Jak to się stało, że 10-milionowe państwo, które przez wieki stało siłą militarną w tak słabym stylu broniło swojej suwerenności? I wcale nie pytamy tu o nieszczęśliwą wojnę z roku 1792, ale o trwający przeszło wiek rozkład siły wojskowej. Proces miał swój początek znacznie wcześniej.
Ambasadorzy rosyjscy skutecznie dbali o to aby liczba żołnierzy w Polsce i na Litwie była utrzymana na poziomie gwarantującym uległość. W czasach saskich już w dobie panowania Augusta III armia koronna liczyła zaledwie ok. 12,5 tys. etatów, czyli na poziomie takich państewek jak Bawaria, Würtembergia, Królestwo Sardynii czy Saksonia. W tym czasie Rosja, Austria i Prusy dysponowały na etacie wojennym każde 10-krotnie większą liczbą żołnierzy. Dla przykładu choćby we Francji było w tym czasie 20 tysięcy oficerów, czyli więcej niż liczyła cała polska armia.
Jej słabość oznaczała, że nie byliśmy znaczącym graczem w polityce międzynarodowej XVIII wiecznej Europy. W czasie gdy rozpoczęło się kształtowanie układu geopolitycznego, który wpłynął na kolejne dwa burzliwe i smutne wieki polskiej historii. A sąsiedzi nie próżnowali. Zanim na wschodzie na tron weszła Niemka Katarzyna II, jednym z najbardziej zainteresowanych osłabieniem Polski i odebraniem jej Prus Królewskich był król pruski i współtwórca militarnej potęgi tego kraju Fryderyk Wielki.
21 авг 2021
