Szmalcownicy i Judenjagd 

Link do filmu GRH Inf.-Reg. 73 o morderstwie Żydów koło Bełchatowa: ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-yO4bgtq-Pr8.html

Mój dziadek urodził się w Pont-a-Mousson we Francji. Gdy Niemcy zajęli północną Francję i ustanowili tam strefę okupowaną problem szmalcowników zawitał i tam. Jeden z francuskich sąsiadów, obok którego żyli latami, doniósł na gestapo na rodzinę dziadka, że są ukrywającymi się Żydami (polskie nazwisko zapewne było tu bardzo "pomocne"). Jak tylko moi pradziadkowie się o tym dowiedzieli, od razu spakowali najpotrzebniejsze rzeczy, porzucili dom i z trójką małych dzieci rozpoczęli ucieczkę. Uciekali przez cztery lata. Piątka Polaków mówiących po polsku, francusku i słabo po niemiecku przez północną Francję, Rzeszę i tzw. "dziki zachód" dotarła na południową Wielkopolskę i tu osiadła. Dziadek nie mówił, jakim cudem przedostali się przez III Rzeszę, nie pamiętał tego, albo zwyczajnie wolał zapomnieć. Był moim prywatnym bohaterem. Gdy leżał w hospicjum (rak) odwiedzałem go co kilka dni. Przy którejś wizycie widziałem, że już wkrótce odejdzie. Nie pomyliłem się. Poczekał na mnie 5 minut. Chcę wierzyć, że już będąc w śpiączce słyszał mój głos i stwierdził, że teraz może odejść w spokoju. Mam tylko jednego idola (jeśli tak można to nazwać): właśnie mojego dziadka. Nie żadnego piosenkarza, sportowca, jutubera, ale właśnie mojego dziadka. Że poczekał za mną 5 minut, co było nadludzkim wyczynem. W jednej chwili chwytał powietrze, jak ryba wyjęta z wody, by w następnej pokryć się całunem spokoju. Każdy naród pod niemiecką okupacją powinien pod tym względem zrobić rachunek sumienia. Nie tylko u nas sprawa tak się miała. To wypadkowa tego, jacy są ludzie, okoliczności jedynie dają ujście dla pewnych "zachowań". Gdybyśmy dzisiaj byli pod okupacją, a okupant stosowałby podobne metody, to - mimo tego, że jako naród lubimy uważać się za oświeconych i cywilizowanych - wcale nie byłoby inaczej. Rzekłbym, że pod niektórymi względami byłoby gorzej: dostatniejsze i wewnętrznie skłócone, wręcz podzielone społeczeństwo, to wiele trawiącej nas zawiści i zazdrości. Perspektywa usunięcia znienawidzone sąsiada dla wielu byłaby kusząca. Pokusa wzbogacenia się byłaby równie silna. Tego nie da się wyplenić. To część człowieczeństwa...

Gdy wiozłem moją taksówką dwie panie z łódzkiego Centrum Dialogu i Pojednania przy ul. Wojska Polskiego nolens volens byłem świadkiem ich rozmowy o nas o Polakach - niestety tyleż mało pochlebnej, co jednostronnie niesprawiedliwej, bo przywołującej tylko same negatywne fakty z okresu okupacji niemieckiej i funkcjonowania łódzkiego getta. Wtrąciłem zatem w ich rozmowę (po której zamilkły) opowieść mojej Matki o "dobrych Niemcach" których "dobroć" doświadczyła na własnej skórze, gdy jako 11 - sto, czy dwunastoletnia dziewczynka podczas przerzucania (rok chyba 1941?) marchwi i brukwi do Getta naszedł ją na tym patrol "blacharzy" i zamiast na miejscu zastrzelić, ci "dobrzy" Niemcy skatowali ją tylko kolbami karabinów do nieprzytomności. Już to na tym kanale to kiedyś pisałem, ale dobrego o dobrych ludziach chyba nigdy za wiele...

Uwielbiam to że zawsze opowiadasz jakąś historię gdy jesteś w posiadaniu jakiegoś niemego świadka tych wydarzeń

Ciekawe jaki wpływ na zjawisko szmalcownictwa miało nieszczęsne postanowienie prezydenta Mościckiego o amnestii z 2 września 1939 roku. W jego efekcie zwłaszcza na wsiach przestępczość była wtedy dużo większa niż zwykle. Część Żydów utworzenia gett nie brała za szykanę ale za spełnienie ich marzeń o autonomii - pouczające są pamiętniki Adama Czerniakowa, szefa Judenratu w warszawskim gettcie. Bardzo szybko przekonali się że to były mrzonki. Czerniakow przytacza przykłady z jesieni 1939 roku, po wprowadzeniu nakazu noszenia Gwiazd Dawida na ubraniach, gdy Niemcy mieli do niego pretensje że Polacy podszywali się pod Żydów, naszywając sobie gwiazdy. Widać w tamtym okresie niektórym Polakom było gorzej niż Żydom. Potwierdzają to ustalenia Szymona Datnera który okres okupacji dzieli na dwie fazy, do wiosny 1942 i po. W pierwszej fazie większość ofiar stanowili Polacy, mniej więcej 10:1. Od wiosny 1942 większość ofiar stanowili Żydzi, bo zbudowano obozy zagłady i zaczęto likwidację gett. Mówiąc o szmalcownikach trzeba wspomnieć że oprócz Polaków czy Ukraińców robili to też Żydzi, im jeszcze łatwiej niż Polakom było wyłapać Żyda na ulicy po aryjskiej stronie. Na prof. Grabowskiego to bym się nie powoływał, w świetle dostępnych recenzji pracy którą współredagował "Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski", recenzje napisali zawodowi historycy. Jedna z tych recenzji jest właściwie książką bo ma 145 stron. Co do spóźnionej reakcji AK na szmalcownictwo, na masakrę na Wołyniu też zareagowali z opóźnieniem. Widać AK nie była tak sprawna jak być powinna. Warto też zwrócić uwagę na prawo niemieckie karzące śmiercią za pomoc Żydom, w wielu okupowanych krajach Niemcy takiego prawa nie ustanowili. Z jakiegoś powodu w Polsce jednak się na to zdecydowali, najwyraźniej skala pomocy Żydom była większa niż oczekiwali. W sprawach takich jak szmalcownictwo trudno generalizować. Trzeba zjawisko opisać, pamiętać i pilnować by szumowiny nie miały okazji znów podnieść głowy. Wrzucam link go recenzji ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/66319,Nowe-recenzje-ksiazki-Dalej-jest-noc-Losy-Zydow-w-wybranych-powiatach-okupowanej.html

Życie pisze różne scenariusze. Pochodzę z Konina - miasta w którym jak w soczewce widać było obraz II RP - 1/3 Polaków, 1/3 Żydów, 1/3 Niemców. Moja Babcia mieszkała w wsi Stare Miasto pod Koninem i po wybuchu wojny jako 13 latka wywieziono ją z całą rodziną do Rzeszy na tzw. roboty. Wróciła w 45 i wtedy okazało się że praktyczni wszyscy mieszkańcy okoliczny wsi przenieśli się do miasta - zajęli po żydowskie mieszkania w kamienicach i domy po niemieckie. Nie traktowali tego jako rabunku mienia - w ich przekonaniu żydzie nie wrócą bo zostali wymordowani w lesie w okolicach Kazimierza Biskupiego (pod koniec wojny Niemcy tam rozstrzelali resztki Żydów z Konina). Do pewnych fermentów doszło gdy jak się okazało że wojnę przetrwało kilka kobiet i nastolatków i wrócili do Konia do domów które już zajęli Polacy - nie doszło do żadnych strasznych scen - jak to opowiadała babcia na żydów którzy wrócili patrzono jak na chodzące trupy czy duchy i oczywiście Polacy którzy przejęli ich domy nie mieli zamiaru ich opuszczać - żydzi więc dość szybko wyjechali z Konina. Została tylko jedna kobieta której przeżyła cała okupację na aryjskich papierach i otworzyła po wojnie tam magiel - jak opowiadała babcia wszyscy ja szanowali - że przeżyła i jako jedyna została.

Ważne, żeby pamiętać o ciemnych stronach naszej historii, przemilczenie ich nie prowadzi do niczego dobrego.

Jest oczywiste że w każdym miejscu i czasie na ziemi żyją obok siebie bestie i bohaterowie. Każde normalne społeczeństwo stara się powstrzymywać jednych i zachęcać drugich. Główna wina spoczywa na Niemcach za to że stworzyli warunki żeby bestie zyskały przewagę. W tym kontekście oskarżanie całego narodu Polskiego o pomoc w zagładzie jest śmieszne. To zawsze byli pojedyńczy ludzie. Oskarżenia narodu o antysemityzm jeszcze zabawniejsze. Większość z tych strasznych działań wykonano z żądzy zysku. Ja osobiście sądzę że bohaterów było więcej bo ilu ludzi trzeba było żeby uratować jednego Żyda przez lata wojny? Żeby wydać wystarczył jeden i jemu znacznie łatwiej było działać wielokrotnie. Dlatego uważam że powinno się jak najdokładniej ewidencjonować wszystkie fakty bestialstwa tak jak i bohaterstwa żeby dać świadectwo prawdzie.

Wniosek jest jeden nie można dopuścić do okupacji własnego kraju. Bo najeźdźcy będę robić z tobą co zechcą. To jest pierwotna przyczyna wszystkiego.

Smutne jest powołanie na Grabowskiego, który jest raczej propagandzistą niż historykiem.

Trudny temat. Dziękuję za film. Szkoda, że zabrakło informacji o organizacji "Żagiew" i ich akcji w Hotelu Polskim.

Nie podpierałbym się Grabowskim.

Prababcia ze swoim bratem dostała bilet do Birkenau za przemycanie jedzenia do getta. Brat został zamordowany ale prababcia przeżyła rok i 4 miesiące do wyzwolenia. Dożyła wieku 102 lat

Jesteś na serio wspaniały. Dziękuję Ci za takie podejście do historii.

Dziękuję za odważne podjęcie tego trudnego, bardzo niewygodnego tematu.

Wielkie dzięki za to, że opowiadasz o historii z pokorą.

Panie kochany, aleś mi Pan odwagą zaimponował. Mówić tak otwarcie o dziesiątkach tysięcy bandytów i tylko siedmiu tysiącach drzewek - to wymaga pewnej odwagi. Wystarczy przypomnieć sobie, jaki raban podniósł się po wydaniu książki "Dalej jest noc". Ale też bardzo dobrze, że zaznaczył Pan, iż wcale niekoniecznie paskudne zachowania wynikały z antysemityzmu.

mam nocki i przerabiam wszystkie twoje filmy (po raz któryś bo juz wszystko oglądałem). Dziękuję za umilenie czasu

Ogromny szacunek za ten odcinek i poruszenie tego tematu. Moj ojciec byl w oddziale AK ktory wykonywal wyroki na szmalcownikach. Dowiedzialem sie o tym kilka lat po jego smierci. Dopiero w tedy zrozumialem dlaczego byl tak trudnym czlowiekiem jako ojciec i maz. Niesamowite byly losy tamtego pokolenia.

Jesteś świetny! Prezentujesz ciekawe tematy i właściwie oceniasz. Twoje opinie i poglądy są bliskie moim, stąd oglądam zwykle z zainteresowaniem.

We wrześniu 39 polskie państwo rozpadając się otworzyło więzienia. Myślę że dużą część opisanych w materiale stanowił uwolniony wtedy element.

Każda wojna lub bezprawie wyzwala szumowiny. I dzieje się to do dzisiaj.

Kiedy Irytujący mówi "domek drewniany" a Tobie kojarzy się to tylko z jednym.... Choroszcz czeka.

Robisz kawał świetnej roboty, po raz kolejny zresztą

Mój dziadek, Stanisław Wójcik z ramienia BCh brał udział w obstawie wykonania wyroku na szmalcowniku i folksdojczu. Niejakim C. Znaczy, wraz z babcią "wybrał się na spacer" w nocy. I jakoś tak "przez przypadek" kręcił się w pobliżu drogi, którą egzekutorzy uciekali do pobliskiego lasu. Drugi przypadek, miał w kieszeni pistolet... Ale Żydów nie lubił i im z zasady nie pomagał. Na dodatek, był socjalistą z PPS i piłsudczykiem (walczył w Legionach). Drugi z moich dziadków, Wincenty Sukiennik mimo, że narodowiec z SN, wraz z bratem Józefem Żydowi pomógł. Znaczy, wspomogli razem nieznajomego, którego Józef znalazł w piwniczce na kartofle i warzywa (położonej poza obejściem). Gość się przedstawił jako Mojsze. Więc zakładam, że to nie był Polak. Ukrywał się jakiś czas i był dokarmiany przez obu, a po tym "zniknął". Dlatego TO MNIE NIE DOTYCZY!

Bardzo dobry i potrzebny odcinek. Dziękuję.

Jeszcze jedno - Grabowski, to historyk, któremu wielokrotnie udowodniono świadome mijanie się z prawdą, tak więc jego rewelację traktowałbym wyjątkowo ostrożnie.

Po komentarzach widać, że szmalcownicy mają się dobrze po dziś dzień.

Pod koniec lat 90 kupiłem skrzypce od kolegi muzyka który dorabiał handlem instrumentami. Dopiero po jakimś czasie zauważyłem gwiazdę Dawida wypaloną na spodzie instrumentu. Nie zrobił tego ktoś tak po prostu tylko lutnik przed położeniem lakieru. I zacząłem się zastanawiać jaką historię mają te skrzypce? Czy zostały ukradzione czy sprzedane za bochenek chleba czy zostawione na przechowanie u przyjaciela Polaka a właściciel zginął i zostały jako niemy świadek tamtych strasznych czasów. Historia z przechowaniem skrzypiec jest jak najbardziej prawdziwa. Opisał ją Bernard Gotfryd w książce " Antoni Gołębiarz". Jego ojciec miał przyjaciela któremu oddał na przechowanie swoje skrzypce. Jego syn pan Bernard przeżył okupację i obozy zagłady ale do Polski wrócił na chwilę dopiero w latach 80. I odzyskał rodzinną pamiątkę którą przechowywał przyjaciel ojca. Polecam książkę, jest tam wiele niesamowitych opowieść o życiu Żydów w niemieckim piekle.

Całkiem niezły film z wyjątkiem momentu przywoływania Grabowskiego, którego szacunki i badania są delikatnie mówiąc mocno wątpliwe i który używa ich właśnie jako pałki do okładania przeciwników i wymuszania różnych rzeczy. Z jednej strony mówimy o tym żeby pamiętać i nie tworzyć mitów, ale problem jest w tym że tu bardzo ciężko nie wpadać w narrację którejś strony, która chce załatwić za pomocą historii swoje bieżące interesy.

szkoda ,że takich historyków i rozsądnych ludzi jak Pan jest tak mało...Dziękuję za prowadzenie tego programu i poświęcenie z pewnością mnóstwa czasu na opracowanie tych programów.

Dziękuję za ten materiał.

Dziękuje za ten materiał. Trudny, ważny, rzeczowy.

Po takim materiale jednak ciężko o miłe popołudnie... Świetny, bardzo pouczający i podręcznikowo rzetelny wykład! Jeden z kilku najważniejszych filmów jakie w tym roku udało mi się obejrzeć. Wart każdej minuty obejrzenia. I podzielenia się nim z innymi. Dziękuję!

Mega istotny dla mnie temat. Szacunek za (jak zwykle) rzeczowe i szczere omówienie go.

Panie Historyku bardzo dobry materiał, brakuje nam takiego dialogu o tych czasach ludziach ich historiach.

Ja bym poznał szczegóły procederu wydawania przez gminy żydowskie, orto czy liberalne, mechesów, czyli danych osobowych żydów, którzy oficjalnie porzucili swoje wyznanie i przystąpili do katolików. Takie dane gminy bardzo gromadziły przez pokolenia-takie opinie spotkałem. Chciałbym to zweryfikować.

Szuje są w każdym narodzie i w każdym narodzie są dobrzy ludzie

We wsi obok której mieszkam był w trakcie wojny 1 szmalcownik (o którym wiem), ten człowiek doniósł na całą rodzinę żydowską która przez to skończyła w Auschwitz. W 1943 został uprowadzony przez partyzantów i zastrzelony w okolicznym lesie, nikt nigdy nie szukał jego ciała a jedynym co po nim zostało jest przedwojenny dowód osobisty który ma znajomy mojego ojca (rodzina oddała mu ten dokument ponieważ zbiera on różnego rodzaju antyki). Ta jedna mała książeczka jest niemym światkiem tragicznej śmierci całej rodziny.

Mocny odcinek, ale nie wyczerpujący tematu, a nawet istotnie go fałszujący. 1. Armia Krajowa, w przeciwieństwie do tego co się teraz o niej mówi, była stosunkowo słaba, a organizacja każdej likwidacji musiała mieć jakieś umocowanie prawne, czyli wyrok podziemnego Sądu. "Chłopców z Kedywu" nie było aż tylu, żeby mogli robić porządki "na mieście". Wielka siła Polskiego Państwa Podziemnego to mit. 2. Od Września 39 na terenie Polski wybuchła wielka fala pospolitego bandytyzmu. Żydzi byli rzeczywiście łatwym i cennym celem bandytów, ale również Polacy padali ofiarą zabójstw i rabunków. Warto wspomnieć o słynnym, Karczewskim gangu przemytników mięsa na czarny rynek warszawski, który do pewnego czasu miał więcej "żołnierzy" niż AK. Bandyci też często udawali oddziały partyzanckie. Bardzo skomplikowana sytuacja. Niemcy nie zwalczali pospolitego bandytyzmu, bo był on częścią terroru okupacyjnego. 3. Naoczni świadkowie. Z tym jest duży problem, bo poza zwykłymi oszustami i konfabulantami często mamy do czynienia z tzw. subiektywną oceną wydarzenia, która może prowadzić do błędnej diagnozy. Na koniec opiszę zdarzenie, które opowiedział mi pewien przypadkowo poznany starszy człowiek. Lato, rok 43 (?). Okolice Dobrego na Mazowszu. Ten starszy pan, ówcześnie 10 latek, przebywał u rodziny koło Dobrego. Któregoś dnia on z kolegą znalazł pod lasem ciała zastrzelonych kobiet - młodej dziewczynki i dorosłej kobiety. Uciekli przerażeni do domu i tam usłyszeli, że są to ciała Żydówek, matki i córki. Skąd te zabite kobiety? 2 dni wcześniej na posterunek policji zgłosiła się rodzina żydowska - małżeństwo z córką - którzy nie mieli już siły ukrywać się. Ojciec poprosił policjanta, żeby ich zabił, ale ten odmówił i powiedział, że jeśli oni nie odejdą, to będzie musiał wezwać niemiecką żandarmerię. Rodzina pozostała na posterunku. Rano okazało się, że w nocy mąż popełnił samobójstwo. Policjant wezwał żandarmerię, która zabrała kobiety. Po pewnym czasie usłyszano strzały - zastrzelono je pod lasem. Żandarmi zrobili to, co uważali za normalne rozwiązanie problemu. Niemcy, Polacy, Francuzi, Holendrzy, Litwini, Łotysze, Ukraińcy, Rosjanie, a nawet Żydzi - wszystko jedno - wojna wyzwala w człowieku bestię. Wojna, to przedsionek piekła.

Dziękuję za świetny odcinek : )

Prawda jest taka że Nikt w tym okresie nie był święty i ma na sumieniu krzywdę ludzką. Tak było za Szkopskiej i również za ssowieckiej okupacji. Najdziwniejsze jest to że rozliczamy okupację niemiecką,tylko jakoś dziwnie milczy się w temacie ssowieckim i co tam się działo i kto jak względem kogo się zachowywał. Jak już mamy rozliczać się z historią to Róbmy to Uczciwie i Wszystkich,bo pod tym względem jest słabo. Bo nie tylko Polacy mają na sumieniu krzywdy ,ale tak samo splamione krwią ręce mają inne narodowości/ mniejszości które żyły na terenie 2RP względem Polaków i to też trzeba pokazywać i Piętnować.

Szacun za ten materiał.

ciekawe dlaczego już po wojnie żydzi gremialnie wstępujący do UB z taką zawziętością mordowali AK-owców , skoro ci karali owych szmalcowników śmiercią ? . Ogólnie twój materiał bardzo dobry dokładnie tak było , za to wszystko winę ponoszą tylko i wyłącznie Niemcy , dziś gdyby rząd jakiegokolwiek kraju ogłosił że można grabić i mordować bezkarnie było by to samo , ludzie nigdy sie nie zmieniają i na całym świecie są tacy sami

W materiale kluczowe jest zdanie o tym że, sprawcami nie powodował antysemityzm, tylko zwykła chciwość. Gdyby podobny los spotkał Czechów, Rumunów, grubych, łysych, garbatych, bez znaczenia. Wyzbyci człowieczeństwa osobnicy zachowywaliby się tak samo.

Ogromne uznanie i szacunek za ten materiał. Dzięki takim jak Ty można poznać prawdziwą historię a człowiek myślący sam odpowiednio zinterpretuje fakty i wyciągnie wnioski. Tym bardziej doceniać trzeba tych bohaterów, którzy ratowali bliźnich niezależnie od ich pochodzenia: ich człowieczeństwo, za które czasem zapłacili najwyższą cenę, jest nie do opisania. Należy pamiętać o jednym i o drugim.

jak zawsze bardzo dobry i edukujacy odcinek .

Dziękuję. 🙏😇

Czytając "Sąsiadów" i "Złote Żniwa" J.T.Grossa co jakiś czas nachodziła mnie myśl: dlaczego dzisiejsi :patryjoci" tak bardzo negują, to co zostało napisane w tych książkach. Przecięż te wszystkie opisy, świadectwa wspomnienia to wypisz wymaluj dzisiejsze Polskie społeczeństwo. Wystarczy przelecieć się po kilku kanałach informacyjnych, poczytać komentarze w internecie.

Świetny, materiał zwłaszcza stwierdzenie o siedmiu tysiącach drzewek w tym instytucie.

a jak w miejscowosci Czyzew zydzi palcami pokazywali ruskim kogo zabrac na syberje to ok bylo? zydzi i ruskie z nami sie nie bawili

Mój dziadek ukrywała znajomego Żyda przez tydzień czy trzy tygodnie bo relacje rodziny są różne a dziadek zmarł gdy byłem dzieckiem. Odmówił mu pomocy argumentując: mam pięcioro dzieci. Po wojnie rodzina sprawę ukrywała aby nie dowiedzieli się o tym ubecy bo według nich dostał za to "żydowskie złoto" więc musi im je oddać. Ciekawe do której szuflady wrzuci dziadka.

Dziadek opowiadał że, koło Terespola były walki i bylo dużo zabitych koni. Niemcy wzieli Żydów i kazali im kopać doły. Silnieszym Żydom dali kije, aby tamci popedzali resztę jak nie to kula. Po wykopaniu dołów, kazali przez nie skakać. Kto nie przeskoczył miał układać konie. Potem kazali zasypać doły z ludźmi którzy tam byli (żywi). Jak reszta wracała do domów to wybiegły kobiety i pytały gdzie reszta a ci milczeli. To była trauma i tragedia :(

No jak podpierasz swoje tezy Grabowskim, to gratuluję " rzetelności".

Znam podobna historie pewnej rodziny z doświadczeń dziadka. Zresztą doświadczeń które potem gryzly jego sumienie do śmierci. Zresztą z wnukiem osoby ktora ukrywał Żydów, ograbil ich do ostatniej koszuli i wydał znam się obecnie bardzo dobrze. Historia ogółem wyglądała tak. Dziadek z pradziadkiem byli współzałożycielami oddziału BCh, za dnia Niemcy przychodzili na obiadki, babcia znała niemiecki o czym Niemcy nie wiedzieli a na kolację przychodzili członkowie oddziału. Pewnej zimy, przyszedł do dziadka najmłodszy syn Żyda który chowal się u dziadka mojego kolegi o pomoc żeby znalazł im inne schronienie. Dziadek dał mu chleb i trochę jedzenia ale odesłał i kazał przyjść za kilka dni jak sie uspokoi bo akurat wtedy przenoszony był do naszej stodoły oddzialowy skład broni.(w oddziale była wpadka i ogółem napięta sytuacja) Następnego dnia w sąsiedniej wsi cała rodzina została rozstrzelana na drodze prowadzącej do lasu..... Właśnie tego do końca życia nie darowal sobie dziadek, że tamtego dnia nie postarał się mu od razu pomoc, pomimo tego że chciał to zrobić później, nic złego nie zrobił to żałował że nie zrobił czegokolwiek co mogło by ich uratować....

z przyjemnością się Pana słucha

Dosyc obiektywnie i logicznie mowisz. Gratuluje.

Mocne! Nic dodać nic ująć!

Powoływanie się na Grabowskiego - zwykłego manipulanta to porażka.

Znakomity materiał, jak zwykle zresztą. Gratuluję!

Panie historyk jak się pan powołujesz na grabowskiego (to nie jest jego prawdziwe nazwisko) to się pan tytułuj historyjkarz . Jakiś czas temu pisał o sołtysie szmalcowniku okazało się że jego potomek żyje i wytoczył mu proces o zniesławienie . Proces przegrał bo to taki historyk w stylu grossa . Okazalo się że z człowieka który pomógł Żydom chciał zrobić oprawcę . Wyrok oczywiście śmiesznie niski i oskarżenia ze sąd jest antysemicki . To niepierwszy i nieostatni numer tego chistoryka przez ch . Ty widzę płyniesz z prądem a wiadomo co z nim płynie.

Bardzo porządny i obiektywny film o tym. Wreszcie.

Prowadzisz jeden z najwartościowszych kanałów na youtube. Cieszę się, że mogę być jednym z subskrybentów.

"Karą za ukrywanie Żyda byla śmierć dla sprawcy i jego rodziny " I to tylko w Polsce. Dziękuję i dobranoc.

Mocny odcinek.

Emocjonalnie mocny materiał i jak zawsze dobra robota.

grabowski i jego ksiazki to naprawde wielki autorytet ... ogolnie ten film jest stronniczy i nie chodzi bynajmniej kto kogo i dlaczego , ale chodzi o cala prawde ktorej tutaj brakuje

Obawiam sie niestety, że zwyczajnie nie unikniemy owej głupiej zabawy o wykłócanie się kto ma rację. Niestety obecnie w dyskursie politycznym na zachodzie a w szczególności w USA mamy do czynienia z istną olimpiada w przekrzykiwaniu się kogo to przodków gorzej historia potraktowała. Ma to na celu wywalczenie dla różnych "poszkodowanych" grup wszelakich przywilejów społecznych, i ekonomicznych w celu zadośćuczynienia za krzywdy dziadów. O ile gross zachodniej opinii publicznej zaczyna owy cały cyrk powoli męczyć o tyle niestety jeszcze nie raz usłyszymy wyciągnięte z palca teorię o odpowiedzilaności Polaków za tragedię drugiej wojny światowym i tym samym "wynikający" z tego "moralny obowiązek" finansowego zadośćuczynienia.

Niewygodne i kłopotliwe. Dziękuję za determinację.

Świetna robota. Perełką dla mnie są: "szachy cztery D"

Nie wspomniałeś o Żydach wydających Żydów i przechowujących ich Polaków, a przepraszam włąśnie do tego dotarłem na końcu filmu.

Straszne czasy i nieludzkie systemy są źródłem podłych zachowań. Dotyczy to przedstawicieli każdego narodu. Czasem zbrodnie popełnia się za darmo, dla jakiejś zwyrodniałej satysfakcji. To jest, niestety, nieusuwalna cecha ludzkiej natury. Aby uzasadnić tę opinię, warto przytoczyć przykłady haniebnych czynów, które miały miejsce po wojnie. Były popełniane przez niektórych ocalonych z Zagłady we wsiach podkrakowskich, w stosunku do swych wybawicieli. Mieli taką możliwość, bo wstąpili do UB. Podkreślam, chodzi o konkretne osoby, a nie o generalizowanie tematu.

Bardzo mocny materiał i przekazany w sposób taki, który trafia celnie.

Bardzo ciekawie opowiadasz ♥️💚💛

Swietny i potrzebny film dziekuje

Świetny, mocny materiał.

Doskonały materiał

dziękuje,mocny i trudny materiał

"Co w tej sytuacji trzeba zrobić - a nie, co by było gdyby. [...] By nie zapomnieć, że między owcami czają się wilki w owczej skórze" - w punkt! Bardzo dobre opracowanie skrajnie trudnego tematu.

Dziękuję za film.

Gratuluję wspaniałego odcinka i tematu. pozdrawiam

Czapka z głowy, jesteś wielki

Na początek mówię ciekawy temat. Ale po usłyszeniu tekstu że matka poczęstowała swoje dziecko rozrobionym wapnem to się zastanawiam czy autor czasem w dzieciństwie takiego nie pił. Każda matka kiedyś przed podaniem dziecku czegokolwiek próbowała chociażby czy nie jest za ciepłe czy albo za zimne. Niech się autor swojej mamy zastanowić czy mama by jego nie odróżniła rozrobionego wapna od mleka.

Ten filmik to zło ❤️. Oby tak dalej 😁

Pominął Pan kontekst. Zezwierzecenie niektórych przyniosła okupacja i niemieckie antyludzkie prawo. Ale zawsze warto o tym rozmawiać.

dałoby się ołówkiem przez pergamin odczytać ostatnią wyrwaną kartkę?

Ogromne uznanie za obiektywizm i przedstawianie tej trudnej karty historii bez zadęcia i patosu.

Dziękuję, Irytujący, za mądry głos w tej niechlubnej kwestii. Powiedziałeś bardzo mądre słowa, że licytowanie się na zbrodnie nie umniejsza ani nie zmazuje faktu, że do tejże doszło. Gorsza jest świadomość, że gdyby podobne okoliczności teraz zaistniały, to również nie brakowało by podobnych indywiduów, szkodzących drugiemu dla zysku lub dla samego szkodzenia.

Jak zawsze, super film, treściwy, szanuję za pokazywanie swojego zdania zamiast próby zadowolenia wszystkich by się lajki zgadzały.

Moze bys nagrał jakis film o tym jak Żydzi wysoko wchodzili po szczeblach komunistycznych partii w Polsce ?

A w UB ile procent było Żydów?

"ja wiem, że my lubimy bardzo o sobie myśleć, że jsteśmy narodem bez skazy - ale nie ma takich narodów na świecie"

Chciałbym polubić ten odcinek więcej niż raz.

Dobrze , ze o tym mówisz - dziś to temat tabu, bo przecież my Polacy jesteśmy tylko szlachetnymi rycerzami.

Luks filmik @IrytujacyHistoryk mógłbyś kiedyś nagrać filmik o harcerstwie

Swietny odcinek !!!

Życie imigrantów w Polsce w czasie wojny to sprawa drugorzędną. Jeśli ich los mógł ułatwić nasze przetrwanie to było to słuszne i rozsądne. Ja bym wam i Kedyw'owwcom podziękował za wasze piękne ideały ................ W izraelu maja was za ........................

Mocne. Dobry odcinek o ważnym temacie.

Szczerze mówiąc, to każdy w okupowanej Polsce dział indywidualnie wobec drugie człowieka. Tak jak przed i po wojnie.

Bernard Goldstein w wydanych w 1961 r. w Nowym Jorku wspomnieniach z getta warszawskiego napisał: „Żydowska policja, kierowana przez ludzi z SS i żandarmów, spadała na getto jak banda dzikich zwierząt. Każdego dnia, by uratować własną skórę, każdy policjant żydowski przyprowadzał siedem osób, aby je poświęcić na ołtarzu dyskryminacji. Przyprowadzał ze sobą, kogokolwiek mógł schwytać - przyjaciół, krewnych, nawet członków najbliższej rodziny. Byli policjanci, którzy ofiarowywali swych własnych wiekowych rodziców z usprawiedliwieniem, że ci i tak szybko umrą” na to pozwalało im żydowskie prawo Kidusz Hachaim.