Bahsi geçen kısa tarih aralığına ait belki 30 dan fazla kitap okumuşumdur, ama şu programın 2 saat 50 dk da verdiği aydınlanma muhteşem. Bu programı alıp "tarih dersi" diye okullarda okutmak gerekir. Var olsunlar katılımcılar.
Ya mükemmel bir program olmuş, hepsi birbirinden değerli konuşmacılar, hepsinden bilgi akıyor, kültür akıyor. Hakan hocayla Erol hocayı yanyana konuşurken izlemek çok zevkli, o kadar aşırı zevkli ki anlatamam. Tombiş hocamız da çok bilgili, onu da dinlemek çok zevkli. Hepsini dinlemek çok zevkli, Yani sonuç olarak bu grupla bir program yapılsın isterim, sürekli izlerim, kalite akıyor her yerinden, kalite fışkırıyor. Daha nasıl anlatayım, bu grupla sürekli program yapın lütfen!
Çok değerli bir program olmuş. Programda futbol ile alakalı fark ettiğim detaylar oldu. Çalık Ahmed Paşa, üzücü ama vefat eden efendi bir futbolcu Ahmet Çalık'ı hatırlattı, yine biraz hüzünlendirdi. Beşiktaş Teknik Direktörü Önder Karaveli ile bir bağlantısı var mı, merak ettiğim yazar Orhan Karaveli, araştırınca Galatasaray Lisesinde öğrenim gördüğünü de fark ettim. Vahdettin Engin, merhum Mustafa Cengiz başkan döneminde Galatasaray Lisesi yöneticiliğinden ihraç edilmişti galiba, o dönem tanıdım kendisini, iyi bir tarihçi imiş.
Peki Sarikamis'ta kac kisi sehit oldu??? Tam kimse cevap vermedi bir türlü... Bu arada bizim 10 sene önce askerken yedigimizden daha iyi yemek yiyormuslar Canakkale'de...
Genelkurmay'a göre Sarıkamış'taki asker kaybımız: 23 bin savaşta ölen (şehit), 10 bin yaralı, 10 bin hastanede ölen (tifüs salgınından ölenler olduğu gibi savaşta yaralanıp veya eli ayağı donup sonra hastanede ölenler de dahildir buna), 7 bin esirden oluşmak üzere toplam kayıp 50 bin. Harekata katılan ordunun mevcudu ise 75.600 asker 218 top ve 73 makineli tüfek. Ramazan Balcı ise 23 bin şehit rakamının General Maslovski'den alındığını ve bunun da ilkbahar gelmesiyle ve karların erimesiyle ortaya çıkan, Ruslar tarafından gömülen şehitlerimizin sayısı olduğu söylüyor. Bu gömülen şehitlerimizin 5 bininin Ruslar tarafından esir alınıp kötü bakım sonucunda ölenler olduğunu söylüyor. Buradan şehit sayısını 18 bin buluyor. Öbür yandan Hafız Hakkı Paşa 22 Ocak tarihli günlüğünde son bir aydaki şehit sayısını 30 bin olarak yazıyor ama hastanede ölenleri de sayıyor. Hatıratında günde 450 askerin hastalıktan öldüğünü söylüyor. 30 bini yazdığı tarih de her gün 450 kişinin şehit olmasından 22 gün sonra 22 Ocakta. O hesapla da Hafız Hakkı Paşa savaşta ölen kişi sayısını 20-21 bin kişi olarak söylüyor sonucuna varabiliriz. Sarıkamış harekatı sona erdikten sonra Ruslar da karşı taarruza geçiyorlar ve yenilgiye uğratılıyorlar. Hafız Hakkı Paşa'nın verdiği 30 bin rakamının içinde Sarıkamış'tan sonra yapılan bu muharebeler de var ama bu savaşlardaki kayıplar birkaç binden fazla değildir muhtemelen. Erol Mütercimler savaşta ölen sayısını 24 bin diyor ama muhtemelen bu sayı yaklaşık 20-21 bin. Bu rakam da hiç az değil. Mesele kayıp sayısı değil tabii ki. Önemli olan harekat yapılmalı mıydı yapılmamalıydı? Muharebeler nasıl cereyan etti, neler yanlış yapıldı neler doğru yapıldı vs. Bunu konuşup anlatana daha rastlamadım hiçbir yerde.
erol beyin konuşma uslubu hiç hoş değil çıldırnız mı bilmiyor musunuz dalga geçer gibi konuşuyor evet bilmiyoruz ve öğreniyoruz ayrıca bu tuvalete düşüp lağımda boğulma olayını da mantığım hiç almadı