Тёмный

Isandlwana - zagłada czerwonych kurtek | W mroku historii #40 

W mroku historii
Подписаться 34 тыс.
Просмотров 41 тыс.
50% 1

W drugiej połowie XIX wieku ziemie Zulusów stały się celem brytyjskiej ekspansji kolonialnej. Plan był prosty. Pokonać zacofanych tubylców korzystając z lepiej wyszkolonych żołnierzy oraz nowoczesnego uzbrojenia. Przewaga broni palnej nad prymitywnymi włóczniami miała zagwarantować Brytyjczykom szybkie zwycięstwo. Tak się jednak nie stało, a bitwa pod Isandlwaną zakończyła się najbardziej spektakularną klęską brytyjskiej armii w Afryce. Ich starcie z armią Zulusów pokazało, że nawet najgorzej uzbrojony przeciwnik może okazać się groźny, jeśli się go nie doceni.
Autor podcastu:
Łukasz Włodarski
Postaw autorowi kawę:
buycoffee.to/wmrokuhistorii
Lektor: Hubert Pawlak
#wmrokuhistorii
Wesprzyj W MROKU HISTORII na PATRONITE:
patronite.pl/wmrokuhistorii
Możesz wesprzeć ten kanał i przyczynić się do jego rozwoju:
/ @wmrokuhistorii
Obserwuj kanał na Instagramie:
/ w.mroku.historii
Dołącz do grupy na FB:
/ w.mroku.historii
Źródła:
- Przemysław Benken: „Wojna zuluska 1879”, Zabrze, 2012.
- Piotr Fiszka-Borzyszkowski: „Wojna zuluska 1879”. Warszawa, 2010.
- Krzysztof Kubiak: „Wojna zuluska 1879”, Poznań. 2009.
- Ian Knight: „Bitwa z Zulusami pod Isandlwaną 1879”. Warszawa, 2011.
- Ian Knight: „The Anglo-Zulu War”, Oxford, 2003.
- Ian Knight, Ian Castle: „Isandlwana. Zulu War”, Barnsley, 1999.
- Ian Knight: „Zulu”, Londyn, 1992.
- Ian Knight: „Zulu Rising”, Londyn, 2010.
- Chris Schoeman: „Isandlwana to Ulundi. The Anglo-Zulu War of 1879”, Stroud, 2021.
- John Keegan: „A History of Warfare”, Nowy Jork, 1993.
- Saul David: „Zulu the Heroism and Tragedy of the Zulu War of 1879”, Londyn, 2004.
- Ron Lock, Peter Quantrill: „Zulu Victory. The Epic of Isandlwana and the Cover-up”, Johannesburg, 2002.
- Donald R. Morris: „The Washing of the Spears. A History of the Rise of the Zulu Nation under Shaka and Its Fall in the Zulu War of 1879”, Boston, 1998.
- Sonia Clarke: „The Invasion of Zululand”, Johannesburg, 1979.
- Reginald Greaves: „Zulu Battle Piece. Isandlwana”, Londyn, 1948.
- Adrian Greaves: „Isandlwana”, Londyn, 2001.
- Adrian Greaves: „Isandlwana. How the Zulus humbled the British Empire”, Yorkshire, 2011.
- P.S. Thompson: „Black Soldiers of the Queen. The Natal Native Contingent in the Anglo-Zulu War”, Tuscaloosa (AL), 2006.

Опубликовано:

 

30 июн 2022

Поделиться:

Ссылка:

Скачать:

Готовим ссылку...

Добавить в:

Мой плейлист
Посмотреть позже
Комментарии : 109   
@BushcraftHellmuth
@BushcraftHellmuth Год назад
Pyszni brytole dostali kopa. I dobrze. A swoją drogą niegdyś wielki kraj kolonialny jest dziś taką popierdółką. Super materiał, jak zawsze :) pozdrawiam
@MrMultigad
@MrMultigad Год назад
Cóż mały, słaby, "przeludniony kraj", pozbawiony marynarki po za garstką samodzielnych i niezależnych piratów i niewielkiej marynarce handlowej i odrobiną kutrów rybackich, z pustym i zadłużonym u Żydów i Włochów skarbcem, dzięki dalekowzrocznej i mądrej polityce młodziutkiej Elżbiety I , w ciągu 100 lat, stworzył największe imperium w historii świata. I to wbrew własnemu parlamentowi, który nie chciał kolonii i arystokracji, która nie była zainteresowana, ani handlem, ani inwestowaniem w rozwój kraju, bo żyła bogato z ogromnej ilości ziemi, którą dzierżawiła. W czasach kiedy królowie w Europie zabierali 3/4 zdobyczy, a handlowców okładali podatkami i cłami, sprytna Elżunia, dla jednych i drugich wprowadziła 20% podatek od zdobyczy i handlu czyli piątą część. Ponieważ angielscy handlowcy byli zbyt biedni żeby sfinansować budowę statku czy wyprawę korsarska, zaczęli tworzyć spółki, a królowa z administracją, stworzyła prawo dla spółek, tworząc podstawy kapitalizmu. Parlament nie chciał kolonii, bo po za Hiszpanią która w Ameryce płd. trafiła na żyłę złota, utrzymanie i obrona kolonii kosztowała więcej niż uzyskiwane z niej zyski, mieli przykład Holandii i Portugalii, po za tym Hiszpania, ale też pozostali potwornie eksploatowali kolonie, co nie było zgodne z wiarą i przekonaniami Anglików. Anglicy chcieli jedynie handlować. Niestety Papież podzielił południową półkulę pomiędzy katolickie mocarstwa kolonialne, a dla angielskich heretyków nie było miejsca. Odważni śmiałkowie kończyli często w lochach, hiszpańskiej inkwizycji, albo pod ogniem holenderskich i portugalskich dział. Siła kapitalizmu, sprawiła jednak że kraj błyskawicznie się rozwijał i choć słabiutka Anglia nie mogła rzucić wyzwania potężnej Hiszpanii i jej ogromnej flocie, to Elżunia zmieniła nękających też Anglię angielskich piratów w korsarzy, wydając listy kaperskie i od nich też brała jedynie piątą część, czyli 20%. To sprawiło że spółki rosły i pojawiały się nowe finansujące najpierw wyprawy korsarskie, a potem uzbrojone handlowe a odważni do szaleństwa śmiałkowie na czele kilkuset ludzi, zajmowali jakąś ziemię i ogłaszali jej przynależność do korony - parlament protestował, królowa się krzywiła, ale kiedy deklarowano poniesienie kosztów, przyklepywano, a jeśli Francuzi czy Holendrzy chcieli ją przejąć wysyłano nowo powstałą wojenną marynarkę i armię bo w między czasie, skarbiec się zapełnił, a nowo powstałe i rozrastające się stocznie budowały na potęgę coraz większe okręty wojenne i handlowe. Nie tak ogromne jak Hiszpańskie ale szybsze i zwrotniejsze. Kupowano zabagnione lub malaryczne wyspy w dobrym położeniu, żeby zbudować porty, bo te kontrolowane w Ameryce płd przez Hiszpanów, a w Azji przez Holendrów i Portugalczyków, a w Ameryce płn przez Francuzów nie wpuszczały Anglików i próbowały utrzymać monopol. Tak powstał Honk-Kong i Singapur. Uff - chciałem odpowiedzieć Tobie, ale chyba wstawię to na górę bo mało kto zna tę część historii, a większość posługuje się stereotypem, stworzonym przez komunistów z Międzynarodówki, szczególnie z krajów postkolonialnym, czyli potężna Anglia i wykorzystywane kolonie co jest bzdurą. W Indiach 50 tysięcy Anglików kontrolowało półmilionowa populacje bo żyło im się znacznie lepiej niż przed Anglikami, kiedy Indie podzielone były na kilkadziesiąt małych państewek, które prowadziły ustawiczne wojny, trwały zamachy stanu, mordowano członków rodziny żeby zająć tron, a prostym ludziom palono zbiory, wcielano do armii, a jak się buntowali to wieszano na palach. A kiedy nadszedł kres imperializmu, Anglia jako jedyna pomagała w przejściu do niepodległości, kontrolując transformację (3 fazy) szkoliła nową administrację, nadzorowała wybory i nie dopuszczała, zeby władzę przejmowała, armia lub miejscowi wataszkowie, którzy okradali naród i uciekali, jak to sié działo w porzuconych koloniach francuskich czy innych mocarstw kolonialnych. Tak powstała brytyjska wspólnota narodów.
@pawelsertovitz1821
@pawelsertovitz1821 2 года назад
Pycha kroczy przed porażką:). Super materiał
@marietta3601
@marietta3601 Год назад
Zabierzmy miejscowym ich ziemię, tożsamość i traktujmy gorzej jak zwierzęta, a potem bądźmy oburzeni, że się bronią i mszczą....
@abigailkostrzewa3238
@abigailkostrzewa3238 Год назад
Trafilam na was 2 dni temu i ciagle slucham. Nadrabiam...😊
@przemax5306
@przemax5306 2 года назад
Szukałem po anglojęzycznych kanałach, a tu na ulubiony wskoczyło :)
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Życzenia się czasami spełniają 😉👍
@piotrpawlak5053
@piotrpawlak5053 2 года назад
Świetny odcinek, opracowanie jak zawsze doskonałe a lektor kolejny raz umilił swym głosem i dykcją mój południowy czas, dzięki
@JanKowalski-pu5pi
@JanKowalski-pu5pi 2 года назад
Łapkę w górę daję już na początku oglądania.... Wiadomo ten kanał to klasa sama w sobie 😎 Pozdrawiam 👍
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Dziękuję za zaufanie 👍😉
@mirektobiasz7420
@mirektobiasz7420 2 года назад
Liczy sie koncowy wynik, a ten byl wiadomo jaki. Brytyjczycy mieli wiele porazek w wojnach kolonialnych. Najwieksza byl upadek Khartoum i smierc generala Gordona. Co nie znaczy, ze nie zajeli Sudanu. Rewanz wzieli w bitwie pod Ondurman, gdzie zmasakrowali armie mahdystow
@PerAsperaAdAstra1
@PerAsperaAdAstra1 2 года назад
Jak to jest możliwe, że macie tak mało wyświetleń, te wszystkie historie są genialne.
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Coraz częściej pada takie pytanie 😊 a ja myślę, że jest ich całkiem sporo i bardzo się cieszę z każdego wysłuchania i reakcji 😊 może w przyszłości będzie tu więcej gości 🎧
@kedarlupus
@kedarlupus Год назад
Nieco plączą fakty, dużo informacji jest zgodnych z tymi zawartymi w kulturze masowej - czyli nie zawsze prawdziwymi.
@mariuszmakowski7528
@mariuszmakowski7528 2 года назад
jedna z moich ulubionych bitew ;)
@KorbaVerde
@KorbaVerde 2 года назад
Podobno słynne tradycyjne czerwone kurtki, dzięki którym brytyjscy wojacy byli świetnym celem na każdym polu bitwy, wzięły się z oszczędności, bo czerwony barwnik był jednym z tańszych!
@mateuszprzedworski359
@mateuszprzedworski359 Год назад
Tak jak Ford produkując swoje pierwsze samochody, używał czarnego lakieru, bo podobno wysychał najszybciej.
@showmustgoon4167
@showmustgoon4167 Год назад
Ale zajechany dowalony kanal!!! Merytoryczny, wciagajacy i rewelacyjnie przygotowany kanal!
@Kasylda
@Kasylda 2 года назад
Bardzo ciekawy materiał. Dziękuję:-)
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
A ja dziękuję za obecność i pozytywny odbiór 👍😍
@piotrpawlak5053
@piotrpawlak5053 2 года назад
Wow, super nowy "łyk" mrocznej historii, świetnie. Pozdrawiam Was serdecznie
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Dziękuję 😃👍
@przemal343
@przemal343 2 года назад
Zajebisty odcinek oby takich było jak najwięcej. Bosche jak ja się cieszyłem że przynajmniej ktoś skopał dupe tym zadufanym angolom 😉 Czy jest szansa na odcinek z hiszpańskich konkwistadorów np Pizzaro albo Cortez bo tak mało jest na ich temat a zajebiście się Was słucha. Pozdrawiam
@zajazdpodswierkami-mawacza3477
@zajazdpodswierkami-mawacza3477 2 года назад
Dawaj konkret odcinek o ivanie groźnym😎
@sahranka9336
@sahranka9336 2 года назад
Od zawsze byłam wrogiem kolonizacji. Afrykańskiej, amerykańskiej, Azjatyckiej, Australijskiej czy jakiejkolwiek innej. Nie rozumiem tego. Anglicy Hiszpanie czy francuzi (no i jeszcze inni np. Portugalczycy) mieli całą europę, ich państw były wielkie, czemu nie dali się cieszyć z życia innym ludom. Czy naprawdę chęć posiadania ziemi, surowców, produktów i wzbogacenia się, była tak silna że skłoniła do zabicia innych ludzi?? Ludzie są często tak nieludzcy. Mają się za lepszych od zwierząt i od ludów mniej rozwiniętych, a są dużo gorsi i okrutniejsi. Kto był tak głupi że stworzył dwie najgorsze rzeczy na świecie; Pieniądze i politykę? Człowiek jest z natury dobry i niewinny. To majątek i polityka go niszczy. Dowodem na to są ludzie, którzy żyją w nieodkrytych plemieniach. Mają bardzo mało, ale są szczęśliwi, bo nie znają pieniądza. Każde zwierze a nawet roślina ma dla uże i nie chcą jej odebrać życia, bo nie znają polityki. Oczywiście jedzą zwierzęta, by przeżyć, ale wierzą że do tego zostały stworzone i nie przeszkadza im to wierzyć że mają one duszę. Nie wywyższają się nad nimi, bo nie znają podziałów. Dlatego dzisiaj we współczesności mało jest prawdziwie dobrych ludzi. Nie mówię oczywiście, że wszystko jest czarno-białe. Ale takie.mam.zdanie na ten temat.
@kedarlupus
@kedarlupus Год назад
Nie rozumiesz? Chodziło o nowe możliwości handlowe (Turcy utrudniali handel że Wschodem), zdobycie luksusowych towarów i kruszców z których bito monety. Potem zdobycie rynków zbytu i baz surowcowych. Drogą do tego było obsadzanie ważnych pktow strategicznych: cieśnin, wysp, przesmyków itd. Żeby utrudnić handel i eksplorację rywalom a ułatwić sobie. Marsz w głąb lądów był realizowany dopiero w drugiej połowie XIX wieku, gdy przemysł nabrał rozmachu nastąpił głód na surowce.
@kedarlupus
@kedarlupus Год назад
Przyznam że Twoje wywody są do bólu infantylne i życzeniowe. Poza Europą poszczególne ludy także prowadziły ekspansję ale jej skala była zależna od poziomu ich rozwoju mozliwisci. Nawet Aborygeni rugowali z ziem innych Aborygenów, podczas czterech tubylczych fal osadniczych. Na innych kontynentach było to samo.
@stanisawkaczmarczyk5312
@stanisawkaczmarczyk5312 2 года назад
Dzięki, świetny materiał
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍😍
@wojtekzukowski112
@wojtekzukowski112 2 года назад
Super . Jak zawsze świetny odcinek. Czekam na kolejny
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Dziękuję 👍😍
@setaznasielska
@setaznasielska 2 года назад
Kochani brytole, wielcy zdobywcy lubiący pożyczać różne zabytki. Kilku tubylców z zaostrzonymi patykami pokonali wielką brytyjską armię. Pycha, próżność i zwykła głupota ich zgubiła. Tak to jest jak się nie ma o co walczyć i staje się naprzeciw obrońców własnej tożsamości.
@slawek78
@slawek78 2 года назад
No a potem była bitwa pod ulundi i Anglicy zajęli się na poważnie nimi.Skonczylo się 1500 zabitymi zulusami i bodajże 12 Brytyjczykami.Krol Zulusów uciekł a armia się rozpierzchła.Jak się zdenerwowali to pozamiatalu jak dzik w kapuście i na tym się skończyło bohaterstwo.Od początku było wiadomo że w dłuższej perspektywie Zulusi nie mają najmniejszych szans
@rainey_1.618
@rainey_1.618 2 года назад
@@slawek78 to prawda
@zbiganto
@zbiganto 2 года назад
Za to wygrali "tylko" 1105 bitew w swojej historii.
@fabiankrakowski4656
@fabiankrakowski4656 Год назад
​@@zbiganto Z czego 3/4 to bitwy o kolonie z prymitywnymi ludami.
@zbiganto
@zbiganto Год назад
@@fabiankrakowski4656 to jak Polacy którzy przegrali z ukraińskimi chłopami.
@mateuszkarpinski5112
@mateuszkarpinski5112 2 года назад
Super materiał jak zawsze !!!
@piniu1986
@piniu1986 2 года назад
PROSZĘ GŁOŚNIEJ NAGRYWAĆ. Gdyż mimo pogłośnienia maksymalnego słabo słychać. Jest to ewidentnie wina ustawień podczas nagrywania autora. Materiał jak zawsze w czołówce YT. Dziękuję że jesteście.
@pawelkuc2645
@pawelkuc2645 Год назад
Prosze myc uszy bo jest dobrze nagrane
@piniu1986
@piniu1986 Год назад
@@pawelkuc2645 a teraz porównaj sobie ten materiał z materiałem np. szczytomaniaka i usłysz który materiał jest głośniejszy.
@luizak7460
@luizak7460 Год назад
Mega materiał i opis bitwy! Pozdrawiam 😊
@wojtekmakarski2643
@wojtekmakarski2643 2 года назад
no w końcu!
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
😉
@mateuszsurowiec5732
@mateuszsurowiec5732 2 года назад
Podpisuje się pod wieloma innymi komentarzami, Ile wy wkładacie pracy w te materiały. Brawo, Inspiracja
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Oj, ogrom pracy przy każdym odcinku. Od napisania skryptu, po pracę lektora i ostateczny montaż 🙈 Dziękuję za pozytywną ocenę 😍
@kedarlupus
@kedarlupus Год назад
Pozwole sobie na kilka sprostowań. Twierdzenie że zuluska armia posiadala głównie włócznie to mit. Tuz przed inwazją brytyjską 70% zuluskuch wojownikow bylo uzbrojonych w broń palną. Przewazaly kapiszonowe Enfield'y ale przeciez jeszcze dekade wczesniej byly w powszechnym uzyciu w armii UK. Zulusi mieli takze takie archaizmy jak gladkolufowe skalkowe musziety z czasów wojen napoleonskich, ale takze kilkaset sztuk nowoczesnej odtylcowej broni. Tą ostatnią dysponowali zwlaszcza ci Zulu ktorzy "w cywilu" zajmowali sie polowaniami oraz handlem z bialymi. Wchodzili w naprawde szczere korelacje z białymi, związki klientalno-sąsiedzkie, czy nawet rodzinne bo Brytyjczycy w przeciwienstwie do Burow nie stronili od relacji seksualno-matrymonialnych z czarnymi (przypadek John'a Dunn'a jest tutaj typowym i nieodosobnionym przykladem). Zatem takie relacje zapewnialy dostęp do broni, amunicji, koni i innych europejskich dóbr - przynajmniej przed wojną. Szacuje sie ze w momencie wybuchu wojny wsrod Zulusow bylo srednio 300 bardzo doswiadczonych strzelcow. Po pogromie pod Isandlwana a potem po zniszczeniu konwoju z zaopatrzeniem nad rzeką iNtombe Zulusi dozbroili sie nawet nieźle. Przegrali wojne - generalnie- z uwagi na fakt zmierzenia sie z owczesna potega światową. Ale mogli osiagnac wiecej w trakcie walk. Po pogromie srodkowej kolumny brytyjskiej pod Isandlwana, te 20 tys. wojow moglo wejsc do Natalu i pustosząc go sparalizowac dzialania Anglikow. W momencie inwazji na swych tylach Anglicy nie mieli regularnych sil oprocz kilku jednostek wartowniczych. Nawet do lekkich oddzialow zwiadowczych dowodztwo zaciagalo cywilow z pogranicza... Poludniowa kolumna utknela w deszczu i blocie zablokowana pod Eshowe a polnocna wycofala sie na wiesc o pogromie pod Isandlwana. To byla okazja dla Zulu ktorzy z niej nie skorzystali. Przyczynil sie do tego sam król Cetshwayo ktory zabronil atakowania kolonii UK bo wierzyl ze brytyjska opinia publiczna zmusi generalicje do zaprzestania dzialań. Slynny atak skraju prawego rogu armii spod Isandlwany na misje przy Rorkers Drift byl wbrew rozkazowi króla. Dowodzil tam brat króla, ktory byl totalnym taktycznym beztalęciem, bo ten atak wedle kazdych prawidel sztuki wojennej (czy starozytnej czy nam wspolczesnej) powinien zakonczyc sie sukcesem juz po kilku godzinach. Inne przyczyny przegranej to: 1. niesubordynacja mlodych wojownikow (czesto w zasadzkach nerwowo otwierali ogien przedwczesnie co alarmowalo wroga), 2. slabe wyszkolenie strzeleckie wynikajace ze stosowanej taktyki walki wręcz (aczkolwiek Cetshwayo organizowal strzelania a kilka miesiecy przed wojną zamowil u Portugalczyków z Mozambiku, spory transport nowoczesnych karabinów, przejetych przez brytyjski wywiad...). Slabe umiejetnosci w strzelaniu powodowaly ze Zulusi dazyli do rozstrzygniecia boju w walce wrecz i to udawalo sie w zasadzkach przez zaskoczenie (np. bój na plaskowyżu Hlobane) ale nie w otwartym polu gdy przeciwnik byl przygotowany. Gdyby armia zuluska byla nasycona bronią w takiej ilosci co najmniej jak armia abisynska z czasow bitwy pod Adua, i byłaby koniecznie przeszkolona w jej uzyciu oraz stosowala taktyke odpowiednią do uzywanej broni, to Anglicy szybko straciliby wojska w Natalu i musieliby sciagac sily z zewnatrz. Wtedy albo podpisaliby pokój z Zulusami jak z Burami w I wojnie burskiej (Londyn o tej wojnie dowiedzial sie dopiero po jej wybuchu), albo prowadziliby cale lata wojne na wyczerpanie jak w II wojnie burskiej. Stalo sie inaczej ale szkoda ze Zulusi nie utarli Anglikom nosa jak Pasztuni w Afganistanie.
@rainey_1.618
@rainey_1.618 2 года назад
A może teraz o Zielonych dzieciach z Woolpit?💚
@marekostrowski8900
@marekostrowski8900 2 года назад
No właśnie nidawno czytałem artykuł na temat wojen angoli z Zulusami.
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Czyli dobrze trafiłem z tematem 😉
@dzonkorniszon2924
@dzonkorniszon2924 2 года назад
Właśnie obejrzałem film Zulu Down. Gdyby ta bitwa była kilkanaście lat później, Brytyjczycy rozstrzelaliby Zulusów tak jak Sudańczyków 19 lat później pod omdurmanem;) Brak broni maszynowej i karabiny na proch czarny, (mimo tego że jednostrzałowe Martini Henry były i tak dużym krokiem naprzód) nie miały zbyt szans powstrzymać tak ogromnej masy przeciwników.
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
Brytyjczycy przegrali przez swoją pychę i arogancję a przewaga liczebna też nie gwarantuje sukcesu o czym świadczy stoczona w tym samym dniu bitwa o misje Rorke Drift gdzie dzięki opanowaniu , dyscyplinie i nie lekceważeniu przeciwnika Brytyjczycy odparli atak liczniejszych sił Zulusów. 🙂
@TheRex254
@TheRex254 2 года назад
Kolejny dobry odcinek😎
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍
@uveuve2074
@uveuve2074 2 года назад
Brawo :) 👍👍👍
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍
@piotrs.5745
@piotrs.5745 2 года назад
Dla zasięgów. Pozdrawiam.
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍👍👍
@Manveru1995
@Manveru1995 2 года назад
Lecimy z odc. 👍🏻 jest .
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍👍👍
@Manveru1995
@Manveru1995 2 года назад
Mam pytanie : A będzie czwarta części „ Diabły w Watykanie „?
@alicjapalaniuk2336
@alicjapalaniuk2336 2 года назад
Pozdrawiam serdecznie:)
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
Pozdrawiam 😊
@JanKowalski-fp2lf
@JanKowalski-fp2lf 2 года назад
Brytole dostali na co zasluzyli
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
A zrobisz odcinek o bitwie o Rorke Drift ? 😊
@tukabel7426
@tukabel7426 2 года назад
@ghost01221
@ghost01221 2 года назад
O tej bitwie jest piosenka sabaton "rorke's drift"
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
Nie o tej .
@ghost01221
@ghost01221 Месяц назад
@@AMARWITA a o której?
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
@@ghost01221 pl.m.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Rorke%E2%80%99s_Drift
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
@@ghost01221 pl.m.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Rorke%E2%80%99s_Drift
@AMARWITA
@AMARWITA Месяц назад
@@ghost01221 Bitwa pod Rorke Drift
@bogdanzukowski5893
@bogdanzukowski5893 Год назад
Zulusi Mają prawo Do własnej historii .
@tadeuszszoja8994
@tadeuszszoja8994 Год назад
ciekawe
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii Год назад
😊
@sylwialipinska3703
@sylwialipinska3703 Год назад
👍
@HJ61Bluesmobile
@HJ61Bluesmobile Год назад
A gdzie Wołodyjowski, Potop, Krzyżacy, Prawo i pięść, Wilcze echa...?
@imprezowicz3771
@imprezowicz3771 Год назад
Fajny głos
@mirektobiasz7420
@mirektobiasz7420 2 года назад
Brytyjczycy byli wszedzie nazwani red coats.
@rafakaczorowski6283
@rafakaczorowski6283 2 года назад
KDZ 👍👌
@rebus4120
@rebus4120 Год назад
Brawo Zulusi, teraz obronę swoich granic tysiące kilometrów od nich, prowadzą USA, niekoniecznie własna armia jak widzimy.
@harrisross4981
@harrisross4981 2 года назад
Później tylko Rorke's Drift i po wojnie
@Gutek102
@Gutek102 2 года назад
Kom dla zasięgów
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍
@zajazdpodswierkami-mawacza3477
@zajazdpodswierkami-mawacza3477 2 года назад
Dawaj odcinek o kasterze jak w te wioskę wiechał😎
@ZielonyLudek
@ZielonyLudek 2 года назад
Pierwszy 😁
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍
@artursowa8193
@artursowa8193 2 года назад
R
@konradslowinski6420
@konradslowinski6420 2 года назад
4ty!
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii 2 года назад
👍
@malgorzatacanova993
@malgorzatacanova993 Год назад
i tak zarozumiali anglicy dostali po d.pie od "dzikusów"...😂
@ulaols4888
@ulaols4888 Год назад
Uzurpatorzy są jeszcze bezkarni
@jozefborowczyk4399
@jozefborowczyk4399 2 года назад
Boże ukarz Anglię!
@griszagrisza8175
@griszagrisza8175 2 года назад
Angole szity
@arturwojcieski5042
@arturwojcieski5042 Год назад
...ale narratorowi, to na pewno obydwa jaja urwało.
@Wmrokuhistorii
@Wmrokuhistorii Год назад
Nie obrażaj mi lektora, bo psami poszczuję 🐕🦮🐕‍🦺
@arturwojcieski5042
@arturwojcieski5042 Год назад
@@Wmrokuhistorii Swój zawsze znajdzie swojego.
@andrzejwielgus4885
@andrzejwielgus4885 6 месяцев назад
Jaka szkoda, że tylko tysiąc Angoli padło. Jakie to przykre.
Далее
Powstania kozackie. Rzeź nad Sołonicą w 1596r
13:03
Просмотров 367 тыс.
The lightweights ended Round One with a BANG 💪
00:10
Katiusza - to nie działa, tak jak powinno…
45:06
Просмотров 197 тыс.
Tarnów 1939. Wrota klęski.
42:16
Просмотров 116 тыс.
Masakra w Lesie Teutoburskim | W mroku historii #10
33:48
Snajperski Sharps Hunter-starcie drugie
4:40
Просмотров 10 тыс.
Tajemnica Wyspy Skarbów | W mroku historii #37
43:28
Wilczyca z Gysinge | W mroku historii #46
39:58
Просмотров 32 тыс.