🌍 Uranüs, güneş sistemindeki yedinci gezegen, çap olarak üçüncü ve kütle olarak dördüncü gezegendir. İngiliz gökbilimci William Herschel tarafından 1781 yılında keşfedilmiş ve adını Yunan gök tanrısı Uranüs'ten almıştır.
Uranüs güneş sisteminin en gizemli ve en az incelenmiş gezegenidir. Voyager 2 uzay istasyonu 1986'da bu buz devinin görüntülerini Dünya'ya aktardığında, bilim insanları mavi gezegeni "ifadesiz" olarak adlandırdılar çünkü Jüpiter gibi parlak bantları, Satürn gibi belirgin halkaları yoktu ve sıcaklık göstergeleri açısından Uranüs, Güneş'ten daha uzak olan Neptün'den bile daha soğuktu.
Ancak bu sıradan görünümüne rağmen Uranüs'ün kendine has özellikleri vardır. Dikkat çekici bir manyetosfer, güneş sistemindeki diğer gezegenlerden farklı olan alışılmadık bir eksenel eğim ve özel bir kimyasal bileşim...
🔥 Hatırlatma olarak, videolar PAZAR günleri saat 18:00'de yayınlanmaktadır.
-------------------------
💥 Gizemli Gezegen Uranüs:
- Uranüs, güneş sistemindeki en büyük üçüncü gezegendir. Uranüs'ün yarıçapı 25.362 km ile Neptün'ün yarıçapından biraz daha büyüktür. Aynı zamanda Güneş'e en uzak yedinci gezegendir. Cüce gezegen Plüton'u hesaba katmazsak, onun ötesinde sadece Neptün vardır.
Gezegenin kütlesi, Uranüs'ün uyduları üzerinde uyguladığı yerçekimi etkisinin astronomik gözlemlerine dayanan hesaplamalarla belirlenmiştir. Uranüs'ün hacmi Dünya'mızdan 63 kat daha büyük olmasına rağmen, kütlesi Dünya'dan sadece 14,5 kat daha büyüktür, bu da onu güneş sisteminin dev gezegenleri arasında en az kütleli olanı yapar.
Bunun nedeni, Uranüs'ün ortalama yoğunluğunun 1,27 g/cm3 ile suyunkinden biraz daha fazla olmasıdır. Böylece Satürn'den sonra güneş sistemindeki en az yoğun ikinci gezegendir. Bu düşük yoğunluklar, esas olarak hafif kimyasal elementlerden oluşan dört dev gezegen için tipiktir.
Uranüs gezegeni Güneş'ten 19 astronomik birimden biraz daha uzakta, yani Dünya'nın Güneş'e olan uzaklığından 19 kat daha uzakta, yani yaklaşık 2,9 milyar km uzaklıkta yer alır, bu nedenle yörünge hareketi neredeyse hiç algılanamaz ve uzun süreli gözlemler gerektirir.
Uzatılmış bir yörüngeyi takip eden Uranüs, yıldızdan yaklaşık 20 astronomik birimlik aphelion adı verilen maksimum mesafeye ve 18 astronomik birimlik perihelion adı verilen minimum mesafeye ulaşabilir. Bu arada Uranüs, güneş sistemindeki diğer gezegenlere kıyasla aphelion ve perihelion arasındaki en büyük farka sahiptir.
Güneş sistemindeki gezegenler sürekli hareket halinde olduklarından, aralarındaki mesafe her gün değişir. Dolayısıyla, en yakın olduğu anda Uranüs Dünya'dan 2,7 milyar kilometre uzaklıktadır.
Uranüs'ün kendi ekseni etrafındaki dönüş periyodunu Dünya'dan yapılan gözlemlerle belirlemek uzun süre mümkün olmadı. Ancak Voyager 2 sondası Uranüs'e yakın uçtuğunda, Uranüs'ün kendi ekseni etrafındaki dönüşünün 17 saat 14 dakika sürdüğü ortaya çıktı.
Ancak gaz devleri kayalık gezegenler gibi dönmezler. Hızlar enlemlere göre farklılık gösterir. Atmosferin üst katmanlarında rüzgarlar gezegenin dönüş yönünde 240 m/s'ye varan bir hızla estiğinden, buradaki bulutlar gezegenin etrafında sadece 14 saatte tam bir tur atabilir.
Uranüs'ün dönme ekseni neredeyse yörüngesinin düzleminde olduğundan, Güneş'in etrafında yuvarlanma hareketiyle hareket eder. Bu özellik Güneş Sistemimizde benzersizdir. Diğer tüm gezegenler yıldızımızın etrafında bir topaç gibi dönerler. Bu, Uranüs'ün açıklanamayan en dikkat çekici olgularından biridir.
-------------------------
🎬 Bugün programda:
- 00:00 - Giriş
- 01:47 - Uranüs'ün fiziksel özellikleri
- 03:06 - Uranüs'ün yörüngesi ve dönüşü
- 09:17 - Uranüs'ün manyetik alanı
- 15:04 - Uranüs'ün keşfi ve araştırılması
- 21:54 - Uranüs'ün gizemli oluşumu
- 25:19 - Uranüs'ün garip yapısı
- 29:01 - Uranüs'ün yeni atmosferi
- 36:59 - Uranüs neden en soğuk gezegendir?
- 39:13 - Uranüs'ün görünmez halkaları
- 43:23 - Uranüs'ün uyduları
- 50:22 - Uranüs neden eğiktir ?
- 59:05 - Uranüs'ün kötü kokmasının nedeni nedir ?
- 01:00:53 - Uranüs neden mavidir ?
- 01:02:30 - Uranüs'teki fırtınalar
- 01:04:08 - Uranüs'teki "elmas" yağmurları nasıl oluşuyor ?
- 01:05:55 - Uranüs için gelecekteki görünüm nedir ?
28 июн 2024
