دیابتی ها سیب زمینی بخورن یا نخورن ؟ - با زیرنویس فارسی 

سیب زمینی یکی از پر کاربردترین و پر مصرف ترین مواد غذایی در سراسر دنیا ست که در دستورالعمل تهیه بسیاری از غذاها به عنوان یکی از مواد اصلی ذکر شده و چه به صورت تنوری، پوره، سرخ شده، آب پز یا بخارپز شده طرفداران زیادی داره.دکتر حمید سجاد هستم متخصص بیماریهای داخلی توی این ویدئو می خوام در باره اینکه دیابتی ها سیب زمینی رو چطوری بخورن که برای سلامتیشون بهتر هست صحبت میکنم. سیب زمینی نه تنها یه خوراکی خوشمزه و خوش خوراکه بلکه مقادیر زیادی ویتامین های B و پتاسیم داره و پوست اون فیبر زیادی داره

یکی از دغدغه هایی که درباره این سبزی پر خاصیت وجود داره مضرات احتمالی اون برای افراد مبتلا به دیابته، حتما شنیدین که دیابتی ها بهتره مصرف سیب زمینی خودشونو محدود کنن یا اونو کلا از رژیم غذایی خودشون حذف کنند. اما آیا این گفته درسته ؟ خیلی از افراد فکر می کنند مصرف سیب زمینی به دلیل کربوهیدرات های فراوان موجود دراون برای افراد دیابتی ضرر داره، ولی حقیقت اینه که افراد مبتلا به دیابت می تونن خیلی از فرم های سیب زمینی رو میل کنن اما قبل از مصرف باید درک خوبی از میزان تاثیر اون روی سطح قند خون و مقدار مناسب سیب زمینی مصرفی داشته باشن

سیب زمینی یک ماده سرشار از کربوهیدراته و مثل هر ماده غذایی کربوهیدرات دار دیگه میتونه باعث افزایش سطح قند خون بشه بعد از خوردن سیب زمینی، بدن کربوهیدرات های موجود در اون رو به قندهای ساده تبدیل میکنه و اونها رو به جریان خون منتقل می کنه که به اون اسپایک در قند خون گفته میشه یعنی قند خون ناگهان بالا میره در این مرحله هورمون انسولین وارد عمل میشه و با ترشح انسولین در خون قند رو به سلول های بدن انتقال میده تا سلول ها از قند برای تولید انرژی استفاده کنن در مبتلایان به دیابت این مرحله به خوبی انجام نمیشه ، قند اضافی در جریان خون باقی می مونه

و سطح قند خون تا مدت طولانی بالا می مونه. بنابراین مصرف مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات و یا زیاده روی در اونها میتونه برای افراد دیابتی مضر باشه کنترل نکردن قند خون و بیماری دیابت می تونه به مشکلات سلامتی جدی همچون نارسایی قلبی، سکته مغزی، بیماری کلیوی، آسیب عصبی، قطع عضو و کاهش بینایی منجر بشه به همین دلیل معمولا توصیه میشه افراد مبتلا به دیابت مصرف کربوهیدرات های قابل هضم رو در رنج های خاصی محدود کنند که می تونه محدوده بسیار پایین بین 20 تا 50 گرم در روز یا محدوده متوسط 100 تا 150 گرم در روز باشه

.یعنی به مقدار ثابتی کربوهیدرات وارد بدن اونها بشه. و اگه بخوام دقیقتر بگم مقدار دقیق ورودی کربوهیدرات به علاقه فرد، شرایط پزشکی و توصیه های پزشک بستگی داره. حالا ممکنه این سوال پیش بیاد که انواع پخت سیب زمینی چه تاثیری روی سطح قند داره ؟ باید بگم مقدار کربوهیدرات موجود در سیب زمینی به روش پخت و آماده سازی اون بستگی داره گفته شده مقدار کربوهیدرات موجود در نصف فنجان که حدود75 تا 80 گرم هست در فرم های مختلف سیب زمینی به صورتی هست که الان عرض میکنم : سیب زمینی خام: 11.8 گرم سیب زمینی آب پز: 15.7 گرم سیب زمینی تنوری: 13.1 گرم

سیب زمینی در مایکروویو: 18.2 گرم سیب زمینی سرخ شده داخل فر: 17.8 گرم سیب زمینی کاملا سرخ شده: 36.5 گرم یادتون باشه یه سیب زمینی کوچک متوسط با وزن 170 گرم حدود 30 گرم کربوهیدرات و یک سیب زمینی بزرگ به وزن 369 گرم حدود 65 گرم کربوهیدرات داره. بنابراین ممکنه در یک وعده غذایی 2 برابر بیشتر از مقادیری که در لیست بالا ذکر کردم کربوهیدرات مصرف کنید. جالبه بدونید در مقایسه با سیب زمینی، یک تکه نان سفید حاوی حدود 14 گرم کربوهیدرات، یک عدد سیب کوچک با وزن 149 گرم حاوی 20.6 گرم کربوهیدرات، 1
یک فنجان برنج پخته با وزن 158 گرم حدود 28 گرم و 350 سی سی نوشابه حاوی 38.5 گرم کربوهیدراته استفاده از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی (GI) پایین روش موثری برای کنترل بهتر سطح قند خون در افراد دیابتیه . اما شاخص گلیسمی چی هست ؟ شاخص گلیسمی معیاری برای بیان این مسئله هست که یک ماده غذایی چقدر سطح قند خون رو از یک حد قبلا مشخص شده بالاتر می بره مواد غذایی که شاخص گلیسمی بالاتر از 70 دارند جزو مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا در نظر گرفته میشن که یعنی قند خون رو سریع تر افزایش میدن
در حالی که مواد غذایی با شاخص گلیسمی کمتر از 55 جزو خوراکی های با شاخص گلیسمی پایین محسوب میشن . به طور کلی سیب زمینی جزو مواد غذایی با شاخص گلیسمی متوسط به بالا به شمار میره . با این حال شاخص گلیسمی به تنهایی نمی تونه برای تعیین اثر یک ماده غذایی روی سطح قند خون کافی باشه چون عوامل دیگه ایی مثل اندازه و روش پخت هم اهمیت داره. به همین دلیل بهتره از بار گلیسمی (GL) استفاده بشه.بار گلیسمی یعنی : تعداد واقعی کربوهیدرات های یک واحد ماده غذایی .بار گلیسمی کمتر از 10 بار گلیسمی پایین و بار گلیسمی بیشتر از 20 بار گلیسمی بالا محسوب میشه .

به طور کلی یک رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین به رژیم غذایی گفته میشه که بار گلیسمی روزانه رو زیر 100 نگه داره. شاخص و بار گلیسمی سیب زمینی با توجه به نوع و روش پخت اون ممکنه تغییر کنند.برای مثال 1 فنجان (150 گرم) سیب زمینی بسته به نوع اون ممکنه بار گلیسمی پایین، متوسط یا بالا داشته باشه. اما نحوه آماده سازی سیب زمینی تاثیر زیادی روی شاخص و بار گلیسمی اون میزاره چون پخت و پز ,ساختار نشاسته های موجود در سیب زمینی و سرعت جذب اونها به داخل خون رو تغییر میده