Talışlar kimdir? talışların adət ənənələri, talışların kökeni ve talışlar haqqında məlumat alacağınız bu videoda. talışlar ve zazalar tarihi, talışların tarixi, talışların kökü, talışların mənşəyi, azərbaycanda talışların sayısı gibi sorulara bu çalışmada cevaplar bulacaksınız. azərbaycanda talışların sayısı, iranda talış nüfusu kürtler ve zazalar ile bağlantıları nederdir sorularına bu kısa türkçe belgeseli izleyerek cevaplar bulabilirsiniz. Tarih yazılmaya başladığı günden itibaren aynı yerde, Hazar denizi kıyılarınca Güney kafkasyadan İran'da ki mazenderan bölgesine uzanan coğrafyada yaşayan bir halk olan Talişler günümüzde iran dilleri içerisinde yer alan Talişce konuşmakta olup diğer iran dillerine sahip halklardan dil yapıları ve enteresan akrabalık bağları ile ayrışmaktadır. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güneydoğu bölgelerinde Lenkeran, Astara, Masallı ve Lerik ile İran'ın kuzeydoğu eyaletleri olan Gilan ve Erdebil'de Türklerle iç içe yaşayan bu halk büyük oranda Azerbaycan Türkçesi bilmekte olup tüm dünyada ki Taliş nüfusu kesin olarak bilinmemekle birlikte 300.000 ile 1.3 milyon arasında değiştiğine dair çeşitli çalışmalar mevcuttur. 1897 yılında Rus İmparatorluğunda yapılan sayıma göre Bakü valiliğinde 34.994 talişin yaşadığı kayıtlara geçmiş olup 1926 nüfus sayımına göre Azerbaycan SSR'sinde 77.039 Talysh yaşamaktadır. 1959 ile 1989 arasında yapılan, Sovyetler Birliği nüfus sayımlarına Talyshler hiçbir zaman ayrı bir etnik grup olarak dahil edilmedi, Bu sayımlarda Sovyet yönetimi tarafından irani bir dil konuşan talişler kültürel yakınlığından ötürü Türkçe konuşan Azerbaycan Türk nüfusunun içinde değerlendirilmiştir. 1999'da Azerbaycan, Azerbaycan'da sadece 76.800 Talysh olduğunu bildirirken 2009 yılında yapılan Azerbaycan sayımında ise Talış nüfusu 111,996 olarak tespit etmiştir, ancak Talysh olarak kayıt yaptırmayla ilgili sorunlar göz önüne alındığında bunun yetersiz temsil olduğuna inanılmakta oluğ taliş nüfusunun daha fazla olduğu düşünülmektedir. Bazıları, Azerbaycan'ın güney bölgelerinde yaşayan Talysh nüfusunun 600.000 olduğunu iddia eden kaynaklar bulunmakla birlikte bu rakamında yine abartılı olması mümkündür. Talişlerin antik kökenlerinin ise cadusiilere ( Kadusilər ) dayandığı düşünülmektedir. Günümüz Talişleri İran ve Azerbaycan coğrafyasının antik halklarından olan Kadusilərin torunlarıdır. Bu tespitler ve çalışmalar Talışların binlerce yıl önce kafkas dağlarını aşarak bölgeye yerleşen bir doğu Avrupa halkı olduğu hipotezini güçlendirmektedir öyle ki yine Hint Avrupa dillerinden birini konuşan Talışler binlerce yıl önce bölgeye gelerek yerleşmiş ve dillerini kaybetselerde belli gramer kalıplarını kaybetmedikleri için dilleri görece farklı gramer yapısına sahip bir irani dile evrilmiş olabilir. Diğer taraftan günümüzde Anadolu'da yaşayan Antik Kaudisilere komşu olarak hazar denizi kıyısında yaşamış olan Daynamitlerin torunları olduğu düşünülen Zazaların konuştuğu dil olan Zazaca ve Talışcenin oldukça fazla ortak kelimeye sahip olması Talişler ve Zazalar arasında bir akrabalık ve Zazaların kökenine dair Anadoluya antik Dainamit göçü hipotezini desteklemektedir.
Günümüzde Talişler büyük oranda islam dininin şii inancını benimsemiş olup iran'da yaşayan bir kısım Talış sunni inancını benimsemiştir. Talış nüfusu genel olarak ana vatanlarında yaşamakta olup günümüzde İran ve Azerbaycan sınırları içindedir fakat Rusya ve Kazakistan'da belirli sayıda bir diasporaya da sahiptir. Genel olarak barışçıl bir halk olan Talışler günümüzde gerek İran gerek Azerbaycan'da Azerbaycan Türkleri ile yakın bağlar tesis etmiş olup ortak kültürü paylaşmaktadır.
Music:
Kevin MacLeod sanatçısının Desert City adlı şarkısı, Creative Commons Attribution lisansı (creativecommons.org/licenses/...) altında lisanslıdır.
Kaynak: incompetech.com/music/royalty-...
Sanatçı: incompetech.com/
Osmanlı'nın Bilinmeyenleri Belgeselleri: goo.gl/V45KdI
Genetik Köken ve Soy Belgeselleri: goo.gl/RChUpw
Bilim ve Teknoloji Belgeselleri: goo.gl/XU65JQ
Unutulan Kahramanlar: goo.gl/na58ez
Bilinmeyen Tarih Belgeselleri:goo.gl/HA77Uf
Emir Timur Belgeseli: goo.gl/fckzff
Hayvan Belgeselleri: goo.gl/H04Jtd
İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Belgeselleri: goo.gl/kUxN05
Doğru Tarih ve Bilim İçin Ücretsiz Abone Ol: goo.gl/A0e36D
8 июн 2020
