Chava Nissimov, dawniej Ewa Altszyler, urodziła się w Warszawie latem 1939 roku. Dzieciństwo spędziła w getcie warszawskim, gdzie jej ojciec zmarł na tyfus.
Ewa raz z matką przeżyły kilka akcji, by w końcu uciec z getta. Początkowo ukrywały się same, na własną rękę. Później matka Rozmówczyni na fałszywych papierach wyjechała
na roboty do Rzeszy, córkę powierzając rodzinie Walczaków mieszkających pod Siedlcami.
Trzyipółletnia Ewa wraz z jeszcze jedną - dorosłą - Żydówką ukrywała się za szafą.
Po wyzwoleniu Ewa z ciotką, siostrą matki, wyjechała do Łodzi, gdzie poszła do szkoły.
Po wyjeździe z Polski Rozmówczyni i jej matka znalazły się w obozie DP w Bad Reichenhall,
skąd wyjechały do Izraela. Ewie od dzieciństwa towarzyszyło poczucie wyobcowania -
w polskiej szkole, tuż po wojnie, spotkała się z antysemityzmem, w Izraelu musiała od nowa określić swoją tożsamość. Rozmówczyni nigdy nie zamieszkała ponownie ze swoją matką. Relacje z nią określa dziś jako „skomplikowane”.
Obecnie mieszka w Izraelu, jest uznaną pisarką i poetką, choć pisać zaczęła dopiero na emeryturze. Tworzy głównie dla dzieci. Jej, wydanej także w Polsce, książce „Tajemnica Floriana" przyznano nagrodę główną w konkursie Świat Przyjazny Dziecku organizowanym przez Komitet Ochrony Praw Dziecka. W 2023 roku Chava Nissimov dostała także najważniejszą izraelska nagrodą literacką za twórczość dla najmłodszych - Nagrodę Dvory Omer.
Rozmówczyni często występuje publicznie w Izraelu, Polsce i na całym świecie, upominając się
o pamięć o Zagładzie. W ostatnich latach swoje wspomnienia i pomysły zaczęła wizualizować za pomocą sztucznej inteligencji. AI Chava wykorzystuje także do odtworzenia zaginionych fotografii z dzieciństwa, a prace chętnie publikuje na Facebooku. Jest jedną z bohaterek książki Mariusza Szczygła "Nie ma".
Rozmówczyni utrzymuje bliski kontakt z wnukami ratującej ją rodziny i nadal, dotychczas bez powodzenia, stara się, by Bronisława i Wawrzyniec Walczakowie otrzymali tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
NAZWISKO ROZMÓWCZYNI: Chava Nissimov
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Józef Markiewicz
NAGRANIE: Paulina Błaszczykiewicz
DATA NAGRANIA: 6 czerwca 2023 r.
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
00:00:05 Przedstawienie się Świadkini, pobyt w getcie, ukrywanie, kariera pisarska.
00:01:43 Sposoby opisu Zagłady w książkach dla dzieci, "Tajemnica Floriana" jako książka pisana z nowej perspektywy.
00:04:34 Tożsamość i problemy z asymilacją w społeczeństwie izraelskim po emigracji. Literatura jako miejsce przynależności. Pociecha jaką niesie pisanie.
00:08:30 Wspomnienia z Getta i historie rodzinne.
00:15:32 Ucieczka z getta i ukrywanie po tzw. "aryjskiej stronie".
00:17:57 Ukrywanie w rodzinie Walczaków.
00:19:26 Starania o przyznanie ratującym medalu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
00:21:54 Życie rodzinne i zawodowe Rozmówczyny po wojnie.
00:23:43 Pisanie jako czynność terapeutyczna. Spotkania z dziećmi i młodzieżą.
00:26:55 Wykorzystanie sztucznej inteligencji w wizualizowaniu wspomnień i marzeń.
00:30:38 Zwyczaje i proces pisarski Rozmówczyni. Sposoby pisania o Zagładzie dla dzieci.
00:35:14 Poezje Chavy Nissimov.
00:36:46 Wpływ przeżyć okupacyjnych na późniejsze życie Świadkini.
00:38:59 Poszukiwania rodziny Walczaków. Przyjaźń z wnukami ratujących.
00:43:27 Relacje Rozmówczyni z matką po wyjeździe do Izraela.
00:45:38 Wystąpienia Świadkini w Muzeum "Pamięć i Tożsamość". Stosunek do Tadeusza Rydzyka.
00:47:44 Znajomość języka polskiego i wakacyjny kurs polskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim.
00:50:12 Znaczenie opowiadania własnej historii.
00:51:07 Przekonania Rozmówczyni na temat równości wszystkich ludzi i uniwersalnej potrzeby bycia dobrym/dobrą.
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: digital@polin.pl
#historiamówiona #muzeumpolin #izrael #holocaustsurvivor #2ww #zagłada #TajemnicaFloriana #ai #sztucznainteligencja
15 фев 2024
