Jaki PTAK widnieje w Godle Polski i dlaczego nie jest już orłem? 

Powiem tak. Czym by nie był ,orłem czy nie . To zawsze będzie niesamowitym ptakiem. I widywać go na wolności to dla mnie wielka radość. Pozdrawiam wszystkich kochających naszą przyrodę.

Jeśli mogę dodać coś jako archeolog, pasjonat historii i kulturoznawstwa. Biel orła z godła niemal na pewno jest umowna, ponieważ na herbach używano prostych wyobrażeń rozróżniając poszczególne cechy kolorystycznie jeżeli było to konieczne do rozpoznania przedmiotu (np. ostrze topora srebrne, a trzonek czarny). Herby musiało dać się ryć w małych tłokach pieczętnych, a z drugiej strony stanowiły one sygnalizację na polu walki, więc musiały być one jak najprostsze. Jeśli chodzi o zwierzęta albinosy, to wbrew temu co napisałem wyżej inspiracja może być bardzo prawdopodobna, ponieważ jeszcze w XIX w. chłopi powszechnie uważali np. wilka albinosa za "króla wilków", jelenia albinosa za "króla jeleni" itp. Związek białego orła z symboliką królewską jest więc oczywisty, choć należy pamiętać, że nie wiemy jaki kolor miał pierwotnie orzeł na naszym herbie, ponieważ pierwsze wizerunki kolorowe to okres rozbicia dzielnicowego, a wtedy biały orzeł jest tylko jednym z wariantów (są też czarne i czerwone), więc być może to np. czarny orzeł był tym pierwotnym typem. Nie wiadomo. Co się zaś tyczy kwestii polowania Bielika na ryby, to może być to wręcz argument przemawiający na jego korzyść. W wierzeniach naszych pogańskich przodków dość dużą rolę odgrywała wizja walki bóstwa niebieskiego z bóstwem wodnym. Temat jest dość zawiły, ale na potrzeby tego wywodu można powiedzieć, ze np. bicie piorunów było niczym innym jak zabijaniem przez gromowładcę demonów wodnych lub w jakiś sposób z wodą związanych. W umysłach naszych przodków orzeł który łowi ryby mógłby więc uosabiać gromowładcę który zabija wodne demony. Co się zaś tyczy nazewnictwa, to bielik powinien zostać orłem i basta!

Kości ptaków są bardzo kruche i nietrwałe. Możliwe, że nawet umknął nam jakiś gatunek orła, który do dzisiaj nie przetrwał. Zabrakło mi takiej teorii 😁

Wersja z osobnikiem albinotycznym bielika wydaje mi się najbardziej prawdopodobna, skoro Lech uznał go za znak to raczej nie był to zwykły często widywany ptak

skoro morze kaspijskie jest jeziorem to dlaczego orzeł bielik ma być tylko bielikiem

Nas uczyli w szkole, że nie "bielik" tylko "orzeł biały".

Bardzo ładne podsumowanie filmu. W punkt. Pozdrawiam.

Orzeł biały - bo kolor biały to odpowiednik koloru srebrnego - chodzi o srebrnego orła czyli orła senatorów rzymskich! Godność rzymskiego senatora uzyskał Bolesław Chrobry, a może już Mieszko i Piastowie nigdy z godności tej nie zrezygnowali.

Jeżeli chodzi o kolory, to popatrzmy na symbolikę barw czyli biały=czystość, czerwony=waleczność

Przechodzisz swoimi słowami ponad podziałami. Aż się lekko wzruszyłem na końcowe słowa.

Piękny film i rozważania prawdziwie przedstawione. DZIĘKUJĘ W DNIU ZIEMI. Kochajmy naszą Planetę. I wszystko czym nas obdarowała 🧡💓💚💜❤️💙💖😘

Piękne zakończenie ❤

Bieliki są przepiękne! Mam to szczęście, że mieszkam blisko ich żerowiska, a kilka kilometrów dalej są ich stanowiska lęgowe :)

Spotkałem się z opiniami mediewiestyków, że kolor godła jest wynikiem konsensusu z Cesarstwem Niemieckim. Królestwo piastowskie miało przyjąć różniące się kolory od cesarstwa (czarny orzeł, złote tło), które miały pomóc w rozpoznawaniu i oddzielaniu. Dla mnie ta polityczna teza jest całkiem sensowna :)

Bielik jest, obok Harrisa, najpiękniejszym jastrzębiowatym, jakiego znam. A, że nie jest właściwym orłem, i €huj XD Jest naszym symbolem narodowym, jest pieknym i inteligentnym ptakiem i to się dla mnie liczy 💖🦅

Zasadniczo to te rozważania nie mają sensu. Równie dobrze można by się zastanawiać, dlaczego lew w herbie Szkocji jest czerwony, skoro nie ma czerwonych lwów.

Z tego co pamiętam to w mitologii słowiańskiej była mowa o tym że pierwszym wcieleniem Białoboga był ogromny biały orzeł, i bardzo możliwe że właśnie został on przedstawiony w godle ku czci czy coś takiego, polecam się w to zagłębić

Super materiał, dziękuję.

8:08 to raper Kabe który nie jest albinosen a wygląd ten był stylizacja do płyty "Albinos" która z kolei jest nawiązaniem do twórczości rapera Kalash Criminel który naprawdę jest albinosen

Ciekawie prowadzisz narrację. Miło się słucha. Porostu w taki sposób że 1. chce się słuchać 2. łatwo przyswaja się treść.

Wygląda jak orzeł, zachowuje się jak orzeł, więc to jest orzeł.

Nie ma problemu z nazewnictwem Orzeł - Aquila - Eagle Orzeł morski (Bielik) - Haliaeetus - Sea Eagle

Natrafiłem na twój kanał parę dni temu nie żałuję bardzo fajnie się ciebie ogląda leci łapka w górę a subik już jest 😁

Pięknymi słowami zakończyłeś ten film 👏 Pozdrawiam

Super temat,jak zawsze😀magia jak zawsze👍

Piękny materiał 😁.. Zawsze jest mi przykro gdy kończą się twoje odcinki, ponieważ mam ochotę oglądać je bez końca 😄

Dziękuję za udostępnienie i pozdrawiam serdecznie.

Potoczne mówienie orzeł bielik 🦅 problemu nie sprawi problemu ale żeby ludzie wiedzieli

Powiem wam tak. Godło było wzorowane na bieliku, który orłem nie jest. Ale ktoś projektujący to godło niezbyt się przyjżał ptakowi i namalował mu opierzone skoki co wskazuje, że jednak jest orłem

Dobre podsumowanie. Moja wiedza o ptakach z dzieciństwa bazowana na książkach Jana Sokołowskiego też rozbija się teraz o zmienioną systematykę i nazewnictwo, co kończy się nierzadko sprzeczkami o poprawne nazewnictwo. Na wielu grupach Facebookowych ludzie potrafią toczyć zażarte spory o to, czy drozd śpiewak to drozd śpiewak, czy tylko śpiewak. Podobnie sikora bogatka, pokrzewka cierniówka itd. Ja osobiście wolę staroświeckie nazwy dwuczłonowe, które podobnie jak nazwa łacińska oddają przynależność i rodzajową (drozd) i gatunkową (śpiewak). Ludzie jednak twierdzą, że jest to podobno niepoprawne. Ale na dobrą sprawę to tak jak sam powiedziałeś, tą właściwą, oficjalną nazwą jest tylko ta łacińska a i ona często ulega zmianie wraz z uaktualnieniami systematycznymi. W przypadku bielika to rzeczywiście ulega pewnej komplikacji, bo orzeł nie sugeruje przynależności rodzajowej a raczej ogólną sylwetkę i rozmiar ptaka. Można to porównać do sytuacji, w której mamy wilki właściwe (z rodzaju Canis) i wilka grzywiastego (Chrysocyon brachyurus, choć chyba nawet on stał się ostatnio pampasowcem). Po prostu nazwa potoczna nie musi odnosić się sztywno do oficjalnej systematyki i od tego mamy nazwy łacińskie. Przy czym nazwę potoczną jest bez sensu zmieniać moim zdaniem, bo to tylko utrudnia komunikację. Już nie wspomnę ile razy już zdarzyło mi się nazwać lilak bzem tylko dlatego, że wtedy po prostu każdy wie, o co chodzi. I to jest chyba właśnie cały urok potocznych nazw. Powiesz orzeł bielik - każdy będzie miał mniej więcej gotowy obraz ptaka w swojej głowie. Powiesz tylko bielik - mało kto będzie wiedział, co to za stwór. ;)

Piękny kanał pozdrawiam cieplutko

Moim zdaniem jeżeli chodzi o wygląd to Orzeł przedni jest zdecydowanie ładniejszy i dostojniejszy

Odkąd pamiętam świnka morska była świnką morską, a hiena hieną. Niestety czasy się zmieniają. To jest jak z nową i starą nomenklaturą w chemii. W praktyce obie są w użyciu i osoby uczące się chemii znają je obie i nie obrażają się na tych stosujących inne nazwy.

Uwielbiam twoj kanal, jest lepszy i bardziej interesujacy niz wiekszosc programow/filmow przyrodniczych.

Bardzo podoba mi się ten film i te porównanie , dokładne, chyba zostanę tu na dłużej

Znakomity materiał, obejrzałem z przyjemnością. Swoją drogą godło to symbol i nie koniecznie musi mieć odwołanie do czegoś konkretnego.

To są zabawy semantyczne jedynie. W rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae), podrodzinie jastrzębi (Accipitrinae) istnieje plemię Accipitrini. Do tego plemienia należy z kolei cały szereg rodzajów, niektóre z wieloma gatunkami. Pomiędzy tymi rodzajami oprócz orlików, orzełków, myszołowów, harpii, gadożerów i innych są też orły (Aquila), oraz orły morskie (Haliaeetus) zwane także bielikami. Dla wygody w polskojęzycznej systematyce ustalone zostało że tylko ta jednowyrazowa nazwa pozostaje zatem oficjalnie bielik będący orłem morskim (podobnie jak jego kuzyn amerykański bald eagle) nie jest już nazywany orłem.

Wtedy, kiedy został umieszczony na godle, był orłem według najlepszej ówczesnej wiedzy. Godło jest elementem historycznym, więc orzeł na godle też. Niektóre kraje mają smoki, czyli stworzenia, które w ogóle nie istniały, więc co na to wtedy genetyka?

Kiedyś niepełną adekwatność merytoryczną określeń obecnych w nauce (dotyczyło akurat "grodów" z epoki brązu) zilustrowano porównaniem, że węgorz elektryczny nie należy do węgorzy, a do karpiowatych, zaś wieloryb z pewnością jest ssakiem, a nie wielka rybą, co nie wpłynęło zasadniczo na ich nazwę, która już się po prostu przyjęła, więc taka pozostała.

Super filmik. Pozdrawiam

Biel ptaka symbolizuje czystość charakteru Upierzenie,dziób, pazury odzwierciedlają temperament drapieżny Nazwa naprowadza na ptaka majestatycznego Zbiór cech na czerwonym tle,kolor miłości,krwi i bardzo silny wydźwięk w dawnych wierzeniach jako całość godło jest piękne . Szlachetny,waleczny,majestatyczny Lach Polach w miłości i do krwi tak postrzegam symbolikę godła naszej ukochanej Polski

W godle nie jest żaden bielik czy jakiś orzeł a Orzeł Biały, który nie jest żadnym żyjącym ptakiem.

Za komuny w 3 pierwszych klasach podstawówki przed każdą pierwszą lekcją danego dnia wstawaliśmy, wyciągaliśmy prawą rękę w kierunku orła (wtedy bez korony) i mówiliśmy taki wierszyk: " Ten wspaniały, biały ptak Biały orzeł to nasz znak Kto chce orła godnym być Musi być." Mieliście też tak?

Świetny film. Dobra robota 👍

Na pewno super filmik♥️♥️♥️

Ciekawy materiał. Pozdrawiam

Świetna muzyka w tle! 😎

Hmm, a ja zawsze sądziłem, że nasze godło odnosi się do orła przedniego. Wspaniały materiał. Pozdrawiam.

Uwielbiam takie rozkminianie. Bardzo fajny materiał. Dużo ciekawych informacji.

Według mnie nie jest to problem, Godło nie musi mieć 100% odzwierciedlenia w przyrodzie. W naszym Godle jest orzeł biały, a orzeł bielik nie jest już orłem i tyle. Faktycznie fajna ciekawostka ale troszke rozdmuchana jak dla mnie ;)

Piękny Film i niech Orzeł 🦅 pozostanie Orłem a nie tylko Bielikiem

Moim zdaniem nauka jest właśnie tym, co powinno być absolutnie wolne od naszych ludzkich przyzwyczajeń i sympatii. Wszelkie próby przeczenia tej zasadzie powodowały problemy i niejasności, wyjątki od zasad. To, że słońce i gwiazdy to jest to samo też było kiedyś dla ludzi szokujące.

Ciekawy film. Uwielbiam Pana kanał , podrzdrawiam🙂

swego czasu szukałem jaki to ptak jest w herbie Liverpoolu (o klub mi chodziło ale okazało się że i miasto ma takiego) - jakież było moje zdziwienie gdy się okazało że w herbie jest Liverbird czyli heraldyczne skrzyżowanie kormorana z orłem - ptak nieistniejący :D

Uwielbiam Pana filmy o ptakach. Pozdrawiam

Siema, fajny filmik😀

Orzeł przedni to jest prawdziwy dzik wśród ptaków. Obydwa ptaki są wspaniałe, ale posiadanie w herbie ptaka który głównie żywi się pływającymi do góry brzuchem rybami i padliną, a ptaka, który poluje na sarny albo nawet wilki, to jest jednak duża różnica. Sprawa jednak jest ważna, bo jest związana z naszą tożsamością narodową, a świat rozwija się szybko, jak nigdy przedtem i nasza rzeczywistość też się zmienia. Jeśli wiemy już, że z dużą dozą prawdopodobieństwa w godle jest bielik, a nie orzeł, że bielik nie jest już orłem (ktoś mu to też musi jakoś delikatnie powiedzieć 😆 pewnie nie będzie zadowolony) i wiemy też, że to orzeł jest większym harpaganem, to co teraz? Do mnie osobiście bardziej przemawia opcja z orłem przednim albinosem niż z bielikiem. Tylko trzeba dostosować godło, żeby to faktycznie był orzeł.

Orły oraz bieliki należą do rzędu szponiastych,rodziny jastrzębiowatych,podrodziny jastrzębi,plemienia Accipitrini. I tutaj jest rozdział na rodzaje. Bieliki należą do rodzaju Haliaeetus obejmującego 8 gatunków bielików, w tym bielika zwyczajnego ,natomiast Orły należą do rodzaju Aquila zawierającego 11 gatunków orłów w tym Orła przedniego. Warto dodać że plemię Accipitrini zawiera znacznie więcej rodzajów i gatunków niż Orły i Bieliki pl.wikipedia.org/wiki/Accipitrini

Dr. Kruszewicz powiedział kiedyś że gdyby nasi przodkowie wiedzieli więcej o Bieliku to mielibyśmy inne godło.

Naprawdę ciekawy materiał, dałem suba

Świetny odcinek 👍, pozdrawiam 🖐😀

Orzeł bielik czyli...nie orzeł jest godłem Polski. I co z tego że nie jest "prawdziwym" orłem? Ważne że jest piękny i potężny. Oby Polska była kiedyś tak potężna jak bielik.

Cześć, ciekawy film... Pozdrawiam. Siemano. : )

Tyle, że ptak w herbie państwowym nie jest wzorowany na żadnym konkretnym gatunku - orzeł to popularna figura heraldyczna w średniowieczu i zawsze była przedstawiana w heraldyce w sposób schematyczny i uproszczony, nierzadko w kompletnie nienaturalnych barwach (podobnie rzecz ma się z innymi zwierzętami heraldycznymi, np. lwami czy rybami). Zatem nasze godło to po prostu heraldyczny orzeł barwy białej (a będąc hiperpoprawnym - srebrnej, bo tak określa się biel w opisywaniu herbów), tak jak godłem Niemiec jest heraldyczny orzeł barwy czarnej, a Górnego Śląska - barwy złotej (czyli żółty) w błękitnym polu. Ot, sprzeczanie się o to, czy to bielik czy inny ptak drapieżny jest bezzasadne, bo to żaden z nich :)

Dobrze zrobiony program 🕊️🇵🇱ciekawie i merytorycznie🎀🌷✋🍀

Bardzo ciekawy i wartościowy materiał

Wspanialy ptak. A walki o nazewnictwo to tylko wspolczesne fanaberie. W UE slimak jest ryba a ludzie codzien wymyslaja sobie nowe plcie. Znajda sie ludzie oburzeni na nazywanie go orlem w swietle najnowszych badan, innings pozostana konserwatystami, a najwazniejsze by wspaniale pataki mialy sie u nas dobrze. Dziekuje za garsc informacji do sniadania. Pozdrawiam.

skoro Lech widzial orla na tle slonca to bez wzgledu na kolor ptaka wydawal sie on bialy,jak patrzysz na cos pod slonce to wszystko wydaje sie jasniejsze

ziemniak - kartofel.. wiadomo o co chodzi :)

Dla mnie jest dalej Orłem .jest większy od przedniego może trochę leń bo padlinę czasami zajada .ale nie można deprecjonować naszego godła .i nie ma co się nad tym rozwodzic .miałem zaszczyt widzieć te ptaki i naprawdę robią wrażenie

Dla mnie bielik był jest i będzie orłem i uj

Bardzo fajny materiał !

Fajny odcinek 😀👊

Film, jakkolwiek ciekawy jako rozważania z zakresu ornitologii, jest zupełnie jałową dywagacją z punktu widzenia heraldyki. Konstytucja mówi jasno i jednoznacznie: Art. 28.1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu. Nie ma więc jakiegokolwiek znaczenia do jakiego gatunku został zaliczony ptak drapieżny bielik, bo godłem Polski nigdy nie był ani "orzeł bielik", ani "bielik biały", ani "orzeł bielik biały", tylko ORZEŁ. A barwy godła: biel i czerwień mają pewną symbolikę, która nie ma nic wspólnego z naturalnym ubarwieniem tego ptaka. Tyle samo sensu miałoby kwestionowanie godła Albanii, czy Rosji, bo przecież nie ma dwugłowych orłów. W dodatku czarnych, czy żółtych.

Symboli nie możemy rozpatrywać okiem przyrodnika lub kogokolwiek innego !! Bo jeśli tak, to proszę wytłumaczyć czarnego orła nienieckiego ( czerwony dziób i nogi) lub dwugłowego orła cesarstwa rzymskiego lub dwugłowego orła rosyjskiego .... A może powie mi Pan jakiego gatunku JABŁKO trzymali królowie ? Symbol to SYMBOL i już !!!

Według mnie prawdopodobne jest to, że kiedy Lech podróżował po okolicach Poznania myślał że to orzeł. Kiedyś ornitologia nie była tak znana. Wiele razy ja, jak byłem mały kiedy widziałem jakiegoś drapieżnego ptaka, myślałem że to orzeł. To moje zdanie. Super odcinek.

Super ciekawy film

Tak czy siak oba ptaki są majestatycznie piękne i zawsze przyjemnie się je oglada

Świetny materiał przyrodniczy z dozą heraldyki. Jak ktoś myślał że przyroda jest dziwna w swoich prawach, to czas przeczytać toś o heraldyce. Zniekształcenia kolorów kształtów moją jakiś tam sens w heraldyce. Może był to albinos, jak dla mnie na plus biały, silny, potężny.

Bardzo dobre podsumowanie. Fajny materiał. Łapa.

No szczerze powiem takiego odcinka się nie spodziewałem👍... CUDO!

W latach 90-tych jedno z pytań na olimpiadzie szkolnej (z biologii, lub ekologii) dotyczyło własnie gatunku orła na godle Polski. Napisałem Bielik (co wydawało mi się oczywiste przez skojarzenie z kolorem) i okazało się, że to zła odpowiedź. Tak więc autorzy pytań na olimpiadę (poziom podstawówki) mieli inny pogląd - najwyraźniej bardziej zgodny z obecną systematyką (czego wówczas nie było wiadomo). Niestety w wynikach testów rzadko podawana jest argumentacja, więc nie wiem jak na to wpadli (a raczej z jakiej literatury korzystali).

Bardzo Panu dziękuję za fachowe, rzeczowe ujęcie tematu.🤝 Nauka się rozwija i moze się okazać, ze Bielik to jednak orzeł.🤓 Nieważne. Nasz symbol narodowy to Orzeł. I kropka. Serdeczności. 😁

Jeju ale słodko wyglądało kiedy orzeł jadł i inne ptaszki też♥️

PRZYSTĘPNE I ZROZUMIALE.BRAWO.

Bardzo trafne podsumowanie filmu i jestem tego samego zdania . Narod bez legeny i bez historii moze wyginac bazpowrotnie . Trzymajmy sie wiec tego , co mowi nasza legenda . Pozdrawiam :-)

Lech spotkał albinotyczną odmianę bielika, albo baaardzo starego bielika xd

Bardzo ciekawe.

Wydaje mi się że na tej monecie jest głuszec 2:20

Nawet jeśli nie jest orłem z pochodzenia, to stał się nim dzięki adaptacji.

Bardzo lubię twoje filmy. Czy mógłbyś nagrać na kanale Magia Akwarystyki np. O daniu pręgowanym.

Jest wszystko w porządku, z nazwą, bo w godle jest "Orzeł Biały", a nie Orzeł Bielik, więc bielik może sobie nie być orłem.

Tylko, że w godle jest biały orzeł a nie orzeł bielik. Godło ustala Konstytucja a tam nie ma nic o bieliku.

Super

Tak naprawdę chodzi o symbolikę, a nie portret. Trochę to przemądrzałe. Wiele państw ma np. gwiazdy na sztandarach, flagach itp. Jednak każdy wie, że gwiazda to obiekt kulisty, a nie sześcioramienny etc.

I super nowy odcinek 🌿🌿🌿🦅🦅🦅 Opowiem ciekawą historię Kiedyś płyneliśmy łudką na środek jeziora zatrzymaliśmy się kilka minut coś pomyślałem żemy spojrzeć w górę a tam kilka orłów białych para dorosłych i chyba 3 mniejsze pozdrawiam 🌿🦅🦅🦅🦅🦅🦅

Każdy z młodszych, jak ja (hehe 25 lat i młodszych) w szkole sie uczył, że orzeł bielik nie jest orłem, ale on widnieje na godle narodowym. Moim zdaniem dla laików jak ja zmiana nazwy jest zbędna bo wprowadzi zamęt a jak Pan powiedział dla ornitologów ważniejsza jest łacińska nazwa

Bardzo ładny i ciekawy film. 🏙️🛤️🌝💐👍😃

Osobiście jak byłem w 6 klasie byłem na wycieczce szkolnej nad morzem na własne oczy widziałem siedzącego dumnie olbrzymiego ptaka drapieżnego, czy też orła. Nie będę się spuszczał nad tym jaka jest prawidłowa nazwa, najważniejsze jest to że ów zwierzę było w całości pokryte białym piórami. To było naprawdę niesamowite wrażenie! Nigdy tego nie zapomnę. Był przepiękny ❤️💪

Pozdrawia również !