دوستان عزیز، لطفا برای حمایت از ما، سابسکرایب کنید
انکارگرایی هم مانند تفکر توطئه نوعی تفکر شبهعلمی است
دکتر اکبر سلطانی
انکارگرایی هم مانند تفکر توطئه نوعی تفکر شبهعلمی است . این حرف به این معنی نیست که خرد جمعی دربارۀ هر موضوعی همیشه درست یا مصون از خطاست. با این حال، اغلب بین انواع مختلف انکارگرایی شباهتهایی وجود دارد: در همه آنها خطاهای منطقی و شناختی مشابهی صورت میگیرد.
انکارگرایی هم مانند هر تفکر شبهعلمی دیگری با یک نتیجه دلخواه شروع میشود. با اینحال انکارگرایان به جای آنکه مانند بسیاری از شبهدانشمندان از یک ادعای بحثبرانگیز یا مردود حمایت کنند، ترجیح میدهند مدعی شوند که یک ادعای تاریخی یا علمی که اجماع کلی در مورد آن وجود دارد درست نیست؛ انکاری که معمولا دلایل ایدئولوژیک دارد. انکارگرایان بعد از چنین ادعایی وارد روندی میشوند که آن را استدلال برانگیخته مینامیم؛ دلیلتراشی برای اینکه چرا این ادعای [تاریخی یا علمی] نامطلوب، درست نیست یا نمیتوان آن را اثبات کرد. بنابراین، آنها به جای پیروی از منطق و شواهد، به صورت معکوس از نتیجه دلخواه خود به ادعا میرسند و بعد خلاها و شکافها را با توجیههای لازم پر میکنند.
انکارگرایی به همان مشکلی دچار است که در تفکر شبهعلمی وجود دارد: مشکل مرزبندی بین انکارگرایی و شک-گرایی درست. هرچند انکارگرایی و شکگرایی درست در دو منتهیالیه یک طیف یا منطقه خاکستری قرار دارند ولی مانند شبهعلم در اینجا هم رفتارهایی وجود دارد که متمایزکننده انکارگرایی هستند.
البته همه تصور میکنند که خودشان شکاک واقعی هستند و نتیجه می¬گیرند هرکسی که به چیزهایی اعتقاد داشته باشد که آنها ندارند، یک معتقد واقعی است و هرکسی که باوری را رد کند که آنها قبول دارند باید انکارگرا باشد. طبیعی است که هرکسی خودش را نقطه مرجعی برای شکگرایی واقعی علمی بداند. به همین دلیل انکارگرایان اغلب ظاهر شکگرایی به خودشان میگیرند و حتی از همین اصطلاح هم استفاده میکنند.
#تفکر #تفکر_انتقادی
29 сен 2024