Live-opname Marktconcert
Geen repertoire wat normaal gesproken klinkt in de basiliek, want wij katholieken zingen de psalmen onberijmd. Toch is het goed dat ook muziek klinkt van deze veelzijdige musicus: Jan Zwart (1877-1937). Zonder Jan Zwart hadden we in Nederland waarschijnlijke geen Markconcerten gehad, zoals we die op veel plekken in Nederland plaatsvinden in de zomer. Hij is de uitvinder van de zgn. “populaire orgelbespeling”: concerten buiten de kerkdienst, die de basis vormen voor de concertcultuur die daarna in Nederland is ontstaan met mensen als Piet van Egmond, Feike Asma, Simon C. Jansen, Charles de Wolff enz. Hij verzorgde uitgaves van oude Nederlandse muziek (o.a. Sweelinck, Van Noort) en liet het publiek kennismaken met talloze orgelwerken. Daarnaast was Zwart een diepgelovige mens, die de mensen met zijn in muziek direct in het hart wilde raken. Geen moeilijke theologie, maar -net als bij Bach- vanuit de muziek proberen de liedtekst zó te illustreren, dat iedereen deze begrijpen kan. Vanuit de diepte (het werk begint met de laagste toon van het orgel) ontvouwt zich een klaaglijk canonisch stemmenweefsel, waarna de Cornet van het hoofdwerk de Geneefse psalmelodie voordraagt. In de Corona-tijd werd dit werk veelvuldig gespeeld tijdens de zgn. “livestream-concerten” en kijkend naar de tekst, is dat niet vreemd:
Hij, die op Gods bescherming wacht,
Wordt door den hoogsten Koning
Beveiligd in den duist'ren nacht,
Beschaduwd in Gods w ning.
Dies noem ik God, zo goed als groot
Voor hen, die op Hem bouwen,
Mijn burcht, mijn toevlucht in den nood,
Den God van mijn betrouwen.
Jan Willems - Maarschalkerweerdorgel (1890) - Basiliek Sint-Jan-de-Doper, Oosterhout (NL).
www.stichtinglu...
www.muziekindeb...
www.thomaskop.nl
De basiliek van Oosterhout heeft een bloeiende kerkmuzikale praktijk (muziekindebasil...), met klassieke koren, waarin het monumentale Maarschalkerweerdorgel uit 1890 een belangrijke rol speelt. Hoewel Frans-Romantisch van karakter, leent het orgel zich door de prachtige intonatie voor muziek uit vele stijlperioden. Het bezit nog steeds de oorspronkelijke elektrische speeltractuur uit 1890, die nog steeds zeer accuraat functioneert. De registertractuur is mechanisch. De nog volledig originele (!) dispositie luidt:
Hoofdwerk (I) C-f''''
Prestant 8'
Bourdon 16'
Prestant 16' (vanaf g)
Roerfluit 8'
Violon 8'
Prestant 4'
Flûte Octaviante 4'
*Quintfluit 6'
*Quint 3'
*Woudfluit 2'
*Mixtuur III-V
*Cornet V Disc.
*Trompet 8'
Positief Expressief (II) C-f'''
Flûte Harmonique 8'
Bourdon 8'
Gamba 8'
Voix Céleste 8'
Roerfluit 4'
Salicet 4'
Cornet I-III
Basson-Hobo 8'
Trémolo
Pedaal C-d'
Open Subbas 16'
Octaafbas 8'
Violoncello 8'
Bazuin 16'
Koppelingen: Ped+I, P+II, I+II, I+II '16
de met * gemerkte registers staan op de Combinatielade, en kunnen met een aparte trede worden in- en uitgeschakeld.
28 сен 2024
