No video :(

Ekspansja WŁOCH i absurdalny dyktator-poeta ◀🌎 Jak powstało WOLNE MIASTO FIUME? (Rijeka)

Подписаться 154 тыс.

Просмотров 106 тыс.

50% 1

Wolne Miast Fiume (Wolne Państwo Rijeka) było niepodległym państwem istniejącym w Europie w XX wieku.
Jego historia jest niezwykła - a by ją lepiej zrozumieć, warto opowiedzieć też o zjednoczeniu Włoch, pierwszej wojnie światowej, rozmaitych roszczeniach terytorialnych i przesunięciach granic - a także m.in. o pewnym charyzmatycznym poecie, który zechciał być dyktatorem.
-----
❤️ PATRONITE
Jeśli tylko możesz - wesprzyj Świat Wciąga w serwisie Patronite. Ten kanał istnieje dzięki pasji - i tysiącom godzin spędzonym nad tworzeniem odcinków. Pomoc każdego Patrona jest bardzo ważna dla istnienia kanału - i będę Ci za nią niesamowicie wdzięczny: patronite.pl/s...
☕ PAYPAL i BUYCOFFEE
Alternatywnie - możesz też użyć PayPal: wojciechpiestr...
albo postawić mi szybką wirtualną kawę w BuyCoffee bez zakładania konta: buycoffee.to/s...
-----
THE BEST OF (playlista):
► • The BEST of ŚWIAT WCIĄGA
ODKRYWCY:
► Wyprawa Marion du Fresne • TAJEMNICZA WYPRAWA Mar...
► Tupaia • TUPAIA ◀🌎 Największy k...
► Pechowy odkrywca • DZIWNE SPOTKANIE na ko...
► Wyprawa na Biegun Północny • NIEZWYKŁA wyprawa na B...
POLSKA:
► Historia Kaszubów cz1 - Skąd się wzięli Kaszubi? • KASZUBY ◀🌎 Skąd się w...
► Historia Kaszubów cz2 - Kim są Kaszubi? • Kim są KASZUBI? ◀🌎 Kas...
► Historia Kaszubów cz3 - Kaszuby a II RP • Kim są KASZUBI? ◀🌎 Kas...
► Historia Kaszubów cz4 - 2 wojna światowa • KASZUBY a II WOJNA ŚWI...
► Kolej na Hel • KOLEJ NA HEL ◀🌎 Jak po...
► Czy Hel był wyspą? • Czy HEL BYŁ WYSPĄ? ◀🌎 ...
► Mewia Rewa • MEWIA REWA ◀🌎 Polski C...
NOWA ZELANDIA:
► Skąd się wzięli Maorysi? • NOWA ZELANDIA ◀🌎 Skąd ...
► Stara Zelandia • Gdzie jest STARA ZELAN...
► Kto odkrył Nową Zelandię? • NOWA ZELANDIA ◀🌎 Kto o...
► Moa • MOA ▶ GIGANTYCZNE PTAK...
► Tangiwai • CO się stało w TANGIWA...
► Kto pierwszy latał samolotem? • Video
► Kobiety w Nowej Zelandii • Video
► Rosyjska inwazja na Nową Zelandię • Video
► Strome ulice • Video
POLAND NA PACYFIKU:
► Poland na Pacyfiku • POLAND na PACYFIKU #1 ...
► Zagadka Poland na Pacyfiku • ZAGADKA POLAND na PACY...
► Joe English • Jak PRZEŻYĆ na WYSPIE?...
► Brytyjskie testy jądrowe • BRYTYJSKIE TESTY JĄDRO...
UKRAINA:
► Wybrzeże Ukrainy • WYBRZEŻE UKRAINY ◀🌎 Ch...
► Ukraina na mapie • UKRAINA na MAPIE◀🌎 Geo...
► Morze Azowskie • MORZE AZOWSKIE ◀🌎 Ukra...
ROSJA:
► Obwód kaliningradzki - historia • DLACZEGO obwód kalinin...
► Obwód kaliningradzki na mapie • OBWÓD KALININGRADZKI n...
► Co ma Rosja w środku? (Azja) • SYBERIA i DALEKI WSCHÓ...
► Co ma Rosja w środku? (Europa) • CO ma ROSJA w środku? ...
► Most na Krym • MOST KRYMSKI ◀🌎 Histor...
MORZE BAŁTYCKIE:
► Morze Bałtyckie • MORZE BAŁTYCKIE ◀🌎 Cie...
► Jak powstało Morze Bałtyckie? • Jak powstało MORZE BAŁ...
► Karczmy na Bałtyku • KARCZMY na BAŁTYKU 🌎 ...
► Wyspa Märket • DZIWNA GRANICA i marsz...
► Sowiecka inwazja na Bornholm • SOWIECKA inwazja na BO...
► Foki w Bałtyku • ILE jest FOK w BAŁTYKU...
► Podróż dookoła Bałtyku • PODRÓŻ DOOKOŁA BAŁTYKU...
GEOGRAFIA:
► Korona Europy • KORONA EUROPY ◀🌎 Najwy...
► Czwórstyki • Czy na świecie istniej...
► Ile jest kontynentów? • ILE jest KONTYNENTÓW? ◀🌎
► Linia zmiany daty • LINIA ZMIANY DATY ◀🌎 P...
► Południk zerowy • Dlaczego POŁUDNIK ZERO...
► Kraje z 1 sąsiadem • Ile jest KRAJÓW z tylk...
► Państwa z 2 lub 3 stolicami • PAŃSTWA z 2 lub 3 STOL...
► Skąd się wzięły strefy czasowe? • Skąd się wzięły STREFY...
-----
SPIS TREŚCI
00:00 Triest i Rijeka (Fiume)
03:00 Fiume za Habsburgów
08:00 Zjednoczenie Włoch
09:40 I wojna światowa
11:14 Traktat londyński
13:40 Front włoski
16:40 Królestwo SHS
17:46 Fiume 1918
19:27 Konferencja pokojowa w Paryżu
22:08 Opcje dotyczące Fiume
23:21 Traktat z Austrią
24:51 Gabriele D'Annunzio
27:27 Konsternacja rządu
29:51 Włoska Regencja Carnaro
32:24 Traktat z Rapallo
34:29 Wojna z Włochami
37:24 Gabriele D'Annunzio we Włoszech
39:08 Wolne Miasto Fiume (Rijeka)
44:08 Okaleczone zwycięstwo
46:22 II wojna światowa
48:20 Jugosławia
#historia #chorwacja #włochy
-----
🎵 ŹRÓDŁA, MUZYKA, ZDJĘCIA, BIBLIOGRAFIA,
► wojciechpiestr...
❓ NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA + konwencja kanału
► wojciechpiestr...
🕺 KONTAKT I WSPÓŁPRACA:
► swiatwciaga@gmail.com

Опубликовано:

14 авг 2024

Ссылка:

Скачать:

Готовим ссылку...

Добавить в:

Мой плейлист

Посмотреть позже

Комментарии : 107

@sowiogorski5648 Год назад

Bardzo interesujący odcinek. Spełniłeś moją wcześniejszą prośbę mianowicie o zamianie granic z ZSRR w 1951r. A marzy mi się jeszcze jeden szeroko opisany temat taki jak tylko Ty potrafisz opracować :) - Huculszczyzna w II Rzeczpospolitej. Jak żyli ludzie tam, czym się zajmowali, pierwsze uzdrowiska i co dziś zostało po dawnym najcieplejszym i najbardziej na południe wysuniętym skrawkiem Polski w dwudziestoleciu międzywojennym

@mateuszkran9490 Год назад

Pierwszy raz w życiu słyszę o tychże miastach, które również domagały się niepodległości. Dziękuję, że Pan jako mistrz opowiadania postanowił omówić ten, jakże skomplikowany temat w języku polskim. Czapki z głów!

Год назад

Bardzo dziękuję za miłe słowa!

@estikpl Год назад

Każdy, nawet najmniejszy region ma niesamowitą historię A na tym kanale można się o tej historii dowiedzieć w bardzo fajny i przyjemny sposób

@tofiktofik18 Год назад

Zawsze gdzie by się nie pojechało są jakieś tabliczki z informacjami o tym, co ciekawego gdzieś się działo. Nie pamiętam gdzie, ale w jakiejś mieścinie była tabliczka informująca, że "w tym mieście w dziejach historii nie działo się nic". Co było akurat śmieszne dość

@olekkedziorro9123 Год назад

Jak zwykle, dobrze i ciekawie. Tematy Fiume i Triestu nieco znam, ale zawsze dowiem się ciekawych rzeczy, jak jest zrobione systemowo i pociągająco wizualnie .... . Z przyjemnością czekam na Triest. Jak zwykle korzystam z okazji i podpowiadam kolejne tematy: NIEMCY NADWOŁŻAŃSCY - temat słabo lub w ogóle w kraju nie znany. A najlepszym dowodem fakt, że literatura i sieć słaba w tym zakresie i tylko 1 filmik na YT, co z ciekawości sprawdziłem. Pozdrawiam

@bzdecior_dla_ciekawych_swiata Год назад

O tak, Triest i Rijeka z całą Istrią mają fantastyczną historię, pełną zwrotów akcji 🔥Super, że pojawia się tak obszerny materiał na ich temat w polskojęzycznym YT.

@adambogusawski9269 Год назад

👍🙂 bardzo ciekawy odcinek - mnóstwo informacji - dziękuję i pozdrawiam serdecznie

@tomaszmichniok5785 Год назад

Wojtku, Twoje materiały są niesamowite. Na marginesie, historia decydowania o obcych terenach przez Niemcy czy Francje jakże się obecnie na Ukrainie powtarza.. Pozdrawiam

@alfacentauri6315 Год назад

Bardzo ciekawy temat i jak zawsze świetny materiał.

@michapetrycki1048 Год назад

Świetny materiał ukazujący skomplikowaną etniczno-państwową historię tego rejonu wybrzeża Adriatyku. 😀👍 Tytuł materiału bardzo adekwatny Panie Wojciechu - bo czy nie szczytem absurdu było bratobójcze starcie rządu włoskiego ze swymi krajanami w samozwańczym państwie... 🤪☝️ Jednym słowem - to dobra robota i czekamy na więcej. 😀👍😎

Год назад

Bardzo dziękuję za miłe słowa!

@wiktoriam7316 Год назад

DZIĘKUJĘ

@krzysztofkotarba5963 Год назад

Jak zwykle kolejna ciekawa i mało znana historia 👍

@marcinsiwy9955 Год назад

50 minut, fiu fiu Wojtek szalejesz. Lecimy, aaa i fajnie, że odcinki do słuchania, nie zawsze oglądania. Spoglądać na mapę trzeba. 👍 Piona🖐️

@ratunkuuu Год назад

świetna przyjemność na niedzielne popoludnie

@j3b3mt1username Год назад

im from Rijeka and would really love to understand this video =)

@adamkruk5933 Год назад

Dzieki.

@mieczyslawkarpinski7536 Год назад

Uwielbiam słuchać Ciebie przyjacielu

@dominiktokarski8054 Год назад

Dzięki Wojtek za opowiadanie totalnie losowych historii nie mniej bardzo ciekawych

Год назад

@mariuszk.7941 Год назад

Zawsze interesowała mnie historia tego regionu, przyjemnie się słuchało, bardzo dobry materiał

@Krzysztof_Kwiatkowski Год назад

👍Pozdrawiam 😃

@Blasznik Год назад

O tak, odcinki do słuchania robią robotę. Wciągające jak świat.

@teoretyczny Год назад

Tradycyjnie świetny odcinek!

Год назад

Dzięki!

@transitusfurmanus678 Год назад

Byłem w tym roku, podczas podróży służbowej świadkiem bardzo ciekawej sytuacji: W nadmorskiej mieścince Funtana na Istrii usiadłem se na schodach kościoła liżąc loda, z drugiej strony ściany kościoła była ławka...czyli centrum mundi tubylców, obok pekara i kiosk. I wyobraźcie sobie, że tamtejsza nobliwa szlachta siedząca co chwilę - de facto co kilka zdań zmieniała jezyk mowy! W zależności, kto machał ze skutera, kto przyszedł do pekary po bureka, kto się przyszedł pomodlić na Anioł Pański, kto sie chichral po drugiej stronie ulicy. Ci sami ludzie raz mówili po chorwacku raz po włosku, oczywiście jeszcze w sobie znanej tylko gwarze. Kilkunastominutowy miód na uszy! I tak se żyją ludzie, i tacy to pożyją! (do setki pewnie)

@PanMasterMind Год назад

Bardzo dziękuję za kolejny genialny odcinek!

@gosia.3453 Год назад

Bardzo ciekawe, dziękuję

@Aciek70 Год назад

dobry materiał, jak zwykle... ten świat jest nienormalny...

@duchgorduchgor Год назад

Dziękuję.

@grzegorzlabryga5315 Год назад

Coś pięknego idealnie trafiłeś w temat, który mnie bardzo interesował

@simbasallyandpolishgranny1012 Год назад

Podziwiam ogrom pracy włożonej w te filmy, które nawiasem mówiąc, są mistrzowkie. A już całkiem genialne są dodawane przez ciebie mapy. Dzięki nim nie trzeba się domyślać, o które tereny chodzi.

@elgeniuszkremowka5573 Год назад

Totalnie o tym nie wiedziałem

@krysztalica2461 Год назад

świetne bardzo ciekawe.😋

@niekolejarz Год назад

Akurat ostatni update do HOI4 skłonił mnie do poszukania informacji o Fiumie. Fajnie, że akurat teraz zrobiłeś ten film

@rafapawlikowski8013 Месяц назад

Super robota, niech się niesie dalej 👏👍💪😁

@grzegorzplewka5445 Год назад

Kolejny niesamowity materiał 👍

@wiesawmusia3165 Год назад

świetnie się tego słucha/ogląda, bardzo dziękuję za świetną robotę i czekam na kolejne materiały

@wvgt Год назад

Może odcinek o państwach/krajach podwójnie i potrójnie śródlądowych? Myślę, że mógłby być to ciekawy temat.

@fanfelixenu Год назад

nom ciekawe, ciekawe...

@ElBialogard Год назад

Lecimy z oglądaniem!

@marekpietruszczak2498 Год назад

Na mapy zawsze chcemy zerkać xD

@19swider10 Год назад

Super materiał!

@mexican2503 Год назад

Interesujący materiał oraz idealny lektor

Год назад

Dzięki!

@slonskipieron Год назад

👍 Świetny materiał, dowiedziałem wielu nowych rzeczy. Wcześniej nie wiedziałem nic o historii wolnego miasta Fiume/Rijeka, jak i o postaci Gabriele D'Annuzino. Jednak chciałbym zwrócić uwagę na Friulię i Trydent, bo wspomiano tylko o ludności włoskiej, zamieszkujące tamte tereny, a nic nie wspomniał pan na przykład o autochtonicznej ludności retoromańskiej, którzy są podzieleni na Friuliów i Ladyńców, którzy zamieszkują te ziemie, czy byli bardziej za Włochami czy bardziej za Austro-Węgrami czy może chcieli niepodległości?

@piotrtalarek58 Год назад

Jak zwykle świetny odcinek

@konradgoralczyk1334 Год назад

Świetny film. Dziękuję. Myślałeś może o filmie o Wolnym Mieście Gdańsku i o Westerplatte?

Год назад

Myślałem. :) Mam nadzieję, że kiedyś znajdę na nie czas, bo bardzo bym chciał.

@konradgoralczyk1334 Год назад

@ Kiedyś słyszałem teorię, że Gdańsk miał być wolny na określony czas. Rzekomo w 1941 miał przypaść Niemcom. Niestety nie udało mi się tego zweryfikować. Co do Westerplatte to niezwykle ciekawa jest geneza powstania tej placówki.

@lukaszpolkowski5463 Год назад

Jak zwykle PEŁNA PROFESKA panie Prezesie!!!!!!!

@iowa406 Год назад

I taka ciekawostka. Włosi zbudowali w latach 30-ych typ krążowników. Były 4 , a dostały nazwy Fiume - czyli Rijeka Pola - czyli Pula Zara - czyli Zadar Gorizia - czyli Goricia. W tamtych latach wszystkie te miasta należały do Włoch. Dziś została tylko Gorizia.

@Bartek4space Год назад

Super materiał. Przeważnie gdzieś na marginesie słyszałem że te tereny przechodziły z rąk do rąk. Ale taki obszerny materiał o tych terenach wypełnia lukę. Fascynujące dzieje, a niby tak dobrze znamy historie Europy. Pozdrawiam, dziękuję i czekam na materiał o Treście.

Год назад

Cieszę się bardzo w takim razie, że mogłem o tym opowiedzieć. :)

@slivokrasnodebski9491 Год назад

No cóż. Zakończenie historii miasta - silniejszy w danym momencie dokonał czystki etnicznej, sprowadzil nowych mieszkañcow i nikt nawet nie bedzie tego pamiętał. Także uczyć się na tym przykładzie, jak wielu innych, również z naszej historii.

@kijek2137 Год назад

No to lecimy z filmem do śniadanka

@jinx55555 Год назад

Lecimyy x)

@mf1424 Год назад

Do dziś kult Mussoliniego jest we Włoszech żywy. Z czułością wspomina go wielu starszych Makaronów. Z drogi z Rieti do Pescary widać ogromny napis z zasadzonych dawno drzew "DUCE". Za Mussoliniego kraj przeżył spektakularny rozkwit. G.D'Annunzio wszystkie dzieciaki przerabiają w szkole.

@aqu4w3ry Год назад

Ten temat obijał mi się o uszy co jakiś czas ale nigdy go niezgłębiłem dzięki za to co robisz.

@slawek..79 Год назад

Świetny materiał

@grzegorzlabryga5315 Год назад

Mam jeszcze pytanie skoro podałeś dosyć dokładne dane odnośnie sytuacji etnicznej w Fiume około 1918 r. to czy dysponujesz może takimi danymi jeśli chodzi o główne miasta Dalmacji (Zadar, Split, Szybenik, Trogir, Dubrownik, Kotor) z podobnego okresu? Albo przynajmniej możesz mi wskazać gdzie takich danych mogę szukać?

@teoretyczny Год назад

Dołączam do pytania.

@pawekaczynski5754 Год назад

Świetny film i świetny kanał, oglądam dopiero drugi materiał, ale na pewno obejrzę więcej. Nienaganna polszczyzna i dykcja Autora, ogromna wiedza, dobrze dobrany materiał ilustracyjny. Tu jedno zastrzeżenie: skąd taka mapa Włoskiej Republiki Socjalnej? Ona przecież nie sięgała do Rzymu! I jedna ciekawostka: w przedwojennej polszczyźnie słówko "fiume" znaczyło potocznie tyle co "fiu-bździu" albo "bzdet", czyli jakieś fantasmagorie, bzdury, rzeczy wydumane. Pozdrawiam i życzę wytrwałości!

@Pentametrjambiczny Год назад

Komentarz taktyczny a tak poza tym to świetny odcinek

Год назад

Wielkie dzięki!

@przemekkochanowski7222 Год назад

Witam

@michalzklodzkafr Год назад

Może kiedyś film o historii Ziemi Kłodzkiej (głównie samego Kłodzka)?

@wojmaz8029 Год назад

Niby po co ???

@lukaszlewczuk Год назад

Świetne! Bardzo mi się podoba sposób w jaki realizujesz swoje filmy Wojtku. Wbijam łapę w górę i zapraszam do mnie na spacer po - a jakże - chorwackiej plaży niedaleko miasta Sibenik :-) ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-v8rydSW8ra4.html

@Spacey_key Год назад

Dobra, to teraz dawaj Rzeczpospolitą Zakopiańską

@Terrus_38 Год назад

I Wolne Miasto Kraków.

@kamilfranuszczyk9677 Год назад

I rzeczpospolitę sosnowcową

@twojacabana2475 Год назад

Czy można prosić odcinek o greckim okręgu autonomicznym Athos zamieszkałym jedynie przez prawosławnych mnichów?

Год назад

Dziękuję za miłą prośbę. Nie mogę obiecać, ale kto wie... :)

@mireksawa1457 Год назад

👍

@piotrekpiotr1091 Год назад

Spoko film

@pz9mo1221 Год назад

gosciu rozwija sie jak dywan

@piotrzurawski8346 Год назад

W sumie, patrząc jak Włochy wyszły z I WŚ mimo formalnego zwycięstwa, ciężko się dziwić ich zaangażowaniu w II WŚ.

@teoretyczny Год назад

Gdyby ich udział w I wojnie nie polegał przede wszystkim na tym, że odciągały część wojska Austro-Węgier od działań na innych frontach, a poza tym dostawały od nich lanie, to może Włochy dostałyby więcej zdobycznego terenu. Dodatkowo, oddanie południowego Tyrolu Włochom było moim zdaniem nieuczciwe, bo wtedy jak i dzisiaj znaczną większość mieszkańców stanowili i stanowią tam Niemcy (vel Austriacy). Co do Trydentu, to ok - tam dominowali Włosi, ale południowy Tyrol się Włochom nie należał. Poza tym, co ze Słowianami mieszkającymi np. w Dalmacji - mieli magicznie zniknąć, bo Włosi chcieli opanować te tereny? Słusznie postanowiono, by Dalmacja została częścią Jugosławii. Ja się tylko dziwię, że Włosi nie chcieli przehandlować Zadaru za Fiume.

@piotrzurawski8346 Год назад

@@teoretyczny Ależ oczywiście. Ja w ogóle nie próbuję rozstrzygać wszystkich możliwych roszczeń terytorialnych. Po prostu rozumiem włoską perspektywę i ich rozczarowanie sojusznikami. Mówię, że zrozumiałe są ich wybory po I WŚ.

@sebastianzelazny7668 Год назад

Nagraj co Rosja miała zyskać po 1wojnie światowej

@tygrysgargantuiczny9144 Год назад

1:05 z kronikarskiego obowiazku jeszcze wpływy tureckie … ale teraz sobie pomyślałem że otwieram puszkę z Pandora i zaraz ktoś doda wpływy rzymskie, weneckie, wizygockie, bizantyjskie i fenickie