Spiegels omdraaien, klokken stilzetten en de deuren en ramen op een kier. Het zijn de rituelen die hoorden bij een begrafenis van een visser uit Wieringen. Op 22 september en 20 oktober 2013 is een dergelijke ceremonie te zien in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen (www.zuiderzeemuseum.nl). Vanaf 13.30 uur trekt een indrukwekkende rouwstoet, gekleed in toepasselijke streekdracht, door de straten van het buitenmuseum. Alle aanwezigen verzamelen zich daarna samen met bezoekers in de kapel om de overledene een laatste eer te bewijzen.
Terwijl de rijken eeuwenlang met pracht en praal in de kerk werden begraven, was de teraardebestelling voor 'gewone mensen' en stuk eenvoudiger. Zo was het ook rond de Zuiderzee. Met een wagen wordt de kist naar de begraafplaats gereden. Een indrukwekkende rouwstoet volgt. Dit komt onder meer door de rouwdracht van de vrouwen. De vrouwen uit de naaste familie droegen de 'huik'; een soort lange, zwarte cape die met een spleet voor de ogen de draagster geheel omhulde, de andere vrouwen de 'bubbe-'of 'buppekaper'; een zwarte kap met een stijve kartonnen voorkant met een satijnen rand, waarmee de hul bedekt werd. Het is een somber, maar plechtig geheel, stilstaand bij de dood die zo bij het leven hoorde.
Rituelen moesten de onzekerheid rond de dood bezweren. Zo werden spiegels omgedraaid of bedekt zodat de levenden niet via hun spiegelbeeld meegenomen konden worden. Klokken werden stilgezet het raam werd met een laken 'geblindeerd' en de bedsteedeuren en luiken op een kier na gesloten. Dit mogelijk om doorgangen naar de andere zijde te blokkeren, maar bij veel tradities is de reden allang vergeten; zo deed men dat nu eenmaal.
15 сен 2013
