नुवाकोट र नेवार ।बुद्धिज्म र पृथ्वीनारायण शाह । System Check Nepal Nuwakot Durbar 

सबिना पौडेल! यहाँको टिप्पणी हेर्दा कता कता नमिल्दो लाग्यो। भलई सही तत्य प्रमाणको रिफ्रेन्स दिएर नोट गरेको भए अति राम्रो हुनेछ। अध्ययन र अनुसन्धानको गहिराइ मा नपुग्दै हचुवाको भरमा नलेखेको नै उत्तम हुन्छ।

reference ra proof bina youtube ma j pani bolna payinxa vane ta mero condo bata niskeko gu hos. Aaba proof na khoj hai kina vane maile pani taile jasari bina proof boldaixu.

Rai Limbu ko history made in India by lahures ho. Kei proof chaina. Maukhik itihas lado ko itihas.

Yes. Iniharu saranarthi nai ho. Maile paile dekhi bhandai aaeko chu. Sikkim ma jpt itihas lekhera aafulai aadivasi bhanne bhagauda saramarthi ho rai limbu

I agree. They are definitely refugees. Rai limbus are not nepalis

अरे यार कुन अदरम बोल्दैछ येइ कुनै तथ्या छ कुनै प्रमान छ बेमत्लप जे मन्लग्दी तेइ बोलेर हुन्छ हेरा इतिहास बन्नेकुर प्रौरानिक सबुत सहित हुनु अज्ज जरुरी हुन्छ जस्तै बुद्ध र बौद्ध धम्म सम्बन्दी पौरानिक बस्तु हरु देरै पाइन्छ केही केहित बुद्ध कै कालको स्तूप हरुसमेत अजको दिन सम्मपनी बारतम छ तर अफुलाइ हिन्दु बनौद हरुको कुनै ईतिहासिक प्रमनहरु बुद्ध कालिन को अहिले सम्म बेटियेको छैन तेसैले उनिहरुको कथा काहानी बहेक कुनै इतिहासिक प्रमान छैन र नेवर हरुकोपनी बुद्ध कालिन बन्द पैलाको प्रमान नबाको कारन 5000 बर्स पैल नेवर थियो बन्नु चाहिँ त्यो तिम्रो मनग्रन्ती कहानी मत्रै हो

@@RLP90Gdpy-qv8jt जु, नेवाः जातिका विषयमा धेरै अध्ययन भएका छन् । खोजी गर्नूस् । होइन भन्ने लाग्छ भने आधार प्रमाण दिनूस् ।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

Newar ma tagadhari kshatriya hindu shrestha newar (joshi, pradhan, malla, rajbhandari, kayastha, karmacharya, maskey, hada, amatya, etc.) lai newar nathanne ta haru jasta bhanauda haru ko dui kaudi ko tarka afai sanga rakh. Shrestha haru bhaneka sabse pure newar hun, baki sabai (jyapu, uray, kasai, dhobi, pode, gubhaju, barey, sayami, pu, kau, etc etc) pachi matra newar bhayeka hun.

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

Rai, Limbu kirati hoinan sichuwan ka saranarthi hun. Kirat bhanna thaleko ta India ma baseko lahurele jhuto itihas lekhera nepal aaera jhut failaera kirat pahichan deko ho. Khas ma kirat bhaneko bhil jati ho

कसरी शरणार्थी राय, लिम्बूहरू किरात बने: राय र लिम्बू समुदायहरूको इतिहास शरणार्थीको रूपमा सुरु भएको हो, तर उनीहरूले आफ्नो पहिचानलाई फेरि परिभाषित गरेर आफैंलाई किरातको रूपमा प्रस्तुत गरेका छन्। राय र लिम्बूहरूले विभिन्न समुदायहरूको स्क्रिप्ट, भाषा, पहिरन, र पहिचान चोरेर आफूलाई किरातको रूपमा स्थापीत गरे। सिचुवानबाट सुरु भएको यात्रा: राय र लिम्बूहरूको उत्पत्ति चीनको सिचुवान क्षेत्रबाट भएको हो। सातौं शताब्दीमा, यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रतिर आएका थिए। तिनीहरूले त्यहाँ आफ्नो अस्तित्व जोगाउन संघर्ष गरे। तेरौं शताब्दीमा मंगोल आक्रमणबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। यो प्रवास कुनै सजिलो थिएन; यसले उनीहरूलाई विभिन्न सांस्कृतिक प्रभावहरूलाई आत्मसात गर्न बाध्य पार्यो। नेपाल र सिक्किममा शरण: १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। नेपालमा उनीहरूलाई सेन राजाहरूले शरण दिए। सेन राजाहरूले पूर्वी नेपालमा तिनीहरूलाई बसोबास गर्न अनुमति दिए। सिक्किममा पनि, लेप्चा समुदायले उनीहरूलाई शरण दियो। तर यो शरण अवस्था लामो समयसम्म रहन सकेन। लिम्बूहरूमा शक्ति प्राप्त गर्ने लालसा देखियो र उनीहरूले सेन राजाहरूको हत्या गरे। यसको परिणामस्वरूप, गोरखाहरूले हस्तक्षेप गर्नुपर्‍यो र क्षेत्रमा पुनःशान्ति कायम गर्नुपर्‍यो।सांस्कृतिक चोखचोख र नयाँ पहिचानको निर्माण: राय र लिम्बूहरूले आफ्नो नयाँ ठेगानामा बसाइँ सरेपछि, तिनीहरूले आसपासका संस्कृतिहरूबाट तत्वहरू चोरेर आफ्नो पहिचानलाई पुनःपरिभाषित गरे। भोटिया लिपि: लिम्बूहरूले भोटिया लिपिबाट धेरै तत्वहरू लिएर आफ्नो लिपि विकास गरे। यसले तिनीहरूलाई अलग भाषिक पहिचान स्थापित गर्न मद्दत गर्‍यो, यद्यपि यो लिपिको जरा भोटिया संस्कृतिमा रहेको थियो। किरात उपाधि भिल समुदायबाट: "किरात" शब्द ऐतिहासिक रूपमा भिल समुदायसँग सम्बन्धित थियो। राय र लिम्बूहरूले यो उपाधि अपनाएर आफूलाई किरातको रूपमा पुनःब्राण्ड गरे। किरात पहिचानको यो चोखचोखले तिनीहरूलाई पुरानो र सम्मानित वंशको रूपमा प्रस्तुत गर्‍यो। राय थर दनुवार समुदायबाट: राय थर, जुन अहिले राय समुदायसँग सम्बन्धित छ, दनुवार समुदायबाट अपनाइएको मानिन्छ। यस थरलाई आत्मसात गरेर, रायहरूले आफूलाई अलग जातीय समूहको रूपमा स्थापीत गरे। गोरखाहरूको विश्वासघात र बेलायतीहरूको मनपर्ने:राय र लिम्बूहरूको इतिहास विश्वासघातको कथा हो। गोरखाहरूलाई धोका दिएर, तिनीहरूले सिक्किमका शरणदाताहरूको पनि विरोध गरे। तर, लिम्बूहरूले बेलायती उपनिवेशवादहरूसँग मिलेर आफ्नो शक्ति बलियो बनाए। लिम्बूहरूलाई बेलायतीहरूले गोर्खा सेनामा भर्ती गरे, जसले तिनीहरूको सैनिक शक्ति र राजनीतिक प्रभावलाई मजबुत बनायो। दार्जिलिङ र कालिम्पोङमा इतिहासको पुनःलेखन: बेलायतीहरूको संरक्षण पाएपछि, राय र लिम्बूहरूले दार्जिलिङ र कालिम्पोङ पहाडहरूमा आफ्नो इतिहासलाई पुनःलेखन गर्न थाले। तिनीहरूले आफूलाई मौलिक किरातका रूपमा प्रस्तुत गरे, जसले किरात उपाधिको वास्तविक उत्पत्तिलाई धुमिल बनायो। चेम्जोङको किरात पहिचानबारेको अनुसन्धानले राय र लिम्बूहरूको आधुनिक पहिचानलाई पुनः परिभाषित गर्‍यो। साथै, यो प्रयास सिक्किमको परम्परागत शक्तिहरूलाई कमजोर पार्न मद्दत गर्‍यो, जसले गर्दा सिक्किमको राजतन्त्रलाई कमजोर बनायो।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

कसरी शरणार्थी राय, लिम्बूहरू नेपालमा आदिवासी मान्यताको दोषपूर्ण परिभाषाका कारण आदिवासी मान्यता पाउँछन् नेपालको जातीय र सांस्कृतिक बुनाई विविधताले भरिएको छ, जहाँ धेरै आदिवासी समूहहरूका धागाहरू मिसिएका छन्। तथापि, यी समूहहरूलाई आदिवासी मान्यता दिने मापदण्डहरू विवादको विषय बनेका छन्। राय र लिम्बू समुदायहरूले आदिवासी मान्यता पाएका छन्, जबकि खस जनताले पाएका छैनन्, जसले यी मापदण्डहरूमा रहेको जटिलता र सम्भावित अन्यायलाई उजागर गर्छ। यस निबन्धले नेपालमा आदिवासी मान्यताको दोषपूर्ण परिभाषाले कसरी यस भिन्नता ल्याएको छ भन्ने कुरा छानबिन गर्छ। नेपालमा आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले कुनै समूहलाई आदिवासी मान्न निम्न मापदण्डहरू निर्धारण गरेका छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: समूहले १८औं शताब्दीमा देशको एकीकरण अघि नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति राख्नुपर्छ। २. विशिष्ट भाषा: समूहको आफ्नै विशिष्ट भाषा हुनु पर्छ। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: समूहको अनौठो सांस्कृतिक अभ्यास, परम्परा, र रीतिरिवाजहरू हुनु पर्छ। ४. आत्म-पहिचान: समूहले आफूलाई एक विशिष्ट समुदायको रूपमा आत्म-पहिचान गर्नुपर्छ। ५. भौगोलिक पृथकता: समूहले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकता वा विशिष्ट भौगोलिक सम्बन्ध राख्नुपर्छ। ६. आर्थिक अवस्था: समूहले परम्परागत रूपमा मुख्यधारा अर्थतन्त्रको भिन्न अर्थतन्त्रमा संलग्न रहनुपर्छ। ७. सामाजिक संगठन: समूहको विशिष्ट सामाजिक संरचनाहरू र संस्थाहरू हुनु पर्छ। यी मापदण्डहरूले नेपालका आदिवासी जनसंख्याको विविधतालाई संरक्षण र पहिचान गर्ने लक्ष्य राख्छन्, तर यी मापदण्डहरूमा केही त्रुटिहरू छन्, जसले विभिन्न समूहहरूको पहिचानमा विसंगति निम्त्याएको छ। राय र लिम्बूहरूको केस राय र लिम्बू समुदायहरूलाई नेपालमा आदिवासी समूहहरूको रूपमा मान्यता प्राप्त छ। उनीहरूले विशिष्ट भाषा, संस्कृति, र सामाजिक संरचनाहरू, साथै नेपालको एकीकरण अघि पूर्वी नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति मार्फत स्थापित मापदण्डहरू पूरा गर्छन्। उनीहरूको भौगोलिक पृथकता र अनौठो आर्थिक अभ्यासले उनीहरूको आदिवासी स्थितिलाई थप सुदृढ बनाउँछ। तथापि, यी समूहहरूको ऐतिहासिक र आप्रवासी जटिलताहरूलाई मापदण्डहरूले पूर्ण रूपमा विचार नगरेको तर्क पनि छ। कतिपयले राय र लिम्बू समुदायहरू, अन्यहरूका साथमा, विभिन्न समयमा तिब्बत र भूटान जस्ता क्षेत्रहरूबाट आप्रवासी भएको सुझाव दिन्छन्, जसले "ऐतिहासिक निरन्तरता" को व्याख्यामा प्रश्न उठाउँछ। खस जनताको बहिष्कार खस जनतालाई, नेपालको लामो समयको उपस्थिति र महत्वपूर्ण योगदानहरू बाबजुद पनि, आदिवासीको रूपमा मान्यता प्राप्त छैन। खसहरू २६०० वर्षभन्दा बढी समयदेखि नेपालमा रहेका छन्, राष्ट्रमा सांस्कृतिक, सामाजिक, र आर्थिक योगदानहरू पुर्‍याएका छन्। विभिन्न क्षेत्रहरूमा फैलिएका र अन्य समुदायहरूसँग मिल्दाजुल्दा उनीहरूको विशिष्टता मापदण्डहरू अनुसार कमजोर देखिन्छ। निम्न बुँदाहरूले कसरी मापदण्डहरूले खसलाई बेफाइदा पुर्‍याउँछन् भनेर स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: खसहरू नेपालको गहिरो इतिहास भएको बाबजुद, मापदण्डको अस्पष्टताले उनीहरूको दावीलाई कमजोर बनाउँछ। २. विशिष्ट भाषा र संस्कृति: खस भाषा (खस कुरा वा नेपाली) र सांस्कृतिक अभ्यासहरू नेपालको मुख्यधारा पहिचानमा समाहित भएका छन्, जसले उनीहरूको विशिष्टताको तर्कलाई कठिन बनाउँछ। ३. आत्म-पहिचान र सामाजिक संरचनाहरू: खस जनताको व्यापक एकीकरणले उनीहरूलाई अन्य समूहहरूको जस्तो विशिष्ट समुदायको रूपमा आत्म-पहिचान गर्न गाह्रो बनाउँछ। ४. भौगोलिक पृथकता र आर्थिक अभ्यासहरू: खसहरूको ऐतिहासिक चलायमानता र आर्थिक एकीकरणले उनीहरूको आदिवासी स्थिति मापदण्डहरू अन्तर्गत कमजोर बनाउँछ। आदिवासी श्रेणीकरण मापदण्डमा त्रुटिहरू नेपालमा आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरूमा केही त्रुटिहरू छन्: १. अस्पष्टता: "ऐतिहासिक निरन्तरता" र "विशिष्टता" जस्ता शब्दहरूको स्पष्टताको अभावले व्यक्तिपरक व्याख्याहरू जन्माउँछ। २. एकीकरणको सजाय: खस जस्ता समूहहरू, जसले ऐतिहासिक रूपमा मुख्यधारमा एकीकरण गरेका छन्, एकीकरणका लागि अन्यायपूर्ण रूपमा दण्डित गरिन्छन्। ३. पृथकताका लागि पक्षपाती: भौगोलिक पृथकता र आर्थिक विशिष्टतामा जोड दिनाले हालसालै पृथक समूहहरूलाई प्राथमिकता दिइन्छ।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

राय र लिम्बूहरूको ऐतिहासिक उत्पत्ति: इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन।दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरूनेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्:१. ऐतिहासिक निरन्तरताराय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ।२. विशिष्ट भाषाराय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन।३. विशिष्ट संस्कृति र परम्पराराय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन।४. आत्म-पहिचानकुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ।५. भौगोलिक पृथकताराय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

Haryo sir, I don't see wad u really want to hear?

Chup bahun ko kukur

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

For information check Kommon Nepali history of Nepal

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

Tibet bata aayo sarnathi le nepal ko barema itihas padako xa..😂😂😂😂.china le laat hanera tero bau dalali Lama india ma sarann liyo ta jasta dalal Tibet Mustang bata Nepal xireko dere vako xaena jatha..jaba tero bau Tibet bata aayeko thiyoo tetti khera Nepal maa bhaun haru thiye..khas ko itihas tha xa tali..Tibeti sarnathi...Tibeti sarnathi Tibet bata Nepal kasri aayeko thaxa tali

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

Kaha ko Mithila rajyo

@@dipakmandal2248 राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

राय लिम्बू किराती होइनन्, सिचुवानबाट आएका शरणार्थी हुन् : इतिहासले देखाउँछ कि राय र लिम्बू समुदायहरू मूलत: सिचुवान क्षेत्रबाट आएका शरणार्थी हुन्। ७ औं शताब्दीमा यी समूहहरू मंगोलियाबाट सिचुवान क्षेत्रमा पुगे। १३ औं शताब्दीमा, मंगोल आक्रमणहरूबाट बच्न यी समूहहरू उत्तर तिब्बततिर भागे। १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर, तिब्बतमा भएको जातीय उथलपुथलका कारण, यी समूहहरू नेपाल र सिक्किमतिर शरणार्थीका रूपमा प्रवेश गरे। यसरी, यी समूहहरूको नेपालमा प्रवेश आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू अन्तर्गत ऐतिहासिक निरन्तरतामा अट्दैन। भिल: पूर्वी नेपालका वास्तविक किरातीहरू: भिल समुदायलाई पूर्वी नेपालको वास्तविक किराती मानिन्छ। जब राय र लिम्बूहरू १६ औं शताब्दीको अन्त्यतिर सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा नेपाल आए, उनीहरूले भिल समुदायमाथि नरसंहार गरे। यस कारण, भिलहरू पूर्वी नेपालबाट बंगालतिर भाग्न बाध्य भए, जहाँ पहिले नै धेरै भिलहरू बसेका थिए। यसले देखाउँछ कि राय र लिम्बूहरू शरणार्थी हुन्, र तिनीहरूको आदिवासी मान्यता गलत छ। दोषपूर्ण आदिवासी मान्यता मापदण्डहरू: नेपालमा आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्नका लागि नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले अपनाएका मापदण्डहरूमा केही दोषहरू छन्। यी मापदण्डहरूले राय र लिम्बू समुदायहरूलाई कसरी अन्यायपूर्ण रूपमा आदिवासी मान्यता दिलाएका छन् भन्ने कुरालाई निम्न बुँदाहरूले स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: राय र लिम्बू समुदायहरूको नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति सिचुवानबाट शरणार्थीका रूपमा आएका कारण मात्र भएकोले, उनीहरूको ऐतिहासिक निरन्तरता दावी कमजोर छ। तथापि, मापदण्डहरूको अस्पष्टताले गर्दा, यी समूहहरूलाई पनि आदिवासी मान्यता प्राप्त गर्न अनुमति दिएको छ। २. विशिष्ट भाषा: राय र लिम्बूहरूको आफ्नै भाषा छ, जुन विशिष्ट भाषाको मापदण्ड पूरा गर्छ। तर यो भाषा सिचुवानको सांस्कृतिक प्रभाव भएको हुन सक्छ, जसले गर्दा यो आदिवासी भाषा मान्न उपयुक्त छैन। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: राय र लिम्बूहरूले सिचुवानबाट ल्याएका सांस्कृतिक अभ्यासहरू र परम्पराहरूलाई सुरक्षित राखेका छन्। तर, यी परम्पराहरू नेपालका आदिवासी परम्पराहरू हुन् भन्ने कुरा पुष्टि हुँदैन। ४. आत्म-पहिचान: कुनै पनि समूहले आफूलाई विशिष्ट रूपमा आत्म-पहिचान गर्न सक्छ, तर यो अत्यन्त व्यक्तिपरक मापदण्ड हो। राय र लिम्बूहरूले आफूलाई किरातीको रूपमा आत्म-पहिचान गरेका छन्, तर उनीहरूको वास्तविक उत्पत्ति सिचुवानमा रहेकोले यो आत्म-पहिचानको दावी कमजोर छ। ५. भौगोलिक पृथकता: राय र लिम्बूहरूले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकतामा रहेर बसोबास गरेका छन्। तथापि, यो पृथकता नेपालमा आएको शरणार्थी स्थितिको परिणाम हो, न कि आदिवासी मापदण्ड अनुसार।

### राय लिम्बुहरूको किरात सम्पर्कलाई चोग्याललाई हटाउने राजनीतिक एजेन्डा मात्र भनेर उजागर गर्ने बहसका बिन्दुहरू १. **पुरातात्विक प्रमाणहरूको अभाव**: - राय र लिम्बु समुदायलाई प्राचीन किरात वंशसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोड्ने दरबार, किल्ला, वा शिलालेख जस्ता भौतिक प्रमाणहरूको अभाव छ। - नेपालको अन्य प्राचीन वंशसँग सम्बन्धित राम्रोसँग प्रलेखित ऐतिहासिक साइटहरूको विपरीत, कुनै पनि यस्तो कलाकृति वा स्मारकहरू राय र लिम्बुलाई किरात विरासतसँग स्पष्ट रूपमा बाँध्दैनन्। २. **राजनीतिक प्रेरणा**: - राय र लिम्बुलाई किरातको सन्तानको रूपमा पहिचान गर्ने प्रयास ऐतिहासिक सटीकताभन्दा बढी राजनीतिक उद्देश्यद्वारा प्रेरित देखिन्छ। - यो कथा विशेष गरी सिक्किमको चोग्याल शासनविरुद्ध एकीकृत जातीय पहिचान सिर्जना गर्न उपयोगी थियो, राजनीतिक वैधता र प्रभाव बढाउन ऐतिहासिक दावीहरू प्रयोग गरेर। ३. **इमान सिंह चेम्जोङको प्रभाव**: - राय र लिम्बुहरूको लागि किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका विद्वान इमान सिंह चेम्जोङको भूटिया-नेतृत्वको चोग्याल राज्यलाई कमजोर पार्न स्वार्थ थियो। - चेम्जोङका कामहरू चोग्याल शासनलाई अवरुद्ध गर्न र ईसाई धर्मप्रचार गतिविधिहरूलाई अनुकूल पार्ने फरक जातीय र धार्मिक कथा प्रवर्द्धन गर्ने व्यापक रणनीतिको हिस्सा मानिन्छ। ४. **अपर्याप्त ऐतिहासिक दस्तावेजीकरण**: - किरात कालका ऐतिहासिक ग्रन्थहरू र दस्तावेजहरूले राय र लिम्बुलाई शासक वर्ग वा किरात शासनमा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा स्पष्ट, अस्पष्ट सन्दर्भहरू प्रदान गर्दैनन्। - मौखिक परम्पराहरू र टुक्रिएको ऐतिहासिक खाताहरूमा निर्भरता दावी गरिएका जडानहरूको प्रामाणिकता र विश्वसनीयतामा प्रश्न उठाउँछ। ५. **सांस्कृतिक र भाषिक असमानताहरू**: - राय, लिम्बु, र भनिएका किरात परम्पराहरू बीच केही भाषिक र सांस्कृतिक समानताहरू भए तापनि, यी प्रत्यक्ष वंशावलीको ठोस प्रमाणहरू होइनन्। - समानताहरू विभिन्न तिब्बती-बर्मेली भाषी समुदायहरू बीचको व्यापक क्षेत्रीय अन्तर्क्रियाहरू र साझा सांस्कृतिक अभ्यासहरूसँग जोड्न सकिन्छ, प्राचीन किरात वंशको प्रत्यक्ष वंशभन्दा। ६. **ऐतिहासिक निरन्तरताको अभाव**: - किरात वंशको पतन र राय र लिम्बु समुदायहरूको दस्तावेजी इतिहासको बीचमा महत्वपूर्ण समय अन्तराल छ। - यस निरन्तरताले देखाउँछ कि जडान समकालीन राजनीतिक र सामाजिक एजेन्डाहरूको सेवा गर्न पछाडि निर्माण गरिएको हुन सक्छ, अविच्छिन्न ऐतिहासिक वंशावलीमा आधारित हुनुको सट्टा। ७. **समकालीन राजनीतिक सन्दर्भ**: - २० औं शताब्दीमा किरात पहिचानको उदयले सिक्किममा चोग्याल शासनविरुद्ध राजनीतिक उथलपुथल र जातीय संगठित अभियानहरूसँग मेल खायो। - यो समयले देखाउँछ कि किरात पहिचानले अस्तित्वमा रहेका शक्ति संरचनाहरूलाई चुनौती दिन विभिन्न समूहहरूमा सामूहिक पहिचान सिर्जना गर्न रणनीतिक रूपमा प्रयोग गरिएको थियो। ८. **आधुनिक विद्वानहरूबाट आलोचना**: - धेरै आधुनिक इतिहासकार र विद्वानहरूले किरात जडानलाई अत्यधिक जोड दिइएको र कठोर ऐतिहासिक र पुरातात्विक अनुसन्धानद्वारा पर्याप्त रूपमा समर्थित नभएको भनेर आलोचना गर्छन्। - कथा बढी पौराणिक र अटकलहरूको रूपमा आलोचना गरिएको छ, ठोस ऐतिहासिक प्रमाणहरूको सट्टा। यी बुँदाहरूलाई गम्भीर रूपमा जाँच गर्दा, राय, लिम्बुहरू र प्राचीन किरात वंश बीचको जडान नाजुक छ र सम्भवतः ऐतिहासिक तथ्यहरूको सट्टा राजनीतिक प्रेरणाहरूबाट प्रभावित छ भन्ने स्पष्ट हुन्छ। पुरातात्विक स्थलहरू, शिलालेखहरू, र विश्वसनीय ऐतिहासिक दस्तावेजहरूको अभावले यस दावी गरिएको विरासतको प्रामाणिकतामा प्रश्न उठाउँछ।

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

होनि हिन्दु मुस्लिम नाम हो

यो पगल कह बतो मिदियम लयो हो

राई र लिम्बूहरू चीनको सिचुवान प्रान्तबाट aaeka आप्रवासी हुन्, जसले विभिन्न समयका दौरान विभिन्न क्षेत्रमा शरण लिएका छन्। सिचुवानबाट उत्तर तिब्बतसम्मको यात्रा राई र लिम्बूहरूको यात्रा सिचुवान प्रान्तबाट सुरु भएको हो। १३औं शताब्दीमा, मंगोलहरूको आक्रमणका कारण उनीहरूको जीवनमा ठूलो उथलपुथल आयो र उनीहरूले आफ्नो मातृभूमि छोड्न बाध्य भए। यस कठिन समयमा, उनीहरूले उत्तर तिब्बतमा शरण लिए, जहाँ उनीहरूले केही समय बसोबास गरे। उत्तर तिब्बतबाट नेपालसम्मको यात्रा उत्तर तिब्बतमा पनि आन्तरिक संघर्ष र अस्थिरताका कारण, राई र लिम्बूहरूले अर्को सुरक्षित ठाउँको खोजीमा १६औं शताब्दीमा नेपालतर्फ यात्रा गरे। नेपालमा, उनीहरूले सेन राजाहरू र लेप्चा समुदायको संरक्षण पाए। यसरी, उनीहरूलाई बसोबासका लागि भूमि दिइयो र उनीहरूले आफ्नो नयाँ जीवनको सुरुवात गरे। सिक्किममा पनि, उनीहरूले भुटिया चोग्यालहरूको संरक्षण पाए र आफ्नो बसोबासको प्रबन्ध मिलाए। राई र लिम्बूहरूको मंगोलियन डीएनएको प्रमाणले उनीहरूको सिचुवानबाट आप्रवासनको तथ्यलाई पुष्टि गर्छ। विभिन्न आनुवांशिक अध्ययनहरूले उनीहरूमा उच्च मात्रामा मंगोलियन र उत्तर चीनको डीएनएको उपस्थिति देखाएको छ, जसले उनीहरूलाई भारतीय उपमहाद्वीपका अन्य तिब्बती-बर्मेली समूहहरूसँग फरक पार्छ। उनीहरूको सांस्कृतिक अभ्यास, भाषा र परम्पराहरू पनि उत्तर चीन र मंगोलियाका समुदायहरूसँग नजिक देखिन्छ, जुन उनीहरूको वास्तविक उत्पत्तिको प्रमाण हो। किरात पहिचानको निर्माण राई र लिम्बूहरूले किरात पहिचानलाई अंगीकार गरेर आफ्नो ऐतिहासिक अस्तित्वलाई झुटा रूपमा प्रमाणित गर्न प्रयास गरेका छन्। यद्यपि, किरात वंशावलीसँग उनीहरूको कुनै ठोस पुरातात्विक वा ऐतिहासिक प्रमाण छैन। प्रसिद्ध लिम्बू इतिहासकार इमान सिंह चेम्जोङले किरात पहिचानलाई बढावा दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए, जसले राई र लिम्बू समुदायलाई किरात वंशमा समावेश गरिएको झुटा धारणा फैलाए।

कुनै evidence छत तिमिइसंघ कि सुनी सुनै कथ सुनौदैछस बिन प्रमाण यो र त्यो बनेर हव गफ दिन मिल्दैन

@@RLP90Gdpy-qv8jt taile boleko keihi orama cha chinese? madhesh andolan ko belama tamang lai hamile lahan mahottari bata kasari lakheteko thiyo yaad cha? tibetian saranarthi sala