İqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi olmalıdırmı? məşhur şotland iqtisadçısı Adam Simit irəli sürmüşdü ki, dövlət bazara müdaxilə etməsə, insanlar öz maraqları üzərindən hərəkət edərək optimal qiyməti təyin edəcəklər.Bu, həm ayrı-ayrı individualların həm də ümumi iqtisadiyyatın maraqlarını doğruldacaq və ümumi səmərə gətirəcək.Adam Simit bu yanaşmanı “Millətlərin Sərvəti” adlı kitabında “Görünməz Əl” konsepsiyası adlandırırdı.
Misal üçün deyəyin ki,hər hansısa bir məhsul bazara yeni çıxarılıb və məhdud saydadır və həmin dövrdə məhsulu təklif edən insanlar az ,tələb edən insanlar isə çoxdur,yəni həmin məhsul üçün növbələr var deyək…..Bu halda nə baş verəcək? Deməli, tələb çox olduğundan və qiymət də yuxarı olduğu üçün, həm əvvəldən bu məhsulu təklif edən insanlar daha çox istehsal etməyə çalışacaq , həm də bu sahədə potensial görən yeni insanlar da bu işə başlayacaqlar.Nəticədə isə, əvvəllər olan bu məhsulun qıtlığı aradan qalxacaq və beləlilklə bu halda təklif tələbi üstələməyə başlayacaq.Bu vəziyyətdə isə, məhsulu təklif edən insalar müştərilər üçün yarışacaqlar və qiymətlər aşağı düşməyə başlayacaq, o vaxta qədər ki,bazarda bu məhsul üçün taraz qiymət formalaşacaq.
“Görünməz Əl” konsepsiyasının ümumi iqtisadiyyata bir neçə təsiri olacaq.Məsələn,əksər məhsul və xidmətlər üçün dövlətin qiymət tənzimləməsinə və nəzarətinə ehtiyac qalmayacaq.Bu proses də həm optimal qiyməti həm Ümumi Daxili Məhsul həcmini formalaşdıracaq.
İkinci olaraq,bütün tərəflər öz maraqlarını düşündükləri halda, özləri də fərqində olmadan ümümi iqtisadiyyata və rifaha müsbət təsir etmiş olur.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Animasiyanın hazırlanmasında istifadə etdiyimiz proqram: tidd.ly/2PdkVCV
Bizim animasiya xidmətimiz üçün əlaqə: / businestalks
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mətn və Səsləndirmə müəllifi : Kamran Tağıyev
Animasiya müəllifi : Nigar Murtuzova
24 авг 2024
