'Godskolere!' 'Slome duikelaar!' Of 'krijg de zenuwen!' Toen AT5 in 1992 werd opgericht kregen we nog heel veel mensen voor onze microfoon die plat Amsterdams spraken. Het valt op dat er de laatste jaren steeds minder met een Mokumse tongval wordt gesproken. Het is er nog wel, maar dan moet je goed zoeken. Hoe komt dat nou eigenlijk? Antwoord op die vraag zoekt verslaggever Anneloes Mullink in onze driedelinge serie Origineel Amsterdams.
Vandaag in deel 1 gaan we op zoek naar de oorsprong van dat heerlijke knauwerige accent. Als je het over typisch Amsterdams hebt kun je niet om Pascal Griffioen heen. Voor velen misschien beter bekend als Def P, de frontman van de oer-Amsterdamse hiphopformatie Osdorp Posse.
Voor de goede verstaander is de titel van deze serie dan ook logisch. Het nummer Origineel Amsterdams werd een van de bekendste nummers van Osdorp Posse. De openingszin: 'Tien euro blijft een joetje, 100 piek dat is een meijer, 25 is een geeltje en je partner is je vrijer.'
In 1999 merkte Griffioen al hoeveel woorden er uit het Amsterdams aan het verdwijnen waren. 'Ik dacht dat het wel een leuk idee was om al die woorden bij elkaar te vegen. Niet wetende dat dit een van onze grootste hits zou worden.'
Verder spreken we de grote man achter het Jordaan Festival Jan de Bie en Hanna Barends, zij zingt in het Jordanees Ensemble. Beiden zijn geboren en getogen onder, geen verrassing, de voet van de oude Wester en spreken wel nog plat Jordanees.
'Het is hier nog altijd mijn speeldomein. Maar het is wel veranderd'. Er wonen nu veel meer jonge mensen, die praten geen Amsterdams. 'Ze spreken een beetje netjes allemaal', vertelt Hanna.
Nicolien van der Sijs, onderzoeker van het Meertens Instituut, vertelt over de oorsprong van het Amsterdams. Er zijn namelijk meerdere soorten Amsterdamse accenten, zoals het Haarlemmerdijks, Jordanees en Kattenburgs. Meissie hoor je wel vaker, maar het is echt typisch Amsterdams.
De Amsterdamse taal heeft zeer veel invloeden van andere talen, van mensen die naar de hoofdstad trokken. 'Ongeveer 60 procent van alle inwoners in de Jordaan kwamen uit Zuid-Nederland, zoals Brabant en ook Antwerpen.'
❌
❌
❌
AT5 - Echt Amsterdams Nieuws
Abonneer hier op ons youtubekanaal:
/ at5
Tips of opmerkingen?
Whatsapp: 06 511 909 38
Telefoon: 020 555 1155
Volg AT5:
www.at5.nl
Instagram: at5.nl
Facebook: at5nl
Twitter: at5
26 сен 2024
