Teoman Duralı ile Felsefe Söyleşileri | Siddharta’nın Yaşamı ve Öğretisi | 34. Bölüm  

Bu hikaye biraz ezbere girdi sanki; "ihtiyacimiz olmayani edinince yabancilasiriz" hikayesi. Nerede basliyor bu "ihtiyac disi"lik? Milyonlarca sene evvel atesi bulan ilk insanlara gitmemiz lazim; nihayetinde ates bizim ihtiyacimiz degildi, tum diger ates kullanmayan yaratiklar gibi yasayip gidiyorduk. Peki ya ne zaman ciktigini tahmin bile edemedigimiz dil, ya da konusmak? Cok mu ihtiyacimiz vardi konusmaya; diger hayvanlar pekala yasiyor bizimki gibi hikaye anlatabilen, zamandan ve gorunmeyenden bahseden su konusma yetisi olmadan. Cok mu lazimdi tarima baslamak 12 bin sene evvel, ihtiyac miydi bu sehirler, sanat, bilim ve teknikler, ya da kisaca "medeniyet"? Demem o ki, ya yabancilasma diye birsey yoktur; ya yabancilasma aslinda icinde yasadigimiza veya onumuze gelen "yeni"liklere uyum saglayamamaktir; ya da insan denen yaratik zaten mecburen dogaya yabancidir, dolayisiyla doga kavraminin zitti sunidir, yapaydir, ve "yapay" denen sey de zaten insani olandir. Demek ki insan olmak yabanci olmayi gerektirir, yabancilasmadan insan olunmaz. Tuketim cilginligi kontrol edilmez olana karsi bir isyandir, yabancilasmaya degil. Cunku insanin en buyuk meselesi "kontrol etme" hadisesidir. Cisimlere, mevsimlere, topraga ve iliskilere hakim olamadikca kendini kotu hisseder insan, yenilmis sayar kendisini. Yabancilasma zannedilen sey aslinda kontrol edememektir; yoksa insan dogaya yabancilasma ve ihtiyacin otesine gecme konusunda kontrolu elinde tutuyor olsa "gelisiyoruz", "aydinlaniyoruz", "bilmedigimizi ogreniyoruz" diye kivanc bile duyar, hic de sikayet etmez. Her insani bilme ve edinme mecburen seni degistirir, artik eski sen olamazsin, yani kendine bile yabancilasirsin. Ama bunun kontrolunu kacirdigin zaman, yani degisen seyler senin kontrolunun disina ciktigi zaman panik ve korku baslar, eski olana, yani kontrol edebildigin o huzurlu anlara donmek istersin. Zaten kontrol elinde degilse, insan sadece yabancilasmadan korkmaz, cok tanidik ve kesinlikle gayet dogal afetlerden veya salginlardan bile korkar. Bilmek de bir kontrol etme bicimidir. Bilmediginden korkmamak ise ustun bir kontrol bicimidir, cunku aslinda seylerin her zaman kontrol edilemeyecegini bilmek ve bu sekilde daha derin bir icsel kontrol ve bilinc dinginligine sahip olabilmektir. Insanin ölümü bilerek icine dustugu o en buyuk bilinmezlik korkusu ve bu sekilde yasadigi varolussal yabancilasma, herseyi kontrol edemeyecegi bilincine eriserek bir miktar kontrol altina alinabilir.

@@trashygit güzel ve yerinde tefekkürünüz için müteşekkiriz.

Zaruri olmayan modernizimle hız kazanan gayrı zaruri fantastik ihtiyaçlar.Konu açık..

güzide sözmüş, ama doğru değil. Aklın, hakikat ile birleşirken kalbe ihtiyacı yok.

proĞĞĞĞĞĞĞĞram demek, seni daha dindar, daha milliyetçi, daha faziletli yapmıyor. Adam gibi Türkçe karşılık bulacaxan bul, bulmayacaxan; Program diyecexin.

amin