"Z kulturą przez Dzieje" odcinek #2 Od Sasa przez Lasa do Stanisława opowieść o wieku XVIII.

Подписаться 1,3 тыс.

Просмотров 2,6 тыс.

50% 1

Drugi z sześciu filmów cyklu "Z kulturą przez dzieje", w której Historię Polski od końca XVII w. do lat po II Wojnie Światowej opowie Radosław Doliński.
W tym odcinku zagłębimy się w czas upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów w wieku XVIII. Jest to czas, o którym krąży mnóstwo stereotypów "saskiej ciemnoty", "zacofanej szlachty" i walki tradycji z oświeconą nowoczesnością. Jednakże mimo bardzo różnych wizji i podziału społeczeństwa symbolizowanego wojną "kontusza z frakiem" był to też moment gdy nasi przodkowie potrafili się zjednoczyć i inspirować przyszłe pokolenia. Zaś odrodzenie kultury i edukacji w czasach stanisławowskich pozwoliło uratować polskość w czasach rozbiorów.
Historię będziemy opowiadać przez pryzmat dzieł kultury, które były tak naprawdę odbiciem tego jak nasi przodkowie widzieli świat. Pamiętajmy że są one głównym świadectwem wieków i zaznajomienie się z nimi wzbogaca nas wewnętrznie i podnosi dumę narodową. Także naszymi przewodnikami w tej historii będzie 10 dzieł kultury polskiej:
1. Freski Walentego Żebrowskiego z Kościoła we Wschowie.
2. Kościół św. Anny w Warszawie.
3. Ołtarz Wotywny Matki Boskiej Chełmińskiej w Chełmnie.
4. Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim zaprojektowany przez architekta Jakuba Fontanę.
5. Pas kontuszowy słucki z manufaktury Madżarskich ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie.
6. Łazienki Królewskie w Warszawie.
7. Portret Stanisława Augusta Poniatowskiego namalowany przez Marcello Baciarellego - Zamek Królewski w Warszawie.
8. "Elementarz dla szkół parafialnych narodowych" autorstwa księdza Grzegorza Piramowicza, sekretarz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych z roku 1785.
9. Obraz "Targ na Pradze"Jana Piotra Norblina, Muzeum Narodowe w Poznaniu.
10. Obraz "Bitwa wojska kościuszkowskiego z rosyjskim o przeprawę na rzece" Aleksandra Orłowskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie.
Zapraszam wszystkich na wirtualne zwiedzanie Zamku Królewskiego w Warszawie www.ai360.pl/panoramy/85
W ramach opowieści poruszyłem następujące wydarzenia historyczne:
Wstęp 00:00
Podwójna elekcja w roku 1697 02:20
Ambicje Augusta II Mocnego i Wielka Wojna Północna 04:55
Podbój Polski przez Karola XII - drugi potop szwedzki 06:50
Od Sasa do Lasa czyli wojna domowa 07:37
Wielka epidemia dżumy w Rzeczpospolitej 1707-1712 09:42
Konfederacja Tarnogrodzka, ostatnia szarża husarii i Sejm Niemy 12:20
Odbudowa Kraju, przepych magnatów i sztuki sakralnej czasów saskich 15:00
Wojna o sukcesję polską 18:07
Rządy Augusta III 20:06
"Jedz, pij, popuszczaj pasa" powrót dobrobytu i moda za Króla Sasa 22:25
Podział wśród szlachty początek konfliktu "kontusza i fraka", Familia Czartoryskich 25:53
Wojna 7-letnia i Efraimki 26:57
Elekcja 1764 i Sejm Repninowski 29:00
Konfederacja Barska - I Powstanie Narodowe, Hajdamacy i skąd się wzięły lampasy 30:54
Pierwszy Rozbiór Polski 38:10
Oświecenie stanisławowskie, Komisja Edukacji Narodowej, Obiady czwartkowe i rozkwit kultury 39:50
Czasy Sejmu Wielkiego, otwarcie, rozkwit i sentymentalizm 49:15
Konstytucja III Maja, Targowica i Wojna polsko-rosyjska 55:43
II Rozbiór Polski 59:30
Insurekcja Kościuszkowska, Racławice i próba odnowy Rzeczpospolitej 01:01:25
III Rozbiór Polski, Wygnanie Kościuszki i upadek 01:07:06
Źródła z których korzystałem to m.in. :
Janusz Tazbir "Kultura szlachecka w Polsce"
Janusz Tazbir "Od sasa do lasa"
Paweł Jasienica "Rzeczpospolita Obojga Narodów"
Tadeusz Chrzanowski " 'Wędrówki po Sarmacji Europejskiej"
Tadeusz Chrzanowski "Polska sztuka sakralna"
Aldona Cholewianka-Kruszyńska "Panny Czartoryskie"
Katarzyna Krupska-Łyczak "Modlitwa w srebrze zaklęta. Siedemnasto- i osiemnastowieczne wota z Ziemi Chełmińskiej"
Walerian Kalinka "Sejm Czteroletni"
"Sztuka Świata" - Tom 7 i 8, Wydawnictwo Arkady
Seria filmowa "Dzieje kultury polskiej" w reżyserii Mariusza Malca część 9 "WIEK XVIII. EDUKACJA I UPADEK".
W filmie wykorzystałem fragmenty polskich utworów muzycznych skomponowane w czasie XVIII wieku lub inspirowane epoką, m.in. :
Grzegorz Gerwazy Gorczycki - "Missa Paschalis" • Video
Grzegorz Gerwazy Gorczycki - "In Virtute Tua" • In Virtute Tua -Grzego...
Grzegorz Gerwazy Gorczycki - "Tota Pulchra es Maria" • G.G. Gorczycki, 1.Tota...
Karol Kurpiński - Polonez "Witaj Królu" • Karol Kurpiński - Polo...
Karol Kurpiński - uwertura do opery "Dwie Chatki" • Karol Kurpiński - Polo...
Michał Kleofas Ogiński Polonez "Pożegnanie ojczyzny" • Michal Oginski - Polon...
Michał Kleofas Ogiński Mazurek • Michał Kleofas Ogiński...
Film zrealizowano w ramach programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego - "Kultura w sieci”.
#Kulturawsieci #OdSasadoLasa #KonstytucjaIIIMaja

Опубликовано:

7 авг 2024

Ссылка:

Скачать:

Готовим ссылку...

Добавить в:

Мой плейлист

Посмотреть позже

Комментарии : 32

@tantraradosnychchwilwszama5137 4 года назад

Szczerze polecam

@magkam8050 4 года назад

Niesamowite... Podnośmy poziom naszej wiedzy historycznej, podnośmy naszą ludzką świadomość. Dziękuję!

3 года назад

Dziękuje!

4 года назад

Witam na #2 odcinku z cyklu "Z kulturą przez Dzieje"! Opowiadam losy Polski i Polaków przez pryzmat dzieł kultury. Jeżeli tematyka was interesuje proszę polubcie 👍 i subskrybujcie! 🔔pamiętajcie o zaznaczeniu 🔔 żeby dostać informacje o kolejnych opowieściach historycznych!

@emojomica9655 3 года назад

XDXDXDDXD pani mi to kazała obejrzeć jest pan sławny

3 года назад

Dziękuje Patrycjo :) Mam nadzieję, że było zrozumiałe :)

@emojomica9655 3 года назад

@ Jeszcze jak proszę pana

@georgeforeman1675 4 года назад

spoko mordo xd

@fatman5638 3 года назад

Jak to było z tym słynnym równouprawnieniem innowierców, które miało być głównym powodem zawiązania konfederacji w Barze?

3 года назад

To był jeden z powodów, z tymże warto wziąć poprawkę, że zaborcy a zwłaszcza Rosja wykorzystali kartę "innowierców" tylko jako pretekst a później sposób oczerniania Rzeczypospolitej. Bardzo dużo złego pisano niesłusznie o konfederacji barskiej, nawet Paweł Jasienica wpadł w tą pułapkę. Tymczasem to był bardzo ważny ruch dla przyszłych starań o suwerenność, choć politycznie bardzo źle prowadzony (porwanie króla, francuskie manipulacje).

@fatman5638 3 года назад

@ Dziękuję za odpowiedź. Szczególnie mocno interesuje mnie kwestia Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zastanawia mnie jak to było, że wymykał się ciągle każdemu: Moskwie, Familii, próbującym reform itd. Jest jeszcze druga rzecz. Gdzieś przeczytałem jakoby Hugon Kołłątaj był czołowym "polskim jakobinem" i członkiem stronnictwa antykrólewskiego; czy dobrze rozumiem, że w Sejmie Czteroletnim uczestniczyły dwa stronnictwa? Pro-absolutystyczne i to krzewiące idee Rewolucji? Jeszcze kwestia Branickiego. Gdzieś obiło mi się o uszy, że któryś Branicki (nasuwa się jeden) był czołowym członkiem "stronnictwa kontusza" i to zgadzałoby się w miarę z jego uczestnictwem w konfederacji targowickiej. Z drugiej strony wiem, że walczył on z konfederatami barskimi, co również się zgadza z przystąpieniem do rzeczonej konfederacji targowickiej, ale nieco wyklucza się z jego przynależnością do "stronnictwa kontusza". Może trochę namieszałem, ale doprawdy, ten okres w historii Polski jest trudny to poukładania. Kiedy już wszystko jest takie piękne i łączy się ze sobą, nagle pojawia się zdanie, które wszystko burzy.

3 года назад

@@fatman5638 w tym co Pan/Pani pisze nie ma sprzeczności tylko po prostu obejmując jednym ciągiem 30 lat zapominamy, że ludzi zmieniają poglądy i stronnictwa a same stronnictwa programy. Wystarczy popatrzeć na ostatnie 20 lat naszej polityki :) I tak np. Kołłątaj, ekskomunikowany ksiądz, rzeczywiście reprezentuje stronnictwo opozycyjne wobec króla i reformatorskie, które jest bardzo rewolucyjne. Lecz z królem się przymierza dla uchwalenia Konstytucji. W dobie Sejmu Wielkiego tak naprawdę były 3 stronnictwa. W dużym uproszczeniu Reformatorzy (Potocki i Kołłątaj) wspierający Prusy, Stronnictwo Króla (tak naprawdę prorosyjskie) i ekipa hetmanów (Klemens Branicki i Seweryn Rzewuski) czyli wykonawcy woli ambasadora Rosji. Do tego dochodziły jeszcze mniejsze stronnictwa. Generalnie reformatorzy i obóz Króla to było ok. 130 posłów z ponad 400. Dlatego uchwalili Konstytucję korzystając z przerwy poświątecznej i w pewnym sensie to był zamach stanu :) na sali sejmowej nie było kworum, ale też nie było przepisu o kworum :) Jeżeli chodzi o Branickiego to chyba doszło do pomieszania Jana Klemensa z Franciszkiem Ksawerym :) Jan Klemens był przywódcą stronnictwa kontusza i wspierał Konfederację Barską (choć nie walczył z racji wieku i zdrowia) zaś Franciszek Ksawery jako regimentarz królewski zwalczał Konfederatów, a 25 lat później był jednym z głównych Targowiczan. Pochodzili z dwóch różnych rodów- herbowych Gryf i Korczak. Jan Klemens Branicki herbu Gryf - starożytny ród pochodził od rycerza krzyżowca Jaksy z Miechowa.

@Lechoslaw8546 3 года назад

21:42 Gdzie ten Łuk Tryumfalny stał i dlaczego go nie ma dziś?

3 года назад

Wzmianki, które znalazłem wskazują na to, że Łuk Tryumfalny przedstawiony na obrazie Samuela Mocka był konstrukcją tymczasową, zdemontowaną jakiś czas po uroczystościach. Takie konstrukcję często tworzono na uroczysty wjazd króla na koronację do Krakowa, podobno największy "pokaz" z 3 bramami tryumfalnymi miał miejsce podczas koronacji Sobieskiego w 1674 r. w Krakowie.

@Lechoslaw8546 3 года назад

@ Ale może choć zna Pan lokalizację tego łuku, może miasto gdzie był wybudowany?

3 года назад

@@Lechoslaw8546 Na pewno Warszawa, jak patrzę na obraz to prawdopodobnie okolice Nowego Światu. O dokładną lokalizację Trzeba by zadać pytanie specjalistom z Zamku Królewskiego w Warszawie, można na ich FB facebook.com/zamek.krolewski.warszawa myślę że odpowiedzą jakby Pan wskazał że chodzi o łuk triumfalny z obrazu Samuela Mocka "Wjazd Augusta III do Warszawy"

@szablotukpolski5201 2 года назад

Niezły filmik, brawo :) W temacie wojny z Rosją 1792 i reformy polskiej armii niedawno napisałem książkę; ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-U65yTEC36GU.html

2 года назад

Dziękuj @szablotłuk e, jakbyś polecił jeszcze gdzie można książkę dostać/kupić byłoby super. Wogóle warto o jakiejś kolaboracji pomyśleć, w końcu obaj robimy "szablą", choć ja pewnie w skromniejszym zakresie :)

@Lechoslaw8546 3 года назад

21:30 jak on mógł zrobić taką głupotę...? Zawsze oceniałem Gierka wyżej od Gomuły, ale nie wyobrażam sobie aby ten ostatni strzelił taką gafę. Nie posądzam Gierka o złą wolę, ale brak elementarnej wiedzy historycznej na poziomie szkoły podstawowej.

3 года назад

Jest taka książka "Apokalipsa wg Pawła" wspomnienia doradcy Gierka profesora Pawła Bożyka, nie ma tam tego wątku, ale można wyciągnąć wniosek że Gierek w pewnym momencie często "nie ogarniał" wielu decyzji i część aparatu robiła sobie co chciała wodząc Gierka za nos... podobno Gierek chciał wtedy dać prezent z okazji rocznicy NRDowa i ktoś "usłużny" podsunął głupi pomysł...

@Lechoslaw8546 3 года назад

@ No tak, z pewnością wielu rzeczy nie ogarniał, m.in. dopuścił do braków podstawowej żywności na rynku i to wtedy gdy produkcja rolnicza stała całkiem nieźle, ktoś mu robił "koło pióra". To musiało wywołać głębokie niezadowolenie i w rezultacie było podłożem do jego obalenia. Syn Gierka, "senator" i poseł do UE, nie błyszczy inteligencją, co widać w jego niedawnej rozmowie ze Sławomirem Mentzenem YT, po prostu jest żenujący, to już gorzej niż mierność..