ឈានចតុក្កន័យ និង ឈានបញ្ចក្កន័យ 

ព្រះធម្មវិបស្សនា កេតុធម្មោ​ សំ ប៊ុនធឿន សម្ដែងអំពីអំពីឈានចតុក្កន័យ និង ឈានបញ្ចក្កន័យ។ ព្រះអង្គពន្យល់អំពីភាពខុសគ្នារវាងឈានចំនួន៤​ (ចតុក្កន័យ) និង ឈានចំនួន៥​ (បញ្ចក្កន័យ)។ ទុតិយជ្ឈានរបស់បញ្ចក្កន័យលះបង់អង្គ១។ រីឯទុតិយជ្ឈានរបស់ចតុក្កន័យលះបង់អង្គ២។​ តតិយជ្ឈានរបស់បញ្ចក្កន័យស្មើគ្នានឹងទុតិយជ្ឈានរបស់ចតុក្កន័យ។
យោគាវចរដែលចូលកាន់ឈានចតុក្កន័យមានភាពក្លៀវក្លាព្រោះមានសោមនស្សវេទនាជាបាត ចូលឈាន៤ថ្នាក់បានដល់ទិសដៅ។ រីឯយោគាវចរដែលចូលកាន់ឈាន​បញ្ចក្កន័យ​មានភាពទន់ព្រោះ​មានឧបេក្ខាវេទនាជាបាត (ចិត្តជាកណ្តាល មិនបង្ខំ)​ ចូលកាន់ឈានតាមលំដាប់អង្គ ចូល៥ថ្នាក់ទើបដល់ទិសដៅ។ ដូច្នេះយោគាវចរថ្នាក់ឧបេក្ខាវេទនាចូលឈានយឺតជាងយោគាវចរថ្នាក់សោមនស្សវេទនាបន្តិច។
​
ឈានចំនួន៤និងឈានចំនួន៥មានតែក្នុងកម្មដ្ឋាន១១ គឺ៖ កសិណ១០ និង អានាបាណស្សតិកម្មដ្ឋាន។ នេះជាលំដាប់ចិត្តថ្នាក់ទី៣។
៚៚៚៚៚៚៚
ព្រះធម្មវិបស្សនា កេតុធម្មោ គ្រូសមាធិ និងវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន ដ៏ល្បីល្បាញនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងបរទេស, ជារាជាគណៈថ្នាក់ចត្វា, អធិបតីពុទ្ធមណ្ឌល និងអគ្គនាយកវិបស្សនាធុរៈនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ព្រះនាមកំណើតគឺ សំ ប៊ុនធឿន។
The late and renowned Samādhi and Vipassanā Buddhist Master Venerable Ketodhammo. He was born in Kampuchea (in English, Cambodia). His birth name is Som Bunthoeun. The venerable is a former Chair of the Buddhist Center and Director General of Vipassanādhura of Cambodia.