Dzień dobry, dziękuję za wspaniały wykład, po prostu jest to świetny prezent na święta, omówić tak niegdyś ogromną grupę ludności. Wesołych Świąt życzę i Szczęśliwego Nowego Roku!
Dzisiaj żyjemy w kulturze ropy naftowej i elektryczności która to kultura rozeszła się po całym świecie niezależnie od języków i narodowości. Celtowe jak widać mieli jakąś wspólnotę z etruskami i hellenami-grekami.a wiec stali wyżej cywilizacyjne niż reszta Europy. Stąd ekspansja ich kultury.ale czy za tym szła ekspansja ich ludności to już sprawa dyskusyjna.
Ekspansja tak zwanych barbarzyńskich zazwyczaj jest związana z jakimś centrum cywilizacyjnym w pobliżu którego żyją i zależy od cyklu koniunkturalnego. Gdy gospodarka cywilizacji centrum jest w fazie wzrostu, populacja i zamożność barbarzyńców wzrasta niejako mimochodem dzięki kontaktom gospodarczym z centrum. Potem gdy centrum popada w kryzys, rozpoczyna się ekspansja militarna wspomnianych barbarzyńców. Celtowie dwa razy załapali się na taki cykl koniunkturalny - raz pod wpływem kultury Unietyckiej (która być może tez była celtycka), drugi raz pod wpływem Etrusków. Oczywiście Celtowie łatwo wchłaniali inne ludy, więc zawsze pozostaje pytanie ile w tzw. Celtach jest naprawdę Celtów. W Brytanii było np. plemię celtyckie (chyba Sylurowie, musiałbym sprawdzić), które miało wyraźnie ciemniejszą karnację jako pozostałość po neolitycznych rolnikach, którzy przybyli z południa Hiszpanii.
Jestem pelen przekonania że dla Greków miano Celtów moglo dotyczyc roznych grup zarowno celtow jako takich, protogermanow, protoslowian itd. to tak jak my w tej chwili wrzucamy do jednego wora wszysykich mieszkancow bliskiego wschodu okreslajac ich pejoratywnie jako "muslim" i nie wnikajac specjalnie w podziały kulturowe miedzy nimi.
Co nieco o wojnach celtycko-germańskich tuż przed podbojem rzymskim Galii, gdy Rzymianie już byli zainteresowani tymi terenami pisali historycy antyczni (patrz: Cymbrowie i Teutonowie, Ariowist)
Ktoś, kto mówi po celtycku, słowiańsku, germańsku i t.p, albo wywodzi się z tych kultur, niekoniecznie musi być ich genetycznym spadkobiercą. Przez tysiąclecia ludy przemieszczały się wielokrotnie, silniejsze kultury przejmowały słabsze. Wszyscy Europejczycy są mixem różnych genów w różnych częściach kontynentu.
Tak, choć w pewnych przypadkach genetyka coś nam mówi o ekspansji języków, o ile przyglądać się rzeczom które maja znaczenie lub w uproszczeniu nie pasują do schematu. Takimi rzeczami nie pasującymi do obrazka jest np. staroeuropejska (czyli nieindoeuropejska) haplogrupa I1 w Skandynawii, lub pokrewna staroeuropejska I2 która występuje na Sardynii oraz co ciekawe w znacznym udziale na Białorusi.
@@longinzaczek5857 Bo pierwsze fale osadników, które po ustąpieniu lodowca eksplorowały i zaludniały Europę pochodziły z Bliskiego Wschodu (haplogrupy I) i stepów euro-azjatyckich (haplogrupy R). Kolejne fale osadników, to już były haplogrupy R z głębi Euro-Azji. Pozostałości po Haplogrupach I na Bałkanach, w Skandynawii i wielu miejscach Europy (Baskowie?) są pozostałością po wczesnych osadnikach z Bliskiego Wschodu.
@@ziutbryk531 1. Ostatnie zlodowacenie nie objęło całej Europy a jedynie Skandynawię, większość Brytanii i Irlandii, południowe i wschodnie niziny nadbałtyckie, Alpy i najwyższe partie Karpat. Ponad 3/4 Europy było wolne od lodu. 2. Baskowie nie mają haplogrupy I, przeważa u nich zdecydowanie haplogrupa R1b.
Wszyscy profesorowie i lektorzy uniwersytetów wiedzą, że Słowianie to w rzeczywistości nikt inny jak Żydzi, ale doktryna nauczania zabrania mówić o tym. Jasne jest w środowiskach naukowych i wszyscy zgadzają się co do tego, że ziemie Słowiańskie to tak na prawdę ziemie Żydowskie, reasumując ziemie od rzeki Łaby po góry Ural historycznie należą się Żydom i ci zaś w końcu upomną się o swój dorobek historyczny, o ziemie swoich ojców i dziadów, pytanie tylko kiedy?
Ekspansja tak zwanych barbarzyńskich zazwyczaj jest związana z jakimś centrum cywilizacyjnym w pobliżu którego żyją i zależy od cyklu koniunkturalnego. Gdy gospodarka cywilizacji centrum jest w fazie wzrostu, populacja i zamożność barbarzyńców wzrasta niejako mimochodem dzięki kontaktom gospodarczym z centrum. Potem gdy centrum popada w kryzys, rozpoczyna się ekspansja militarna wspomnianych barbarzyńców. Celtowie dwa razy załapali się na taki cykl koniunkturalny - raz pod wpływem kultury Unietyckiej (która sama w sobie prawdopodobnie też była celtycka), drugi raz pod wpływem Etrusków. Oczywiście Celtowie łatwo wchłaniali inne ludy, więc zawsze pozostaje pytanie ile w tzw. Celtach jest naprawdę Celtów. W Brytanii było np. plemię celtyckie (chyba Sylurowie, musiałbym sprawdzić), które miało wyraźnie ciemniejszą karnację jako pozostałość po neolitycznych rolnikach, którzy przybyli z południa Hiszpanii. Przed w okresie między kulturą Unietycką a kulturą Halsztacką Celtów można prawdopodobnie wiązać z zespołem kultur pól popielnicowych (południowego odłamu kultur pól popielnicowych, czyli nie obejmującego np, Łużyczan). Kierunki ekspansji tych kultur - np, Dolina Rodanu, Masyw Centralny, niektóre rejony Hiszpanii związane są z zasobami metali niezbędnymi do produkcji brązu, czyli mówiąc w uproszczeniu Celtowie we wczesnym okresie podążali za miedzią i cyną. Starając się jeszcze bardziej cofnąć w czasie przed kulturę Unietycką 2300-1600 p.n.e. można by zgadywać, że Celtowie wywodzili się z jakiegoś plemienia które dość wcześnie opanowało obróbkę metali, czyli ich początków należałoby szukać np. w Siedmiogrodzie w pierwszych centrach metalurgii najpierw miedzi a potem brązu. Z drugiej strony Celtowie mają też cechy ludów koczowniczych ze stepów pontyjskich (rydwany, kurhany). Mogło być też tak, że pierwotni Celtowie powstali z miksu dwóch ludów posługujących się różnymi językami - umownie powiedzmy plemienia metalurgicznego i plemienia koczowniczego, przy czym koczownicze wtedy byłoby pokrewne ludom romańskim, które przed podbojem Italii zamieszkiwały przez pewien czas węgierską Równinę Pannońską.
" ...kultury Unietyckiej (która sama w sobie prawdopodobnie też była celtycka)" Skąd takie przypuszczenie? Na czym oparte? "Oczywiście Celtowie łatwo wchłaniali inne ludy" Jakie ludy wchłonęli Celtowie? "Celtów można prawdopodobnie wiązać z zespołem kultur pól popielnicowych" Na jakiej podstawie? "można by zgadywać, że Celtowie wywodzili się z jakiegoś plemienia które dość wcześnie opanowało obróbkę metali" A nie jest prawdopodobniejszym, że tę umiejętność dość późno przejęli? "Celtowie mają też cechy ludów koczowniczych ze stepów pontyjskich (rydwany, kurhany)" jak wyżej "Mogło być też tak, że pierwotni Celtowie powstali z miksu dwóch ludów posługujących się różnymi językami - umownie powiedzmy plemienia metalurgicznego i plemienia koczowniczego, " Język celtycki na pewno jest językiem w zasadzie indoeuropejskim ze sporym jednakże wpływem języka nieindoeuropejskiego. Ale skąd tu jacyś koczownicy???
Baskowie to niezwykły przykład. Posługują się niewątpliwie językiem przedindoeuropejskim, a genetycznie, biorąc pod uwagę męskie haplogrupy, są chyba najbardziej indoeuropejscy w Europie. Do jakich ludów można ich zaliczać?
Są indoeuropejscy tylko wg "teorii kurhanowej", którą można sobie spokojnie w buty wsadzić. Haplogrupa yR1b niewiele ma wspólnego z Praindoeuropejczykami.
zgadzam się z @krzysztofdembinski7138 , nie jestem Chińczykiem , pomimo tego że moj komputer jest "chiński" , tak samo z tymi "celtami", mamy ślady kultury celtyckiej , lub podobnej , ale to nie oznacza Celtów :)
I zaś, nie ma języka Celtów. Nie ma języka Górmanów? Jest język słowiański a nie slowianskie? Archeologia jest wyznacznikiem, ale wtedy kiedy pasuje… hehe Pozdrawiam
@@markegirski7498 Nie "lux jest od LEG=LUG" tylko języki latyńskie i celtyckie powstały równolegle, nie pochodzi jeden od drugiego. Można powiedzieć, że latyńskie są archaiczniejsze od celtyckich, które to mają więcej cech nieindoeuropejskich.
Wszyscy Celtowie,Germanie,Słowianie i Baltowie to po prostu różne wariacje na temat Scytów czyli Ariów.Celtowie są po prostu zachodnim odlamem Scytów.Podobienstw jest bez liku strój,język,tatuaże,spodnie, sztuka ,kurhany (irlandzkie cairn),ofiary z koni, rydwany.Te różnice pomiędzy dawnymi szczepami Ariów które sobie przeważnie wymyślamy pod wpływem różnych nacjonalizmow przysłaniają nam obraz przeszłości.Zreszta Celtowie sami siebie zwali Scytami albo Ariami.Szkoci to po prostu Scytowie.Dokladnie to oznacza nazwa Scotti.Nazwa Irlandi Eire to odmiana slowa Iran kraina Ariów.Walia to Cymru kraina Kimmerów .Gaelowie to nic innego jak scytyjskie plemię Galga.Dlatego tez mamy Galatów pod samym nosem ojczyzny Scytów.Znikad tam nie przywedrowali,zawsze tam byli w Anatolii.Wszystkie legendy zwłaszcza wyspiarskich Celtów mowia wprost o migracji ze stepów do zachodniej Europy.Celtowie zamieszkiwali też południową Polskę.Co te aryjskie szczepy Celtów, Germanów i Wenedów - Słowian różniło w tych odleglych czasach?Bardzo niewiele.Dlatego tak bardzo te rzeczy nam się nakladaja i mieszają,że nie wiemy kto był kim bo np im dalej cofamy sie w przeszłość tym większe jest podobieństwo tak pozornie różnych dziś języków indoeuropejskich.Ale podobieństwo jezykowe Słowian i Celtów jest ewidentne.Wystarczy np posłuchać oryginalnej gaelickiej fonetyki nie ludzi kaleczących jezyk irlandzki angielskim akcentem i angielskimi fonemami ale ludzi , którzy mówią po irlandzku z dziada pradziada .To są brzmienia absolutnie bliskie fonetyce słowiańskiej.Irlandzki podział na głoski caol- szerokie i leathan -wąskie znajduje swój odpowiednik w jezykach słowiańskich.Dlatego np ludzie ,ktorych ojczysty jezyk nalezy do slowianskiej grupy jezykowej mają dużą łatwość w przyswajaniu gaelickiej fonetyki.Wszystkie nasze ń ni nia ź ż dź czeskie żi jak w imieniu Jiri wystepują też w Gaeilge.
Kobiety wojowniczki następna cecha scytyjsko celtycka.Kim była Scatach nauczycielka Cuchulainna.Oczywiscie scytyjską księżniczką .Nawet jej imię jednoznacznie o tym mówi.Celtowie to zachodni szczep Scytów.Zresztą Słowianie i Germanie też.Tylko Celtowie jako pierwsi wydzielili się z tej stepowej wspólnoty i ruszyli na zachód ,oni sami a także ich kultura.Chcesz poznać obyczaje dawnej irlandzkiej wsi.Możesz je znaleźć u alańskich Osetyńców.Są nieomal identyczne.Gdybym chciał wymienić wszystkie scytyjsko sarmackie powiązania Celtów musiał bym tu napisać książkę.
to fakt, że jest wspólne dziedzictwo indoeuropejskie i podobieństw jest duzo więcej niż różnic; zwłaszcza Irlandia przechowała wiele elementów kulturowo występujących właśnie w świecie indoirańskim, jak np. ofiarę aśvamedha czy mnóstwo zagadnień prawnych
@@gosciwit_malinowskiDokładnie . Czytając historię dawnej Irlandii i zapoznając się z jej naprawdę starożytnymi obyczajami , które przetrwały gnieniegdzie aż po dzisiejszy dzień człowiek czuje się jakby zgłębiał indyjskie Wedy lub podrozował po euroazjatyckim stepie z ludźmi kultury Jamnaja.Irlandia była prawdziwym skansenem tych pradawnych zwyczajów, które przetrwały tam w bardzo pierwotnej formie.
fikołki i ekwilibrystyka pojęciowa mają się dobrze, są dobrze opłacane i zarządzane jeszcze lepiej. Wszystkie katedry mają zainstalowane pachołki z przykręconymi klęcznikami. Dlatego na przedstawianych mapach narysowane są nazwy zgodne z kompatybilnym, lojalnościowym klęcznikiem, a piewcy mogą się cieszyć tytułami naukowymi i smagać nimi niewiernych. WSZYSCY, którzy wyszliście z bagien Prypeci ocknijcie się, idźcie po rozum do głowy... :)
Problemem jest to, że nie umie Pan wyjaśnić istotnych rzeczy. Wynika, że Celtowie podbijali i zanim podbili to zniknęli i nie tworzyli żadnej kultury, poza tą którą tworzyli przed Pana bajkopisaniem
Nie po prostu ruski troll. Rosjan to przerasta, a zawsze jak ich wiedza przerasta to zaczynają krytykować łamanym polskim gubiąc się w zawiłościach polskiej gramatyki.
Haha 200-300 lat i byli w całej Europie? Panie Goscicoś, żenada. Przekroczył Pan granicę przyzwoitości. Mógł Pan rozciągnąć Celtów do Azji, bo „czemu nie”. To jest kultura Łużycka ale za limesem…
Ale gdzie jest to rozgraniczenie między Celtami a Słowianami, mnie ma wyraźnego, a może nie ma żadnego, przynajmniej na niektórych obszarach. Kto twierdzi, ze Celtowie to nazwa oparta /tylko/na kryteriach etnicznyc? A może jest tak jak Germanami, gdzie jest to kryterium geograficzne?
@@Lechoslaw8546 Wedle dzisiejszej nauki Celtowie to ludy posługujące się językami z grupy celtyckiej języków indoeuropejskim. Kryterium jest jasne i wyraźne.
Byli, akurat Kornwalijsski, Walijski i pochdzący z Brytanii Bretoński są dość typowymi jezykami celtyckimi. A lekko szalona fascynacja Lhuyda celtami to inna sprawa, nie nalezy traktować go jako źródło. Większość megalitycznych budowlii na wyspach jest przedceltyckich (Stonehenge itd.)@@Viator1
Co do datowania j.romańskich i "germańskich" - zgoda, jednak aby do tej samej grupy wrzucać słowiańskie musi Pan przeprowadzić szczegółową analizę i wykazać: 1.czym różnią się staroceltckie od słowiańskich, analogia z romańskimi i germańskimi nie zachodzi bo znamy dokładnie czas, miejsce i wzory na jakich się one ukształtowały, a słowiańskie są od tysiącleci zasadniczo nie zmienione. 2.Musi Pan wykazać wspólnotę języków kontynentalno-celtyckich z pseudoceltyckimi w Brytanii, tego w Pana wywodzie brak, bo rzekomo pseudo-celtycka etymologia hydronimów z terenu Niemiec jest grubymi nićmi szyta i po prostu fałszywa, zamiast tego łatwo wykazać ich słowiańską etymologię. 3. Musi Pan wykazać czym różnią się j.słowiańskie od kontynentalnych celtyckich? 4. Nie wiadomo dlaczego twierdzi Pan że j.słowiańskie są młodsze od celtyckich? 5. Dlaczego główne plemiona celtyckie tj Semnoni i Boi mają nazwy słowiańskie? Zdaniem W.Bogusławskiego także Volcae mają słowiańską nazwę, wprawdzie napisał Pan poprzednio że pochodzenie tej nazwy jest inne, ale nadal nie wiem co ta nazwa oznacza. Innymi słowy, jest bardzo dziwne, że tak wielki lud "znikł bez sladu", tak samo dziwne jak najliczniejszy i największy obszarowo lud Europy tj Słowianie nagle wypełzł z nor i bagien Prypeci by zaludnić całą Europę, no chyba, że starożytni Celtowie kontynetalni i Słowianie to jedno i to samo czego już 100 lat temu dowiódł Teofil Tomicki.
@@matyjaszmatyszek3206 "pyrlandia" to wyraz utworzony w XX wieku , stylizacja na "zachodnie" brzmienie przez dodanie słowa land ), więc nijak się ma do dyskusji
@@juliakoala1611 Nie nazywaj dyskusją swoich skojarzeń. Irlandia z Pyrlandią ma więcej wspólnego niż Brest z Brześciem. Z powodu braku pyr w połowie XIX wieku zmarło w Irlandii około miliona osób, a drugie tyle wyemigrowało.
