ขุดสระมโนราห์ จ.ลพบุรี ร่องรอยอยู่อาศัย ชาวเมืองละโว้โบราณ 

ได้ความรู้​ครับขอบคุณ​ครับ​อาจารย์​

อรุณสวัสดิ์ครับอาจารย์

ส่วนประเด็นเรื่องขอม สยาม เขมร ถ้าหนูจะนิยามใหม่ ขอม ในช่วงสมัยหลังที่อยู่ภายใต้อิทธิพลของราชวงศ์โจฬะของอินเดีย คือกลุ่มวัฒนธรรม ที่สัมพันธ์กับภาคใต้ของประเทศไทยในปัจจุบัน มลายู หรือชวา อาจจะใกล้เคียงกับจาม ส่วนขอม ก่อนถูกยึดครอง หนูให้นิยามว่า น่าจะมีวัฒนธรรมใกล้เคียงกับทวารวดี ส่วนขอมสมัยราชวงศ์มหิธรปุระ หนูว่าน่าจะมีความสัมพันธ์กับชาวเสียม แบบนี้ได้มั้ย ส่วนเสียม สยาม เดี๋ยวติดไว้ก่อน มาเริ่มต้นอย่างไร แต่เสียมหรือสยามคือ ประเทศไทยในปัจจุบัน เขมร คือชนเผ่านึงตามจารึก เกมร อาจารย์ถ้าหนูให้นิยาม แบบนี้ได้มั้ย ตามแบบคนที่อยู่วงนอก นักประวัติศาสตร์ แต่เป็นนักวิทยาศาสตร์

👍 ชอบโบราณคดีเมืองลพบุรี สุพรรณบุรี มากครับ ขอบคุณครับอาจารย์ รอชมการเสวนานะครับ 🙏

ขอบคุณมากค่ะอาจารย์

สวัสดีคะอาจารย์ตามคะ

แล้วดินที่ขุดเอาไปทิ้งที่ที่ไหนครับ

อ.มาบ้านผม อ.สุขภาพแข็งแรง🌷🌷🌷

ติดตามค่ะ

อยากรู้เพิ่มขึันเรี่องกเบื้องจาน อยากฟังความเห็นอาจารย์ในเรื่องที่บันทึกบนกระเบื้องเหล่านันครับ

ในเอกสารจีนพอมีกล่าวถึงชื่อกษัตริย์ ละโว้ ที่ส่งทูตไปบ้างมั๊ยคะ / ขอบคุณค่ะ

สมัยพุทธศตวรรษที่สามลพบุรีเป็นแว่นแคว้นบ้านเมืองแล้วสมัยนั้นลพบุรีเปนเมืองที่อยุ่ติดฝั่งทะเลราชาแห่งนครปาตลีบุตรได้ส่งพระสมนทุตมาเผยแผ่พระพุทสาสนาที่สุวรรนภุมดังนั่นชุมชนลพบุรีได้เผยแผ่พระพุทสาสนาไปทั่วภุมิภาคของไทย ตั้งแต่นั้นชุมชนในลุ่มนำ้เจ้าพระยาได้พัดทะนามาเปนประเทสไทยรวมแล่้วเปนเวลากว่าสองพันปีแลัว😮

ดูลึกลับน่าค้นหาเลยครับ

อยากให้อาจารย์​ทำเป็นซีรีย์หลายๆตอนต่อเนื่องกัน​ เป็นชุดๆ​ เพราะตอนนี้มันกระโดดไปมา​ คงรบกวนอาจารย์​มากไปแล้วแต่ที่อาจารย์​ทำเนื้อหาน่าติดตามมากให้รายละเอียด​มากและเปิดกว้างทางความคิดดี

ทำเป็นสวนสาธารณะก็ดีนะครับ จะได้มีพื้นที่พักผ่อน .. แต่กลัวใจอย่างเดียว คือ ลิง คนไปไหนตามไปนั่น กลัวสวนสาธารณะจะไม่มีคนกล้าไป ถ้าไม่จัดระเบียบลิงพระปรางค์ ตึกรอบๆ นั่นย้ายหนีลิบจนปิดร้างหมดเลย 🥹🫰🏻

มีการเป็นอยู่ใช้สอย น่าขึ้นอยู่ความเป็นอยู่ รุ่งเรือง หรือ ยากจนในบางยุค ปริมาณ ภาชนะ มาก น้อย ตามกำลังทรัพย์ และการแลกเปลี่ยน🌷🌷🌷

🙏สวัสดีค่ะ 😀😊ดีใจได้รับความรู้เพิ่มเติมอีกแล้ว 👍สนุกเหมือนเดิมค่ะ 🥰ดูแลสุขภาพค่ะ 🙏แข็งแรงๆทั้งร่างกาย และ กระเป๋าเงิน มีเงินเต็มกระเป๋าทุกวันค่ะ💜💜💜💜💜

ตรงสุดซอยไปดีมาดี ยังมีถนนโบราณสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ขอแนะนำให้อาจารย์ติดตามเพื่อเป็นความรู้ความเข้าใจว่ายังมีถนนเส้นนี้อยู่ครับ ขอบคุณมากครับ

คุ้นเคยกับสถานที่นี้แต่ก็เพิ่งได้รู้ข้อมูลเชิงลึกก็คลิปนี้แหละ ขอบคุณ อาจารย์มากค่ะ

เหตุใดถึงไม่มีรายนามกษัตย์ละโว้ครับ จารึกช่วงนั้นมีระบุไว้ไหม

กราบขอบพระคุณ อ.ทุกท่าน🌷🌷🌷👏

เดินไปไม่เหนื่อยคคับ จากสถานที่นี้ สระมโนราห์ ปรางค์ วัดพระยาออก บ่อน้ำใน หลวงพ่อขาว อาจเชื่อมไป สระมโนราห์ ก็ใด้นะครับ อ.คิดไป โบราณอาจเป็นทางน้ำโบราณ บ่อน้ำใช้ในพิธี วัดพระยาออก🌷🌷🌷คิดสองแบบครับ อ. แรกบ่อบาดาลสมัยแรก ครั้งต่อมาอาจเชือมสระมโนราห์ก็สใด้ คิดเอาเองนะครับ# อ.เจอท่อแรงดันน้ำ ตรงข้าง วัง ตรงตลาดปัจุบัน ในราชภัฏอีกที่

อยากมีโอกาสร่วมสำรวจกับอาจารย์สักครั้งครับ ผมชอบเรื่องประวัติศาสตร์ครับ

สวัสดีครับ ยังติดตามอาจารย์เสมอครับ ขออนุญาตสอบถามความคืบหน้าเกี่ยวกับโบราณสถานวัดพระงาม สถูปเจดีย์ขนาดใหญ่ริมทางรถไฟ ที่ จ. นครปฐม มีหลักฐานเพิ่มเติมอะไรที่พอจะทราบที่มาที่ไปหรือยังครับ ขอบคุณครับ

ด้วยความสงสัยค่ะอาจารย์ วังนารายณ์ เปิดประตูด้านหลัง ก็เจอแม่น้ำลพบุรีแล้ว ทำไมต้องต่อท่อมาไกลถึงสระมโนราห์

ขอม น่าจะหมายถึงคนจากชมพูทวีป(สมัยนั้นยังไม่มีคำว่าอินเดีย) ซึ่งแต่งกายมิดชิดต่างจากคนพื้นถิ่น กะมีร์ ขแมร์ ขะมุ มอน ลั้ว ที่ยังไม่ใส่เสื้อ กัมพุช ไม่ใช่อาณาจักร แต่เป็นชื่อฤษีที่ชมพูทวีปซึ่งได้นางอัปสราเป็นภรรยา ขอมจึงอ้างว่าสืบเชื้อสายมาจะได้เป็นกึ่งเทพ อยู่เหนือคนพื้นถิ่น อาณาจักรน่าเป็นแบบนครรัฐตามชื่อเมืองหลวง หรือกษัตริย์ เช่น สยามรัฐ เสียมเรียบ

ผมชอบประวัติศาสตร์ครับแต่เลือกไปเรียนวิศวะ ติดตามดูตามอ่านเอา ตอนนี้ซื้อหมิงซือลู่-ชิงซือลู่มาอ่านล่ะครับ

วัดพระยาออกหลวงพ่อขาว ในพิบูลย์🌷🌷🌷

อาจารย์แสดงว่าในยุคทวารวดี กินข้าวเหนียวหรือค่ะ เพราะเราดูจากแกลบ แล้วคนในภูมิภาคนี้ กินข้าวเหนียวหรือไม่หรือไม่ หรือกินข้าวเจ้า แล้วคนอินเดีย กินข้าวเหนียวหรือข้าวเจ้า แล้วมีการขุดเมืองในยุคทวารวดี อื่นๆ เช่น ศรีมโหสถ อู่ทอง ศรีเทพ เมืองพนัสนิคม แล้วเมืองทางใต้ เช่นยะริง บ้างหรือไม่ ประเด็นต่อมา อยากให้ นักวิชาการ จัดเวทีเสวนา ที่รวมนักวิชาการหลายด้านๆ ทั้งศิลป์ วิทย์ มาอภิปรายกัน ร่วมทั้งนักวิชาการระดับปรมาจารย์ทั้งหลาย จัดแบบออนไลน์ ก็ได้นะอาจารย์ ให้ช่วยกันสังเคราะห์ ร่วมกัน

อีกประเด็นนึงเรื่องข้าว ที่อาจารย์บอกว่า คนทวารวดีกินข้าวเหนียว แต่ข้าวเหนียว มาจากทางเหนือ ไหลลงมาทางแม่น้ำโขง ก็แสดงว่าคนทวารวดี อาจมีบางส่วนที่มาจากตอนบน ต่อมาวัฒนธรรมเอเชียใต้ ในช่วงสมัยราชวงศ์โจฬะ ในเมืองพระนครเอง ก็โดนยึดครอง ช่วงนี้หรือเปล่าที่นำข้าวเจ้าเข้ามา คำว่าข้าวเจ้า หมายถึงข้าวของเจ้าที่นำมาให้ปลูก

ติดตามครับ มีความเห็นต่อนเนื่องเรื่องแกลบข้าวเหนียว และภาชนะ อยู่ แต่ รอภาพชัดอีกที แต่คิดไปไกลลพบุรี จับเส้นทางขึ้นอิสานไป นี่ ส่วนตัวผมคิดกระเจิดกระเจิงไปไกล ว่า น่าจะเก่าไปถึงยุคหินเลย แล้วเส้นทางการค้าเก่าแก่มาก คนพูดภาษาไต บางส่วนก็จากเดียนเบียนฟู น่าจะมาทางนี้บ้าง ไม่ได้ลงมาจากแค่ทางเหนือเส้นทางเดียว คนมันเดินทางแลกเปลี่ยนตลอด ถ้าไม่มี สงคราม หรือ ภัยธรรมชาติ เคยดูสารคดีฝรั่งเขาพบว่า ยุคหินนี่ค้าขายหิน Obsidian กันเอามาทำมีด กับ อาวุธ เพราะพบการกระจายตัวออกไปนอกแหล่งตามหลุมศพโบราณไกลมาก แล้วพอ พล็อตตำแหน่งบนแผนที่แล้วก็เห็นเส้นทางติดต่อเดินทางสมัยยุคหิน ครับ

ถ้าจำไม่ผิดเคยมีการทำวิจัยของดร.วิภู จากมข. เพื่อสืบค้นDNA ของคนในท้องถิ่น มีตย.อันหนึ่งคุณหมอท่านบอกว่าครอบครัวเป็นคนจีน แต่ผลDNA บอกว่ามีมอญอยู่ด้วยซึ่งน่าจะจากคุญยายของท่าน ด้วยแสดงว่าคนที่อยู่ปัจจุบันนี้น่าจะสืบเชื้อสายมาต่อเนื่องกันจากทวาราวดี....ก็เป็นไปได้ครับ

ได้ฟังอาจารย์นำภาพและเสียงมาให้ได้ชมแล้วรู้สึกรักและหวงแหนวัฒนธรรมของต่างๆของไทยในสมัยโบราณมากขึ้นครับ🙏

เปิดกูเกิลสตรีทวิวดู มันอยู่ในสภาพที่ไม่น่าจะเหลือหลักฐานประวัติศาสตร์อะไรมาจนถึงป่านนี้ อยู่กลางชุมชนที่ต้องการพิ้นที่ใช้งานซะขนาดนั้น ถ้าไม่เคยโดนขุดค้นศึกษาไปก่อนก็น่าจะโดนทำลายไปเยอะแล้ว ถ้าเจอหลักฐานเยอะก็ถือว่าโชคดีครับ

ชั้นดินของเกาะอยุธยา ตอน พ.ศ.ไหนที่คนอยู่อาศัยได้ครับ

ดูจากระยะเวลาที่คาบเกี่ยวกันแล้ว...เป็นไปได้ว่ามั๊ยครับว่าเราอาจจะเจอศิลปะวัตถุแบบศิลปะเกลียง-บาปวน-นครวัด-บายน-ศิลปะผสมแบบศรีสันธอร์ในบริเวณบารายที่ขุดค้นนี้

อ.ครับ ศึกษาแบบความโยงใย อ่างซับเหล็ก สระมโนราห์ เกี่ยวกันบ้างไม่รู้ละช่วงใหน อาจสมัยสมเด็จพระนารายณ์ ผังเดินท่อเขาไม่ใด้ขุดค้นกันแบบเจาะลึก🌷🌷🌷มันยากนะ อ.ครับ

สระมโนราห์ไม่น่าอยู่ในระบบประปา สมัยสมเด็จพระนารายณ์​ ระดับน้ำต่ำเกินไปที่จะใช้แรงโน้มถ่วงในการลำเลียงน้ำไปตามท่อประปาได้

รบกวนอาจารย์ไปดูสระเสวย อยู่แถวๆวัดมณีชลขันธ์แถวๆบริเวณนั้น และสระพังเพออยู่แถวหมู่บ้านท่ากระยางหน่อยค่ะ เพราะเป็นคนในหมู่บ้านนั้น เคยได้ยินตั้งแต่เด็กว่ามีเสาไม้เตียบอยู่กลางสระเลย แต่ชาวบ้านไม่รู้จักก็เหมารวมว่าเป็นเสาประหาร สระพังเพอเป็นที่ของศูนย์สงครามพิเศษ

เป็นรายละเอียดสั้นๆที่สามารถบ่งบอกได้ถึงการกินอยู่ ความหนาแน่นของประชากร ศาสนา ศิลปะ กิจกรรม ปฏิสัมพันธ์กับต่างเมือง และขอบคุณอีกอย่างที่สำคัญมากๆคือพื้นฟูแหล่งน้ำและภูมิปัญญาบรรพบุรุษให้อยู่ให้ลูกหลานรุ่นต่อไปได้รู้จักและอนุรักษ์ไว้ ปล.ไม่มีอะไรแนะนำอาจารย์แต่อยากขอร้องให้อาจารย์ช่วยเซฟเมืองอโยธยาด้วยนะครับ 😭🙏

ขอบคุณมากค่ะอาจารย์ที่นำผลการขุดค้นที่ลพบุรีมาให้เป็นความรู้ค่ะ