No mój ulubiony temat, fajnie że ktoś zajął się tym. Bardziej od bitew czy intryg interesuje mnie co dawni ludzie jedli, pili i jak żyli. Od razu like i sub leci. Mam nadzieje że będzie więcej takich tematów.
Dokładnie, ludzie uwielbiają zajmować się wielkimi wydarzeniami a często zapomina się, że zwykli zjadacze chleba starali się po prostu jakoś żyć w cieniu wielkich imperiów. Niestety jest bardzo mało materiału ikonograficznego, który pomógłby mi to zilustrować wobec tego, przepraszam ze te stockowe wstawki filmowe. Dziękuję za subskrypcję i pozdrawiam.
@@Skryptorium Mi one nie przeszkadzają, jak nie innych to co można zrobić. Na targach książki w Poznaniu kupiłem ,,Kuchnia Dawnych Słowian,, Rafała Merskiego jeszcze nie przeczytałem ją do końca ale fajne są przepisy na końcu.
@@gathaspar9309 W opisie filmu podałem link do darmowej biblioteki internetowej, w której można przeczytać książkę o starożytnej kuchni, w której podano różne sumeryjskie/egipskie/helleńskie przepisy, jednak jeśli ma Pan inną książkę przed nosem to nic straconego. Ja do tematu pewnie wrócę niedługo i je przedstawię. Życzę więc udanej lektury :)
@@Skryptorium W ogóle to pośmiewisko że jakby pokazać takiemu chłopu z tych lat współczesny świat to przede wszystkim by zwyzywał vegan którzy wzbyli się mięsa z własnej woli
....no wlasnie to najlepszy przyklad na to jak niewiele wiemy na temat odzywiania sie przed wiekami....i ten program jest tego najlepszym przykladem......sumerowie nie znali przenicy.... Tak przetrfal dzisiejszy owies, czy jeczmien ale wazywa wygladaly inaczej....dzis to sa genetycznie modyfikowane ...podobnie jak ryby....nie bylo karpia i jeszcze kilka gatunkow obecnego szybkiego przyrostu....pomidory byly malenkimi owocami ....o wyjatkowym zapachu i smaku.....ziemniakow nie jadali....ale byly owoce i bogaty ich transport....woda i ziemia nie znala nawozow i chemi.....lekarstwem bylo pszczelarstwo a wszelkie medykamenty oparte byly w wiekszosci na gatunkach jadowitych.
Fajnie że jest taki kanał historyczny, mogę dowiedzieć się dużo ciekawych informacji o tym ,jak kiedyś ludzie żyli,co robili i jak zabawiali się w wolnych chwilach,🤔, proszę o więcej takich filmików, pozdrawiam serdecznie fan z Kołobrzegu,👍😀
Jak zwykle, wsaniale przygotowany i podany kolejny temat. Podziwiac nalezy cierpliwosc i dociekliwosc w doborze dokumentow i dowodow swiadczacych o prawdziwosci przekazu. Tak trzymac--pozdrawiam tworcow i lektora.
Dziękuje za wiadomość od mojego skryby - super, że jest jakiś kanał który zajmuje się strikte starożytnością (większość kanałów pop-his zajmuje się średniowieczem bądź XXwieczną wojskowością).
Kanał prowadzony z pasją. Widać ogrom włożonej pracy i chęć przedstawienia tematów dokładnie, a równocześnie ciekawie. Brawo! Odcinek wspaniały, oryginalny. Przyjemnie się słucha i po prostu widać, że jest to dopracowane i oparte na solidnym researchu. Zdecydowanie czekam na więcej :)
Mam nadzieję że miło spędziłeś czas, dzięki za dołączenie do skrybentów ;). Nowe filmy będą pojawiać się nieregularnie i nieco rzadziej niż dotychczas. Więc musisz niestety uzbroić się w cierpliwość. Pozdrawiam!
Dziękuję za bardzo interesujące informacje dotyczące ciekawych aspektów życia starożytnych. Wszyscy poruszają tematy religijne albo polityczne a nie jak wyglądało zwyczajne życie 👍
Normalne życie wyglądało tak jak teraz,pracowali,jedli,w sumerze byli dobrzy lekarze,a również szamanskie rytuały, duzo przepisow medycznych,no i oddawanie czci bogom,którzy mieszkali w świątyniach tzw,świętych okręgach..Bardzo często odbywaly się święta religijne,podczas których odczytywano najstarsze księgi o stworzeniu świata, enuma elisz,odtwarzane też historię o bogach,np.o Innanie ,bogini miłości,późniejsza Afrodyta,zabicie jej męża i następnie wydobycie go że świata podziemnego, została tam zabita przez swoje siostrę,królowa podziemna,która nazywała się eresztigal lub podobnie.Dopiero Enki przysłał jej pomóc,dali wodę życia i wróciła na świat.W każdym mieście prawie rezydowal inny Bóg, oddawanie im niesamowita część,wierzyli,że Bóg jest tam osobiście ciałem,a może był,bo to annunaki.W księdze o gilgameszu opisana jest też knajpa i szynkarka.Byli zlotnicy,pisarze,wyroby że złota mieli przepiękne,co potwierdzają wydobycia z grobów ur..Dochodzilo też później do wojen między poszczególnymi bogami i ich miastami,bo jak annunaki mieli dzieci,wnuków,prawnukow to każdy chciał swoje miasto i swoja świątynię.Byly klany enlitow,od Enlila i enkidow od Enkiego,A potem był potop,,który to zarządził Enlil bo ludzi było za dużo i ich krzyk mu przeszkadzał.
W zasadzie piramida żywieniowa starożytnych niewiele różniła się od naszej. Ryb jadano ok 4%, węglowodanów 45%, owoców 20%, mięsa 20%, reszta warzywa. Dane z angielskiej książki " Co jadali starożytni". Ciekawostka. Mydło ludzie znali już 150tys lat temu. Odnaleziono drewniane formy z pozostałościami mieszaniny popiołu drzewnego i zwierzęcego tłuszczu. Tak sami jak jedzenie gotowanego pożywienia. Granicą poszła daleko w tyle, na około 200tys lat temu. Do gotowania używano skorup żółwi lub drewnianych pojemników w które wrzucano rozgrzane w ognisku kamienie. Dziękuję Autorowi za ten program, rzetelny, dobrze umocowany merytorycznie. To rzadkość w sieci.
@@Skryptorium Z tego co mi wiadomo w Polsce jest jeden egzemplarz książki "co jadali starożytni". Wydanie angielskiego, po angielsku. Pożyczają tę książkę ode mnie archeolodzy starożytności. Ciekawostka. Choroby takie jak nadciśnienie, miażdzyca, zawały, udary, alkoholizm, nowotwory były powszechne w elitach tamtych cywilizacji tak samo jak u nas. Powód? Złe odżywianie, brak ruchu. To też z tej książki. Jak opracowałem realną dietę paleo, wsparłem się na informacjach z tej książki. Taka dieta jest możliwa w naszych warunkach, choć kosztowna i kłopotliwa w poszukiwaniu pożywienia. Zajrzę na półkę i podeślę oryginalny tytuł i autorów. Może w sieci Pan kupi. Pozdrawiam.
Mnie zastanawia jak to wymyślili, typ se wstał stwierdził że zetrze na kamieniach ziarna, inny stwierdził że dida wodę i to upiecze xd choć znając życie był to przypadek
Podobał mi się ten tekst, że kiedyś ludzie musieli ciężko pracować na jedzenie, a teraz wystarczy pójść do lodówki. Tak jakby kiedyś nie wystarczyło pójść do spichlerza:)
Chłopie, dopinguję. Nagrywaj dalej. Świetny materiał. Odcinek trafia w moje gusta zanurzenia w starożytny świat dawnych kultur. Przedstawienie materiału 🎉ekstra 🎉
Ciekawy temat, obyś się dalej rozwijał, bo lubię starożytność( I w ogóle historię)...Ps. Widzę po avatarze że się grało w " Twierdzę" 😉 ( Ja grałem w demo jako "Stronghold)
Luksusem jest jeść zdrowo, a dzisiaj wszystko jest przetworzone i nafaszerowane chemią. Dziś na zdrowe jedzenie stać tylko 1% najbogatszych i kilka osób które żyje na odludziu i sami produkują i hodują żywność w nieskażonym jeszcze środowisku.
Super materiał, zawsze mnie to ciekawiło. Jeśli chcesz pomysł na odcinek, to może coś o starożytnych mapach, jak je tworzono, jak z nich korzystano? Pozdrawiam! :)
Łał 😇 Alo to ciekawe 😂 ! Po świętach zaczynam wdrażać ,,starożytne jadło,, 👍 tylko gorzej z szarańczą 🥴 ale i to da się czymś zastąpić 😆 Za trzy tygodnie zobaczymy efekty 👻 Ponadto proszę o więcej takich przepisów 🍁 Łapka i substrykcja 👍 Pozdrawiam ☀️☀️☀️😎👍🍷👽👽👽
Ojcze nasz ktorys jest w niebie, chleba naszego powszedniego i garnka piwa daj nam ... i nie wodz nas na pokuszenie - mozna by powiedziec iz mysl zwyklego przecietnika tak wlasnie wygladala. Rzecz ktora mnie zaskoczyla to wlasnie sposob w jaki bogowie konsumowali dary - przez spojrzenie, podczas gdy w Izraelu czesc darow dla boga jahwe zostala spalona.
A ja jestem ciekawa jak wpłynęło by na nasz organizm, odżywianie się tak jak robili to starożytni, jakie korzyści wyniknęły by z takiego odżywiania się, czy ktoś robił kiedyś takie testy by się o tym przekonać, może my nie zdajemy sobie sprawy z tego a mamy możliwość powrotu do tych składników i tworzenie dań a dzięki temu wielu ludzi, mogło by pomóc swojemu metabolizmowi.
Mamy delikatne żołądki i pewnie kończyłoby się wizytą w WC i chorobami. Człowiek starożytny był odporny na niegodności i zapewne liczne bakterie w żywności. Poza tym z zębami mógłby tez być problem. Nawozy też były inne i wszystko też pewnie inaczej smakowało, a nawet wyglądało. Fajnie jakby dietetycy, czy tam lekarze zrobili taka debatę z historykami, czy ma to sens, żeby próbować odtworzyć identyczną kuchnie na takich samych zasadach hodowli i rolnictwa, przygotowywania posiłków, higieny...
@@maxKKKKKKKKKKKK ja myślę że nie wszystkie przepisy dało by się otworzyć bo nie ma 100 % przepisów, składników też nie ale myślę że mogło by dopuścić do takiej debaty i praktyki by to przeanalizować.
@@robertgrochowski687 Tu macie artykul "Byli zdrowsi, bo nie jedli mięsa? Naukowcy obalają mit o starożytności" Większość informacji mówi, że 60 lat osiągało zaledwie 11%. Plebs nie jadl tak dobrze jak bogacze, taki Scypion nazywał się starcem mając 40 lat. Szczątki Rzymian zawierają wysokie stężenie ołowiu, który wynikał z używania defrutum do wina i konserwacji żywności. Raczej nie wszystko w starożytności było takie dobre, a takich smaczków pewnie było więcej.
Ciągle nie rozumiem jak można oglądać pozostałości poprzednich cywilizacji, podziwiać je, zastanawiać się jak oni to zbudowali, tworzyli? A jednocześnie traktować ich jak prymitywne społeczeństwa. Chcesię nam robić z mózgu wodę!!!
To były niesamowite mózgi. Nie mamy do nich startu. Wyobraź sobie jak dobrze znali matmę, astronomię, nawigację, architekturę... Tymi prymitywnymi narzędziami, odkrywając wszystko od zera! Żaden z nas by sobie nie poradził w tamtych czasach.
Dzięki! W opisie filmu podałem utwory. Na wstępie jest hurrian hymn to Nikkal (wyk. Brayden Olson). Natomiast w tym ftagmencie o który Ci chodzi to @medieval lo-fi - The tavern bárd - świetny kanał swoją drogą serdecznie polecam
Z tego co napisano juz, to Anunaki jedli tylko rośliny warzywa, owoce , zboża. Ludzie mięsko i rosliny. Dlatego ludzie byli niżsi, a Anunanki ponad 2m..!!
Co jei w starożytności 1) rośliny naturalne bez pestycydów ,2) orkisz ,najbardziej wartościowe zbóż na Ziemi.Zawiera praktycznie wszystkie witaminy i minerały.
Jakby brakowało żarcia, to w Eposie o Gilgameszu nie byloby porad odnośnie sensu życia "jedz, pij, kobiet zazywaj... ", tylko konwencjonalne gadki o potrzebie umiarkowania. Może nie jest to Nobel za wnioskowanie, ale logiczne
Po posluchaniu głód na wynalazki przejdzie: ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-z3e_5eH4Xng.html Nie ma za co.😃 Jestem fanem Izraela. Wspaniały kraj i wielu wspanialych ludzi. 🇵🇱🫶🇮🇱
@@jans386 Parafianinie, ostatni raz w sklepie byłem we wrześniu waszego czasu. Oczywiście że chciałem kupić! Ale już w pierwszym sklepie zgubiłem listę zakupów (a przez to że byłem w nim pierwszy raz to latałem jak żyd po pustym sklepie). 2. Zraziłem się do rynku w iławie bo jesienią kupowałem główkę czosnku i były wszędzie po 3 szekle a tylko jedna kobieta miała gnijący po dwa ( ten nabyłem) i prawdopodobnie dlatego nie zaszedłem do niego po kapcie. To samo z innymi punktami (wszystkie sobie tak nagrabiły że źle się czułem i chciałem uciekać). #rozumiesz? Nawet cukru nie kupiłem ( z perspektywą że niedługo dam go pszczołom ) mimo że w dino była promocja jeśli kupisz dwa kilogramy.
4:57 piwo wynalazł niejaki Jasiek Kiep... I mowiac o hymnie piwa i dumie spoleczbosci z wynalazcy powinienes puścić Beer Song z Bards Tale ale po polsku... Kto wie ten wie
Przy okazji filmu o sumeryjskim piwie miałem to wrzucić, ale zapomnialem. Opowiesci barda to byla fantasyczna gra. Szkoda ze sie tak brzydko zestarzala.
@@olowrohek9540 pewnie jedli jakies kasze, warzywa, mięso, owoce itd. wszystko co było wtedy dostępne, no bo jak inaczej? 🙃 ale dokladnie co jedli to nie wiem
Angielska nazwa to hurrian hymn to Nikkal. To konkretne wykonanie przez @brayden olson. Znajdziesz na Yt. Oprócz tego Peter Pringle też wykonuje muzykę sumeryjska
