Tổn thương tủy sống | Bác Sĩ Của Bạn | 2021 

Tổn thương tủy sống | Bác Sĩ Của Bạn | 2021
Hãy cùng Bác Sĩ Của bạn tìm hiểu tổn thương tủy sống
Nguyên nhân tổn thương tủy sống
Nguyên nhân phổ biến nhất là chấn thương cột sống. Các mảnh xương gãy gây tổn thương tủy sống trực tiếp hoặc chèn ép làm tăng áp lực trong ống tủy. Chấn thương thường gặp ở nam giới trong độ tuổi trẻ, khoảng từ 15 đến 25 tuổi. Người lớn tuổi cũng có thể gặp chấn thương trong các trường hợp gãy xương bệnh lý do loãng xương, một chấn thương nhẹ cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Nhóm nguyên nhân gây tổn thương tủy sống không do chấn thương chiếm tỷ lệ thấp hơn nhưng đa dạng hơn, bao gồm viêm khớp, bệnh lý viêm, nhiễm trùng toàn cơ thể, ung thư, bệnh lý mạch máu, thoái hoá cột sống.
Triệu chứng tổn thương tủy sống
Tổn thương tủy sống là một bệnh lý nặng nề. Triệu chứng biểu hiện trên lâm sàng phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ và vị trí tổn thương. Một vài đặc điểm của tổn thương tủy sống mà người bệnh có thể gặp phải là:
Yếu liệt một hoặc nhiều nhóm cơ ở tay hoặc chân;
Mất cảm giác hoàn toàn hoặc một phần ở những vùng tương ứng, tê bì, dị cảm;
Đau ở vùng cột sống lưng hoặc cổ;
Tiểu tiện không tự chủ;
Huyết áp thay đổi bất thường;
Nhiệt độ thay đổi bất thường.
Điều trị chấn thương tủy sống
Tủy sống cùng với não bộ cấu tạo nên hệ thần kinh trung ương, chi phối vận động và cảm giác của cơ thể. tủy sống được cấu tạo từ nhiều tế bào thần kinh bao gồm neuron và các sợi trục, có nhiệm vụ nhận và truyền tín hiệu đến não. Từ tủy sống chia ra nhiều sợi thần kinh tương ứng chi phối cảm giác và vận động từng phân vùng cơ thể.
Vì nhu cầu trao đổi chất cao và lệ thuộc nhiều vào lượng glucose trong máu, những tế bào thần kinh của tủy sống thường nhạy cảm với những trường hợp thiếu máu, dễ tổn thương hơn các cơ quan khác. Khác với các tế bào thần kinh ngoại biên, các tế bào của hệ thần kinh trung ương không có khả năng tái tạo sau chấn thương. Những tế bào bị mất đi không có cơ hội được thay thế.
Đa phần các trường hợp tổn thương tủy sống, nhất là sau chấn thương thường không hồi phục hoàn toàn. Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay như phẫu thuật giải ép hay cố định phục hồi cột sống chỉ có tác dụng với những đoạn tủy tổn thương không hoàn toàn. Đặt điện cực được xem như là phương pháp giúp cải thiện hiệu quả nhất định khi điều trị các tổn thương tủy không hoàn toàn.
Những bệnh nhân bị tổn thương tủy sống, có biến chứng liệt hai chi dưới không đồng nghĩa với việc bại liệt suốt đời. Kiên trì tập phục hồi chức năng là giải pháp mang lại cơ hội tái hòa nhập cộng đồng, trở lại tham gia các hoạt động xã hội, thậm chí người bệnh có thể luyện tập thể dục thể thao trở lại.
Phương pháp điều trị này không đòi hỏi quá nhiều chi phí hay các trang thiết bị hiện đại, mặc khác yêu cầu sự phối hợp kiên trì giữa phía các bác sĩ chuyên ngành phục hồi chức năng, ngoại thần kinh với gia đình và bản thân bệnh nhân. Phục hồi chức năng đúng cách là biện pháp không thể thiếu để mang lại hiệu quả to lớn trong vấn đề cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Một số máy móc, phương tiện hỗ trợ được áp dụng phổ biến trong tổn thương tủy sống có thể kể đến như xe lăn, máy kéo dãn cột sống, máy phát tia hồng ngoại, siêu âm, sóng ngắn.
Những người chăm sóc người bệnh bị tổn thương tủy sống cần lưu ý đến hai biến chứng thường gặp, bao gồm loét và nhiễm trùng. Do bất động lâu ở một thư thế, người bệnh thường có nguy cơ đối diện với những vết loét sâu rộng tại các vùng tỳ đè, gây nhiều đau đớn và khó chịu. Cần chăm sóc tốt, vệ sinh cơ thể sạch sẽ, xoay trở bệnh nhân thường xuyên hoặc sử dụng nệm nước để dự phòng biến chứng này.
Điều trị tổn thương tủy sống thành công hay thất bại còn được quyết định thông qua việc cấp cứu đúng đắn tại hiện trường. Khi nghi ngờ một trường hợp tổn thương tủy sống, bạn cần:
Gọi xe cấp cứu ngay lập tức
Không tự ý di chuyển bệnh nhân. Yêu cầu người bị nạn nằm tư thế bất động cho đến khi cán bộ y tế tiếp cận hiện trường, cho dù họ có thể ngồi dậy được.
Nếu thấy bệnh nhân ngừng thở, cần thực hiện hồi sức tim phổi (CPR). Trong quá trình tiến hành tránh nghiêng đầu bệnh nhân với biên độ lớn.
#bacsicuaban #tonthuongtuysong #chanthuongtuysong