Gazali İslam Dünyasında Bilim ve Felsefe'nin sonunu mu getirdi? | Enis Doko 

Harvard Tip Fakultesinde arastirma gorevlisiyim. Gazali'nin bir dahi olduguna kanaat getirmis biri olarak soylurom ki Gazali benim hayata ve bilime olan bakisimi hayli muspet bir sekilde etkilemistir.

Yine çok bilen hiçbirşey bilmezler ahkam kestiler ve hüküm verdiler infaz ettiler... Teşekkürler Enis Hocam 🌿

Daha çok videolar yükleyin hocam . Çok istifade ediyoruz

Hocam sizi görmek ne güzel !

Allah razı olsun. Güzel ve sıkmayan bir anlatım

Ağzına sağlık,bilgine bereket Enis hocam. Ne kadar akıcı ve sıkmadan konuşuyosun. Maşşallah. Sana seviyoruz 😉

جزاك الله خيرا كثيرا في الدنيا والآخرة

Emeğinize sağlık kardeşim böyle videolara devam edelim

Hocam, anlayanınız bol olsun. :) Allah razı olsun.

Çok teşekkürler. Harika bir izah olmuş.

Bu kadar kısa süreye bu denli özlü, yüksek içerikli bir anlatım, çok teşekkürler hocam emeğinize sağlık.👏👏👏

Teşekkürler. Emeğinize sağlık üstadım

Çok faydalı bir çalışma olmuş hocam ağzınıza sağlık

hocam cemre demirelin tassavuf kitabı hakkında ne düşünüyorsunuz

Ağzınıza sağlık hocam

Hocam kapsamlı bir kitap tavsiyesi gelir mi roman olsun, felsefe olsun çok faydalı olur

Teşekkürler hocam

Nasıl tak diye buradayım ama

Hocam 05/05/2024 tarihinde evrim hakkında zoom yayını yapılmıştı, o video youtube'a atıldı mı acaba öğrenebilir miyim? Tez çalışmamı evrim konusunda yapmayı düşünüyorum da, yayının ortasında anca girebilmiştim baştan izlemek istiyorum cevaplarsanız sevinirim, Allah'a emanet.

Hocam kitaplığınızı paylaşır mısınız?☺️

Allah razı olsun abi

Dün yayında olan İslami İlimler sayfasındaki Mustafa Öztürk ve Tarihselcilik videoları neden kaldırıldı? Başka bir yerde var mı?

Teşekkürler

Mr. Demirtaş'ın, İbni Rüşd'ü haklı bulması dahi Gazzali'nin haklı olduğunun bir delilidir :)

Çok iyi video

Ağzınıza sağlık

Hocam kitapliginizi anlattiginiz video yapicak misiniz acaba

Gazali'nin felsefi teolojisi'ni bulamadım. Linki var mı acaba?

Özgür Demirtaş ve Celal Şengör alanları dışında çoğunlukla yanlış konuşuyorlar. Bilmedikleri için de söylemleri çok keskin. Takipçilerinin de sorguladıklarını sanmıyorum, tepki gösteren çok az.

Bilim tarihi konusunda Fuat Sezgin'nin eserleri veyahut Islam Düşünce Atlası (Ilem) taviseyi edilebilir

"Evet, izzet-i azamet ister ki esbab perdedar-ı dest-i kudret ola aklın nazarında fakat vahdet ve celal ister ki esbab, ellerini çeksinler tesir-i hakikiden." (Risale-i Nur-Lem'alar/382)

Hocam allah rizasi icin bana aciklayabilirmisiniz hz Süleyman buyuk bir kral olmadigi dere beyi oldugu balkis ile hic bulusmadigi ve hicte zengin olmadigi idea ediliyor kaynaklarda kalesinin bile olmadigi bilginiz varmı?

Helal olsun hocam 🎉🎉🎉

hocam bu arada muhteşem açıklamışsınız Gazali'nin görüşlerini

Özgür Demirtaş önce "kimse kendi alanı dışında konuşmasın" diyor hem de böyle herbokolog gibi her konu hakkında konuşmaya çalışıyor. Küçük düşürüyor kendini

Sn. Enis Doko, bu kanalınızda Big Bang'in en başından başlayıp Evrendeki tüm "Hassas/İnce Matematik Ayarlar" (örneğin: en başta, "Kozmolojik Sabit" & "Kütle Çekim Sabiti" & "ElektroManyetik Etkileşim Sabiti" (=yani o Meşhur "137" Sayısı) ve diğer böyle tüm "Hassas/İnce Matematik Ayarlar" konusunda özellikle "Görsel Sunumlar" halinde bir yayın serisi) yapabilirseniz, (*ki görebildiğimiz kadarıyla, Konuk olduğunuz bazı diğer kanallarda bunları apaçık ve harika bir tarzda kısmen anlatmışsınız, fakat oralarda malesef ya ses kalitesi düşük olmuş, ya eski tarihte kalmış, ya da sadece ingilizce anlatılmış) dolayısıyla, bu En Önemli Konuları (=yani Evrenimizin "tabakalar" halinde açılarak, yaklaşık 13.5 milyar yıllık Yaratılış Olayı & Canlıların "aşamalar" halinde gelişerek, yaklaşık 4.5 milyar yıllık Yaratılış Olayı =21.Sure 30 & 71.Sure 13-15) bu Kanalınızda böylece Özel bir "Yayın Serisi" halinde hepimize yine anlayabileceğimiz Sade, Apaçık ve Kolay bir dille, en Baştan yine teker teker Anlatıp gelecek Nesillere de Miras bırakabilirseniz, inşaALLAH, dünyada ve ahirette Mükafatınız böylece Gani & Gani bol olsun. (=39.Sure 9 & 17-18 & 33-34-35 & 3.Sure 189-191 & 36.Sure 11-12 & 56.Sure 10-11-12 & ......) Selam ve Esenlikle.

Enis hocam Hz. Şeyhi Ekber İbnül Arabi'nin kainat, ontoloji ve bilim felsefesini işler misiniz?

Hocam burda gençleri düşünüyorsunuz fakat diamond tema gibi 1 milyon aboneye sahip birinin karşısına niye çıkmadınız? Gençlerin imanına zarar veriyor. Sizi münazaraya davvet etti sizin kabul etmenizi bekliyoruz

Hocam merhaba.. nisa suresi 34. ayetle ilgili bir video çeker misiniz. bakış açınızı merak ediyorum.. klasik tefsirlerde bazı durumlara uyulmazsa kadının dövülmesiyle ilgili yargılar var. yaşar nuri öztürk hocanın tefsirine baktığımızda ise bambaşka bir çeviriyle karşılaşıyoruz.. gelişmiş translate uygulamalarında ise diyanetin tefsirlerine yakın bir anlam çıkıyor. insan hangisine inanacağına ya da genel olarak ''inanıp'', ''inanmayacağına'' şaşırıyor :) hazır sormuşken bir de başka bir mesele olarak örneğin peygarmberin özel yaşamı, evi ve misafirleriyle ilgili ayetler de şüphe uyandırıyor. bilgilerinizi almak isterim..

Bütün filozoflar kendilerinden önceki filozofların düşüncelerini eleştirerek ve hatta o düşünceleri yıkarak kendi düşüncesini temellendirme çabası içine girmiştir. Dolayısıyla her felsefi düşünce başka felsefi düşünceye muhalif olarak ortaya çıkar, bu gayet doğal bir durumdur. Gazali'nin yaptığı da budur...

videoyu izlemeden ahkamı yapıştırayım : gazalinin felsefe karşıtlığı/mücadelesi, ihvan-ı safaya karşıydı, yani ilmi değil politikti. El-munkizü aled Dalal kitabını okudum; günümüzün ortaokul öğrencisi daha iyisini yazar. Sultanlara tavsiyeler risalesini okuduktan sonra da, gazaliden iğrendim.. Şimdi videoyu izleyeyim...

Bilim, Allah’ın evrene koyduğu kanunları tespit etme ve anlama çabasıdır.

Bediuzzaman Said Nursi hakkinda bir video cekebilir misin abi?

Allah razi olsun, istifade ettik

Hocam zerdüştilik ile ilgili video yapar mısınız ? İslamla benzer bir din

Evet

Videoyu izlemeden yazmak istedim. Bana göre yeni Şengör , Öztürk.

Bir iş yapacaksan ortata bir şey atacaksan böyle temellendireceksin kardeşim ya bıktık şu saçma sapan içi boş sloganik sözlerden Elinize ağzınıza sağlık

Gazalinin eserleri kesinlikle okunması gerekir hayata bakış açımı değiştirdi

Konu ile alakasız olabilir ama ben 15 yaşındayım ve 1 yıldan fazla süredir dini ,öbür hayatı,yaratıcının varlığını sorguluyorum. Bunun garip kısmı ise kafamda Yaratıcının eylemleri hakkında Kaotik ve ya Distopyatik mi ne denir artık bilmem ama kısaca kötü senaryolar kuruyorum , çevremdekilere çok saçma gelselerde bana çoğu kez olabilirmiş gibi geliyor . İlk başta dediğim gibi Yaratıcının varlıgını,dini ve o gibi bir sürü şeyi kafamda sorguluyorum ama mesela bi yandan da gerçekten inanmak istiyorum yaratıcının varlığına ama bir yandan da "ya yoksa" diye kafamda sürekli dolanan düşünceler var ve işin sonunda ne yapacağımı bilmiyorum ve artık kafayı yemek üzereymişim gibi geliyor. Mesela bir diğer düşünce ise "ya yoksa" diyorum ama bir yandan da "inanmazsam ve herşeyin sonunda ya cehenneme gidersem ?"diye kafayı yiyorum mesela. Evet,hiçbir şey bu garip seneryoları,düşünceleri çözecek türden bir cevap olamaz gibi ama ben yinede yardım istiyorum . Lütfen biri bana yardım etsin.

Bir şey sorabilir miyim ..Konya da 2008 yılında Taşkent ilçesinde bir Kur an kız öğrenci yurdu göçüyor 50 ye yakın kız öğrenci yaralanıyor ölüyor…Bunlar hayırlı amel işlemeye giden üstelik çoçuk yaşta kişiler …Yani kötülük problemi varken doğanın kendisinde de kötülük var depremler oluyor bir sürü çocuk bebek ölüyor ama Japonlar da öyle bir durum yok kısaca Allah neden böyle şeyleri engellemiyor ?Evet insanların neden kötülüğünü engellemiyor anlıyorum çünkü imtihan dünyası ama Doğanın kendisinde de vahşet var yani bebekler çoçuklar ölüyor sakat kalıyor bu neden engelleniyor ?

Gazali tek bir etken değil ama etkenlerden biridir. Siz de tutarlılık görmüyorum. Havanda su döğüyorsunuz. Nedensellik ilkesini inkar etmiyor mu gazali ve eşari. Geleneğe ve otoriteye dokunmamak için hep yuvarlak konuşuyorsunuz.

Ben demiştim zaten...

Gazali'yi eleştirenlere dikkat ediyorum genelde bilinçaltında bir nefret var bi kere bir bilim adamını veya filozofu ya da teologu bilimsel yöntemlerle eleştirebilirsin duygularla değil baştan metod hatası var

Comte'un pozitivizmi nedensel deterministtir. Russell ile Hume da pozitivist değil ki.

Enis hoca mutezile den dönüp en azindan maturidi ekolune girdimi hala bidat mi bilen varmi eşari olmasını beklemiyorum tabide 😅

Bir ekonomistden Gazali nedir ne degıldır cevabını almayacaz herhalde

Nedenselliğin apriori olmadığını savunmak mekanizma reddiyedir

Kıymetli hocam daimond tema adında yüksek aboneli Bi arkadaş bayağı Bi Müslüman gencin kafasını karıştırmakta siz de gazabını zamanında yaptığı gibi bu fitneler önünü kapatmak amacıyla Bi yayın yaparmısınız arkadaşla

Hocaaaaaaaaaaa

Gazali meşşai felsefesini eleştirdi. Tüm felsefeyi değil.

gazalinin verdiği zararı zerre anlamamış biri... bunun sebebi de bilimin ne olduğunu zerre anlamamış olması.

Hocanın açıklamaları İbn-i Rüşdçü bir bakış açısıyla örtüşüyor. Gazali bir tercih yapmıştır. Akıl yerine inancı tercih etmiştir. Bu tutarlıdır. Ancak İbn-i Rüşdün felsefe ve dini uzlaştırmaya çalışması boş bir uğraş olduğunu görüyoruz. Zaten bir karşılığı da olmamıştır. Akıl-inanç diyalektiğinde bireyin birinden birini tercih etmesi gerektiğini düşünüyorum. O yüzden Gazali'nin birinden birini tercih etmesi çok anlamlı ve değerli. İkisinin bir arada olması çok makul değil. Aynı şey bilim ve din içinde geçerli. Metodolojileri farklı. Gerçi din dediğimiz mefhum ne derece tanrının lafzını yansıtıyor ki? Din, gelenek-görenekler ile bütünleşmiş, nass'ın kendisinin din yaşantısında ağırlığını azaltılmış; tamamen insanların çağın ihtiyaçları doğrultusunda farklı bakış açıları-Eşarilik, Sufizm vb. şekillenmiş ve bugüne aktarılmış. Nass denilen şey ancak bir tahakküm kurma amacı haline dönüşmüş. Güç istenci olmasa nass da olmayacak. Nass da din dediğimiz mefhumun içinde kaybolup gidecek. Gazali'nin ihya-yı ulumuddin kitabına baktığınızda eğer yanlış anlamadıysam Gazali tercihini inançtan yana yaptığını nass'ı yaşantıya direkt yansıtmak istediğini görüyoruz ama 21. yüzyılda ya da önceki dönemlerde uygulanmasının pek de makul olmadığı görebiliyoruz. Aslında dinsel uygulamaların dönemden döneme değişmesi bir nevi insan aklının din ile uzlaştırmaya çalıştığını yorumladığı ve yaşantıya yansıdığını görüyoruz. Dönemsel uyumsamalar hayat bulurken her şartta inancı her daim kılanlar da olmuş ve hala da var. Toplumda yaşanan problem her iki taraftakilerin birbirine tahakküm kurmasından kaynaklı olabilir. Ya da bunun toplumsal düzleme çekilmesiyle alakalı da olabilir. Toplumsal düzlemde sekülerlik belki bu çatışmanın çözümü. Ya da toplumsal din bakış açısı-cemaatler, tarikatlar inancın içkin olmasından uzaklaşmasına sebep, vicdana yönelsek belki bu çatışmalar olmayacak. İnanç bireyi bağlar; toplumsal olmaması da makul gibi. Tanrıya bir aşkınlık vermek birilerin kendilerini toplumda küçük tanrıcıklar olmasına sebep gibi. Yani kendini toplumda tanrının bir elçisi olarak görme tanrının sözcüsü konumuna indirgeme ve toplum üzerinde tahakküm kurma istenci; sonrası hep bir çatışma. İbn-i Rüşd Gazaliden büyüktür; veya bir karşılaştırma yapmak da çok makul değil, çünkü her ikisi de bir paradigma bağlamında düşünülürse karşılaştırılamazlar. Ya da Wittgenstein açısından farklı dil oyunları mevcuttur. Her iki tarafın da birbirini anlaması mümkün değil veya karşılıklı tahakküm kurmak da anlamsız. velhasıl...

ENİS HOCAM SİZ MANTIKLI BİR İNSANSINIZ LÜTFEN ŞU DURUMU BİR AÇIKLAYINIZ..HZ.MUHAMMET HZ.ZEYNEP İLE NEDEN EVLENDİ O DÖNEM SAHABELERDEN BAŞKA EVLENDİREBİLECEĞİ BİR ERKEK YOK MUYDU HİÇ KENDİSİ EVLENMEK ZORUNDA KALDI ?

İmamı Gazali: islamda nakil esastır, aklı kullanmak haramdır.

Öyle her şeyi çok bilme

Hocam sizi Cemre Demirel sanıp engelliyordum az kalsın kesin yine laf atmıştır tüm alimlere diye

Çok güzel salağa yatıyor bee 😂😂😂

Gazali’den sonra yaşayan bilim insanları ve felsefecileri saydı adam ya. En büyük kanıtı bu. Buradan da şuna varıyor. “Demek ki, Gazali bilimi ve felsefeyi bitirmemiş. “ Sen fiziği okuduktan sonra mı böyle oldun hep böyle miydin? İnanamıyorum, ortaokul çocuğu mantığı ile video çekmiş, bir sürü insanda “Of be, ne bilgili çocuk” diye yorum yapmışlar. Bu adamı dinledikten sonra Gazali’nin hakkaten bilim ve felsefeye karşı olduğunu anladım.

Eşariliğin bilimi ve felsefeyi pratikte bitirdiği somuttur. İlkesel olarak ne olduğu önemli değil. Aklı değil nakli esas alan iklimde bilim zaten doğası gereği gelişemez.

Gazali'nin ihyayi ulumiddin adlı 15 bin sayfalık eserini 14 yaşımdayken bitirmiştim. O kitaptan 21 yaşıma kadar sağ çıkamadım. Laiklesmem ise üniversitedeki ilk sevgilimle başladı, sosyoloji okuyordu ve felsefeye ilgiliydi, ilişkimiz 1 yıldan kısa sürdü ancak beni etkiledi hatun.

Çoğu kulaktan dolma sallıyor, adam akıllı analiz yapıp, bundan dolayı şöyledir diyeni duymadım.

Gazali Pyhroncu bence. Ben pyhronculuğu ondan öğrendim. 🙂

Senin kadar donanımlı adam az

Dakika 3:05'de tarihteki bir kişinin yazacağı bir kitap ile düşünme ve felsefenin önüne geçileceği iddiasına karşı mantıklı olmadığını söylüyor ancak bu anlatım zırvadır. peygamber ve kitaplarının olmadı ve üstüne insanların eleştiri yapabildiği toplumların en önemli eserleri, kifirleridir ki en güzel örneği yunanistandır. peygamber ,kitap ve nispeten baskıcı bir dikta olmadığı için kişiler eleştiri yapabiliyor ve tarihte nam salabiliyorlar. 4:11'den sonra izlemeyi bıraktım.

Arkadaşlar bir şey söylemem lazım, allah yok.

❤

Güzel bir video ancak bir kaç hususu belirtmem gerekiyor. Düşünceyi, salt fikri spekülasyonlar olarak değerlendirmememiz gerekiyor kanaatimce. İktisadi ve siyasi koşullar ile paralel ele almak lazım. Gazzâlî, sürekli göçebe saldırılarının olduğu ve iktisadi yapının gerilediği koşullarda yaşamış birisi. Antik İran rejiminin feodal niteliklerini aynen koruyan, bunu Sünni medrese sisteminin yetiştireceği öğrencilerle düşünsel olarak takviye eden ve Sultanlık ünvanını da Oğuzların yağmalarına karşı durabilecek gene Oğuz kökenli bir Sultanlık iktidarı yaratmakla çözebilen ama despotik bir idareyi de İslam toplumlarına kabul ettiren bir dönem. Karmaşadan ya Rûmî gibi Sema ile ya da Gazzâlî gibi tasavvuf ile yeni dikta rejimini uzlaştırmak isteyen bir Sünni akide topluluğu. İktisadi ve sosyal yapı olarak çözümsüzlüğe giden bir yapıdaki fikir mücadelesi. Hal böyle olduğunda Gazzâlî'de kısıtlanan bir idealin öznesi haline getiriliyor. Yoksa açık bir Descartes var karşımızda. Koşullar aynı değil ama. Varolan her şey gerilediği gibi, Gazzâlî düşüncesi de geriliyor veya geriletiliyor diyebiliriz sanıyorum. Müslümanların, son 800 yılı yeniden ve tekmilen değerlendirmesi gerekmekte.

Teşekkürler hocam