Жусанның пайдасы
жылдық , кейде бір екі жылдық шөптесін өсімдіктер тегі көбіне шала бұта.200, 400 түрі бар екені белгілі. Қазақстанның барлық жерінде шөл-шөлейтті далада , таулы жерлерде өсетін 81 түрі бар. Жусанның биіктігі 10, 60 сантиметр кейде, 1.5, - 2 см болады. Сабағы тік немесе жерге жайылып өседі.жапырағы кезектесіп орналасқан , қауырсын тәрізді, шеті тілімденген, кейде бүтін жиекті. Ұсақ гүлі қос жынысты,сары түсті себеттері көп әбден піскен кезде шашыраңқы иіліп келген сыпыртқы гүлшоғырын құрайды. Шілдеден қырқүйекке дейін гүлдейді. Жемісі -тұқымша. Жусанның 17 түрі сирек кездесетін эндемик түрге жатады, ал Қазақстанда ғана өсетін бір түрі - дәрмененің дәрілік шөп ретінде ерекше мәні бар. Шырғалжын жусанның жапырағы мен сабағын жеуге болады, құм жусаны құм тоқтату үшін пайдаланылады. Арасында улы (таврий жусаны ) да кездеседі, оны мал жемейді. Жусан -құнарлы мал азығы, дәрілік , бояуыш, тағамдық витаминді, эфир майлы өсімдік.Жусан жер бетіндегі өсімдіктердің ең ащысы. Оның пайдалы жақтары жетерлік латындар бұл шөпті артемизия деп атайды.
24 авг 2024
