ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍යම පළාතේ මහනුවර හා මාතලේ දිස්ත්‍රික්ක තුල හෙක්ටයාර 21000ක භූමි ප්‍රදේශයක්(වර්ග සැතපුම් 81.06ක්) තුල නකල්ස් වනාන්තරය පැතිර පවතී.උස් කඳුමුදුන් නිරන්තරයෙන් ම පාහේ මීදුමෙන් වැසී පවතින බැවින් දුම්බර කඳුවැටිය ලෙසද, මෙහි බටහිර බෑවුම බටලීයෙන් වැසී ඇති නිසා බටදඬු කන්ද ලෙසින් ද හැඳින්වේ.ඈත සිට බලන්නෙකුට මෙම කඳු වැටියේ කඳුමුදුන් 5ක් මිට මෙලවූ අතක ඇඟිලි දිස්වන ආකාරයට පෙනෙන බැවින් "නකල්ස්" යන නාමය විදේශිකයන් විසින් ලබාදී ඇතැයි සැලකේ.මධයම කඳුකරය වසා පැතිර පවතින දුම්බර කඳුවැටිය කඳු මුදුන් 35කින් පමණ සමන්විත වන අතර ගොම්බානිය, කිරිගල්පොත්ත, ලකේගල, යහන්ගල, තුන්හිස්ගල එම කඳු අතරින් කිහිපයකි. මේ අතරින් උසම කන්ද ගොම්බානිය වන අතර එහි උස මීටර් 1906කි.මෙම කඳුවැටිය මීටර් 900 සිට මීටර් 1900 දක්වා විහිදේ.
නකල්ස් කඳුවැටිය ඊසාන දිග හා නිරිතදිග මෝසම් සුළං හමන දිශාවට ලම්බකව පිහිටා ඇති බැවින් මෝසම් දෙකෙන්ම වර්ෂාව ලැබේ.ප්‍රධාන නකල්ස් ප්‍රදේශයට මිලිමීටර් 5080ක පමණ වාර්ෂික වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර එහි නැගෙනහිර පහල බෑවුම්වලට මිලිමීටර් 2540-3810ක පමණ වාර්ෂික වර්ශාපතනයක් ලැබේ.මධ්‍යන්‍ වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 18.5-26 පමණ වේ.මෙම වර්ෂාපතන විචල්‍යතාව නිසා ම විවිධ වනාන්තර වර්ග ගණනාවක් නකල්ස් වනාන්තරය තුල දක්නට ලබේ.
1.තෙහ් නිවර්තන පහත් අර්ධ සදාහරිත
2.නිවර්තන උප කඳුකර තෙත් අර්ධ සදාහරිත
3.නිවර්තන කඳුකර තෙත් සදාහරිත
4.කඳුකර තෘණභූමි
මීට අමතරව වර්ණවත් තුරුලතා, ගිරි ශිඛර, ප්‍රපාත, පතන් බිම් ආදී විවිධ භූ ලක්ෂණ මෙන්ම දිවයිනේ වෙනත් කිසිදු තැනක දක්නට නොලැබෙන රමණීය භූ දර්ශන ද මෙම වනාන්තරය තුල දක්නට ලැබේ.එමෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික දුර්ලභ ශාක හා සත්ත්ව විශේෂ ගණනාවක් මෙම වනාන්තරය තුල දක්නට ලැබෙන අතර එයිනුත් ඇතැම් විශේෂ දක්නට ලැබෙන්නේ මෙම වනාන්තරය තුල පමණි.එබැවින් මෙහි සංචාරක මෙන්ම ජෛව විද්‍යාත්මක අගය ද ඉතා ඉහල ය.
නකල්ස් වනාන්තරයේ සමහර ස්ථාන රාවණා රජ සමය දක්වා ඉතිහාසයකට හිමිකම කියයි.ඒ අතරින් රාවණා රජු විසින් සීතා කුමරිය සඟවා තබාගත්තේ යැයි සැලකෙන සීතා ලෙන, ගවරවිල මෙන්ම රාවණ ඉතිහාසය හා සම්බන්ධ යහන්ගල වැනි ස්ථාන මෙහි දක්නට ලබේ.එමෙන්ම අතීතයේ දී ශ්‍රී ලංකාවට නැගෙනහිර දෙසින් පැමිණෙන රුවල් නෞකාවලට ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටීමේ දිශාව පෙන්නූ බව කියැවෙන 'ඉලක්ක ගල' හෙවත් "ලකේගල" ද නකල්ස් වනාන්තරය තුල පිහිටි සුවිශේෂී ස්ථානයකි.තව ද ජනප්‍රවාද වලට අනුව වැලිවිට සරණංකර නා හිමි සැඟව සිටි ස්ථාන කිහිපයක් ද මෙහි වේ.එමෙන් ම අතීතයේදී, වෙඩිබෙහෙත් සෑදීමට අවශ්‍ය වූ ස්වභාවික පොටෑසියම් නයිට්‍රේට්(KNO3) හෙවත් වෙඩිලුණු ලබාගත් ගුහාවක් ද මෙහි දක්නට ලැබේ.
නකල්ස් වනාන්තරය ජෛව විවිධත්වයෙන් අනූන ප්‍රදේශයකි.මෙහි ජීවී විශේෂ විශාල ප්‍රමාණයක් දක්නට ලැබෙන අතර ඒ අතරින් සමහර විශේෂ ලංකාවට ආවේණික විශේෂ වේ.ඒ අතරින්
1.පතන් අල(Brachystelma lankana)
2.දුම්බර ගල්පර මැඩියා(Nannophrys marmorata)
3.නකල්ස් වකරැලි මැඩියා (Lankanectes pera)
4.නකල්ස් පඳුරු මැඩියා (Pseudophilautus fulvus)
5.මූවර්ගේ පඳුරු මැඩියා (Pseudophilautus mooreorum)
6.ස්ටුවර්ට් ගේ පඳුරු මැඩියා (Pseudophilautus stuarti)
7.ඉරි වකුටුල්ලා (Rhinophis phillipsi)
8.ඩි සිල්වාගේ මැඩිල්ලා (Aspidura desilvai)
9.පෙති අං කටුස්සා(Ceratophora tennentii)
10.පෙතියාගොඩගේ නොසිලු කටුස්සා (Calotes pethiyagodai)
11.මනමේන්ද්‍ර-ආරච්චිගේ උරුවන් කටුස්සා (Calotes manamendrai)
12.දුම්බර කුරු බෝදිලිමා / කටුස්සා (Cophotis dumbara)
13.චතුරංගුලි සර්ප හිකනලා (Chalcidoseps thwaitesi)
14.දුම්බර වක්නිය හූනා (Cyrtodactylus soba)
15.නකල්ස් දිවාසැරි හූනා (Cnemaspis kallima)
16.තිත් දිවාසැරි හූනා (Cnemaspis punctata)
වැනි ශාක හා ජීවීන් දැකිය හැක්කේ නකල්ස් වනාන්තරය තුල පමණි.
එමෙන් ම දුර්ලභ ඖෂධීය ශාක විශේෂ, පක්ෂි විශේෂ, උරග විශේෂ හා විවිධ හතු වර්ග වැනි ජීවී විශේෂ ගණනාවක් මෙහි දක්නට ලැබේ.
ශාක වර්ග:-
1.වන රාජ(Anoectochilus setaceus)
2.බිං කොහොඹ(Munronia pinnata)
3.බෝඹු(Symplocos cochinchinensis)
4.මිල්ල(Vitex altissima)
5.මී(Madhuca longifolia)
6.කුඩා හැඩයා(Huperzia squarrosa)
7.මහා හැඩයා(Lycopodium phlegmaria)
8.හාතවාරිය(Asparagus racemosus)
9.නාපිරිත්ත(Hibiscus furcatus)
10.නෙල්ලි(Phyllanthus emblica)
සමනල විශේෂ:-
1.බ්ලූ මෝර්මන්(Papilio polymnestor)
2.පේන්ටඩ් සෝටූත්(Prioneris sita)
3.කොමන් මෝර්මන්(Papilio polytes)
4.නිගර්(Orsotriaena medus)
5.බ්ලූ අඩ්මිරල්(Kaniska canace)
6.ටැමිල් යොමාන්(Cirrochoroa thais)
පක්ෂින්:-
1.සැලළිහිණියා(Gracula religiosa)
2.කැහිබෙල්ලා(Urocissa ornata)
3.වලිකුකුළා(Gallus lafayetii)
4.ගිරාමලිත්තා(Loriculus beryllinus)
5.පොලොස් කොට්ටෝරුවා(Megalaima zeylanica)
මීට අමතරව නකල්ස් වනාන්තරයේ නැගෙනහිර බෑවුම් ප්‍රදේශවල අලියන් දැකිය හැකි අතර කලාතුරකින් දිවියන් ද දැකගත හැකිය.
නකල්ස් වනාන්තරය වටා පිහිටි පරිවාරක ප්‍රදේශයේ හා අභ්‍යන්තරය තුල පිහිටි ගම්මාන සංඛ්‍යාව 40ක් පමණ වන අතර මීමුරේ, රණමුරේ, කයිකාවල, කළුපහන ආදී ගම්මාන ඒවා අතර වේ.සාම්ප්‍රදායික ලෙස ගොම මැටි පිරිමැද සකස් කරන ලද ගෙවල් මණ්ඩි ද, ගල්වැටි තාප්ප මගින් වෙන් කරන ලද පුද්ගලික ඉඩම් ද මෙම ගම්මාන වල දැකිය හැකි වැදගත් සාමාජීය ලක්ෂණ වේ.මෙම ගම්වාසීන් ජීවනෝපාය ලෙස හේන් ගොවිතැන, කරඳමුංගු හෙවත් එනසාල් වගාව, කිතුල් මැදීම, වී ගොවිතැන ආදිය සිදුකරයි.මෙම ගම්මාන ඉතා දුෂ්කර වන අතර මාර්ග පහසුකම් ද අඩු ය.
23 авг 2024
