Kalyani (mecha Kalyani) - కళ్యాణి (మేచ కళ్యాణి)
భక్తి గీతాంజలి యూట్యూబ్ ఛానల్ వీక్షిస్తున్న సంగీత అభిమానులందరికీ నా హృదయపూర్వక వందనములు.
హార్మోనియం మరియు కీ బోర్డు పై సంగీత శిక్షణలో భాగంగా రెండవ దశ అయిన “రాగవాణి" లో ఈనాటి రాగం “కళ్యాణి."
కళ్యాణి అంటే కళ్యాణమైనది, శుభమైనది అని అర్ధము.
కర్ణాటక సంగీతంలోని 72 మేళకర్తా రాగాలలో 65 వ రాగం. ఈ రాగాన్ని కటపయాది సంఖ్య కోసం మేచ కళ్యాణిగా చెప్పారు. హిందుస్థానీ సంగీతంలో ఈ రాగాన్ని కళ్యాణ్ లేదా యమన్ అంటారు. (యమన్ కళ్యాణ్ వేరు). మనోధర్మ సంగీతానికి విస్తృత అవకాశం ఉన్న రాగం. పౌరాణిక నాటకాలలో ప్రతి నటుడూ కళ్యాణి రాగంలోనే తమ ప్రారంభ పద్యం ఆలపిస్తారంటే రాగ విశిష్టత కోసం వేరే చెప్పనవసరం లేదు. అన్ని రకాల సంగీత ప్రక్రియలలో కూడా ప్రముఖంగా వాడబడుతున్న రాగం.
కళ్యాణి, యమునా కళ్యాణి, హమీర్ కళ్యాణి, మోహన కళ్యాణి, పూర్వ కళ్యాణి(53 గమనశ్రమ) , శ్యామ కళ్యాణి, (12 & 65 రూపవతి), ఉషా కళ్యాణి, (54 విశ్వంబరి)చిన్న చిన్న తేడాలతో కళ్యాణి ఉంది. తేడాలను గమనించి కళ్యాణి ని మనం తెలుసుకోవాలి.
ప్రాచీన చలన చిత్ర సంగీత దర్శకులు చాలా మంది ఈ రాగంలో పాటలను చేసారు.
ఆరోహణము, అవరోహణ లు చూద్దాం.
ఆ: స రి2 గ3 మ2 ప ద2 ని3 స
అ: స ని3 ద2 ప మ2 గ3 రి2 స
రాగఛ్ఛాయ కోసం స్వర ప్రయోగం:
నిరిగమదపా, గమదనిరిసా
నిరిసనిదప మదపమగరిగా
నిరిని రిగరి గమగ మదమ దనిద నిరిని గరిసా
గరిసా నిదపా మగరిసనిరిసా
నిరిగమదనిగరిసా, నిగరిస నిరిసనిదపా, మనిదప మదపమగరీ, నిగరిస నిరిసనిదపా దనిగరిసా.
జంటలు:
సస రిరి గగ మమ పప దద నిని సస
సస నిని దద పప మమ గగ రిరి సస
దాటులు:
నిగరినిసా మనిదమపా నిగరినిసా
పద్యం: స్వీయ రచన.
తేటగీతి:-
తలతు నీరాక నూహించి తనివి దీర,
వలతు నీ రూపు వర్ణింప వాంఛ దీర,
కొలుతు నీపాద పద్మముల్ కోర్కె దీర,
మలతు నీభజన గణనాథ! మనసు దీర.
ఈ రాగంలోని కొన్ని కీర్తనలు, పాటలు:
1 దొరకునా ఇటువంటి సేవ - శంకరాభరణం
2 సురమోదము - ఆదిత్య 369
3 పాడనా వాణి కళ్యాణిగా - మేఘ సందేశం
4 సాయీ శరణం బాబా - షిరిడీ సాయి మహాత్మ్యము
5 శ్రీరామ నామాలు శతకోటి - మీనా
6 పూచే పూలలోనా - గీత
7 చెలికాడు నిన్నే రమ్మని - కులగౌరవాలు
8 విరిసే చల్లనీ వెన్నెల - లవకుశ
9 నారద తుంబుర - స్వీయ రచన కీర్తన
10 మది శారదా దేవి - జయభేరి
11 రారా నా సామి రారా - విప్రనారాయణ
12 తోటలో నారాజు - ఏకవీర
13 మనసే కోవెలగా - మాతృ దేవత
14 నీ పలు గాచి పనులకు పాండురంగ మహాత్యము
15 రావే నా చెలియా - మంచి మనసులు
16 సలలిత రాగసుధారస సారం - నర్తన శాల
17 స్వర్గీయ శ్రీ యమ్ యస్ రామారావు గారు ఆలపించిన సుందర కాండ గానంలో కోట గోడ అవలీలగ
18 స్వర్గీయ శ్రీ ఘంటసాల గారి భగవద్గీత గానంలో తేజః క్షమా, దంభోదర్పోభిమానస్య శ్లోకాలు.
కళ్యాణి రాగంలో ఇంకా చాలా పాటలున్నాయి. ఒకసారి రాగము యొక్క ఛాయలు తెలిస్తే ఆ రాగంలోని పాటలను సులభంగానే తెలుసుకోవచ్చు.
చాలా పాటలు కళ్యాణి రాగంలా అనిపించినా అవి యమునా కళ్యాణి, మోహన కళ్యాణి లో ఉంటాయి. రాబోయే వీడియో లలో ఆరాగాలకోసం తెలుసుకుందాము.
ఈ వీడియో మీకు నచ్చితే, మీ సంగీత మిత్రులకు ఉపయోగపడతుందని భావిస్తే లైక్ చేసి, షేర్ చేయండి. మా వీడియోలు తప్పనిసరిగా మీకు అందాలంటే, మన “భక్తి గీతాంజలి" ఛానల్ని సబ్స్క్రైబ్ చేయడం మర్చిపోకండి.
మీ రమేష్ బాబు సీపాన
+91 9949124221
Support Us:
Link to Donate: bit.ly/36bKvLH
Connect With Us:
Telegram: t.me/Bhakthigeethanjali
Twitter: / bhakthigeethanj
Facebook: / bhakthigeeth. .
Instagram: / bhakthigeet. .
E-Mail: Bhakthigeethanjali.srb@gmail.com
9 апр 2021
