Time - Astronarium #19 

Dokładnie.

Moze tu mi ktos w koncu pomoze zrozumiec 1 rzecz. Czarne dziury wplywaja krytycznie na zmiane czasu ze wzgledu na ich sile grawitacyjna, W filmie interstellar naukowcy wyladowali na planecie, ktora krazyla wokol gargantui i tez czas nie byl dla nich laskawy. I teraz wnioski. Dlaczego wszyscy mowia, ze czas dla nich na tej planecie zwolnil skoro czas jak tu prof. ladnie powiedzial jest wzgledny dla kazdego obserwatora. Moim zdaniem Czas dla nich na tej planecie przyspieszyl, bo gdy ja opuscili na ziemi minelo prawie 30 lat. Natomiast dla tego jednego naukowca ktory byl z nimi ale krazyl w bezpiecznej odleglosci na statku minelo 30 lat i sie postarzal. Dla nich czas plynal tam normalnie natomiast wzgledem nich wszystko dalej musialo plynac szybciej!

Ostatnie wieści: "NASA osiągnęła "egzotyczny stan materii" w kosmosie. W temperaturze o jedną milionową część stopnia wyższej od absolutnego zera, atomy rubidu przeszły w stan w kondensatów Bosego-Einsteina (BEC). W tym stanie, cząsteczki przechodzą w zerowy..." Pod artykułem o tym traktującym pojawiło się wiele ciekawych komentarzy, 1 z nich: " czyli że dla tego atomu rubinu czas staną w miejscu?" No, wydawałoby się że tak. Ale faktycznie chodzi tu o odniesienie do obserwatora. Lokalnie czas płynie cały (czas) tak samo. To że ktoś oddała się od nas z prędkością światła i my widzimy jego "plecy" w niezmienionej formie, jest związane ze swiatlem (oświetleniem jego plecow) i prędkością tego światła, które dociera do nas takie samo w każdej chwili bo ten "ktos" rowniez oddała się od nas z ta sama prędkością co światło. Atom rubinu może i jest farciarzem, wstrzymali jego starzenie na 5 czy 10 sekund, zanim połączyłby się z czymś innym, nie będąc już sobą. Ale czas płynie nieubłaganie wszędzie tak samo. Stad też nie pojmuję czasu jako wielkości skalarnej, fizycznej ani jako żadnej innej wartości. Rozum mój, mózg, nie wyobrażają sobie zakrzywienia czaso-przestrzeni (gdzie rzekomo czas płynie wolniej/szybciej) gdzieś w pobliżu czarnych dziur. 1 minuta to 60 sek, ale tylko dlatego, że (I tu przyklad) ktoś sobie pomyślał że jabłko spadło mu na głowę wlasnie w czasie 1 sek i od tej pory wszystkie czasomierze,(klepsydry, zegary mechaniczne/ atomowe) kalibrowano z tym czasem spadania jabłka z drzewa na głowę.

Zgadzam się w całkowicie.

@@Seba_World Sebastian co ty za bzdury opowiadasz ? Nie ma atomu rubinu, rubin to Al203 zabarwiony najczęściej na różowo czy czerwono za sprawą domieszek chromu. Są cząsteczki rubinu lecz nie atomy, Może miałeś na myśli jakiś pierwiastek ale ci się pozajączkowało ?

podatki nie sa Twoje

Ale pieniądze już tak

Podatki nie jego? Ależ w cześci tak skoro wspólne wszystkich problem w tym ma, że ziarenko podatków zapłaconych spożytkować mógl Na to co mu sie spodobało a resztę wrzucił do kibla na dziennik telewizyjny koło fortuny benefis Jarosława i nagrodę "człowieka coroku"

Byly by moze jeszcze lepsze programy ale ojciec dyrektor tez musi dostac

@wideo center czyż nie lepsze programy mamy w internecie

Astronomia nie ma problemòw😎

W astronomi nie ma problemow. Czlowiek je stwarza

Dzięki za uwagę. Macie absolutną rację. 👍Nieforunnie się wyraziłem. Chodziło mi raczej o zagadnienia.

Zgadzam się. Kurek i Kamiński to legenda. A teraz widzę, że Astronarium stanęło na wysokości zadania

Sonda była SUPER !!!

Do SONDY powracam regularnie a z podobieństwem jak najbardziej się zgadzam

+Monika Król :) :) Cieszymy się. Nowe odcinki są w telewizji co dwa tygodnie (aktualnie soboty godz. 17.00, wszystkie kanały regionalne Telewizji Polskiej, czyli TVP Warszawa, TVP Kraków, TVP Poznań, itd.) i z pewnym opóźnieniem trafiają potem także na RU-vid. Teraz kończy się druga seria i wkrótce będzie trzecia.

Przez rok jakoś się nie przebiliście, chociaż kanał jest REWELACYJNY. Zmieńcie prezesa TVP bo obecny się nie sprawdza.

Gdzieś do 30 odcinka monitorowaliśmy oglądalność Astronarium w pasmach ogólnopolskich TVP3 (bez emisji lokalnych), w TVP1, TVP1 HD i w TVP Polonia (bez odbiorców zagranicznych) i okazało się, że praktycznie każdy odcinek osiągnął milionowa publiczność. Oczywiście programy rozrywkowe osiągają taki zasięg przy jednorazowej emisji, ale jakoś nasi rozmówcy nie chcą tańczyć i śpiewać przed kamerą.

@@Astronarium ci ludzie co wolą oglądać Kiepskich niż Astronarium budują nam drogi, czyszczą kanalizacje i wywożą śmieci. Im też się należy szacunek za ciężką i niewdzięczną pracę. Niech mają swoją rozrywkę. A my chcemy więcej astro ;-)

Kiepscy, to akurat słaby przykład. To satyra obyczajowa o nas wszystkich, i tych czyszczą kanalizację, i tych co tworzą Astronarium.

sporo mozna sie dowiedziec o czasie gwiazdowym

Widać w telewizji. W tej chwili w czwartki w TVP3 o 17. Powtórki piątek 11:00.

Polem Hoggsa.

Teraz to sie chyba nazywa Muzeum Techniki Gdańskiej, ale lokalizacja sie nie zmieniła - wieża kościoła św. Katarzyny.

@@Astronarium Dziękuję

1. Wykorzystywano tzw. kolebniki,. Stan ciągłego opadania ciężarka (lub rozwijania sprężyny) mierzono mechanicznym licznikiem w postaci układu zapadkowego. Zapraszamy do Muzeum Zegarów Wieżowch w Gdańsku. 2. W zasadzie nie wiadomo, jeśli chodzi o pojedynczego pulsara. Ale gdyby przestały działać wszystkie zgary atomowe, to wówczas rzeczywiście byłoby można odtworzyć czas uśredniając pomiary dla wielu pulsarów. 3. W sklepie internetowym Uranii: sklep.pta.edu.pl/

O, dzięki za odpowiedź :-)

Bez buszka to się nie ma co nad tym zastanawiać. Amerykanom udało się zwolnić prędkość fotonu do kilku kilometrów na sekundę przepuszczając go przez atom sodu. Skoro da się zwolnić to da się przyśpieszyć

No i maksymalną prędkość osiąga w próżni. Tylko, że... taka próżnia nie istnieje, wszystko co znamy to przestrzeń przepełniona oddziaływaniami, tak samo jak próżnia stanowiąca prawie sto procent atomu. I w takich "próżniach" osiąga swą prędkość maksymalną = c. No, ale czy zwalnia napotykając na grawitacyjną falę.? To jest pytanie :)

@@PawelJimmi ale jak w ogóle można zmierzyć prędkość światła ? Czym ? Czy to tylko winika z założeń ? Fizyka kwantowa jest ciekawa. Foton jest falą kiedy się go nie podląda a cząsteczką kiedy się go próbuje zaobserwować. I kiedy na niego nie patrzysz to jest w kilku miejscach jednocześnie. Nie da się tego zrozumieć a Amerykanie zbudowali już komputer kwantowy i US ARMY go testuje. Czy my, Polacy w ogóle coś wiemy ?

To co się dzieje z czasem w Cz D, to .... jest bez sensu. Każdy ostateczny wniosek jest bez sensu, poza tym, że Cz D są obiektami kwantowymi w skali makro i podlegają prawom mechaniki kwantowej, a to co z tego wynika, to już jest zupełny absurd. Np. gdyby Cz D zniknęła, to nikt by o tym nie wiedział, bo ta informacja nie może przekroczyć HZ. :D

@@paparitual8836 Oddziaływanie grawitacji by zniknęło, ciekawe jestem czy z prędkością światła? Czy gdyby na przykład zniknęło Słońce to przez ok 8min byśmy dalej odbierali jego promieniowanie, ale czy zaczniemy się oddalać też po 8 minutach? w tym samym momencie? dlaczego, co mają wspólnego fale grawitacyjne i elektromagnetyczne poza prędkością propagacji?

nie "czas gwiazdowy"

Też jesteśmy dumni z tego odcinka. Najważniejsze, to chyba wypowiedź inż. Szychlińskigo, że absolutną miarą czasu jest przesunięcie mikrofalowego promieniowania tła ku czerwieni :)

vampuk48 tak istnieje. to czarna dziura.

poważny problem !

Czas określa z jaką maksymalną prędkością może dokonać się zmiana.

Nie mam czasu się nad takimi sprawami zastanawiać...🙂

przeczytaj np w Wikipedii: pl.wikipedia.org/wiki/Datowanie_radiow%C4%99glowe Istotne tu jest kalibrowanie krzywej, bo prokucja izotopu C14 nie jest jednostajna. Czs połowicznego rozpadu C14 jest zbyt krótki by datować w odległych epokach geologicznych. W dłuższych okresach stosuje się np. tlen O18.

To już wiedziałem, ale dzięki za potwierdzenie ;)

koza.if.uj.edu.pl/files/d4f25be9c5671a186df90500fc9485c3/01%20Metoda_C14.pdf

AAAAAle tu zgaaadzam się. A teraz co/czym konfiogurujemy ten zegrar ? Czytanie z pńi ?? Liczenie słoii w drzewie ?EPIC FAIL...

Zadajesz bardzo dobre pytania. Zapomnij w co wierzysz. Światło, czyli fala elektromagnetyczna propaguje w czasoprzestrzeni, przenosi informację o zmianie entropi atomu. Czas jest nieruchomy, on nie płynie, on ogranicza prędkość zmiany entropi.

jest w tvp info czy jak to sie teraz nazywa

Bo w Polsce większości ludzi to nie interesuje.

Głosujcie na naukowców a nie na polityków

Po prostu ich już nie widzimy. Wielkość Wszechświata ocenia się na 46 miliardów lat świetlnych, a my widzimy tylko jakieś 15 miliardów. Co więcej, galaktyki, które obecnie są na granicy widzialnego Wszechświata po prostu przestaną być dla nas widoczne i z czasem będziemy dostrzegać mniej i mniej, aż zostanie w naszym zasięgu tylko Gromada lokalna.

Czas w czarnej dziurze nie zatrzymuje się dla obserwatorów..... czyli zaraz zwariuję. Ale serio, przecież czas ulega takiemu samemu zakrzywieniu jak wymiary liniowe.

A może odwrotnie? Prędkość propagacji informacji (światła) jest ograniczeniem czasu odbioru/uzyskania tej informacji?

@@Astronarium Nie. To co nazywamy czasem, nie jest jego upływem, ale ograniczeniem prędkości propagacji informacji. Informacja nie może się propagować szybciej od tzw. "prędkości światła", nawet przy wykorzystaniu splątania kwantowego, bo to czasoprzestrzeń nakłada to ograniczenie prędkości propagacji informacji, a nie propagująca informacja, o zmianie stanu kwantowego elektronu, jak to ma miejsce w przypadku fali elektromagnetycznej.

Jest jeszcze jeden problem z tym związany.... informacja nie musi mieć masy, ale energia elektronu ulega zmianie po adsorpcji czegoś, nie wiadomo czego, a nazywanego fotonem, bo jak foton może przenosić energię, czyli masę i poruszać się z "prędkością światła" ? Moja hipoteza jest taka, że elektron energię pobiera i oddaje do pola Higgsa, a foton jest "insuliną", informacją, która to określa. Foton jako kwant informacji, może być bezmasowy .

No to wymiękam... Jestem astronomem, nie fizykiem kwantowym. Ale zobacz odcinki ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-2-qapHoQSOg.html i ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-E3DKrtD48H0.html

@@Astronarium Foton nie ma wbudowanego motorka, który pozwala mu poruszać się z taka a nie inną prędkością w określonym środowisku. To czasoprzestrzeń nakłada to ograniczenie, a nie fotony. Fotony w pustej czasoprzestrzeni poruszają się z prędkością graniczną na jaką pozwala czasoprzestrzeń. Czasoprzestrzeń tworzy arenę zjawisk, a fotony są informacją o zmianie stanu kwantowego elektronu. Problem z fotonem polega na tym, że jeżeli przenosi energię, to ... nie może poruszać się z prędkością światła, bo energia jest równoważna masie, a więc energia/masa fotonu musiałby być nieskończona. Elektrony mogą pobierać energię z pola Higgsa, a fotony przenosić jedynie informację, o wartości. W/g teorii ciała tak uzyskują masę, a masa jest równoważna energii.

Jeśli dobrze pamiętam, to było chyba takie tłumaczenie, które mówiło, że przemieszczanie się w przestrzeni jednocześnie spowalnia przemieszczanie się w czasie... Ja to rozumiem w ten sposób, że na przemieszczenie się w czasoprzestrzeni mamy określoną liczbę jednostek, i jeśli wykorzystamy je na przemieszczenie się w przestrzeni, to nie możemy ich wykorzystać na przemieszczenie się w czasie. Ale ja jestem humanistą, więc całkiem możliwe, że dla fizyków to jest jakaś herezja.

Nie przemawia to do mnie. Będę musiał spytać gdzie indziej.

ciężko to zrozumieć bo wszędzie otacza nas rzeczywistość trójwymiarowa (długość, szerokość, wysokość), a tutaj dochodzi czwarty wymiar - czas. Czas jest ściśle powiązany z przestrzenią - nie ma czegoś takiego jak czas, jest czasoprzestrzeń. Czas w różnych ośrodkach płynie inaczej bo jeśli na czasoprzestrzeń działa grawitacja, to działa ona i na czas (spowalnia go) i na przestrzeń (przyciąga ją).

Co w tym do zrozumienia? To kwestia zaakceptowania faktu. Czas jest zależny od masy i szybkości ruchu obiektów. Jedziesz autem 60 na godzinę, ktoś mija cię 100 na godzinę, obaj czujecie, że mijacie się jakby było 160 km/h, ale ktoś kto stał w tym punkcie obok widzi jak było. Tutaj jest podobnie tylko, że właśnie przy dużo większych prędkościach i masach zauważa się jeszcze względnie upływ czasu. Ten kto jechał szybciej, postarzał się trochę wolniej względem obserwatora. Teoria nazywa się teorią względności bo właśnie chodzi o to gdzie i kiedy się znajdujesz. Jako humanista powinieneś zrozumieć, że świat nie jest taki jakim go widzisz, a jakim go pojmujesz wg własnego wyobrażenia, że taki jest.

Jeden pracownik wykonuje tą samą pracę wolniej a drugi szybciej. To coś w tym stylu

Zobaczysz za tydzień w najnowszym odcinku.

GPS jest tego nieustannym dowodem.

Paris Music. Jest napisane w tyłówce.

TVP i PTA. Wszystko jest w tyłówce.

Twój komentarz powinien mieć mnóstwo lajków. Zastanawia mnie, ze inni ludzie nie myślą w ten sposób jak my tutaj.

Akurat są równie dobre, a nawet lepsze zagraniczne kanały (np. PBS Space Time, ale wymaga dobrej znajomości angielskiego i orientacji w fizyce).

W miliony to idzie muzyka disco polo ;-)

Część odcinków już ma

Nie mam odwagi podejmować dyskusji. Może powtórzę opinię Richarda Feynmana: - Czas to jest to co się dzieje, nawet kiedy nic innego się nie dzieje.Będziemy jeszcze do tej tematyki wracać w kolejnych Astronariach.

@@Astronarium Ależ ja się zgadzam z tą opinią, pomimo że ona precyzyjnie nie definiuje samego czasu to mówi tak na chłopski rozum. Problem w tym że obecne zegary które posiadamy i uważamy je za szczyt techniki, kiedyś będą dla nas równie archaiczne jak dziś są chronometry. Mnie interesuje wasza opinia na temat mojej teorii że grawitacja nie tyle wpływa na upływ czasu i jego zmianę co na samo urządzenie pomiarowe czyli zegar atomowy, według mnie to na to urządzenie wpływa grawitacja a nie na sam czas a właściwie na jego upływ.

Nie, to grawitacja działa na czasoprzestrzeń. Zegary optyczne - jeden z kilku na świecie znajduje się w Toruniu - są całkowicie niezależne od grawitacji. Próbuje się ich użyć do detekcji ciemnej materii. Był taki artykuł Beaty Zjawin w Uranii 5/2017www.urania.edu.pl/urania/urania-nr-5-2017.html, niedługo będzie kolejny. Z tematem spróbujemy się też zmierzyć w Astronarium.

@@Astronarium Więc sam widzisz, tym zegarem optycznym tylko potwierdziłeś to czego ja się domyślałem, a doszedłem do takich wniosków na podstawie analizy logicznej, skoro te zegary optyczne są całkowicie niezależne od grawitacji, to znaczy że czas również jest całkowicie niezależny od grawitacji a właściwie to upływ czasu. Czyli ktoś tam przyjął błędne założenia, Twoja informacja o zegarze optyczny potwierdziła moją teorię i jednocześnie wykazała że siła oddziaływania grawitacyjnego ma wpływ na urządzenie pomiarowe zwane "zegarem atomowym", a jednocześnie dała ciekawą informację że oddziaływanie grawitacyjne ma wpływ na fizykę cząstek elementarnych, prawdopodobnie zbliżają się lub oddalają orbity elektronów od jądra atomu pod wpływem zmiany siły oddziaływania grawitacyjnego. Siła oddziaływania grawitacyjnego to taki skrót myślowy, ja to nazwał bym "gęstością" grawitacji.

No niezupełnie, bo te optyczne "chodzą" dokładnie tak jak wszystkie inne tylko trochę precyzyjniej.

Co masz na myśli? W średniowieczu nie było telewizji i internetu.

Co powoduje, że prędkość ruchu w czasoprzestrzeni jest ograniczona?

Zobacz nowe odcinki (od chyba 78.) - już mamy nowy wzór tzw. wizytówki.

Prawo Hubble'a mówi, że tempo ekspansji mierzone stad i teraz jest proporcjonalne do odległości. Faktycznie jednak tempo ekspansji kiedyś było większe niż "tu i teraz" bo spowalnia ją grawitacja. Ale spowalnia ją mniej niżby wynikało z samej masy, bo przyspiesza ja ciemna energia. Nie namieszałem?

@@Astronarium Czasoprzestrzeń ekspanduje w takim samym tempie, w całej swojej objętości, zarówno lokalnie, jak i globalnie. Nie jesteśmy jakimś szczególnym obserwatorem, w punkcie zero, z którego rozpoczęła się ekspansja czasoprzestrzeni. Zjawisko przesunięcia ku czerwieni rośnie wraz z czasem propagacji fali w czasoprzestrzeni i pokazuje jak bardzo czasoprzestrzeń w tym czasie się rozrosła, a nie wynika z ruchu w samej czasoprzestrzeni względem obserwatora.

Krelo Kapten : także wg bezrobotnych?

Krelo Kapten : także wg bezrobotnych?

Tak! Im dłużej żyją na bezrobociu, tym więcej kasy z socjalu zabiorą.

Czas jest cenniejszy...

To jest teoria oparta na kosmogonii hinduistycznej. Wszechświat rodzi się z interferencji, z dźwięku, następnie ewoluuje i podlega całkowitej destrukcji podczas szalonego tańca zniszczenia Shri Shivy. Kreator - Brahma, Ten który podtrzymuje całe istnienie- Shri Vishnu, i Ten, który tańczy na zgliszczach Wszechświata- Sri Shiva. W hinduizmie nie mają problemu z ewolucją i wiekem Wszechświata, postrzegają Boga jako Tego w którego ciele wszechświaty wirują jak pył. Po unicestwieniu Wszechświata Kreator zapada w sen i unosi się na bezkresnym morzu, które sam z siebie wykreował. Ludzie sobie to kiedyś tak ładnie tłumaczyli, nawet matematyka w hinduizmie jest uduchowiona, a to oni ją wymyślili. :)

@@paparitual8836 Tak, to piękne jeśli chodzi o system filozoficzny z Indii, podobnie jest z buddyzmem (może się mylę, ale wg buddyzmu też jest Brahma i jest najczystszą istotą, ale nie stwórcą) . Ogólnie super, kiedy takie wierzenia pokrywają się z nauką. Dobrze kiedy z różnych źródeł można dojść do tych samych wniosków.

"Wielki Wybuch", to jest niewłaściwe określenie, bo sugeruje, że miała miejsce jakaś eksplozja. Proces narodzin Wszechświata przebiegał etapami, począwszy od ekspansji pustej czasoprzestrzeni, a skończywszy na kondensacji materii. Wszechświat nie jest eksplodującym granatem, bo energia wybuch spada, a energia Wszechświata ... rośnie. Czasoprzestrzeń ekspanduje, a materia wraz z nią, w całej objętości z tym samym przyspieszeniem, zarówno lokalnie, jak i globalnie. W tym cieście jest 5% maku i rodzynek 20 parę ciasta, a reszta to .... ujemne ciśnienie. :D

@@paparitual8836 energia wszechświata nie może rosnąć. Ilość energii jest stała. Zwiększa się prędkość rozszerzenia wszechświata. W wielkim wybuchu pojawiła się czas i przestrzeń, materia i antymateria, uwolniły się duże pokłady energii. Doszło do anihilacji po zderzeniu materii i antymaterii I to wszytko trawło ułamki sekund.

Masz dowód na to co piszesz?

Są już takie zegary, które są stabilizowane sygnałami pulsarów. pl.wikipedia.org/wiki/Zegar_pulsarowy

Ale to nadal jest pomiar zmiany entropii w czasie, a nie samego czasu.

@@paparitual8836 Wiem że są ale jeszcze są mało popularne więc wiedza na ich temat też nie jest duża. W Polsce również są już takie zegary, jeden jest w Gdańsku.

@@sp5mxx Zastanawia mnie jednak, jak na propagację sygnału z pulsara wpływają deformacje czasoprzestrzeni? Fale grawitacyjne propagujące przez czasoprzestrzeń, to jej deformacje, więc sygnał z pulsarów też ulega tym deformacjom....

@@paparitual8836 Papa, zamiast się zastanawiać zbadaj to albo chociaż przeprowadź eksperyment myślowy, samo zastanawianie może nie przynieść odpowiedzi.

Mówimy o ruchu wirwym. Ziemia zwalnia (doba prawdziwa się wydłuża), a Księżyc się oddala. W szkole nie mówi się o tak wolnych i niewielkich zmianach.

@@Astronarium w szkole się mówi , że 2+2=4 ... zdanie z filmu 4:38 "musimy nanieśc pewna poprawkę wynikajacą z niejednostajności ruchu ziemi względem słońca" kultury sprzed tysięcy lat chyba były strasznie zaawansowane , skoro potrafiły "obliczyć" tak niewielką zmianę, o której piszesz... to w kocu ruch jest jednostajny czy niejednostajny?

@@terranova158 Doucz się, to będziesz wiedział o co chcesz spytać, bo na razie jeszcze tego nie wiesz.

To format telewizyjny: 23 minuty. No to ile godzin ma doba? Naszym zdaniem, średnia doba słoneczna ma 24 godziny średnie słoneczne (UT) , doba gwiazowa 24 godziny gwiazdowe. Nic dodać nic ująć.

nasza doba ma 24h. doba na innej planecie będzie miała więcej/mniej godzin. tobie się chyba z minutami pomyliło. ale to stąd raz na 4 lata masz jeden dzień więcej w roku, żeby wyrównać.

Doba ma tylko 24 godziny a powinna mieć 48 bo zawsze jest za mało zrobione ;-)

Ma tyle w systemie 15-kowym, a ile w 10-siętnym?

Rzeczywiście, może lepiej byłoby powiedzieć "kwantowych".

@@Astronarium Dziękuję, pozdrawiam, życzę wielu dalszych świetnych programów.

Sorki, nic nie rozumiem :-(

Troll

Powiedz coś więcej bo ci nie wyszło.

W nowych odcinkach (od 77. ) zmieniliśmy format tzw. wizytówek.