Kuran'da 19'a dayalı matematiksel bir sistem olduğunu iddia edenlere getirilen muhtemelen en tuhaf eleştirilerden biri, 19'un "döngüsel akıl yürütme safsatası" olduğu. Döngüsel akıl yürütme kısaca: "bir şeyi kendine delil olarak getirme" olarak tanımlanabilir*. Bu bağlamda
- Tanrı sözleri doğrudur.
- Tanrı sözünün doğru olduğunu nereden biliyorsun?
- Çünkü Kutsal Kitap'ta yazıyor.
- Kutsal Kitap'taki o bilginin doğru olduğunu nereden biliyorsun?
- Çünkü Kutsal Kitap Tanrı'nın sözü ve O'nun sözleri doğrudur
akıl yürütmesi örnek olarak getirilebilir.
Bu delillendirmenin döngüsel olduğu bir bakışta görülebilir. Ancak argümanlar temellendirilirse, kanıtlanırsa, önerme döngüsel olmaktan çıkartılabilir.
19 matematiksel sistemini "döngüsel safsata" olarak tanımlayanlar, yapılan gözlemler için harici bir delil getirilmesi gerektiğini zannediyorlar. Oysa yapılan gözlemin kendisi, o şeye zaten kanıttır. Yapılan gözlem için harici bir delil istenmesine gerek olmadığı gibi çoğu zaman bu tür şeyleri haricen kanıtlamak imkansızdır da.
Bu videoda, 19'u döngüsel akıl yürütme safsatası olarak itham edenlerin neden hatalı oldukları somut örnekler/benzetmeler üzerinden anlatılmıştır.
_______
(*) Aslında "öncülün sonucu tekrarlaması döngüselliktir" demek daha iyi bir tanım olabilirdi. Ancak bu durumda çoğu kişi her şey için döngüsel diyebilir. Çünkü bütün başarılı argümanların öncülleri bir şekilde sonuçlarını içerir. Burada önemli olan argümanın geçerliliğinin kanıtının yapılmasıdır. Bu yapıldığı an döngüsellikten bahsedilemez.
00:00 Giriş: WikiPedia Türkçeye göre döngüsellik tanımı
00:43 Örnek 1: Bir kişinin elbisesinin rengini gözlemle tespit etmek döngüsel midir?
04:00 Döngüsellik tanımı için "Understanding Arguments" isimli kitaba bakılabilir.
05:22 Bir yapının içerisinde, o yapıya uymayan bir parçayı tespit etmek döngüsellikle itham edilebilir mi?
09:39 Örnek 2: Sayfa, cümle ve kelime sayıları 12'nin katı şekilde düzenlenmiş bir kitaptaki düzeni ve o kitaba eklenen cümleleri tespit etmek döngüsel akıl yürütme hatası mıdır?
15:23 Döngüsellik safsatasının tespitinin zorluğu
17:34 Matematik, istatistik ve veri biliminde kullanılan olasılık ve anomali detection (anomali tespiti) yöntemleri döngüsel akıl yürütme hatası ile itham edilebilir mi?
19:21 Hamidullah'ın Kuran'daki müzikal tınıyla getirdiği örnek döngüsel akıl yürütme ile itham edilebilir mi?
21:48 12'ye dayalı kitap benzetmesi ile Kuran'daki 19 sisteminin farklılıkları
22:31 Örnek 3: Gözaltına altına alınan bir siyasi muhalifin mektuptaki şifreli mesajı ve devletin o mektuba bazı cümleler eklediğini tespit etmek döngüsel akıl yürütme hatası mıdır?
26:32 Gözümüzle gördüğümüz gerçekleri, uzman olduğunu iddia eden kişilerin tuhaf iddialarına dayanarak reddetmek doğru mu?
29:40 Gözlemle ulaştığımız tespite, gözlem yaptığımız eserde de atıf yapılması.
34:04 Mushaflara eklenen 9/128-129'a dair tarihi kaynaklarımızda olan bilgilerin, 19'a döngüsellik ithamı yapanlar tarafından göz ardı edilmesi.
41:42 Müslümanların bir kısmının, Kuran'ın değişmeden günümüze kadar geldiğini kanıtlamak için sadece "Muhakkak zikri Biz indirdik, onun koruyucusu da elbette Biziz" mealindeki ayeti getirmeleri döngüsel akıl yürütme hatası kapsamına girer mi?
42:34 Kuran'ın değişmeden günümüze kadar geldiğinin delili, onun mütevatir kanalla gelmiş olmasıdır açıklamasına döngüsel akıl yürütme üzerinden bir soru sorulabilir mi?
44:31 Bir sonraki videonun alt başlıkları
30 июл 2024