Piotr Topiński wnuk Hannah Rottenberg funkcjonującej po wojnie jako Anna Lanota.
Jak zaznacza, o swoim żydostwie wiedział od zawsze, jednak dopiero konfrontacja ze szkolną społecznością i jej skrajnie negatywna reakcja, wywołała i niego osobiste zainteresowanie tematem żydowskości. Szczególny wpływ na babcię miała jej mama, która mimo religijnego wychowania, walczyła o prawa do edukacji i pracy dla żydowskich kobiet. Hannah Rottenberg przed wojną skończyła psychologię na UW, a później pracowała w Centosie u Janusza Korczaka. Na początku wojny, we Lwowie poznała swojego męża Edwarda Lanotę, następnie założyła i prowadziła dom sierot w warszawskim getcie i cały czas utrzymywała kontakty z lewicowym ruchem oporu. Rodzina Hanny Rottenberg, zarówno ze strony ojca jak i matki prawie cała zginęła w Holokauście, więcej osób uratowało się w rodzinie Rottenbergów, z Zamojszczyzny. Po wojnie Hannah Rottenberg występująca już jak Anna Lasota otworzyła i prowadziła jedno z największych w Europie pism dla kobiet „Przyjaciółka”. Hannah Rottenberg zawsze była ateistką, a nawet osobą anty- religijną, do tradycji żydowskiej trochę wróciła dopiero kiedy pojawiły się wnuki, w tym Piotr Topiński. Piotr Topiński już od dzieciństwa i jak podkreśla jako ateista, aktywnie uczestniczy w działaniach warszawskich społeczności żydowskie, a do Gminy Żydowskiej został zapisany jeszcze przez mamę. W wieku nastu lat był na Taglicie w Izraelu, gdzie spotkał się także ze swoją żydowską rodziną, później uczestniczył w młodzieżowych strukturach żydowskich, dziś należy także do JCC.
NAZWISKO ROZMÓWCY: Piotr Topiński
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Jacek Wajszczak
NAGRANIE: Paulina Błaszczykiewicz
DATA NAGRANIA: 23 listopada 2022
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
00:02:00 - Pierwsza świadomość znaczenia żydowskości w szerszym kontekście społecznym.
00:04:50 - Być Żydem w szkole podstawowej.
00:06:55 - Życie w strukturach żydowskich.
00:09:20 - Żydowskość w codzienności: święta, darmowe wyjazdy do Izraela, powroty osób z Izraela.
00:14:25 - Historia wojenna rodziny taty babci Piotra Topińskiego. Większość zginęła w Bełżcu, dzięki postawom syjonistycznym przeżyło jednak dużo więcej ludzi.
00:15:45 - Historia babci Piotrka Topińskiego.
00:25:30 - Żydowskość i ateizm babci, założenie pisma „Przyjaciółka".
00:27:00 - Współpraca przy filmie dokumentalnym o babci.
00:28:10 - Historia imienia i nazwiska babci: Hannah Rottenberg funkcjonująca po wojnie jako Anna Lanota.
00:41:50 - Źródła braku antysemityzmu w doświadczeniu osobistym babci: wybory życiowe, studiowanie nowej dziedziny nauki jaką była psychologia, lewicowe środowisko czyli połączenie decyzji i przypadków.
00:42:23 - Działalność babci w powojennej Polsce. Pomysł nowoczesnego pisma dla kobiet „Przyjaciółka”, nie uwzględnienie w życiowych wyborach własnego żydostwa.
00:43:40 - Brak elementów tradycji żydowskiej w domu babci, dopiero później, wraz z wnukami, pojawienie się pewnych elementów przy okazji świąt.
00:45:00 - Pierwszy wyjazd do Izraela już po 1989 roku.
00:47:24 - Częste podróże Piotra Topińskiego do Izraela ze względu na leczenie się tam jego brata.
00:47:28 - Wyjazd w wielki 11-12 lat na wycieczkę do Izraela zorganizowaną przez JOINT. Miłe wspomnienia, zwiedzenie wszystkich ważnych miejsc i równoczesne odwiedzanie mieszkającej tam rodziny.
00:50:08 - Smutne wrażenia z kibucu, brak ducha, same starsze osoby w wielkich domach. Może inne wrażenia ma brat, który tam pracował.
00:52:30 - Odkrycie własnych żydowskich zwyczajów kulturowych takich jak m.in. bezpośredniość w mówieniu tego co się myśli. W Polsce potrzeba naginania się do pewnych społecznych oczekiwań, tam można usiąść i normalnie rozmawiać z ludźmi.
00:54:35 - Problemy z tożsamością.
00:57:37 - Refleksja nad tożsamością córki Hannah, porównanie do własnych doświadczeń, gdzie kontrowersja obudziła zainteresowanie tematem żydostwa.
00:58:10 - Bycie Żydem czyli zanurzenie w pewnej kulturze, w pewnej kontynuacji, która na wielu poziomach jest poza kontrolą, w sytuacjach kulturowego dysonansu.
01:03:30 - Ateizm a żydowskie religijne otoczenie. Poczucie dystansu.
01:12:20 - Obserwacja i uwaga na temat małej ilości Żydów w Warszawie i w Polsce.
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: digital@polin.pl
#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #Tożsamość
10 дек 2023
