#НартайАралбайұлы #NartayNews #НартайНьюс #nartaynews #Еңбекадамы
🔹Спикер: НҰРЫМБЕТОВ ҚАЙРАТ НИЯТУЛЛАҰЛЫ - жерасты ұңғымаларын жөндеу операторы.
Қазақстанның тау-кен өнеркәсібінің жетекші салаларының бірі - уран өндірісі. Еліміз уран өндіруден әлемде бірінші орында, ал уран қоры бойынша екінші орында. 2018 жылдан бастап уран сату көлемі бойынша да жаһанда көш бастап тұрмыз. Қазақстанда жыл сайын 20 мың тоннадан аса уран өндіріледі. Бұл - әлемдегі бүкіл уран өндірісі көлемінің шамамен 40 пайызы. Еліміздегі алғашқы өнеркәсіптік "Қордай" кен орны 1951 жылы барланған. Ал 1960 жылдардың соңында Қазақстанның оңтүстігінде "Шу-Сарысу", "Іле" және "Сырдария" уран кеніштері анықталды. Бұл аумақтар уран қоры бойынша әлемдегі ең ірі өңірлерге айналды. Хош, есеп пен тарихты түгендеп болсақ, сол саладағы мамандар, жұмысшылар жайлы баяндайық. Бүгінгі кейіпкеріміз - Қайрат Нұрымбетов. Ол өндірісте жұмыс істейді. Уран қалай өндіріледі? Бұл жайлы кейіпкеріміз түсіндіріп береді.
Уран кен орындарын шахталық және карьерлік әдістерге қарағанда, ұңғымалы шаймалау әдісімен игерудің жер қыртысына теріс әсері жоқ деуге де болады. Сала мамандары өндіріс салдарынан жердің шөгіп, топырақ бұзылмайтынын және жердің бетінде үйінділер қалмайтынын айтады.Біздің бағымызға орай жер асты ұңғымалы шаймалау әдісімен игеруге жарамды жер қорының 65 пайыздан астамы Қазақстан аумағында орналасқан. Жыл сайын бір ғана өндіріс аймағының өзінде 900-1000 жаңа ұңғыма іске қосылады. Өндіріс аумағы тоқтаусыз кеңейтіліп отырады. Қазақстанда жергілікті климатқа байланысты құбырлар жер беті деңгейінен төмен жатады, сондықтан қыстың аязында сұйықтық қатпайды. Ал барлау жұмыстары біткен соң алғашқы уранды өндіргенге дейін небәрі 1 айдан астам уақыт кетеді екен.
Біле білсеңіз, әлемдегі әрбір үшінші ядролық реактор қазақстандық уранмен жұмыс істейді. Жаһанда жарық пен энергетикаға сұраныс уақыт өткен сайын еселенепі барады. Сондықтан, біздегі уран қоры - байлықтың көзі. Кейде сол ураннан түсіп жатқан қаржының басым бөлігі қарапайым халықтың игілігіне жұмсалса екен дейсің. Өйкені, ескі Қазақстанда қазақ жеріндегі қазба байлықтың бәрі ұстағанның қолында, тістегеннің аузында кетті емес пе? Сірескен сең бұзылды, жүндеген жүйе күйреді, жаңа дем, жаңа серпін алар кез туды. Сондықтан, әділдікті орнатып, бәрін қайта қалпына келтіруге болады.Бірақ, бірден болып кетуі екі-талай. Уақыт керек. Қазақстанның қазба байлығы мен басқа да кірістері әлеуметтің әлеуетін әлдендіруге бағытталады. Жаңа Қазақстанда солай болып та жатыр. Ураннан да уыстап енші алатын күн алыс емес.
“Еңбек адамы" елеусіз қалмасын! Биыл біз тұтас фильмдер сериясын жасауға бел будық. Басты қолдаушымыз AMANAT партиясы. Кейіпкерлеріміз қарапайым қызметкерлер, бірақ үлкен жүректі, еңбекқор, өмірге құштар адал адамдар. Бұған дейін экрандардан тек өнерпаздар мен шенеуніктерді көретін едік. Бұл дұрыс болмады, олқылықтың орнын толтыру керек. Біз соны мойнымызға алдық. Бұйыртса 40 фильм жарыққа шығады. Көріңіздер!
Интаграм: nartay_aralbayu...
Фейсбук: / nartai.sarsengaliyev
10 апр 2024
