếu mọi bóng hình mà tâm vẫn như như bất động, nên nói nguyên sơ (vipassana) mà kinh Lăng Già Tâm Ấn gọi là "quán hành vi pas sa na". Vipassana thuộc về dụng chiếu soi của chân tâm, Tứ niệm xứ thuộc ý niệm trụ của thức để tạm thời chế ngự tham ưu. Đại thừa là chỉ thẳng vào tâm, Nhị thừa là nơi thức biến nên có năng và sở, có niệm và 4 nơi để niệm, có ý và đối tượng hơi thở để trụ vào (an ban thủ ý), có người niệm và câu Phật hiệu để niệm.v.v....Gốc chính là giải thoát giác ngộ, nên vượt khỏi tình thức mà tạm dùng từ là "Đại" tức chỉ cho "chánh biến tri" của chân tâm, chứ không phải cỗ xe lớn cỗ xe nhỏ của học giả bày đạt. Còn Nhị là tình thức giả lập nên mới có năng niệm và sở niệm. Vì vậy cho nên, ngài Lâm Tế khi bị Hoàng Bá đưa vào "sơn cùng tủy tận", tình thức tan biến nên nói "Pháp của Hoàng Bá không có chi cả"; chính xác nhất là quay lại tâm thức của mình mà thấy ra vọng tâm luôn bày đặt; khi ấy mới biết chân tâm (đại thừa) là gì.
Vipassana nói ngắn gọn,một phần trong thinh văn thừa,,gồm thiền quán ,thiền chỉ,vô thường ,khổ ,vô ngã,văn ,tư ,tu,thập nhị nhân duyên,,giới ,định ,tuệ, tứ diệu đế, 37 phẩm trợ đạo,,phần nghe,đọc, kinh pháp cú ,kinh nikaya,kinh đại bát niết bàn ,vi diệu pháp ,:,
