Hałdy- zagrożenia i przyszłość polskiej gospodarki 

Panie Leonie: Węgiel na powietrzu początkowo w niskich temperaturach przyłącza tlen z przyrostem masy i wydzieleniem ciepła. W miarę wzrostu temperatury następuje reakcja rozrywania wiązania węgiel węgiel i wydzielanie CO i CO2 z reakcji tlenu z masą węgla kamiennego. Ponieważ jest to reakcja egzotermiczna, temperatura stale rośnie aż w końcu dochodzi do przekroczenia temperatury samozapłonu i węgiel zapala się otwartym płomieniem. Materiał odpadowy na hałdzie zawiera jeszcze na tyle węgla, że każda hałda się zapali, jeżeli ma do tego odpowiednie warunki. Im więcej % węgla w materiale na hałdzie oraz im większa skłonność danego węgla do samozapłonu, tym szybciej hałda się zapali, i będzie się palić tak długo, aż zostanie z niej czerwony przepalony łupek.Wydzielają się przy tym CO2, CO, SO2, H2S,węglowodory, smoła, wolna siarka. Szybkość palenia hałdy określona jest przez szybkość dyfuzji tlenu w głąb hałdy. I dlatego praktycznym sposobem rozwiązania problemu zapalności hałd jest pokrycie hałdy warstwą nieprzepuszczającą powietrza w głąb hałdy z dużą zawartością substancji ilastych, którą zagęszcza się na hałdzie spychaczami. Hałdę kształtuje się w formę płaskowyżu , jak Góry Stołowe. Oczywiście należy uregulować też spływ wody deszczowej z hałdy, aby deszcz nie zmył warstwy nieprzepuszczalnej. Jest to jednak proces kosztowny, choć skuteczny. Po zagęszczeniu materiału warstwy nieprzepuszczalnej hałdę obsadza się roślinnością zdolną do życia w tych warunkach i do rozwinięcia głębokiego systemu korzeniowego , który stabilizuje stok hałdy i warstwę nieprzepuszczalną na niej. Ale jeżeli się tego nie zrobi, to po depozycji świeżego odpadu ługują się szybko z hałdy azotany, potem siarczany dalej węglany, piryt się utlenia do wodorotlenku żelazowego przy udziale bakterii thiobaccilus ferrooxidans, a sam węgiel się pali, jak opisano powyżej. Jeszcze za komuny na Górnym Śląsku działała firma polsko-węgierska HALDEX, która odzyskiwała skutecznie ze zwałów pokopalnianych węgiel do celów energetycznych metodami grawitacyjnymi przeróbki mechanicznej kopalin. Jeżeli w Wałbrzyskim potraktują hałdy powęglowe zgodnie z regułami sztuki, to mogą też odzyskiwać węgiel a także zabezpieczyć się przed niechcianymi emisjami z hałd. Stary

lubię takie kanały. można się ciekawego dowiedzieć od człowieka z pasją. thx!

Za bajtla my biegali po hołdach w Bytomiu. Dymiły, śmierdziały ale my sie tam bawilismy. Na tych hołdach bytomskich zaczęła się moja przygoda z geologią i minerałami. Można było znaleźć mase odcisków roślin, ale też i piryt oraz inne minerały. Twój film to świetny i ciekawy materiał. Kilka tygodni temu przejeżdżałem obok tej kopalni. Pozdrawiam.

Duża wiedza, ładny przekaz. Miło się słucha i ogląda. Powodzenia. Pozdrawiam👍

Leon idziesz do przodu, jakosc wideo swietna, odcinek ciekawy jak zawsze ! trzymam kciuki

Centralia miasto w stanie Pensylwania w USA tam też pod ziemia płonął węgiel przez ponad 30-40 lat (bo już pożar wygasa). Na podstawie tego pożaru pod miastem powstała gra komputerowa oraz film "Silent Hill".

Przygoda i wiedza jak widać mogą iść w parze. Leon - świetna robota...

Leonie super robota. Super temat choć poważny , to mi się miło wspomina. Dobre kilkanaście lat temu biegałem po tych hałdach wykonując badania na zlecenie prywatnej firmy , która miała gasić te samozapłony właśnie wpompowywaniem przez odwierty bodajże mleka wapiennego. Jak to się skończyło niestety nie wiem, ale z tego materiału wnoszę , że jeśli się to odbyło to raczej z mizernym efektem.

Niesamowicie ciekawy materiał. Widzę, jak w moim mieście na hałdach sadzi się drzewa i przystosowuje do czegoś więcej niż tylko stania i szpecenia krajobrazu i nigdy bym nie pomyślała, że coś takiego jak pożary hałd istnieje. Dobrze też wiedzieć, że robi się coś w kierunku dalszego pozyskiwania z nich surowców (tych pozostałych po szturmach geologów, oczywiście). Świetny film, jak zawsze!

Materiał z hałdy już jest odzyskiwany w Bukownie koło Olkusza. W zeszłym roku uruchomiono linię technologiczną, w której odzyskiwany jest cynk.

Profesjonalne podejście do prowadzenia kanału 👍👍👍

Świetny film, gdy powiedziałeś o odbitkach, przyszedł mi do głowy pomysł, by zrobić dziecku wycieczkę i poszukać takowych, ale gdy powiedziałeś o ulatniających się gazach i zarzewiach ognia, to natychmiast z niego zrezygnowałem. Dzięki za wielce pouczający materiał.

świetny film, niesamowicie ciekawy. nie widziałem że w hałdach jest pożar i ogień.

Jak zawsze bardzo profesjonalny materiał. Dzięki Rafał.

Tak trzymaj ...super materiał :)

Leon, w Ostrawie jest hałda Ema. Często się pali, są nawet otwory, które przypominają kominy. Utworzono tam park krajobrazowy. Widziałem tam także mnóstwo ludzi z psami.

Leon, jestes wspanialy! Dalej tak!

Super materiał Leonie. 👍👍👍

Niejako w uzupełnieniu Twojego komentarza o palących się hałdach i wędrówkach po nich, przypomniałem sobie jak ja mając kilkanaście lat z moim koleżką z sąsiedztwa wędrowaliśmy po wałbrzyskich hałdach. Nie wszystkie wałbrzyskie hałdy płonęły, ale te dymiące bardziej przyciągały naszą uwagę. Najbardziej przyciągnęła naszą uwagę tląca się hałda w pobliżu pierwszego przystanku tramwajowego na Palestynie. Była ona bardzo stroma i "łysa", a na jej szczycie migotały niewielkie płomyczki i unosiły się niebieskie dymki. Idąc po niej wyraźnie odczuwałem (przez podeszwy nowiutkich trampek) gorące podłoże. W pewnym momencie wpadłem jedną nogą do tlącej się dziury. Zanim zdążyłem wyciągnąć z niej nogę, zaczęły mi się tlić sznurówki od trampek. Na szczęście wszystko dobrze się skończyło, nie licząc "reprymendy" mamy. Odnośnie transportu rumoszu skalnego na hałdy, to odbywał się przeważnie kolejkami szynowymi. Tak za mojej młodości rosły hałdy z kop. "Bolesław Chrobry" wzdłuż ul. Moniuszki. Pozdrawiam serdecznie!

Dzięki że zagrzałeś u nas w mieście.Pozdrawiam

Świetny wykład Leon. Nawet o zwykłej hałdzie potrafisz opowiadać tak że nawet nie mrugam. U nas jest pełno takich hałd i dla mnie to nic dziwnego ale fajnie było Ciebie posłuchać. Pozdrawiam serdecznie.

Mądrego to miło posłuchać

Super materiał Leon. 👍👍👍👍👍👍

Super film Leon i do kolejnego👍👍👍

Fantastyczny film! Leon jesteś wielki! :-)

Leon swietny film na wysokim poziomie! Do kolejnego!

Pozdrowionka... egzotyczny jak na moje tereny filmik,zresztą lubię je wszystkie u Ciebie ;)

Super ciakawy odcinek!!!💪💪💪wielka 👍pozdrooo

super wyprawa Leon👍

Coraz lepsze materiały na Twoim kanale :) Pozdrawiam :)

Odbitki w wielkich ilosciach mozna znalesc na bylym szlaku kolejowym miedzy szczawnem a chelmcem i 'iemand niebezpieczenstwa -pomecam Pozdrawiam super film

Palące się pokłady źle mi się kojarzą. Członek mojej rodziny jest nad pod ziemią w kopalni w Czechach. Ratownicy od czasu wybuchu nie mogą się dostać do tej części pokładu. Cały czas się pali, jest zrobiona tama i wpuszczany jest jakiś gaz aby ograniczyć pożar. Leon super robotę robisz.

Gratulacje za bardzo dobry montaż oraz wartościowe info. Pozdrawiam

👍 Fajny ciekawy film dzięki! Pozdrawiam

Bardzo ciekawy materiał. Dziękuję

14:15 w głębi przed halą widoczny jest korek kolejnego szybu KWK Nowa Ruda, Szyb Nowy II. Taki niski okrągły budyneczek.

Super ciekawy materiał :) Pozdrawiam

Świetny materiał. :)

Świetny film. Dowiedziałem się wielu nowych rzeczy. Dobre światło było i zdjęcia są super. A te z drona to już zupełna rewelacja. Do tego jeszcze ta piękna, spokojna muzyka. Staraj się tylko nie odwracać tyłem do kamery. W ujęciu 4.45 było by dużo lepiej, gdybyś wszedł w kadr z prawej strony, (zamiast odchodzić od kamery). Szkoda też, że odwróciłeś się tyłem w 8.35 i zaraz potem. Wystarczyło wtedy wyciągnąć prawą rękę w bok. Dla widza było by jasne, że wskazujesz na hałdę za Twoimi plecami. Poza tym Podziwiam Cię za to ujęcie. Jest bardzo profesjonalne. Podajesz w nim mnóstwo trudnych informacji, co pewnie wymagało kilku dubli. To jedno z najlepszych ujęć w filmie. Powodzenia. Pozdrawiam.

Dawno temu kiedy istniała kopalnia Szombierki w Bytomiu na Śląsku... Kiedy miałem może z 4-5 lat (rocznik 1989). Spacerowałam z moim dziadkiem który tam pracował i znał każdy zakamarek tego zakładu. Kila razy poszliśmy na hałdę . Widziałem jak się dymi nie wiadomo skąd . Ale właśnie dziadek mi powiedział że to z pod hałdy się pali. A jak to gaszono ? Z kopalni siadł bardzo długi waż "strażacki" pociągnięty w to miejsce gdzie się dymi. A takich miejsc było bardzo dużo. W 2018 na tej hałdzie powstaje pole golfowa i osiedle.

Poszukaj sobie odbitek na hałdzie przy boisku w Gorcach. W latach 80-tych nie było to dla nas nic dziwnego. Odcisków roślin było w ch...

Super materiał

Haldy to zadne zagrozenie. To najpiekniejsze pomniki jakie istnieja na swiecie. Wzbogacaja kulture i nature

dobrze się tego słucha!

świetny materiał

Super odcinek

Panie Leonie,bardzo ciekawy odcinek,włączając Pana filmik mam pewność,że go nie przerwę na "obejrzenie na później" a obejrzę od deski do deski,jest to Pana zasługa,Pana rzeczowego i przede wszystkim nienudnego wytlumaczenia różnych zjawisk np.płonących hałd takim ignorantom jak np.ja😊pozdrawiam

Ciekawy materiał i miła dla ucha muzyka.

*_POZDRAWIAM SERDECZNIE!!!_* *.* *_DE_* *_SUPER FILM!!_*

Świetny materiał. Nie miałem pojęcia o wielu rzeczach, o których mówiłeś.

Świetny film

Jak byłem dzieciakiem to zbierałem takie odbitki z nasypu kolejowego usypanego częściowo z materiału pochodzącego z hałdy. W lesie mieliśmy dwie małe hałdy, bardzo stare i już całkowicie przepalone. Pierwszy raz na palącej się hałdzie byłem w Dębieńsku koło Rybnika. Paliło się ostatnie około 20 metrów wysokości hałdy i wejście na sam czubek musiałem sobie darować właśnie by przypadkowo nie wpaść nogą do takiej rozżarzonej jamy. Dodatkowo oczywiście wydzielające się gazy trzymały mnie cały czas po nawietrznej stronie hałdy - z drugiej strony nie dało się oddychać. Do dziś sam czubek tej hałdy nie porasta roślinnością czyli zapewne nadal się pali. Starsze i mniejsze hałdy przy tej kopalni już dawno zarosły a ta najwyższa, która była sypana do samego końca działalności kopalni nadal wygląda trochę jak wulkan. W ogóle kopalnia Dębieńsko była dość wyjątkowa pod względem hałd, bo miała ich w jednym zgrupowaniu chyba siedem - wszystkie regularne, o stożkowym kształcie, przylegające do siebie i tworzące taki sztuczny łańcuch górski. Dziś zostały w całości chyba cztery hałdy a reszta sukcesywnie jest rozbierana na materiał do budowy dróg, na produkcję pustaków i odzysk węgla chyba też. Dobry odcinek o zagrożeniach, z których masa ludzi zapewne nie zdaje sobie sprawy. Pozdrawiam.

płonące hałdy - ciekawy temat. super odcinek

Najczęściej kamień przewożony jest koleją, z racji tego że często zmienia się miejsce rozładunku na hałdzie i tor kolejowy jest łatwiejszy w przeniesieniu, a czasem zmienia się nawet miejsce w którym powstaje hałda, dlatego budowa trwałej konstrukcji jak taśmociąg jest nierentowna.

Parę lat temu czeska firma chciała uzyskać zgodę gminy na odzysk węgla z hałd, ale rezydent Szełemej ich spławił. I tyle w temacie gospodarki. Interesy mogą robić nieliczni, innym się nie pozwala.

Super film. Myślałem, że takie rzeczy to się dzieją tylko w Centralii.

niesamowite, nigdy o tym nie słyszałam

Gdybym tam był w Wałbrzychu to na pewno bym tam pobiegł z dziećmi na te hałdy pobiegać po nich .Pierwsze słyszę że to jest niebezpieczne .😮 *DZIĘKUJĘ P. LEONIE*

Witam no wybornie w pomyśle i wiedzy ,łapka w niebo i do kolejnego 65 👈👍👌🙌🙏🖐💪🏆🥇🤴🥇🏆 ciekawe czy wpinał się tam BNT

Byłem w Starej Kopalni, ale pod ziemią zwiedzaliśmy jedynie sztuczny treningowy dla ratowników korytarz... Poza tym w latach 80-tych na Śląsku istniała firma Hałdex, eksplorująca hałdy pod kątem pozostałości węgla, którego miało być ok. 20%. Tak twierdził prof. Strzyszcz z Katowic, z którym miałem zajęcia.

Nowa Ruda Słupiec, rodzinne strony :)

Leon lapka w górę 👍

Nie wiem czy ktoś to pisał, ale na pewno to wiesz. Samozapłon w znacznym stopniu zależy od pokładu węgla. W nowej Rudzie wydobywano węgiel koksujący. On wyjątkowo ma zdolnosci do samozapłonu.

Zaskoczyłeś tym materialem , oczywiście pozytywnie nie mialem pojęcia że takie anomalia mają miejsce w głębi hałd ,ciekawy materiał.

Film ciekawy wiele imformacji zabraklo tylko wstepu. Czesc.......Prowadze dla was kanal wyprawy leona ;)

Bardzo fajnie sie oglada

Świetny materiał, przyjemna muzyka, ładne ujęcia no i merytoryczna wiedza. Czułem się jak bym oglądał discovery channel

Tą hałde próbowali gasić kilka lat temu i niestety nie udało się. Z drugiej strony tej haldy był osadnik. Okoliczni mieszkańcy łapami tam ryby i je jedli 😕 a z brzózek zbierali grzyby. Jak woda zeszła z osadnika zaczęli ludzie odzyskiwac miał, który sprzedawali albo sami palili tym w piecach. Co do ścianki wspinaczkowej... Tam ma powstać taras z punktem widokowym. Daj znać następnym razem, że będziesz w Słupcu to chociaż piwa się napijemy 🍻 pozdrawiam

Fajny temat. Na Mieszku na Podgorzu w latach 80ntych tez palila sie halda. Wtlaczano tam w halde mleczko betonowe by blokowac rozprzestrzenianie sie pozaru wewnatrz haldy. Z jakim skutkiem? Faktycznie to byl niezly widok w zimie.

Leon takie odbitki znajdziesz na ul. Ogrodowej tam gdzie były stare changary Tam kiedys zbieralismy takie cos

8:14 szukali winnych, a winny był tylko chłopaczek. Trzeba brać odpowiedzialność za swoje czyny, a nie zasłaniać się innymi.

Siema Leon pozdrawiam

super

super!

Ciekawy film i pouczający,faktycznie gdyby dało się z tych hałd odzyskać wszystkie metale to by było dwa w jednym czyli znikają hałdy za pieniądze z hałdy:)No i może jeszcze by jakiś zysk został:)Oglądałem film o wydobyciu złota na Alasce,przy dzisiejszej technologi z hałd wydobyto wiele złota którego kiedyś nie można było wydobyć.No i z tego co wiem KGHM też zaczęło odzyskiwać z hałd metale szlachetne i resztę miedzi podobno odzyskują dużo złota,srebra,miedzi i innych rzadkich metali.Może byś i o tym Leon zrobił film?Na wyobraźnię widza nic tak nie działa jak złoto czy srebro,może i KGHM by poszło ci na rękę i wpuścili by cię na teren zakładu który to przetwarza?Ot taka propozycja luźna:)Pozdrawiam i dobra robota.

Kozak ,mieszkam w walbrzychu akurat

Lapka :)

Leonie popracuj trochę nad kompozycją ujęć. Lepiej stanąć nieco z boku kadru a nie ciągle na środku. Poczytaj trochę o "złotym podziale" w fotografii oraz o "planach filmowych". ( pierwszy link z brzegu studiofilmowe.blox.pl/2012/04/plan-filmowy-pojecie-oraz-rodzaje-z-przykladami.html ) Nieraz obetniesz kadr w dziwnym miejscu. W 6 minucie obciąłeś kolano a nad głową tyle pustego miejsca. No i znowu Leon na środku kadru ;-) . Zaś w 3 minucie filmu wieża wyrasta z głowy ;) to już skandal takie ujęcie zrobić ;-) Ja bym ten kadr przesuną w prawo. Wierze dał po lewej a Leona po prawej - rurociąg biegł by od Leona do wierzy tworząc całkiem fajne ujęcie. Signing off !

Bardzo ładnie ! Masz bardzo fajny kanał z dużą wiedzą . Wpadnij do kopalni węgla kamiennego w Pszowie . Mój tata tam przepracował 25 udanych lat . Szkoda że taka kopalnia została już zamknięta . Myślę że coś opowiesz w którymś odcinku o tej kopalni . Łapecz oczywista . Pozdrawiam !

Panie Leonie, pana odcinki są naprawdę ciekawe i absorbujące oraz poszerzające wiedzę, nie mniej jednak ten odcinek można i powinno się odbierać jako ciekawostkę a przede wszystkim przestrogę. Nie miałem pojęcia o takich zagrożeniach, choć zapewne nie będę miał okazji zwiedzania hałd pokopalnianych ale na pewno zostanie to w mojej pamięci. Takie zjawiska egzotermiczne są mi znane w hałdach ziemi, które kiedyś była składowane w różnych miejscach i podczas deszczu widać było parowanie owej hałdy. Oczywiście nie były to efekty tak spektakularnie widoczne jak na hałdach pokopalnianych, ale jednak. Po pana filmie przypomniała mi się rzecz, która ma miejsce po wyschniętych bagnach tam gdzie są pokłady torfu i właśnie ten torf potrafi tlić się przez dziesiątki lat a gaz wydobywający się na powierzchnię, potrafi zapalić się przez krótką chwilę, ukazując bajeczne, niebieskawe języki ognia, które są oczywiście skutkiem spalania metanu. Pozdrawiam.

Siema Leon z kolegą lubimy takie miejsca może kiedyś się gdzieś spotkamy pozdro z KRK

NA sobiencinie , Kiedy bylem mały , z mama chodziliśmy na hałdy kopać węgiel . Wywrotki woziły kamień w śród tego bylo dużo węgla . Bywał że i pół tony wegla dziennie z mamą woziłem . mieliśmy wózek n który można bylo włożyc 100 kg węgla . Do domu bylo blisko . wiec Leon masz racje

Badam temat płonących hałd od kilkunastu lat (: Zachęcam do kontaktu (:

Witam zacząłem oglądać Leona i nie mogę zrozumieć jak ktoś mógł dać łapkę w dół... może przez przypadek ? Bardzo fajnie opowiadasz Leon miło się Ciebie słucha możemy poznać różne ciekawostki jak również historię. Wielkie dzięki Leon!!!

Jaki Ty podobny do mojego zmarłego chłopaka kocham na Ciebie patrzeć tak mi go przypominasz Leon. :*

Darmowa geotermia - wstawić rurociąg z wodą i mamy darmowe źródło ciepłej wody:)

kiedyś tak telefonem z termowizjerem zrobiłem koleżance między nogami i też się świeciło na czerwono. Temperatura była wysoka.

To jest nasze wiąż bogactwo

Tematyka hałd - a szczególnie zapożarowanych - jest mi bliska, ponieważ badam ten problem od kilkunastu lat. Zainteresowanych zachęcam do odwiedzenia strony: www.researchgate.net/profile/Lukasz_Kruszewski/research?ev=prf_act

Leon, co to za wieża basztowa? Pozostałość po jakiej to kopalni, szybie?

jako mieszkaniec Mazowsza jestem zafascynowany tym odcinkiem. pierwszy raz słyszę o hałdach i pożarach na nich.

To Ty w Słupcu byłeś i znać nie dałeś 😀 👍👍

Panie Leonie Czy w Wałbrzychu są jeszcze czynne kopalnie? Pozdrowienia z Górnego Śląska

Ciekawy pouczający materiał pozdrawiam i łapka w górę ☝ 👆 ☝ 👆 👆 👆 👆 👆

Cat s60. Jak będą w normalnej cenie to kupię. 😉

Heh , dla mnie trochę brzmi to absurdalnie gdy większość dzieciństwa bawiłem się z kumplami na hałdach , najlepiej było w zimę gdy śnieg spadł .

To jest tylko lekki pożarek w porównaniu z hałdami na Górnym Śląsku :)

Nie znam się na górnictwie i pożarnictwie ale czy wykonanie odwiertów i wpuszczenie stalowych rur perforowanych i pompowanie wody nie ugasiłoby zarzewia pożaru ? Z drugiej strony byłaby to inwestycja droga - mogła by się tym gaszeniem zająć firma która w tym czasie przygotowywałaby linie do odzysku węgla z hałdy.

Lełon brawo ! Dlaczego miasto nie wspiera pasjonata , który przekazuje wiedzę z wielką kulturą osobistą i ciekawie opowiada o Wałbrzychu ?

Siema Leon