๐ กุหลาบ
๐ ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name): Rosa × hybrida
๐ ชื่อสกุล “Rosa” คำภาษาละตินซึ่งหมายถึง “กุหลาบ” มีรากศัพท์มาจากคำในภาษากรีก “rhodon” ซึ่งใช้เรียกดอกไม้และสีแดง
๐ สายพันธุ์ของกุหลาบมีมากกว่า 150 ชนิดที่เป็นไม้พุ่ม และไม้เลื้อยผลัดใบ แต่ก็เป็นบางครั้งที่เป็นไม้ไม่ผัดใบ สายพันธุ์ส่วนใหญ่มีกลิ่นหอม มีทั้งสายพันธุ์ที่เป็นดอกเดียว กึ่งดอกรวม และดอกรวม
๐ ชื่อสามัญ (Common Name): Rose
๐ ชนิด (Type): ไม้พุ่มที่มีอายุหลายปี (Perennial shrub)
๐ วงศ์ (Family): Rosaceae
๐ ถิ่นกำเนิด (Native Range) : สายพันธุ์กุหลาบส่วนใหญ่มีถิ่นกำเนิดในเอเชีย อย่างไรก็ตามก็มีบางสายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดในเขตทวีปอเมริกาเหนือ ยุโรป และทางด้านตอนเหนือของแอฟริกา ซึ่งมีความแตกต่างกันไปตามภูมิภาคของโลก
๐ ความสูงของทรงพุ่ม (Height) : 50-300 เซนติเมตร
๐ ความกว้างของทรงพุ่ม: 50-150 เซนติเมตร
๐ ระยะเวลาดอกบาน (Bloom Time): ออกดอกตลอดทั้งปี ในบางสายพันธุ์ ฤดูกาลก็มีผลต่อการออกดอก
๐ ความต้องการแสง (Sun): แดดเต็มวันหรือแดดบางส่วนของวัน ควรมีแดดอย่างน้อย 4 ถึง 6 ชั่วโมงต่อวัน อย่างไรก็ตามหากมีคุณภาพของแดดเข้มและปริมาณของแดดต่อวันมาก คุณภาพของดอกก็จะดีมากขึ้นตามไปด้วย
๐ ความต้องการน้ำ (Water): ปานกลาง เพียงพอต่อการรักษาความชื้นและกิจกรรมของพืชกลางแจ้ง สามารถรถน้ำเพียงวันละหนึ่งครั้ง ถ้าหากรถน้ำได้อย่างเพียงพอรักษาความชื้นได้ตลอดทั้งวัน อย่างไรก็ตามกุหลาบเป็นพืชที่ชอบความชื้นในดินสูง ควรรดน้ำอย่างน้อยวันละสองครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูแล้งซึ่งมีความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศน้อย
๐ การดูแลรักษา (Maintenance):
๐ ในกรณีที่ซื้อกุหลาบมาใหม่ ส่วนใหญ่จะปลูกมาในถุงพลาสติกและมีวัสดุเป็นแกลบดิบ แนะนำให้ย้ายกระถางปลูกโดยเปลี่ยนดินปลูกเดิมให้ได้มากที่สุด พยายามหรือเอาแกลบดิบออกให้ได้ทั้งหมด แล้วผสมดินปลูกใหม่ ปลูกลงในกระถางที่มีขนาดใหญ่เพียงพอต่อการรักษาทรงต้นไม่ให้โค่นล้มได้ง่าย หากมีดอกที่ติดมาด้วยเมื่อดอกรวยแล้วให้ทำการตัดดอกนั้นออกทันที โดยตัดต่ำลงมากว่าบริเวณดอกอย่างน้อย 10 เซนติเมตร
๐ การทำให้กุหลาบออกดอกนั้นจะต้องอาศัยการดูแลรักษาและเสริมสร้างลำต้นให้มีการเจริญเติบโตทางใบโดยมีการสะสมอาหารให้เพียงพอต่อการสร้างกิ่งกระโดง สร้างการเจริญเติบโตทางใบ พยายามจัดการให้มีการออกยอดใบใหม่สีแดงอย่างสม่ำเสมอ จะให้ดอกที่มีขนาดใหญ่ออกดอกได้อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ควรตัดแต่งให้ส่งพุ่มโปร่งโล่งเพื่อไม่เป็นการสะสมโรคและแมลง และแสงที่ตกกระทบเข้าไปในทรงพุ่มจะสนับสนุนต่อการเกิดขึ้นของกิ่งกระโดง รวมถึงการควบคุมทรงพุ่มให้มีความสูงพอสมควรต่อการดูแลรักษาได้โดยง่าย
๐ ระยะการสร้างการเจริญเติบโตของลำต้นและยอดอ่อน ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเติมลงไปในกระถางทุกเดือนๆ ละ 1 กำมือ ทั้งนี้อาจให้ปุ๋ยเคมีประกอบด้วย คือ สูตร 14-9-20 15-5-20 หรือ 21-9-24 ปริมาณหนึ่งช้อนชา ใช้เป็นประจำทุกเดือน
๐ เมื่อเห็นยอดอ่อนสีแดงสร้างยอดตูมหรือดอกตูมขนาดเล็ก เรื่องปุ๋ยละลายช้าสูตร 12 25 6 เพื่อกระตุ้นให้เกิดการขยายขนาดดอก การส่งเสริมการออกดอกในกิ่งอื่น ๆ หรืออาจใช้ปุ๋ยเกล็ดหรือปุ๋ยน้ำสูตรเร่งดอก ที่มีธาตุอาหารรองและธาตุอาหารเสริมผสมอยู่ด้วย ฉีดพ่นทุก 7 วันจะช่วยส่งเสริมการออกดอกให้มากขึ้นได้
๐ การใช้งานที่แนะนำ (Suggested Use): ปลูกเป็นไม้ดอกกระถาง ปลูกลงในดินเป็นแปลง ปลูกควบคุมทรงพุ่มเป็นรั้วเตี้ย ตัดเป็นต้นหมายเรียก “ผีเสื้อ”
๐ ใบไม้ (Leaf): ใบประกอบแบบขนนกปลายใบคี่ (Odd-pinnately compound leaf) มีใบย่อย เรียงออกจากแกนกลางเป็นคู่ตรงข้าม ประมาณ 5 ถึง 9 ใบ ใบย่อยรูปไข่ ฐานใบป้าน ปลายใบแหลม ขอบใบหยักแหลม โคนใบประกอบ มีหูใบ ใบอ่อนมีสีแดง หรือสีเขียวอมแดง ใบแก่มีสีเขียว
๐ การเพาะปลูก (Culture)
กุหลาบเป็นพืชที่เจริญเติบโตได้ในดินที่มีโครงสร้างโปร่งถ่ายเทอากาศได้ดี สามารถระบายน้ำได้ดี มีความเป็นกรดเล็กน้อย pH ประมาณ 6-6.5 ดินควรมีปริมาณอินทรีย์วัตถุสูง สามารถใช้ปุ๋ยมูลไก่หรือมูลไส้เดือนดิน ผสมลงไปในบินด้วย
อุณหภูมิและความชื้นมีความสำคัญต่อการปลูกเลี้ยงกุหลาบ โดยอุณหภูมิ ที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของกุหลาบในช่วงระยะเวลากลางวันควรจะมีอุณหภูมิประมาณ 20 ถึง 25 องศาเซลเซียส ช่วงระยะเวลากลางคืนประมาณ 15 ถึง 18 องศาเซลเซียส ทั้งนี้ในฤดูหนาวที่มีอุณหภูมิต่ำลงมากจะมีการชะลอการเจริญเติบโตและการออกดอกจะช้าลง อย่างไรก็ตามในช่วงฤดูร้อนที่มีอุณหภูมิโดยเฉลี่ยสูงกว่า 28 องศา ควรจัดการกับความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศให้มีมากขึ้นเพื่อชะลอการคายน้ำของกุหลาบ โดยอาจมีการเพิ่มระบบให้น้ำแบบอัตโนมัติเพื่อให้น้ำระหว่างวัน (แต่ไม่ควรให้น้ำตลอดเวลาจนช่องว่างในดินไม่มีอากาศ ทำให้เกิดอาการเน่าของรากได้) หรือปลูกร่วมกับต้นไม้อื่นที่เติบโตได้ดีในพื้นที่กลางแจ้ง โดยจัดการให้ความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศอยู่ระหว่างร้อยละ 70 ถึง 80 เป็นความชื้นสัมพัทธ์ที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชอย่างกุหลาบ
หากปลูกเลี้ยงเป็นไม้กระถางไม่ควรวางกระถางติดกับพื้นดิน จะทำให้ ควบคุมความชื้นในระยะของการให้ดอกทำได้ยาก ควรยกหรือเว้นระยะให้กระถางลอยขึ้นจากพื้นและมีอากาศถ่ายเทได้ระหว่างพื้นกับก้นกระถาง
กุหลาบเป็นพืชที่สามารถใช้การขยายพันธุ์ได้อย่างหลากหลาย ทั้งการปักชำ การติดตา การตอน ตลอดจนการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ อย่างไรก็ตามการติดตาเป็นวิธีการที่การปลูกเลี้ยงในระบบการค้าเป็นที่นิยม โดยการใช้ตอกุหลาบป่า และเลือกติดตากุหลาบพันธุ์ดีลงไปบนตอกุหลาบป่าเหล่านี้ทำให้ได้ดอกกุหลาบที่สวยงาม ทีลำต้นที่หาอาหารได้เก่ง มีระบบรากและลำต้นที่แข็งแรง ทนต่อโรค และแมลง
๐ ปัญหา (Problems)
พันธุ์ดอกกุหลาบที่มีกลิ่นหอมมักจะอ่อนแอต่อโรคและแมลง
กุหลาบจัดเป็นพืชที่มีโรคและแมลงมากพอสมควร พิจารณาจากอาการที่เกิดขึ้นและแก้ไขปัญหาจากสาเหตุ ของอาการเหล่านั้น
25 сен 2021
