حاجی فیروز کیست؟ 

حاجی فیروز، نماد نژادپرستی و برده‌داری، یا نماد شادی و تاریخ ایران کهن؟
نوروز، این عید باستانی، نماد صلح و دوستی و زندگی دوباره طبیعت، ویژگی‌ها و شاخصه های زیادی داره که نشان‌دهنده تنوع فرهنگ های جهانیِ نوروزِ.
نمادهایی مثل هفت سین و عمو نوروز، جشن ها و دورهمی‌ها و خونه تکونی‌هایی که هر کدوم یک نماد و تاریخچه از عهد باستان هستند.
اما یکی از این نمادهای نوروز که هنوز هم به حیات خودش ادامه میده، حاجی فیروزه.
حاجی فیروز که این روزها در سر چهارراه ها و خیابان ها، با رقص و آواز، و خوندن شعر های خاص، رسیدن سال نو رو خبر میده و یه جورایی پیام آور شادی و جشنه.
وقتی سر و کله حاجی فیروز پیدا میشه، مردم می‌فهمند که زمستون به سر رسیده و بهار با همه زیبایی و سرسبزی‌اش، جای اونو داره میگیره. اما این حاجی فیروزی که همه می‌شناسیمش، حرف و حدیث های زیادی درباره‌اش وجود داره.
تاریخچه حضور حاجی فیروز در مراسمات
چهره حاجی فیروز را همه می شناسیم، شخصیتی با روی سیاه و لباس قرمز که با دایره زنگی که داره تلاش میکنه تا به مردم شادی بده.
ولی همین چهره سیاه حاجی فیروز در چند سال اخیر، باعث شده تا بعضی ها اونو نماد دوره برده داری در ایران بدونن و اونو نماد نژادپرستی و برده‌داری معرفی کنن.
افراد زیادی در این باره موضع‌گیری کردند و حرف زدند، حتی شهرداری تهران توی عید ۱۴۰۰ هم تصمیم می گیرد تا از نماد حاجی فیروز به رنگ سیاه استفاده نکنه و طی بخش‌نامه‌ای اعلام می‌کنه که دیگه حاجی فیروز نباید توی نمایش‌ها سیاه باشه، چون سیاه بودن حاجی فیروز رو توهین تلقی می‌کردند و این رو یادآور روزهای برده‌داری، مخصوصاً در دوران قاجار میدونستند.
حاجی فیروزِ، سالی یه روز،
این بخشی از شعر حاجی فیروزه، حاجی فیروزی که گفتیم با رقص و شادی، مژده نوروز و بهار رو میده و یه جورایی از معدود شادی آورانِ بازمانده از تاریخ این سرزمینِ.
اما وقتی ادامه این شعر میرسه به قسمت: ارباب خودم سامبولی بلیکم، ارباب خودم سرتو بالا کن، مشکل تازه شروع میشه.
عده‌ای میگن این شخصیتی که ارباب داره و ارباب خودش رو صدا میزنه، یک نوکرِ، و چون سیاه هم هست، پس نمادی از برده‌‌هاییه که در دوران قاجار از سومالی و سودان و زنگبار و حبشه به ایران آورده شدن.
عده‌ای از همین قضیه کمک می‌گیرند که ایران تاریخ برده‌داری داشته، و حاجی‌فیروز هم نماد اون دوره است،
و عده‌ای هم کاملاً منکر برده‌داری در ایران، به شکلی که توی اروپا بوده میشن.
همکاران ما در این قسمت:
نویسنده: حمید
تدوینگر: ابوالفضل عسگرزاده
0:00​ - جاجی فیروز کیست
1:55​ - تاریخچه حضور حاجی فیروز در مراسمات
03:04 - حاجی فیروز یادآور اساطیر کهن
منابع:
مقاله؛ حاجی فیروز، پیام آور بهار - الهه شایسته رخ
مقاله؛ حاجی فیروز؛ روی سیاه قضات بی تاریخ - بابک احمدی
مقاله؛ عمو نوروز و حاجی فیروز - کیوان پهلوان
مقاله؛ افسانه های حاجی فیروز: نمودهای نژادپرستانه ی تخت حوضی ایرانی - بیتا بقولی زاده
#حاجی_فیروز
#دروازه_تاریخ #تاریخ #کانال_تاریخ #کانال_تاریخی #HistoryGate
آدرس اینستاگرام:
/ hamid.mahbubeh
آدرس فیس بوک:
/ hamid.mahbubeh
We try to use copyright free images at all times. However if we have used any of your artwork or maps then please don't hesitate to contact me and we’ll be more than happy to give the appropriate credit.