Yusuf Kaplan ile 'Yol Haritası' programında Cumhuriyet'in ilk yıllarında edebiyat ne durumdaydı bu konuşuldu. Modern türk edebiyatı anlatıldı. Necip Fazıl Kısakürek'in yaptığı zihinsel devrime giriş amaçlı öncesi kabilinden çağdaş türk edebiyatı konuşuldu. Seküler Türkiye Cumhuriyeti meşrutiyet döneminde ve devlet tarafından desteklenen edebiyatın ürünüdür, dedi Yusuf Kaplan ve ilave etti, Türkiye Cumhuriyeti'ni roman kurdu. Romanın imparatorluğudur, devletidir. Türk romanının büyük isimleri cumhuriyetin kurulmasında büyük rol oynamışlardır.
Yusuf Kaplan yine bu bölümde;
Yakup Kadri Karaosmanoğlu başta olmak üzere. Tabi aynı zamanda tartışmıştır. Ne kadar rejimin sözcüsü gibi olsa da aynı zamanda alta alta tartışmıştır.
Halide Edip Adıvar resmi romancı gibi çalışmıştır. Vurun Kahpe'ye böyle bir romandır. Sonra rejimle araları açılmıştır. Amerikan muhipleri hikayesinin başını çekmişlerdir. Devlet gidiyor, koskoca devlet gidiyor Anadolu havzasına sıkışmış bir devlet var. Bu yüzden her yönden çok fazla mülteci gelmiştir Anadolu'ya.. Anadolu nuhun gemisi olduğunu bir kez daha ispat etmiştir. Balkanlardan kafkaslardan gelen.. Türk toplumu aynı zamanda hicret toplumu. Göçebe bir toplum, tarihi kodlarında bu var. Sadece Balkanlardaki Kafkaslardaki insanların değil, Endonezyanın, Afrikanın, Somalinin de yurdudur Anadolu.
Burada bizim dünyamız yıkıldı, Gökkubbe çöktü, bir kültürel inkar yolculuğu gerçekleşti, bu Ahmet Hamdi Tanpınar'ın ifadesi. Ahmet Hamdi Tanpınar rejimin adamı ama sığ bir adam değil. Ahmet Hamdi, Mehmet Akif 'in nefes alamadığını gördü. Mehmet Akif memleketi terk edecek adam mı? İstiklal Marşı'nı yazan adamın istiklali yok. Oradan çıkacak edebiyat propagandist bir edebiyattır.
Şevket Süreyya Aydemir cumhuriyete kadro yetiştiren kadro hareketinin kurucularından birisi. Şevket Süreyya Aydemir'in son kitabı, 'inkılap ve kadrodur' Orada bir cümlesi var, 'her şeyi yıktık yerine yeni bir şey koyamadık.' bitti.
Şerif Mardin'de 'modernleşme türklerin islamiyetten uzaklaştırılmasıdır' demişti. Gelinen nokta kaçınılmaz olarak burası olacaktı.
Tarih yapan bir toplumun tarihte tatil yapan bir toplum halinde dönüştürülmesidir bu proje.
Rusya'daki edebiyatın, tiyatronun, sinemanın propagandist olduğunu görüyoruz. Ayzenştayn, Pudovkin ve bütün genç kuşak hepsi devrimci adamlar ama marksizm yapıyorlar. Türk gençliği bundan etkileniyor mu çok etkileniyor. Mesela Muhsin Ertuğrul sinemayı kuran adamdır, fakat Moskova'da bulunmuştur. Sinema üzerinden sistemin propagandasını yapmak için. Tek parti iktidarında tek adam sineması icad edildi.
Romancılardan Halit Ziya Uşaklıgil, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmaoğlu, Reşad Nuri Güntekin, bunlar Türk Romanın enleridir. Bunlar rejimin oturmasında büyük rol oynamıştır.
Mesela Çalıkuşu tam bir propaganda romanıdır.
Meşrutiyette oluşan kadro tasfiye edilmiş olmasaydı büyük bir atılım yaşanabilirdi. Cumhuriyette kıyısından geçebildik mi hayır tabi ki.. Ahmet Haşim çok büyük bir şairdir. Bizim hayallerimizi, rüyalarımızı Yahya Kemal ile birlikte bize anlatan adamlardır. Yahya Kemal sadece bir şair değildir, bir düşünürdür, tarih felsefecisi, bir şehir felsefecisi. İlginç olan şu, Paris'e gidiyor, Sorel ile tanışıyor. Sorel Fransız milliyetçiliğinin fikir babası.. Yahya Kemal Paris'e gidiyor duvara çarpıyor eve dönüyor. Paris'e gidip eve dönen yok.
Bizim dünyamız çalıntı bir dünya, alıntı bir dünya değil. Köklere inemedikleri için göklere yükselmemizi sağlayabilecek modern bir edebiyat inşa edilemedi.
dedi...
Gelin, Beraber Yürüyelim...
#mymecra #yolharitası #yusufkaplan
🔔 Kanalımıza Abone Olmayı Unutmayın: bit.ly/BeraberY...
MyMecra’nın diğer oynatma listeleri:
🔹Konu Nedir? - Uğur Işılak & Serdar Tuncer: bit.ly/KonuNedir
🔹Derdini Söyle | Hayati İnanç: bit.ly/Derdini...
🔹Kendi Gökkubbemiz | İbrahim Kalın: bit.ly/İbrahim...
🔹Dinle Neyden | Ömer Tuğrul İnançer: bit.ly/DinleNe...
🔹Başarı Bedel İster | Nurullah Genç: bit.ly/BasariB...
🔹Yol Haritası | Yusuf Kaplan: bit.ly/YusufKa...
🔹Biri Bir Gün | Serdar Tuncer: bit.ly/BiriBirGun
🔹Bi Mesele Var | Serdar Tuncer & Orhan Karaağaç: bit.ly/BiMesel...
🔹Çıktım Erik Dalına | Ahmet Özhan: bit.ly/CiktimE...
🔹Son33 | Orhan Karaağaç : bit.ly/SON33
🔹Çat Kapı: bit.ly/CatKapi
🔹Bakışlar | Bertan Rona: bit.ly/Bakislar
🔹Teknosapien: bit.ly/Teknosa...
Bizi aşağıdaki Sosyal Medya Adreslerimizden takip edebilirsiniz
🔻 Facebook: / mymecra
🔻 İnstagram: / mymecra
🔻 Twitter: / mymecra
🔻 Web Sitesi: mymecra.com/
Programlarımızı PODCAST olarak takip edebileceğiniz platformlar:
📍 Spotify: open.spotify.c...
📍 Anchor: anchor.fm/mymecra
📍 Google Podcast: bit.ly/MymecraP...
6 сен 2024
