Teoman Duralı ile Felsefe Söyleşileri | Hikmet ve Felsefe Geleneği | 10. Bölüm  

Teoman hocam sağolsun.Nerede durduğumuzu idrak etmeye başladık.Afiyet diliyoruz.

Yayında ve yapımda emeği geçen herkesten Allah razı olsun. Prof. Dr. Ş. Teoman Duralı’ya Allah’tan rahmet diliyorum, mekanı cennet, makamı âli, ruhu şâd olsun. El-Fâtiha.

Allâh teala razı olsun hocam mâşâallâh. Hem güldürüyor hem düşündürüyor. Rabbim dünya ve âhiret saadeti nasib etsin. Âmîn Yâ Muîn

Teoman hocam ne güzel insansınız. Pür dikkat dinliyoruz. Ne güzel seyler ögreniyoruz sizden.

Teoman Hoca etimolojik bir hata yaptı, haddim olmayarak düzeltmek isterim zira yanlış bir bilgi vermemek gerekir. 41:54 "hür" ve "ihtiyar" kelimeleri aynı kökten gelmez. "Hür" kelimesi, hür olmak anlamına gelen ح ر ر kökünden, "ihtiyar" kelimesi ise seçmek anlamına gelen "اختار" masdarından gelir. Görüldüğü üzere Arapçadaki h (خ ve ح) harflerinin karıştırılmasından kaynaklanan bir yanlışlık mevcuttur.

Hazırlayıp sunduğunuz ve devam ettirdiğiniz bu program tek kelime ile muhteşem. Hepinizin emeğine yüreğine sağlık. Gerçek BİLGE hocamın engin felsefe bilgisini aktarması ve yaşanmışlık tecrübeleri paylaşması karşısında takdir, minnet, şükranlarımı arz ediyorum.

Program Notları Felsefe Söyleşileri'nin bu bölümünde; farklı çağlardaki yaşayış şekilleri, iklim şartlarının konut yapımına etkisi, tarım toplumuna geçiş gibi konuları ele alıyoruz. *İnsanlar başta çok ilkel alet edevatla iş görüyordu.Bu dönemlerde insanlar leş yiyicisiydiler sonrasında ise toplayıcılığa geçildi(Bu dönem çok uzun sürmüştür ve döneme eşlik eden alet kabataştır.). *İnsanlığın geçtiği devirleri alet yapabilme ya da alet üretebilme merkezini dikkate alarak yapıyoruz. *El beynin uzantısıdır öncelik akıldadır.Akılda tasarlıyoruz ve akılda tasarladıklarımızı elimizle gerçekleştiriyoruz.Gerçekleştirdiklerimiz de aletlerdir ve bu alet edevatlarla iş görüyoruz çünkü bizim yetilerimiz hayvanlara kıyasla oldukça sınırlıdır. *Alet yapmamız sayesinde ancak doğa da hayatta kalabiliyoruz.Bir tek insan mı alet kullanıyor? Bazı hayvanlar da alet kullanabiliyor. *Karganın taktikleri vardır. *Alet zeka ile bağlantılı şeylerdir.Akıl,zeka birbirlerine sıra düzeni ile bağlıdır.En üstte akıl vardır onun altında zeka vardır.İnsanların önemli kısmı zekidir ama akıllı değildir. *Zekanın genetik ile bağlantısı görülebiliyor ama aklın genetikle bağlantısı bilinmiyor. *Aleti en yoğun biçimde tarımda kullanmaya başlıyoruz./Saban *Aslında insan dünyaya geldikten kısa bir süre sonra 2-2.5 yaşlarında varoluşunun farkına varmaya başlıyor.Bireylilik başlıyor insan da.İnsan dünyaya geldikten hemen sonra ki dönemde bitki hayatını yaşıyor.Sonra hayvan çağı başlıyor. *Madde->Bitki->Hayvan->İnsan/İnsanın dünyaya geldikten sonraki evrimi-Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî *Hayvanlar bireyliliğin farkındadırlar. *Dil bir mantık olayıdır yahut mantığı dilden türetiriz.Mantık okuyup çalıştıysanız büsbütün gözünüze batar bu dil hataları. *Bilinçli bireylilik insana mahsustur orada akıl işin içine giriyor. *Çocuklar büyüdükçe ferdi bireyliliği seçikçe görürler buna karşın kadim topluluklar ise ferdi bireyliliği iptal etme yönüne gitmişlerdir. *Zanaatı düşükken doğaya karşı son derece savunmasızdır bundan mütevellit bir araya gelmek zorundadır.Bir araya gelmek içinde farklılıkları elden geldiğince ortadan kaldırmak zorundasın.Bu bugün de askerlikte vardır.Askerliğin en başta gelen talebi ferdi bireyliliğin yok edilmesidir. *Uniforma Latince'de tek biçim demektir.Biçim birliğidir.Birlik her manadadır ve bir askeri birliğe dışardan baktığımızda yekpare bir bütünlük görürsün. *Askeriye de farklılık olmaz olduğu takdir de o kuvvet iş göremez,savaşamaz. *Gelişme boyunca kadim topluluklardaki yekparelik ortadan kalkıyor ve bireylilikler ortaya çıkmaya başlıyor.Bunun ana etmeni ise zanaatta gelişme gücü ve bunun akabinde doğayla savaşma kabiliyetinin artmasıdır. *Zanaatta ki gelişme beraberinde bu mülkiyet duygusunu ortaya çıkarıyor ve arttırıyor.Pek tabi de bu bireylileşmeye yol açıyor mülkiyet dediğimiz şey zaten ben duygusudur. *Tarımla birlikte gelen ortaya çıkan köy yerleşimi ve köylülük mülkü getirdiği gibi sınıf farklarını ortaya koymaya başlıyor.Zümreler ve sınıflar ortaya çıkmaya başlıyor.En temelde ki üretici sınıfta bireylilik belirginleşmiyor buna karşılık üst yönetici zümre bireylileşiyor çünkü orada el ve kol gücünün yerini zihin gücü almaya başlıyor. *Bu bireylileşme sınıflaşma mülkleşme köy genişledikçe şehir halini aldıkça hat safaya ulaşmaya başlıyor.Şehirli insanlar oldukça insan el ve kol gücünden kopuyor ve artık şehirde kalan son kollektif yapı ailedir. *Kutuplara çıktıkça ve soğuk iklimlere gittikçe ortak konutlarda oturulmuyor.Konutlar gittikçe bireylileşiyor ve içine sadece çekirdek aileyi alabiliyor çünkü o kadar soğuk bir ortamda geniş bir konut imal edemiyorsun. *İklim ve Coğrafya şartlarının insan oluşumunda olan etkileri önemli midir değil midir?Şişirildiği kadar önemli değil fakat çok da aşşağı çekemeyiz. *Aklı en fazla tedbir almak meşgul eder. *Duygular insanı başıboşluğa yürütür akıl ise insanı dizginler,yol gösterir.Akıl bir diktatördür.Akıl da serbestlik yoktur.Serbestlik ve hürlük ayrı şeylerdir.Akıl belli kurallara göre işlemek mecburiyetindedir. *Erk güç demektir.Erkinlik ise gücü kendinde bulmaktır. *Hürriyet entellektüellerin ekmeğidir. *Tarım ve hayvancılık geliştiği ölçüde köylerde yerleşiyor insanlar.Köylerde yerleştikçe ortaya mülk ve sınıf farklılıkları azar azar beliriyorlar. *Köyler büyüyüp şehirleştikçe idari mekanizmalar karşımıza çıkıyor.Köy hala obanın boyun geleneğini sürdüyor ve dolayısıyla yönetici-yönetilen ayrımı çok öne geçmiyor. *İhtiyar tecrübe sahibi olmasının sonucunda karar verme durumuna gelmiş insana denir.Hür ile aynı kökten gelir. *Şehirde muhtar ve ihtiyarlar meclisi olayı yetmiyor.Başka hükmedicilere ihtiyacı var./Hekim-Hakim-Hükümdar *Hekim,bilge demektir.Doktor ise Latince'de öğretici demektir. *Manastırlarda keşişler çeşitli görevler görürlerdi ve öğreten keşişlere doktor deniliyordu.Doktrinle aynı kökten gelmektedir,doktrin öğreti demektir. *Hekim olmak çok köklü bir öğrenime ihtiyaç duyuyor ve eğitim usta çırak ilişkisi ile uygulanıyor. *Hekim çok yüceltici bir sözdür.Tabip bir zanaat ünvanıdır. *En üst mertebedir hikmet.Tasavvufta senin elde ettiğin değil Allah'ın verdiği bir şeydir hikmet. *Eflatun'da filozof hikmete aşık olan kişidir.Hikmete aşık olan tanrıya da aşıktır çünkü hikmetin kaynağı Allahtır. *Aristoteles sonrası felsefe de hikmetini kaybetmiş ve dünyevileşmiştir. *Aristoteles öncesi felsefe hayata daha uygulanabilir bir şeydir.Aristoteles'in kafasında felsefe zaten uygulanmak üzere olan bir edim değildir.Asıl maksadı bilgilenmektir bilgiden kasıt ise kavramsal bilgidir bilimde onun bir uzantısıdır. *Bilgelik din gibi yaşatma sanatıdır. *Aristo'dan itibaren filozof olmak için bilge olmak şartı ortadan kalkıyor.Müstebit akıl burda ortaya çıkmaya başlıyor.Duygu burda sistemden kalkıyor oysa bilgelik de duygu son derece de önemlidir. *Duygusuz hayat olmaz felsefenin de zaten hayat gibi bir maksadı yok. *Bilgeliği okul çerçevesinde öğretemezsin.Felsefe okul çerçevesinde öğretilir. *Felsefe öğretim olayı iken bilgelik eğitim olayıdır.

Ben nasıl bu kadar geç fark ederim böylesi şahane bir muhabbet meclisini...

Nerelerde kaldınız? Beklemekten bir hal olmuştuk. Lütfen bu kadar uzun ara vermeyin, gözlerimiz yollarda kaldı.

Hocam felsefeci ama coğrafyacıaya coğafya, tarihçiye tarih öğretir... Bilgelik böyle oluyor galiba.

34:00 anamın sözlerinden "Olmadan olacanı düşün oğlum olduktan sonra hökmü yok" .. "çocuk evde bırakılmaz ataş oyunu olur"..

Teşekkürler sayın hocam.

Harika insanlar ve harika bir program

Program Felsefe'ye girmeden bitecek diye korkuyorum..

23:40 sevgili hocam asker gibisiniz maşallah.. rahmetli buvam da bizi askeri usulle büyüttü..

Hocam Mürşid-i Kamil olmayı, dergahları, her medeniyetin dergahı vardır cümlesi ile o kadar güzel açıkladı ki tüylerim diken diken oldu. Ruhunu ve duygularını kaybetmiş felsefe felsefe olmaktan çıktığını insana hizmet vermekten uzaklaştığını sizin kadar kimse böyle net bir şekilde ifade edemez. Ellerinizden öptüm

Güzel bir proğram.Ama hazırlanış şekli çok acemice. Zaman zaman sütütyodaki ekranda harita veya fotoğraf gösteriliyor. Ama izleyici olarak ben göremiyorum. Sanki tek kamera çekimi var. Yani Teoman hocama hürmeten izliyorum.

Bilgeliği bir bilgeden dinlemek.

Haycanlar taşıt değildir hocam!🐾🤍.

45:45 öğretmek için öğrenmen gerekir önce

yanliz bu eski bolum degil mi ?

Felsefeye bir türlü sıra gelmediği için olsa gerek, ilk bölümden itibaren izlenme sayısı sürekli düşüyor galiba.

Kaba taş devri ile Hz Adem arasında zaman var mı , ne kadar var? Hz Adem döneminde neler kullanılıyordu ve o aradaki kopukluk nasıl açıklanıyor ? Bilgisi olan varsa öğrenebilir miyim 💚🍀

konuşmaların transkriptini yayınlasanız çok iyi olur

Nihayet şükür kavuşturana

Ordakiler araya girmeseydi çok güzel olacaktı

Hiç bişey anlamadım ama felsefe güzel bir konu dinlemedi güzel saatlerce dinliyorum anlamasamda bağımsız doğru ları kabul ediyo deneysiz galiba bilimde deney olmalı fakat felsefe de deney yok yalnızca bunu anladım söry

13.10.21

🌻⛵️

👏 👏 🇹🇷

10:19 işin golayını üşengece sor demişle :)

Kedi, köpek, çakalla baş edememe örneği biraz abartı oldu, tamam bir çok canlıya göre daha güçsüz sayılırız ama o kadar da değil

Editör'ün sorulari maalesef çok suni,su üstü..Manevi (ya da duygu diyelim) içerikten uzak geliyo,sığ yani .. Bi onun aksine ise Moderator'ün Hocaya yönelttiği sorular tam Hoca'nın kimyasina uygun

Bence özgür kelimesi de çok manalı. Özünün yani kendinin bolluğu.. Teoman hocamda yaşlılık takıntıları var biraz 😅