düzenleme-montaj: salih ılısu
Konstantiniyye'nin fethi,
Feodalitenin zayıflamasına, Krallıkların güçlenmesine, İpekyolu'nun Osmanlı kontrolüne geçmesine, Doğu Roma'nın yıkılmasıyla Avrupa'ya kaçan bilim adamlarının Rönesansı tetiklemesine ve Orta Çağın kapanıp Yeni Çağın başlamasına neden olmuştur.
Bu fethin gerçekleşmesindeki en büyük etken ise;
Namı batı kaynaklarında ''Basilisk'' yani ejderha olarak da bilinen,
Kalibresi yaklaşık 800mm, uzunluğu 8 metreyi bulan, kovan ve namlu olarak 2 ayrı parça halinde bronz dökümden üretilen, ağırlığı yaklaşık 48 ton gelen, 700 kg'lık dev granit güllelerle, 1.6 km uzaklıktaki hedefi ses hızını aşarak saatte 1500 km hızla vurabilen, attığı güllelerin düştüğü yerde 2 kulaçlık (3,8 metre) çukur açtığı, ateşlendiğinde 6 km'lik alanda yer sarsıntısına yol açan, çıkardığı sesin bugünkü Sancaktepe'den Beykoz'a, Arnavutköy'den Beylikdüzü'ne yaklaşık 50 km'lik bir alanda duyulduğu ''ŞAHİ TOP'' idi.
Fetihten 133 yıl sonra Rusların ürettiği Çar Topu'nun kalibresi 890mm ile Şahi Top'tan büyüktür. Ancak Şahi Top'un namlusu 5,5 metre, kovan bölmesi 2,5 metre iken, Çar Topu'nun namlu ve kovan kısmı birleşiktir ve tek parça olarak 5,94 metre uzunluğundadır. Çar Topu yapıldığı günden bugüne hiç kullanılmamıştır. Tahrip gücü ve menzili Şahi Top'a göre daha düşüktür.
Günümüzde İngiltere'nin Portsmouth şehrindeki Fort Nelson Müzesi'nde sergilenen, ismi ''Dardanelles Gun'' olarak geçen büyük top, fetihte kullanılan Şahi Top'un yapısı temel alınarak boyutu daha küçük olarak 1464 yılında üretilmiştir.
28 май 2016
