Ciekawy temat dla mnie większość filtrów też jest za głośna, ale nie zauważyłem żeby ryby żyły krócej. Trzeba by podzielić grupę tych samych ryb na dwa różne akwaria i poza filtrem prowadzić je tak samo co jest prawie niemożliwe i wtedy sprawdzić.
Zobacz sobie indyjskie kanały akwarystyczne. Tam jasno jest powiedziane że hałas stresuje ryby. Ja mam tylko filtry na powietrze. Tanie, bez awaryjne i ekonomiczne.