اختلال اضطراب اجتماعی (فوبی اجتماعی) چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟ 

اختلال اضطراب اجتماعی که بهش فوبی یا هراس اجتماعی هم گفته می‌شه چیه و چه نشانه‌هایی داره؟ در این ویدیو با این اختلال آشنا می‌شیم.
اینستاگرام روزنک:
/ rozanakedu
توییتر روزنک:
/ rozanakedu
انسان‌ها نیاز دارن تا دوست داشته بشن، احساس ارزشمندی کنن، مورد تأیید والدین باشن، از طرف همسالانششون حمایت بشن، با زوج دلخواه خودش زندگی کنن و روابط اجتماعی موفقی داشته باشن. زمانی که فردی از گروه طرد بشه، همه این نیازها با تهدید رو‌به‌رو میشه.
درواقع، همه انسان‌ها به‌طور طبیعی از قضاوت و ارزیابی منفی توسط هم‌نوع خودشون می‌‌ترسند، اما اگر این ترس حالتی ناسازگار پیدا کنه، میتونه ما رو دچار مشکلات زیادی کنه و درنهایت، سر و کله اختلال اضطراب اجتماعی پیدا بشه.
بقراط در حدود 400 سال قبل از میلاد، فردی رو توصیف کرده که "علاقه زیادی به تاریکی داره و اصلا نمیتونه نور رو تحمل کنه، کلاهش چشم ها و صورتش رو پوشونده و فکر میکنه که همه آدم‌های اطراف دارن بهش نگاه میکنن و از طرف همه مورد حمله و تمسخر قرار میگیره". شاید اولین مفهومی که بتونیم اون رو به اضطراب اجتماعی نسبت بدیم، همین گفته از بقراط باشه.
طبق تعریف انجمن روان‌پزشکی آمریکا، اختلال اضطراب اجتماعی یا SAD، ترس یا اضطراب چشمگیر از یک یا چند موقعیت اجتماعی است که در آن موقعیت، فرد احساس می‌کند زیر ذره‌بین یا در معرض دید دیگران قرار دارد.
این ترس و اضطراب ممکنه در اینجور موقعیت‌ها تجربه بشه: گفت‌وگو با افراد غریبه و ناآشنا، سخنرانی کردن در یک جمع، خوردن یا نوشیدن در جمع، رفتن به مهمانی، شروع کردن یا ادامه دادن گفت‌وگوها و تعامل با مراجع قدرت مثل استاد، رئیس یا مدیر.
افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی، در چنین موقعیت‌هایی نشانه‌های بارز اضطراب رو تجربه می‌کنن مثل تپش قلب، سرخ شدن، عرق کردن، سرد شدن دست‌ها، بی‌قراری، لرزش صدا و چیزهای شبیه به این .
این افراد اصلا دلشون نمیخواد که دیگران متوجه اضطرابشون بشن. به بیان دیگه، از این می‌ترسن که اگه بقیه متوجه نشانه‌های اضطرابشون بشن، اونها رو مورد ارزیابی منفی قرار میدن، یعنی مثلا از سوی دیگران تحقیر یا طرد میشن.
مبتلایان به این اختلال دائما نگران این هستند که نکنه از نظر دیگران، آدم ضعیف، مضطرب، ترسو، دیوانه، کسل‌کننده یا زشت به نظر برسن. بعضی‌ از این افراد هم همش نگران این هستند که نکنه دیگران رو دلخور و ناراحت کنن و بخاطر همین هم طرد بشن.
شدت این اضطراب در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی تاحدیه که عملکرد فرد رو دچار مشکل میکنه. به عبارت دیگه فرد مضطربِ اجتماعی، یا از اون موقعیت اضطراب‌زا دوری می‌کنه یا اون موقعیت را با ترس و اضطراب شدید تحمل می‌کنه.
مثلا فردی که میترسه دستاش عرق کنن، ممکنه با کسی دست نده. همینطور فرد دیگه‌ای ممکنه بخاطر اضطراب خیلی زیادی که از حضور در جمع پیدا می‌کنه، از شرکت در موقعیت‌های اجتماعی دوری کنه، مثلا دیگه نمی‌خواد بره مدرسه یا دورهمی‌ها و مهمونی‌ها رو شرکت نمی‌کنه.
شاید همه ما در موقعیت‌هایی که اشاره شد، مضطرب بشیم. احتمالا شما هم این اضطراب رو زمانی که معلم میخواسته ازتون درس بپرسه تجربه کرده باشید. اما این اضطراب در حالت عادی به قدری نیست که عملکرد ما رو مختل کنه.
در واقع، موقعیت‌هایی مثل کلاس درس، مهمانی‌ها، همایش‌ها و موقعیت‌های اجتماعی این چنینی، اونقدری اضطراب‌زا نیستند که باعث بشن ما از شرکت در این جمع‌ها، خودداری کنیم.
برای درک بیشتر این موضوع، بهتره که مختصری با تعریف فوبیا یا هراس هم آشنا بشیم.
فوبیا یا هراس به معنی ترس و اضطراب زیاد از یک شی یا موقعیت خاص است که ترس و اضطراب از آن، متناسب با موقعیت مورد نظر نیست. مثلا طبیعیه که همه انسان‌ها زمانی که حیوانی مثل ببر رو جلوی خودشون ببین بترسن اما اگر این میزان ترس، زمانی که یک گربه کوچیک از جلوی ما رد بشه هم تجربه بشه، اون ترس متناسب با موقعیت نیست.
موقعیت‌های اجتماعی برای افراد دچار اختلال اضطراب اجتماعی هم به همین ترتیبه و شاید بشه گفت در موقعیت‌های اجتماعی، ترس و اضطرابی به اندازه دیدن یک ببر رو تجربه می‌کنن. برای همین هم اسم دیگر اختلال اضطراب اجتماعی، اختلاس هراس یا فوبی اجتماعی هست.
زمانی که این ترس و اضطراب‌های شدید و نامتناسب با موقعیت، برای مدت 6 ماه به‌صورت پایدار ادامه داشته باشند، تقریباً در همه موقعیت‌های اجتماعی تجربه بشن و عملکرد شغلی، تحصیلی یا اجتماعی فرد رو مختل کنن، میتونیم بگیم که اون فرد به اختلال اضطراب اجتماعی دچار شده است.
پژوهش‌های بسیاری شیوع این اختلال رو در جوامع مختلف بررسی کردن. یکی از اونها، پژوهش همه‌گیر‌شناختی‌ای هستش که در سال 2017 روی 28 کشور انجام شد و نشون داد، اختلال اضطراب اجتماعی در همه این کشورها، شیوع خیلی زیادی داره.
همینطور این اختلال میتونه زمینه‌ساز اختلال‌های روانی دیگه‌ای هم بشه که از مهمترین اونها، افسردگی و اختلال‌های مصرف مواد هستن.
طبق شواهد، معمولا سن متوسط شروع این اختلال در دوره نوجوانی هستش اما به این معنی نیستش که در سنین دیگه رخ نمیده
پس احتمال ابتلا به این اختلال در هر سنی وجود داره.
پس اگر احساس کردیم مدتیه که تقریباً در همه موقعیت‌های اجتماعی اضطراب زیادی رو تجربه می‌کنیم یا از رفتن به اون موقعیت‌ها خودداری می‌کنیم، اضطرابی که تجربه می‌کنیم متناسب با موقعیت نیست و عملکردمون مختل شده، بهتره که سریع‌تر این موارد رو با یک درمانگر خوب، درمیون بذاریم.