هیوا قادر: نووسەر و رۆماننووس
"لە هەر كوێ بیت دەتدۆزمەوە، چونكە بۆنی سنەوبەری تەڕت لێدەێ". بەوجۆرە رەنج سەنگاوی پێشكێشكار بەهەمان شێوازی شیعرێكی میوانەكەی، پێشوازی لە شاعیر و رۆماننووس هیوا قادر كرد، ئەویش لە پاش لە ئامێزگرتنی رەنج سەنگاوی گوتی "دەتەوێ بەم بەرنامەیە لەگەڵ میدیای كوردی ئاشتم بكەیتەوە؟". لەبەردەم باڵۆنەكەدا لە پاش كەمێك ناساندنی زیاتری هیوا قادر، رەنج سەنگاوی گوتی "ئەگەر باڵۆن هەبێت بۆچی لەسەر زەوی گفتوگۆ بكەین، با بڕۆین بۆ ئاسمان لەو بەرزیە گفتۆگۆ بكەین".
هیوا قادر، شاعیر و رۆماننووس، ساڵانێكی زۆر لە سوید ژیاوە و ماوەی چەند ساڵێكیشە گەڕاوەتەوە نیشتمان و لەگوندی بناوێڵەی نزیك سلێمانی نیشتەجێبووە. رەنج پرسیاری ئەوەی لێدەكات بەنیاز نییە بگەڕێتەوە سوید؟ وەڵامی ئەو نەخێرە، چونكە وەك خۆی دەڵێت "ئیتر دڵم لێرەیە و لێرە دەمێنمەوە، چونكە لە كوردستان 24 كاژێر دەتوانم نووسەربم و ئیشی دیكە داگیرم نەكات".
بە بۆچوونی هیوا قادر، هەر نووسەرێكی جددی هێندەی هەزار كەسی ئاسایی خەم دەخوات و بیر لە شتەكان دەكاتەوە. سەبارەت بەوەش بۆچی لە شیعر نووسینەوە بەرەو نووسینی رۆمان هەنگاوی ناوە، ئەو گوتی "10 ساڵێكە لەوە تێگەیشتووم رۆمان زووتر لە شیعر دەتوانێ پەیام بگەیەنێ و بگاتە خوێنەر".
ماڵی پشیلەكان رۆمانێكی دیاری ئەم نووسەرەیە. ماڵی پشیلەکان لە ئێران پێنج جار چاپكراوەتەوە، هاوكات كراوەتە عەرەبی و سویدی و ئێستاس خەریكە دەكرێتە ئینگلیزی. ئەوە یەكێكە لەو كارانەی هیوا قادر شانازی پێوە دەكات. بە بۆچوونی هیوا قادر، كات بۆ كەسانی نووسەر زۆر گرنگە، چونكە وەكو خۆی دەڵێت "زۆرشت هەیە تاوەكو ئێستا نەمتوانیوە بینووسم، دەبێت ئەوەش بڵێم هەمیشە دڵشكانەكان هۆكارێكن بۆ نووسین".
سەفەرنامە، كە زیاتر لە نووسینی بیرەوەری دەچێت نەك رۆمان، یەكێكی دیكەیە لە كارە جوانەكانی هیوا قادر، وەكو خۆی باسی دەكات كاتێكیش دەستیكردەوە بە نووسینی، بۆ ئەوەی نەبووە بڵاویبكاتەوە، بەڵام دواجار بووەتە ئەو كارەی تاوەكو ئێستاش شانازی پێوە بكات.
ئازایەتی لە گوتنی هەندێك راستی خاڵێكی دیاری جیاكاری كتێبی سەفەرنامەیە، هیوا قادر دەڵێت "كە سەفەرنامەم بڵاوكردەوە خەڵكانێكی زۆر برینداربوون، بەڵام گوێم پێنەدا، چونكە من لە نووسیندا هیچ كاتێك ترسنۆك نیم و هەمیشە ئەوەی ویستوومە نووسیومە، لە بنچینەشدا ئەگەر بە جورئەت نەبیت ناتوانی نووسەر بیت."
گفتوگۆی نێو باڵۆنەكە دێتەسەر باسی نووسینەوەی بیرەوەری بە تایبەت لەلای سیاسییەكان. هیوا قادر دەڵێت ئەو زۆرینەی بیرەوەری سیاسییەكان دەخوێنێتەوە، بەڵام تێبینی و رەخنەی زۆری لەو بارەیەوە هەیە، جەخت لەوە دەكاتەوە كە نووسینەوەی بیرەوەری دەبێت ئەوە بێت كەسەكە لە خاڵە لاوازەكانی خۆیەوە دەستپێبكات، نەك تەنیا قارەمانێتییەكانی بگێڕێتەوە "بە راستی ئەوەی بینیومە تاوەكو ئێستا پشكۆ نەجمەدین بە زمانێكی ئەدەبی جوان بیرەوەرییەكانی نووسیوەتەوە".
بەبڕوای ئەم نووسەر و شاعیرە سەردەمی ئێستا "سەردەمی پڕ‌وپووچییە" هەر بۆیە خۆی دوورەپەرێز دەگرێت و كەمترین دەركەوتنی لە راگەیاندنەكانەوە هەیە "دەمەوێت بە تەنیا بژیم، چونكە چێژ لە تەنیایی وەردەگرم، شەش ساڵە تەلەڤیزیۆنم دانەگیرساندووە، ئەوەش زیاد لە هۆكارێكی هەیە، لە داخی سیاسەتی چەواشەكاری میدیای كوردی، لەداخی ئەوەی كەس هەیە كوردی نازانێ، بەڵام كراوەتە بێژەر، ئەوانە و هەزاران داخی دیكەش".
دواجار رەنج سەنگاوی، پرسیار دەربارەی ژیریی دەستكرد دەكات كە خەریکە دەبێتە مەترسی بۆ سەر دونیای ئەدەبیش، بۆ نموونە ژیریی دەستكرد دەتوانێ شیعریش بنووسێت، هیوا قادر دەڵێت "راستە دەتوانێ شیعر بنووسێت، بەڵام هەرگیز وەكو من ناتوانێ هەست بە نووسینەكان بدات".
3 окт 2024
