Wykładowca: prof. Paweł Nurowski (Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Uniwersytet Warszawski)
Andrzej Mariusz Trautman (ur. 4 stycznia 1933 w Warszawie) - polski fizyk teoretyсzny i matematyczny, zajmujący się czasoprzestrzenią i grawitacją, zwłaszcza ogólną teorią względności Einsteina; profesor zwyczajny, członek rzeczywisty PAN i jego przeszły wiceprezes; wieloletni wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego i przez kilka lat kierownik Instytutu Fizyki Teoretycznej tej uczelni (IFT FUW). Laureat kilku nagród, w tym Nagrody FNP zwanej „polskim noblem” (2017) oraz Medalu Mariana Smoluchowskiego - najwyższego wyróżnienia przyznawanego przez Polskie Towarzystwo Fizyczne (1986). W 2021 roku pozostaje jednym z tylko siedmiu laureatów obu wyróżnień.
Trautman wsławił się przede wszystkim badaniem fal grawitacyjnych zwanych też promieniowaniem grawitacyjnym lub „zmarszczkami czasoprzestrzeni”. Na przełomie lat 50. i 60. przewidział, że według ogólnej teorii względności fale te niosą energię i przez to są możliwe do zarejestrowania (detekcji). Zaprzeczył tak wcześniejszym opiniom fizyków, np. Leopolda Infelda i samego Einsteina. Za te prace dziękował potem Trautmanowi noblista Kip Thorne, nagrodzony za udział w zaobserwowaniu tego zjawiska. Te zasługi bywają uznawane za jedno z największych osiągnięć polskiej fizyki w XX wieku[5]. Dorobek Trautmana miał też wpływ na badania Stephena Hawkinga i na próby kwantowania grawitacji przez Rogera Penrose’a w teorii twistorów.
Trautman to również zasłużony dydaktyk i popularyzator teorii względności w Polsce - promotor i recenzent doktoratów znaczących uczonych, autor książek, skryptów i publicznych wystąpień.
Forum dyskusyjne jest poświęcone analizie przeszłych i przyszłych szans polskich naukowców na dołączenie do grupy noblistów. Sesję poprowadzi prof. M.P. Dąbrowski z Fundacji Eureka i Szczecińskiej Grupy Kosmologicznej, który przedstawi autorskie propozycje - oparte o rzetelną ocenę osiągnięć - polskich kandydatów do Nagrody Nobla od czasów Marii Skłodowskiej-Curie do dnia dzisiejszego (np. prof. Marian Smoluchowski). W sesji weźmie udział kilku ekspertów z kluczowych dyscyplin naukowych które reprezentują domniemani kandydaci (np. prof. A. Wolszczan, prof. Wojciech Żurek, prof. P. Chomczyński), w celu odbycia dyskusji realności osiągnięcia tego zaszczytnego wyróżnienia. Zostanie też przedstawiony wykład specjalny na temat tajników wyłaniania laureatów Nagrody Nobla przez prof. Wacława Gudowskiego z Królewskiego Instytutu Technologicznego w Sztokholmie będący w gronie osób mających styczność z Komitetem Noblowskim. Wykład specjalny na temat wkładu do odkrycia fal grawitacyjnych przez kandydata do Nobla wygłosi prof. Paweł Nurowski z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. W trakcie warsztatów dyskusyjnych i dyskusji podsumowującej zostaną wyedytowane wywiady z rozważanymi kandydatami do Nagrody Nobla poprowadzone przez znane dziennikarki naukowe.
#fizyka #nauka #wszechświat
29 сен 2024
