تصرفات شیطان در انسان - آیت الله محمدرضا نکونام 

کفر، شرک، گناه، دشمنی و شیاطین از مزدوران ابلیس می‌باشد. نفس آدمی به فرماندهی از جانب ابلیس، تمامی این معانی را در خود بازیابی و محقق می‌کند.بزرگ‌ترین حامی و عامل برای شیطان، نفس آدمی است. نفس با آن‌که به دست ما اداره می‌شود، فرمان از شیطان می‌برد و با آن‌که نان ما را می‌خورد، مطیع شیطان است و هر کجا که بتواند، آدمی را گرفتار شیطان می‌کند. گویی نفس نمک ما را می‌خورد و نمکدان می‌شکند.
رابطه گناه با شیطان تنگاتنگ است و با آن‌که از دو سنخ هستند، وحدت کاملی با یک‌دیگر دارند. گناه از سنخ معنا و شیطان از سنخ ذات است. گناه بی‌پا راه می‌رود و شیطان برای گناه، پا می‌شود. نفوذ و دم شیطانی و تأثیر معکوس او، کم‌تر از دم مسیح نیست. هرگاه شیطان نفیری به جان زنده‌ای بزند، مرگ وی را بدون سر و صدا فراهم می‌کند.
قرآن کریم پلیدی، زشتی و منکر بودن شراب، بت‌پرستی و قمار را بیان می‌دارد و سه منکر یاد شده را ساخته و کرده شیطان و از آموزه‌ها و تحفه‌های وی به فرزندان آدم می‌داند و می‌فرماید: «مِنْ عَمَلِ الشَّیطَانِ».
ابلیس، شراب را ساخت تا نیروی اندیشه را از انسان بگیرد و بت را برای او پرداخت تا آن را جایگزینی برای خداوند یکتا قراردهد و قمار را برای آنان طراحی کرد تا بغض، قساوت و عداوت را میان فرزندان آدم به وجودآورد. شیطان برای هر حقی باطلی ایجاد کرد و جای آن دارد که شراب منحصر در زیان‌های جسمی نیست و زیان‌های اجتماعی و حیثیتی، انحطاط اخلاقی و تعدی به حقوق دیگران و تجاوزهای ناموسی نیز از دیگر پی‌آمدهای آن است و اضطراب و پریشانی خاطر و ایجاد استرس تنیدگی و از دست دادن حس خودباوری نیز از ضررهای روانی این ماده شیطانی است و با این همه، متأسفانه از ناحیه جوامع استکباری روز به روز بیش از پیش به جوامع انسانی تزریق می‌شود و جوانان بسیاری را تهدید می‌نماید.
منبع: پیش نویس درس شیطان شناسی
آیت الله العظمی محمدرضا نکونام