Epic of Gilgamesh with Ismail Gezgin
00:00 İsmail Gezgin programa üçüncü kez konuk oluyor.
02:00 İlk bilinen edebiyat eseri: Gılgamış. Antik metinlerin bilgiyi çağlar boyunca nasıl taşıdığı konusu
05:00 Mit nedir, ne anlatır? İnsanın ben kimim sorusuna cevap arayışı
07:00 Dil yoksa varlık yok. Ben kimim sorusu ancak dil sayesinde sorulabilir.
9:10 Bilgin Saydam’a referans: Homo sapiens bilen insan, Homo sapiens sapiens bildiğini bilen insan. Ölümlü olmanın farkındalığı ile trajedinin katlanması.
12:30 İnsan bir anlam hayvanıdır, yaşamaya devam etmek için bir anlama ihtiyaç duyar.
13:30 Gılgamış, sümer dilinde bilen ve gören insan demektir. Cennetten bilgi ağacından yediği için kovulan insanla benzerliği.
16:45 Gılgamış’ın hikayesi, iyi ve başarılı kral ama bir kötü huyu var. Gılgamış’ın rakibi Enkidu’nun yaratılışı.
20:30 Enkidu’nun aşık olması, doğaya yabancılaşması ve insanlaşması/medenileşmesi
22:55 Enkidu’nun şehre gelişi ve “ben bu oyunu bozarım” çıkışı
24:30 Kardeş olan Gılgamış ve Enkidu’nun sedir ormanının bekçisini (Humbaba) öldürmeye kalkışması
26:45 Humbaba’yı öldürdükten sonra Gılgamış’ın İnanna’yı reddetmesi ve iki arkadaşın İnanna’nın öfkeyle üzerlerine saldığı Gök Boğası’nı da öldürmeleri
29:00 Tanrıların ceza olarak Enkidu’yu öldürmeleri ve Gılgamış’ın ölümle tanışması
30:45 Gılgamış’ın ölümsüz adam Utnapiştim’i arayışı
34:20 Utnapiştim ve karısının Gılgamış’la tanışması
36:00 Utnapiştim’den ölümsüzlüğün sırları, gemi yapımı ve tufanın gelişi
39:10 Utnapiştim ve karısının Gılgamış’a hediyesi: sonsuz gençlik otu, onu da yılana kaptırıyor.
42:45 Gılgamış “bir insanın” hikayesi değil, "bir insan” hikayesidir.
44:00 Gılgamış ve Enkidu’nun temsil ettiği insan türleri. Aşk ve aşkın insanüstü güçleri yok etmesi metaforu
48:15 Giyinmek, pişirmek, yıkanmak ve koku sürünmek ile uygarlık ilişkisi
52:45 İnsanın çiçekle olan ilişkisini evrimsel kökeni üzerine düşünceler
55:10 Gılgamış hikayesi mutlu sonla bitmiyor
58:10 İnsanın ölümlü olduğu bilgisini kabul ederek yaşamaya devam etmesi, uygarlığın doğumu
1:00:00 Dünyanın farklı coğrafyalarındaki tufan miti, buzulların erime süreci
1:03:15 İnsandaki “daha fazlasını isteme” duygusu ve Şahmeran hikayesi
1:05:00 Gemi metaforu, gemiye binenin kurtulması, birlikte evrim süreci
1:08:38 Mitlerin son kullanma tarihi ne zaman? O zamana kadar mitlere neden ihtiyacımız var?
1:10:30 Deli Dumrul miti ve dönüşümü
1:11:50 İsmail Gezgin Gılgamış’ın ne kadar ilgi çektiğini söylüyor. Kanalın en popüler yayınının da bu program olması tespitini daha bir geçerli kılıyor.
1:12:38 V. Gordon Childe’in üç devrimi: tarım ve hayvancılık, kentleşme ve sanayii
1:16:10 İnsan hala da ölümlü olmakla yüzleşebilmiş değil, hala bu derdine çözüm arıyor.
1:18:45 Odisseus’un öteki dünya maceraları, Zerdüştlüğün kutsal kitabı Avesta’daki ve Antik Mısır’daki öteki dünya tasvirleri. Hep kayıkla geçilen bir nehir var.
1:23:50 Son sözler: Gılgamış ve benzeri metinlerin içerikleri farklı disiplinlerin uzmanları tarafından incelenmeli
1:25:00 Gılgamış’ın doğum hikayesi ve Oedipus’un hikayesinin başlangıcının benzerliği
1:30:35 Oedipus’un hikayesi üzerine yapılan yorumlar
14 июл 2024
