Тёмный

Polish JABŁKO and English APPLE come from the same word! (English subtitles) 

Ciekawostki językoznawcze
Подписаться 46 тыс.
Просмотров 187 тыс.
50% 1

► FACEBOOK / ciekawostkijezykoznawcze
► INSTAGRAM / ciekawostki.jezykoznawcze
scenariusz, prowadzenie, montaż - Kamil Pawlicki
kierownictwo produkcji - Klara Pawlicka
opracowanie graficzne - Jacek Owczarz
źródła:
Václav Blažek, Indo-European „apple(s)”, Sborník k Prací Filozofické Fakulty Brnfnské Univerzity A 43, 1995 (digilib.phil.m...)
Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
Rick Derksen, Etymological Dictionary of Proto-Slavic Inherited Lexicon, Leiden-Boston 2009.
Robert S.P. Beekes, Comparative Indo-European Linguistics. An Introduction, 2nd edition, Amsterdam 2011.
Robert S.P. Beekes, Etymological Dictionary of Greek, Leiden-Boston 2009.
Rhona S. H. Fenwick, Descendants and ancenstry of a Proto-Indo-European phytonym *meh2l- (www.academia.e...)
Benjamin W. Fortson IV, Indo-European Language and Culture: An Introduction, Chichester, U.K. - Malden, MA 2004.
Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden-Boston 2013.
Dariusz Piwowarczyk, The Proto-Indo-European root for 'apple' and the problem of comparative reconstruction, "Studia Etymologica Cracoviensia" vol. 19: 161-167, Kraków 2014 (www.academia.e...)
Michiel de Vaan, Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages, Leiden-Boston 2008.
The American Heritage Dictionary of the English Language - The American Heritage Dictionary Indo-European Roots Appendix (ahdictionary.c...)
Adolfo Zavaroni, I.E. "apple", Hamito-Semitic "genitals" and roots beginning with *HmB-, "Historische Sprachforschung" 120: 20-41.

Опубликовано:

 

7 сен 2024

Поделиться:

Ссылка:

Скачать:

Готовим ссылку...

Добавить в:

Мой плейлист
Посмотреть позже
Комментарии : 402   
3 года назад
Dla dociekliwych ;) • Różne są zalecenia co do poprawnej wymowy słowa „jabłko”; część uważa wymowę [i̯abu̯ko] za hiperpoprawną, a zaleca wymowę [i̯apu̯̦ko], ewentualnie [i̯apko]. Ale inni - np. prof. Bralczyk - dopuszczają zarówno wymowę [i̯apu̯̦ko], jak i [i̯abu̯ko]. • Nie ma pewności, czy w polszczyźnie zostało zapisane słowo „jabło”. Pojawia się ono w tzw. „Słowniku warszawskim” (czyli w „Słowniku języka polskiego” pod red. J. Karłowicza, A. Kryńskiego i W. Niedźwieckiego, wydanym w Warszawie w latach 1900-1927), ale bez podania źródła. Formy niezdrobnione są za to poświadczone - oprócz staroczeskiego „jablo” - także w językach południowosłowiańskich: bułgarskie „jáblo” i „jábol”, słoweńskie „jablo” i „jabel”. • Nie wszystkie języki północnogermańskie mają pojedyncze „p”: po szwedzku pokrewne słowo to „äpple” (w staroszwedzkim: „æple”), po duńsku „æble” (w staroduńskim: „æplæ”) - są to jednak już późniejsze zmiany w obrębie tych języków. • Formę praindoeuropejską rekonstruuje się jako *h₂ébl̥ lub jako *h₂ébōl. Prasłowiańskie *ablo nie pochodziło od tych form bezpośrednio, lecz od ich derywatu z sufiksem *-o-. • Wielu badaczy ma wątpliwości co do tego, czy rzeczywiście można nazwać tę formę „praindoeuroejską”. Z trzech powodów: - Jest poświadczona tylko w językach północno-zachodnich (co prawda, być może istnieją też pokrewne słowa irańskie, np. pasztuńskie „maṇá”, o ile założymy, że pochodzi ono z *amarna-, a to z *abarna-). - Zawiera nietypową jak na język praindoeuropejski głoskę *b. Jest to głoska bardzo rzadka, niektórzy (tzw. szkoła lejdeńska, np. Alexander Lubotsky) twierdzą wręcz, że w praindoeuropejskim w ogóle nie było głoski *b. - Niezupełnie jasna jest budowa tego słowa: prawdopodobnie zawiera ono przyrostek *-l-, ale w języku praindoeuropejskim jest bardzo mało słów, które go zawierają. Te powody skłaniają też wielu do przypuszczenia, że było to zapożyczenie - może do praindoeuropejskiego, a może do języków północno-zachodnio-europejskich. Ale podanie źródła tego zapożyczenia nie jest takie łatwe. Zwykle wymienia się: - jakiś język nieindoeuropejski, którym posługiwali się mieszkańcy Europy (lub Europy Północno-Zachodniej) przed przybyciem Indoeuropejczyków (tzw. substrat), - języki semickie - np. A. Zavaroni łączy to słowo z chamito-semickimi rdzeniami zaczynającymi się na *HmB-, oznaczającymi ‘genitalia’. Założenie jest takie, że rdzeń ten pierwotnie znaczył ‘jabłko’, ale z czasem wytworzyło się znaczenie metaforyczne ‘genitalia’, a później słowo w znaczeniu pierwotnym wyszło z użycia. Forma *meh₂lon też jest niepewna, i też podejrzewa się ją o bycie zapożyczoną. Niektórzy badacze próbują łączyć ze sobą formy *h₂ébl̥ (lub *h₂ébōl) i *meh2lon, zwykle uznając, że są to różne formy tego samego zapożyczenia (wymaga to jednak przyjęcia wielu zmian fonetycznych).
@6Oko6Demona6
@6Oko6Demona6 3 года назад
Już zdążyłem napisać komentarz na ten temat zanim przeczytałem ten :)
@ohv4254
@ohv4254 3 года назад
Zastanów się nad tym, czy jabłko nie pochodzi pierwotnie od słowa obły, coś okrągłego, obłego a rekonstruowana forma PIE jest fałszywa.
@dobrawodazoteciekawostki8161
@dobrawodazoteciekawostki8161 3 года назад
A co by pan powiedział o związku między dola słowiańska a doll - lalka po angielsku?
@meszkemeszke6296
@meszkemeszke6296 3 года назад
no proszę a ja myślałem że „jábol” to z języka narodu Menelskiego z ziemi Obokbiedronkowej z Kontynentu Monopolskiego
@grzegorj
@grzegorj 3 года назад
Istną kopalnią pomysłów na etymologię jabłka jest krótki artykuł Blažka „Indo-European Apple(s)”. Nazwa tego owocu jest chyba bardzo starożytna i poddawana była wielu nieregularnym zmianom. Nie chodzi tylko o obecność postaci *h2ebl- obok *meh2l-, ale i wielu innych. Uwagę zwraca anatolijskie samlu-, które w pewnym sensie łączy obie postaci (ma - m - jak forma grecka, ale kolejność spółgłosek bardziej odpowiada formie *h2ebl-, zwłaszcza jeśli założyć wahanie s ~ h2, które zdarza się jeszcze w kilku innych wyrazach). Tureckie elma też wydaje się należeć do tego samego kręgu, z tym że tym razem mamy tu - lm - zamiast - ml - (kolejna przestawka). Samej przestawki dobrze dowodzą dwie postacie czuwaskie: omla i ulma, jedna przestawiona, druga nie. Stąd też chyba fińskie olma, dziś tylko omena (o czym pisze Blažek) z kolejną nieregularną zmianą. Na uwagę zasługuje też kartwelskie *wašl- (przestawione z *šawl-? por. anatolijskie samlu-) i drawidyjskie *veḷ- ‘jabłko wodne, Syzygium aquaeum, Eugenia aquaea’. O tym ostatnim Blažek nie wspomina. Z jabłkiem w wersji *meh2lo- wiązano także polską malinę. Etymologia malina < mały (owoc) wydaje się niby sensowna, ale... łotewskie mālābols ‘odmiana jabłka’ zdaje się dowodzić istnienia „jabłczanego” rdzenia *māl- w bałtosłowiańskim. Warto jeszcze wspomnieć, że i semickie odpowiedniki nie mają tylko znaczenia ‘genitalia’. Np. arabskie ’ubullat- to ‘suszone figi’, a tigre ’obäl to ‘tamaryszek’. Formy te odpowiadałyby dość dokładnie IE *H2ebl-.
@rayan69pl
@rayan69pl 3 года назад
Ten kanał to złoto! Drogi autorze, nie przestawaj.
@ZanosiSieNaBurze
@ZanosiSieNaBurze 3 года назад
Właśnie to miałem w głowie a ten komentarz od razu zobaczyłem
@bartomiejwalich6108
@bartomiejwalich6108 3 года назад
oj tak +1
@Bonkae
@Bonkae 3 года назад
Dlaczego miałby to zrobic
@rayan69pl
@rayan69pl 3 года назад
@@Bonkae Może nie mieć do tego motywacji? Sam nie wiem co może siedzieć w jego głowie, ale podejrzewam, że jeśli nie dostaje zbyt dużo pozytywnych informacji zwrotnych to może mu się nie chce nagrywać kolejnych odcinków. Po to był mój komentarz - żeby wiedział o tym że świetnie się ogląda jego twórczość :)
@pankasztan69
@pankasztan69 3 года назад
gry słowne, znajomość kultury, dbałość językowa - ah, miód, malina! cudownie się tego słucha
@mateuszkaramazow4205
@mateuszkaramazow4205 3 года назад
Jak juz to ACH
@plislegalineu3005
@plislegalineu3005 3 года назад
@@mateuszkaramazow4205 ACH, ale AHA, bo ACHA to od ACHAĆ 3 os lp czas teraźniejszy - Wikisłownik, po angielsku Wiktionary
@adamkzuwitz171
@adamkzuwitz171 3 года назад
To jak podczas jazdy autem do mnie ktoś mówi "daj po heblach" to znaczyło by po praindoeuropejsku "daj po jabłkach"
@rickmorty4921
@rickmorty4921 3 года назад
po jabłkach sa pierdy to moze cos wspolnego ma ze soba.
@sawnyjutuber1241
@sawnyjutuber1241 3 года назад
Dlatego warto zawsze jest mieć ze sobą koszyk jabłek. Tak na wszelki wypadek , bo nigdy przecież nie wiadomo co się może stać
@jalitvin2719
@jalitvin2719 3 года назад
A tu mu strzelasz do jebalnika
@remigiuszwalczak4350
@remigiuszwalczak4350 3 года назад
Pan to tłumaczy w sposób niemal doskonały! Podziawiam i słucham. Pozdrawiam gorąco. Brawo!
@samdrow8268
@samdrow8268 3 года назад
First time I got a Polish linguistic channel in my recommendations... and I don't regret watching it
@janetr3895
@janetr3895 3 года назад
Uwielbiam polskie jabłka. 🙂 Jak również język polski oraz całą Polskę! ❤ Dziękuję za kanał!
@andrewrosenblum4071
@andrewrosenblum4071 3 года назад
Ten kanał będę propagował wśród moich uczniów. Cenny jest nad złoto.
@magdakrupinska5261
@magdakrupinska5261 3 года назад
Kiedy byłam dzieckiem w tele leciał profesor Miodek, który czasami tłumaczył pochodzenie słów. Wówczas przysiadałam i z zaciekawieniem i przyjemnością słuchałam pochodzą słowa lub nazwy. Widocznie mam to w genach/w swojej konstrukcji. Dziś przypadkiem wyświetliłeś się Ty i „zmieniłeś moje życie”. Obejrzę ten odcinek jeszcze raz ze swoimi dziećmi, bo one też się zakochają. Dziękuję kłaniając się w pas.
@CalebJMartin
@CalebJMartin 3 года назад
Thank you so much for adding captions! I love watching these etymological videos; they're very well done.
@voskreglavincevska3651
@voskreglavincevska3651 Год назад
I don't like when every nation which is Slav enlightened is running to make self admiration that they are of origine and the first Slavs ! It was Slav oficial enlightening in Roman Time , that was spreading , not one Slav nation displacement ! We know that Indo were called different branches of languages depending from which side of Asia were comming as Indo language to Europe ! Very strange is how we are not fighting what was first European and what it was Indo ! Do you know why ? Because Hindu or Indo languages came in Europe after Ice melting ! We cannot of course find European first language in that far distance in milleniums of Ice Ages ! Even Greek language is not European ! Maybe first Indo Influence in Mediterranean because it was earlier melted than continental Europe ! Greeks , when they pronounce sound 'B' they make it 'P' and when they pronounce sound 'V' they are making it 'B' , And so on ! And it goes : 'Apolko' is 'apple' and Slavs made it 'jabolko' even if now they call it "millo" !
@killaz325
@killaz325 3 года назад
Bardzo dobry odcinek. Dobrze widzieć, że mój wydział rozwija się w taki sposób! Z niecierpliwością wyglądam kolejnego odcinka :)
@bobbobson4069
@bobbobson4069 3 года назад
What a fascinating video! This is the second time I have watched this RU-vidr. I must say he makes linguistics not only interesting but totally accessible to a general audience. 100 % professional both in terms of the technical production and pedagogical presentation. Keep up the good work! I will share your work on my Facebook account...
@trumql
@trumql 3 года назад
Udowadniasz, że lingwistyka może być fascynująca. Będę wpadał częściej. 👏
@danielnoriegagarcia4756
@danielnoriegagarcia4756 3 года назад
I have to say that as a learner of this wonderful and hard language, this video is just so entertaining and educational. Thank you for this video. It's a great tool and source of motivation.
@KozaBezNosa
@KozaBezNosa 3 года назад
How hard is it?
@valetech8751
@valetech8751 Год назад
@@KozaBezNosa sometimes easier then german
@KozaBezNosa
@KozaBezNosa Год назад
@@valetech8751 I doubt that
@valetech8751
@valetech8751 Год назад
@@KozaBezNosa the grammar might be somewhat more complicated although it is much more regular then German. Also Polish borrowed a lot of words in Latin, much more then german. An example that surprised when learning Polish is the word okacja, occasion or occasion in Spanish, very easy. In German its Anlass, I had no clue what Anlass meant, I only understand it from the Polish. There thousands of examples in that vein. German tried to distance itself from the Latinate roots whereas polish did the opposite
@KozaBezNosa
@KozaBezNosa Год назад
@@valetech8751 ok however it's not "okacja" it's "okazja" but I get your point
@TheKubaHD
@TheKubaHD 3 года назад
Mój największy sukces tego roku to odkrycie tego kanału
@aleksganart
@aleksganart 3 года назад
I’m getting to understand some polish thx to this channel. Not that I have such a goal, I’m just a Russian guy interested in Slavic and European languages. But that’s kinda fun
@Draconager
@Draconager 3 года назад
Pański kanał polecił w swoim filmie youtuber o nicku Surreaktor. Postanowiłem z ciekawości obejrzeć jakiś odcinek i nie zawiodłem się. Film jest wprost genialny, z pewnością obejrzę kolejne. Subskrypcja zostawiona i życzę dalszego rozwoju kanału. Zdecydowanie potrzebujemy takich twórców.
@shacus945
@shacus945 3 года назад
Очень познавательно. Прекрасная дикция. Отличные иллюстрации и примеры. Даже переводить не пришлось)
@HeadHunter-cu7yw
@HeadHunter-cu7yw 3 года назад
Odkrycie tego kanału zaliczę chyba do jednej z najlepszy rzeczy jaka przydarzyła mi się w tym roku
@mariaaanielcia4242
@mariaaanielcia4242 3 года назад
Jeju życzę powodzenia w rozwoju tego kanału, bo tworzysz bardzo wartościowe treści a ponadto poświęcasz czas żeby w komentarzach odpowiadać na zadane pytania. Bardzo Cię podziwiam :)
3 года назад
Bardzo dziękuję! :)
@visito.r
@visito.r 3 года назад
Great channel! Please do more videos with English subtitles! Thank you so much
@pauls.582
@pauls.582 3 года назад
Thanks, this was enormously interesting for me. Ethymology is the soul of a language, isn' t it?
@PaVel-ik4dp
@PaVel-ik4dp 3 года назад
Interesujące. Dziękuję za przekazanie wiedzy. Na kolejny odcinek bardzo proszę o rozszyfrowanie: "Bóg", "Modlmy się", "Amon"... przepraszam, "Amen". Ewentualnie coś więcej na temat węża ;)
@Djoanna
@Djoanna 3 года назад
Kolejny wspaniały i bardzo rzetelnie opracowany odcinek. Dziękuję i czekam na więcej. Pozdrawiam! :)
3 года назад
Dziękuję serdecznie! I też pozdrawiam! :)
@Hubertoom
@Hubertoom 3 года назад
To uczucie kiedy w takim szambie jak internet i jutube znajdujesz taką perłę! Mega mega ciekawe, leci sub, oglądam wszystko od początku i czekam na więcej :)
@katarzynagora63
@katarzynagora63 2 года назад
Świetna rekonstrukcja etymologii. Dziękuję!
@simonestroppiana4529
@simonestroppiana4529 3 года назад
I don't know why YouTUbe recomended me this video but it's beatiful for 2 reasons 1) it's interesting 2) I love polish (I don't know why)
@Pens_Eater.666
@Pens_Eater.666 3 года назад
Ten kanał jest niesamowity i bardzo mądry. Można się dużo dowiedzieć 👍👍👍
@bobbobson4069
@bobbobson4069 3 года назад
Dear "ciekawostki językoznawcze", you produce extraordinarily good documentary videos. Please provide us a short bio - who are you, how did you acquire this linguistic knowledge etc. And perhaps provide us a way in which we can contact you. Keep up the excellent work, Marius Gudonis (teraz mieszkający w Warszawy)
@spookeymo
@spookeymo 3 года назад
*w Warszawie! not trying to be rude, just thought you might wanna be corrected if you're learning polish!
@Davisss1337
@Davisss1337 3 года назад
XD
@Davisss1337
@Davisss1337 3 года назад
Bro calm down and drink some jabol 1:16
@jjforcebreaker
@jjforcebreaker Год назад
Absolutnie kapitalny materiał!
@m.q-zersky47
@m.q-zersky47 3 года назад
Cudowny kanał. Ogromna dawka wiedzy. Dziękuję
@profesorinkwizytor4838
@profesorinkwizytor4838 3 года назад
2:05 To tłumaczy, dlaczego w chłopach Reymonta był "Jambroży" zamiast "Ambrożego", a górale podhalańscy często mówią "janioł" zamiast "anioł" (i dlatego w kolędach jest np. "Tam ci zawse słuzyły, słuzyły, prześlicne janioły" czy też "to chyba janioł po niebie leci")
@marekowczarek956
@marekowczarek956 3 года назад
Wyjatkowo ciekawy i pouczający materiał.Brawo. Oczywiście łapka w górę i sub.
@krl1831
@krl1831 3 года назад
3:07 Tak, ale tylko na południe od tzw. linii Bernarda (może przękręciłem nazwisko), czyli jak się później okazało na terenach gdzie zamieszkiwali Celtowie i zostawili swój substrat językowy u przybyłych tam Germanów.
@renatakocełuch1234
@renatakocełuch1234 3 года назад
Super! Jak zwykle:) Pozdrawiam.
3 года назад
Dziękuję bardzo i też pozdrawiam! :)
@dariuszkulus7071
@dariuszkulus7071 3 года назад
Bardzo interesujące. 👍
3 года назад
Dziękuję bardzo!
@user-qo6tu3oo5z
@user-qo6tu3oo5z 3 года назад
Ciekawe,że w j.polskim przyrostek - ko oznacza rzeczy małe,a w j.japońskim to samo oznacza "przedrostek" ko-,np. inu- pies koinu-szczeniak ,hana-kwiat kobana -kwiatuszek. Super kanał.Pozdrawiam.
@Ellestra
@Ellestra 3 года назад
Tak -ko działa tylko dla rzeczowników nijakich. Żeńskie używają -ka a męskie -ek.
@wiewiorpl
@wiewiorpl 3 года назад
Trafiłem tu przypadkowo. Autorze masz suba!
@mchutnik
@mchutnik Год назад
Fantastycznie odkrywać razem z Tobą, jak języki indoeuropejskie ewoluowały przez wieki... ale także, jak wiele mamy jako Europejczycy głęboko ze sobą wspólnego. Serdeczne dzięki za nagranie! 🤩🍎
@unknownkarolina
@unknownkarolina 3 года назад
Cieszę się bardzo, że trafiłam na ten kanał. To jeden z najbardziej wartościowych, z jakimi się spotkałam. Dziękuję z całego serca
@multilingoman8188
@multilingoman8188 3 года назад
Witam Pana serdecznie. Dziękuję pięknie za ten świetny film. Jako brytyjski językoznawca uwielbiam ten wspaniały kanał. Łapka w górę i subskrypcja dla Pana. Pozdrawiam i życzę wszystkiego najlepszego :-)
@wujekdobrarada.9437
@wujekdobrarada.9437 3 года назад
Rewelacja. Dla zasięgu.
@ewamazurwroc
@ewamazurwroc 3 года назад
Pragnę Panu podziękować za wspaniałe filmy. Oglądam je razem z jedenastoletnią córką Aleksandrą. Bardzo cieszy mnie jej wspaniały uśmiech, gdy odkrywa Pan przed nami ciekawostki językowe. To dla nas prawdziwa przyjemność. Ma Pan dar przekazywania wiedzy. Pozdrawiamy serdecznie.
@vindex7
@vindex7 3 года назад
O, jaka ładna preaspiracja w islandzkim 'epli' 🙂
@briiiza2678
@briiiza2678 3 года назад
Tak samo jak człowiek i małpa, wyglądają całkowicie inaczej ale mają wspólnego przodka, fajnie zobaczyć że ewolucja nie tyczy się tylko istot i otoczenia ale też słow
@zakdelarocha
@zakdelarocha 3 года назад
Mega wiedza! Super odwołania mitologiczno- historyczne! Czad!
@sylvesterkolomijski4638
@sylvesterkolomijski4638 3 года назад
Brawo i setne dzieki…
@krl1831
@krl1831 3 года назад
Bardzo ciekawy kanał (stwierdzam od razu nawet po samych tytułach). Lubię bardzo językoznawstwo, a zwłaszcza właśnie to drążenie korzeni słów, włącznie z "dokopywaniem się" do praindoeuropejskiego.
@nieczerwony
@nieczerwony 3 года назад
Mnie za to interesuje skąd sią wzial prsidoeuropejski i co było przed nim.
@krl1831
@krl1831 3 года назад
@@nieczerwony A kto to możne wiedzieć? Na temat praindeuropejskiego można się wieleu rzeczy domyślać, rekonstruować słowa itd. , bo do dziś mamy wiele języków, które wykazują wspólne cechy, mają zbliżone słownictwo, przynajmniej to podstawowe, takie jak słowa: stać, śnieg, nos, brat, siostra, mysz, wilk, czy choćby liczby (1,2,3...). Dalej sięgać już za bardzo się nie da, bo słownictwo "wypada" z języków i się zmienia z upływem czasu, a po 10 tys. lat już praktycznie nic nie ma prawa zostać. Mówi się o tzw. językach nostratycznych, a więc oprócz naszej rodziny także języki tureckie, ugrofińskie, semickie i jakieś tam jeszcze. Ja bym stawiał na to, że język powstał w kilku miejscach na świecie niezależnie i nasz język nie ma kompletnie nic do chińskiego, czy koreańskiego, ale jest bardzo daleko spokrewniony właśnie z tymi grupami, które wymieniłem, w tym z hebrajskim, czy arabskim.
@nieczerwony
@nieczerwony 3 года назад
@@krl1831 No ale to właśnie jest tak fascynujące, czyż nie? Ja wcale nie twierdze że język powstał w jednym miejscu i był wspólny dla wszystkich ludzi. Tym bardziej jest to fascynujące.
@alexqwert777
@alexqwert777 Год назад
Спасибо друже. Смотрю без титров.
@wojciecholczykowski3075
@wojciecholczykowski3075 Год назад
Prosimy o więcej. Gratulacje.
@terminator-ua
@terminator-ua Год назад
Дякую, надзвичайно цікаво!
@ksupera
@ksupera 3 года назад
Bardzo ciekawe i świetnie opowiedziane! Gratuluję i czekam na kolejne odcinki!
@horbaty
@horbaty Год назад
Тепер один з моїх найулюбленіших каналів! Дякую)
@dekoning6467
@dekoning6467 3 года назад
Thanks for the subtitles mate
@magorzatam4034
@magorzatam4034 3 года назад
Świetne! Dziękuję i subskrybuję .
@majkelstone8735
@majkelstone8735 3 года назад
Świetny film i świetny kanał!
@tomaszgawliczek9067
@tomaszgawliczek9067 3 года назад
zasługujesz na dużo więcej, propsuję!
@c.powell8472
@c.powell8472 3 года назад
I love this video!! Thank you! 💕
@lf4434
@lf4434 Год назад
Wspaniały kanał!!! Czuję się jak za dawnych lat na zajęciach z gramatyki historycznej :)
@mw6057-q7x
@mw6057-q7x 3 года назад
niesamowite
@voronische
@voronische 3 года назад
не зря в сказках белоснежку травят яблоком, яблоко по тарелке катают для гадания... всегда подозревала, что изначально это был просто плод спасибо за канал, иногда выпадает, всегда смотрю.
@wojciechsnoch
@wojciechsnoch 3 года назад
Świetny kanał!!!
@pszczola0914
@pszczola0914 3 года назад
😮Uuuu,ale to wszystko jest skomplikowane.😉 🍎🍏
@bartomiejwalich6108
@bartomiejwalich6108 3 года назад
twoje filmy sa niesamowicie wciagajace. kocham to co robisz!
@traweler155
@traweler155 3 года назад
Dziękuję! Zawsze interesowało mnie pochodzenie i podobieństwa słów. A tu takie bogactwo wiedzy!
@SuperQnaa
@SuperQnaa 3 года назад
Niezwykle ciekawy odcinek! Świetne śledztwo! Ale nie powtórzę w towarzystwie dlaczego jabłko i Apple pochodzi od tego samego wyrazu, bo za trudne :D
@ProgramistaNaBudowie
@ProgramistaNaBudowie Год назад
Świetny odcinek, dziękuję!
@przemyslawpatro8461
@przemyslawpatro8461 3 года назад
Genialne!
@KrzysztofHalamaWalpurg
@KrzysztofHalamaWalpurg 3 года назад
Fascynujące!
@ferdynandkowalski1986
@ferdynandkowalski1986 3 года назад
Nie spodziewałem się, że poza wyklętym Królem mamy jeszcze coś wspólnego z angolami ;) Fajna prezentacja :) I etymologie fajności polecam ;)
@Radek.68
@Radek.68 3 года назад
Bardzo fajny kanał. Trafiłem tu przypadkowo, posłuchałem i chwalę! :) PS. Od dawna słyszałem podobieństwo pomiędzy polskim wyrazem _"jabłko"_ a angielskim _"apple",_ dzięki za potwierdzenie mojej hipotezy. :)
@v1991c
@v1991c 2 года назад
niesamowite. najlepszy kanal na youtubie
@jorzyk_w_tumanie
@jorzyk_w_tumanie 2 года назад
Bardzo ciekawo
@krzysztofginter4921
@krzysztofginter4921 3 года назад
Bardzo fajny kanał!
@ayszhang
@ayszhang 3 года назад
Really interesting video! Thank you!
@kubacentala3189
@kubacentala3189 3 года назад
Świetny odcinek !
@adamchoromanski8787
@adamchoromanski8787 3 года назад
Pierwszy raz cie widze. Genialnie to przedstawiles. Mega ciekawe. Mozna prosic material o slowku 'kowal'? Tak jakos mi sie pomyslalo o nim. Jesli masz czas i o Ile to ciekawa propozycja.
3 года назад
Dziękuję serdecznie za opinię! I dziękuję za pytanie. Szczerze mówiąc, waham się jeszcze, czy jest to na tyle ciekawe słowo, żeby robić o nim cały odcinek - może tak, ale jeszcze nie teraz... A może przy okazji jakiegoś innego słowa. Jeszcze się zastanowię :) A tymczasem napiszę Ci o nim kilka słów już teraz. Słowo "kowal" jest spokrewnione z czasownikiem "kować", który dziś już nie jest używany, ale był inną wersją czasownika "kuć". W języku prasłowiańskim istniały praktycznie dwie wersje tego czasownika: 1. bezokolicznik *kovati, pierwsza osoba *kovǫ 2. bezokolicznik *kuti, pierwsza osoba *kujǫ W języku polskim dziś funkcjonuje tylko ta druga wersja ("kuć", "kuję"), ale mamy też przykłady tej pierwszej, np. "Wytoczono wasąg, kowano konie, dziewki prały bieliznę", "Naszyjniki były z kruszcu, kowane masywnie lub dęte". Obie wersje wywodzą się z tego samego praindoeuropejskiego rdzenia *keu̯h₂-, który znaczył 'uderzać, kuć', a dokładnie od jego wariantu *kou̯h₂-. Tylko że jeśli *ou̯ (wymawiane jak dzisiejsze polskie "oł") znajdowało się przed samogłoską, przechodziło w *ov (stąd *kovati > kować), a jeśli przed spółgłoską, przechodziło w *u (stąd *kuti > kuć). Oprócz "kowala" z czasownikiem "kować"/"kuć" spokrewnione są też "kowadło", "kuźnia", "okowa" i "podkowa". A także... "kij"! W prasłowiańskim brzmiał on *kyjь, a wcześniej *kūjo- (w tym słowie głoska *u została wzdłużona do ū). Z tego samego praindoeuropejskiego rdzenia *keu̯h₂- pochodzą też słowa w językach germańskich, np. angielskie "hew" 'rąbać, ciosać' i niemieckie "hauen" 'bić, uderzać'. Z kolei od formy rozszerzonej o głoskę *dʰ, to znaczy *keu̯dʰh₂-, pochodzi łacińskie "cūdere" 'bić, uderzać', a także "cauda" 'ogon', pierwotnie: 'coś odciętego'. Słowa, które oznaczają 'część' często pochodzą od słów oznaczających 'ciąć, odcinać'. Z czasem "cauda" zaczęła oznaczyć konkretną 'część' zwierzęcia, czyli ogon. A od tego "cauda" pochodzi włoskie "coda", stosowane np. w muzyce jako końcowa część utworu muzycznego (ale dosłownie znaczy to 'ogon').
@adamchoromanski8787
@adamchoromanski8787 3 года назад
@ o dzieki za taka odpowiedz. Nie bede Ci wiecej zawracal gitary, bo to sporo roboty jednak. Nie pamietam dokladnie, ale chyba uczono mnie, ze podkowa przynosi szczescie? Moge skojarzyc to teraz z byciem kowalem wlasnego losu. Niemniej jednak czekam na kolejne odcinki. Pozdro
@filozofxd5214
@filozofxd5214 3 года назад
Tak, oglądam o 3 w nocy.
@panrezyser6906
@panrezyser6906 3 года назад
Super!
3 года назад
Dzięki!
@ThomeTeque
@ThomeTeque 3 года назад
1:47 Jakiś czort dodał D i wyszło ... Djablo
@romanzuchowicz3279
@romanzuchowicz3279 3 года назад
Świetny odcinek, jak zawsze, choć przypadkowo wyszedł może nieco zbyt polityczny ;) . Chętnie posłuchałbym nie tylko o historii słów, ale także o współczesnych procesach językowych i przekształceniach znaczeń. Ot, np. jestem ostatnio zachwycony słowem "wyjaśnić", które oprócz dawnego sensu, nabrało w ostatnich miesiącach/latach znaczenia pozbawiającego kogoś "wyjaśnionego" wszelkich kompetencji/wartości/itp. w wyniku czyjeś działalności. Wiem, że jesteś bardziej historycznie usadzonym językoznawcą, ale może czegoś takiego bym się doprosił ;)?
@radek913
@radek913 3 года назад
świetny kanał, uwielbiam na takie trafiać
@pokatolicku
@pokatolicku Год назад
Jestem tu nowy i bardzo mi się podoba ten kanał! Super!
Год назад
Bardzo się cieszę i zapraszam częściej! 😊 Dziękuję za komentarz!
@000RachElla000
@000RachElla000 3 года назад
Duża wiedza, dobrze podana... mmm pycha. Poproszę dokładkę ;D
@adambobrowski1008
@adambobrowski1008 3 года назад
Wspaniały kanał. Pięknie dziękuję. Jeśli można prosiłbym tylko o nie nadużywanie słowa ,,gdzie'', które ostatnio wszędzie się panoszy (także w komentarzach). Na przykład zamiast ,,w języku czeskim, gdzie'' ładniej i poprawniej jest mówić ,,w języku czeskim, w którym''. ,,Gdzie'' wskazuje na miejsce, prawda? A takich błędów robi Pan co najmniej kilka. Przede wszystkim jednak: stworzył Pan wspaniały, bardzo ciekawy i do tego elokwentnie i z klasą prowadzony program. Gratuluję.
3 года назад
Dziękuję serdecznie za bardzo miłe słowa! Co do "gdzie" - muszę przyznać, że nie zwróciłem na to uwagi. To, że powiedziałem "w języku czeskim, gdzie" wynikało zapewne z tego, że w tym kontekście postrzegałem język czeski jako pewien obszar geograficzny, na którym dokonują się pewne zmiany językowe. Ale ma Pan rację, że lepiej takiego sformułowania unikać. Zatem bardzo dziękuję za zwrócenie uwagi :)
@jaroslawnoworyta3626
@jaroslawnoworyta3626 3 года назад
Hmmm...z całym szacunkiem panie Adamie, ale język to sposób komunikowania się, jest czymś żywym i nie istnieją żadne sztywne reguły. iWiemy, że coś co było regułą w 19tym wieku dziś wygląda śmiesznie, nie mówiąc już o wiekach dawniejszych. Myślę że powinniśmy się bardziej zająć próbą zrozumienia się nawzajem i przekazem niż drobiazgami ....Jako negatywny przykład podam telewizyjne, polityczne talk showy, GDZIE(w których) haha!! politycy używają często przepięknej polszczyzny nie słuchając jeden drugiego i nie rozumiejąc się nawzajem...Pozdrawiam serdecznie!
@lukas54cz71
@lukas54cz71 3 года назад
České Jablko. Pozdrav z České Republiky
@mateuszkaramazow4205
@mateuszkaramazow4205 3 года назад
Panie Kamilu a co ze zwrotem którego używa się w Małopolsce i Podkarpaciu "wyjść na polę" Może o tym odcinek Pan zrobi? Pozdrawiam
@jaroslawnoworyta3626
@jaroslawnoworyta3626 3 года назад
dodam że na Sląsku też się idzie na pole....również się nad tym zastanawiałem dlaczego w "Polsce", (jak to się mówi na Sląsku) mówi się idę na dwór....bardziej logiczne wyfaje mi sią pole, dlatego że skoro mieszkało się na dworze to wychodziło się na pole, czyli poza dwór...dlaczego więc dwór? a może używano wcześniej słowa podworzec, czyli już nie na dworze, tylko na zewnątrz??
@batter86
@batter86 Год назад
@@jaroslawnoworyta3626 ale dwór to nie budynek, a plac na około niego, otoczony murami od pól
@andrewmathematician7443
@andrewmathematician7443 Год назад
To je šílené, jak je to všechno propojené. Dobrá tvorba👍
@sciana21
@sciana21 3 года назад
Ktoś: Ile dajesz sucharów w swoich filmikach? C.J.: Tak
@gunter4476
@gunter4476 3 года назад
0:38 pierwsze było Bajo! bajo jajo hehe
@edgerr8549
@edgerr8549 3 года назад
Ja to szanuje
@MrDainEbro
@MrDainEbro 3 года назад
Kamil, a tak z innej beczki (może to pomysł na kolejny odcinek) - czy słowa "cytrus", "cytra" i "cydr" są ze sobą spokrewnione?
@tomke90
@tomke90 3 года назад
Cytra na pewno jest związana z kitarą, gitarą i sitarem, co nie wyklucza, że z cytrusem też. :)
3 года назад
Niestety - nie są. Choć "cytrus" jest spokrewniony ze słowem "cedr". Oba wywodzą się z łaciny: od "citrus" i "cedrus". Oba te łacińskie słowa są zapożyczeniami z greckiego "kédros", z tym że to pierwsze prawdopodobnie Rzymianie zapożyczyli od Etrusków, a Etruskowie od Greków (stąd zmiana wymowy). Pochodzenie tego greckiego "kédros" nie jest jasne. "Cydr" mamy z francuskiego "cidre", które pochodzi z łacińskiego "sīcera", a to z greckiego síkera 'sfermentowany alkohol, mocny trunek', co z kolei było zapożyczeniem z hebrajskiego "šēḵār" 'napój alkoholowy'. A "cytra", jak słusznie zauważył @tomke90, rzeczywiście jest spokrewniona z kitarą i gitarą. Możliwe, że i z sitarem, choć pewności nie ma. "Cytra", "kitara" i "gitara" wywodzą się (poprzez łacinę) z greckiego "kithára". Możliwe, że ta "kithára" pochodzi z perskiego "sihtar" (dosłownie 'trzy struny'). Ale np. Beekes twierdzi, że jest to słowo przedgreckie (tzn. takie, które Grecy zapożyczyli od jakiegoś ludu nieindoeuropejskiego, który mieszkał przed nimi na terytorium Grecki). Co prawda, Beekes o wielu słowach tak twierdzi ;)
@daxix000
@daxix000 3 года назад
Prowadzącego uprasza się o zaprzestanie rozpierdalania głów widzom, dziękuje.
@jakubkamieniarz1033
@jakubkamieniarz1033 3 года назад
Jeśli mogę coś dodać od siebie, to w roku 275 p. n. e. doszło do bitwy między Republiką Rzymską a królem Epiru Pyrrusem, do bitwy miało dojść obok miasta Maleventum, którego nazwa prawdopodobnie wywodziła się z Greki i oznaczała ,,obfitujący w jabłka" natomiast dla Rzymian skojarzyła się z wyrażeniem ,,złe wydarzenie", dlatego przesądni Rzymianie zmienili nazwę miasta na Beneventum, czyli ,,dobre wydarzenie" i nazwa ta przetrwała do dzisiaj.
@veles748
@veles748 3 года назад
5:22 to dlatego w minecrafcie je się złote jabłka
@percivalus1836
@percivalus1836 3 года назад
Super kanał, jedynie co bym mógł zasugerować to żeby podawać też przykłady z języków perskiego lub sanskrytu, a nie tylko europejskich. Ale ogólnie 10/10. Pozdrawiam i trzymam kciuki za dalsze analizy językowe.
@kolosminecrafta
@kolosminecrafta 3 года назад
Znalazłem się tu przypadkiem, nie żałuję
@bartka8
@bartka8 12 дней назад
Dokładnie tak jak słowo "pomarańcza" :D
@Mistyk105
@Mistyk105 3 года назад
Złoto. Tak trzymaj !!
@Robciomixxnfs
@Robciomixxnfs 3 года назад
Mam wrażenie, że algorytmy pobłogosławiły
Далее
Why do Poles call Italy WŁOCHY? (English subtitles)
14:23
Я ж идеальный?😂
00:32
Просмотров 120 тыс.
The Language Sounds That Could Exist, But Don't
6:31
How To Read Russian In 9 Minutes (Seriously)
9:10
Просмотров 1,1 млн