No video :(

Dlaczego rzeki w Polsce tak często skręcają "w lewo"? 🗺️ Motyl i Globus #30

Подписаться 15 тыс.

Просмотров 27 тыс.

50% 1

Jak w tytule. Oczywiście może być też Dlaczego rzeki w Polsce tak często skręcają na zachód, albo północny zachód. Niewiele brakowało a Wisła czy Odra płynęłyby do Niemiec. Dlaczego?
Partnerem i patronem medialnym IV serii programu jest serwis GeekWeek: geekweek.inter...
Zapraszam na mój fanpage - / motyliglobus
Subskrypcja kanału - bit.ly/subskryb...
Drugi kanał (podróżniczy) www.youtube.co....
instagram - wedrownemotyle
Kontakt - motyliglobus@gmail.com
#MotyliGlobus #Geografia #mapy
Inne odcinki:
Państwa które utraciły dostęp do morza: • Duże państwa, które ut...
Specyfika Kanału Sueskiego i alternatywy: • Specyfika Kanału Suesk...
Komu jest na rękę, że Arktyka się topi? • Komu jest na rękę, że ...
Besta ze Wschodu • Mroźna "Bestia ze Wsch...
Kraje SO CLOSE: • Kraje SO CLOSE. Co łąc...
Najbardziej wpływowe porty morskie: • Wyjątkowe i najbardzie...
Najważniejsze tunele podmorskie • Największe tunele podm...
Dlaczego polskie wsie mają tak długie pola? • Sułoszowa: Sławna wieś...

Опубликовано:

25 дек 2021

Ссылка:

Скачать:

Готовим ссылку...

Добавить в:

Мой плейлист

Посмотреть позже

Комментарии : 88

@tomaszzapaa6756 2 года назад

Równie ciekawy jest górny bieg Wisły, który akurat aż do Sandomierza kieruje się na wschód. Kiedyś Kotliny Podkarpackie odwadniane były w kierunku Morza Czarnego przez pra-Dniestr. Pozostałością tego jest szeroka Brama Przemyska na naszej wschodniej granicy. Rzeka płynęła też bardziej na południu tworząc widoczną jeszcze miejscami poniżej progu pogórzy rynnę. W niej położony jest np. Tarnów albo Rzeszów. Dopiero potem liczne dopływy karpackie zepchnęły tą starą rzekę na północ pod skraj Wyżyny Małopolskiej. Ale do dziś rynna podkarpacka to ważny szlak komunikacyjny którym biegnie główna droga i linia kolejowa z Krakowa aż do Lwowa. Notabene rzeka którą nazywamy Wisłą ma źródła pod Baranią Górą, bo tak wynika z tradycji i kwestii kulturowych. Gdybyśmy oceniali według parametrów ściśle geograficznych to główna rzeka powinna mieć źródła pod przełęczą Użocką (jest dłuższa i ma większy średni przepływ) i nazywać się w takim razie Sanem.

@eqramer 2 года назад

ale Wisla jest znacznie szersza od Sanu w miejscu polaczenia obu tych rzek.

@ppkbtb 2 года назад

O zakręcie przy Bydgoszczy przekonałem się kiedyś organoleptycznie. Płynąłem Wisłą kajakiem. Przywiało z centralnie zachodu. Zrobiło mega falę i wylądowałem w Solcu Kujawskim. Brakowało 10 km, do Fordonu właśnie, by skryć się za zachodnim jej brzegiem i spokojniutko kontynuować podróż.

@MrJadar222 2 года назад

Dziękuję za ten odcinek. Ja bardzo lubię geografię fizyczną, zatem miło mi będzie oglądnąć film z tej dziedziny ;)

@szymondziak9627 2 года назад

Zasubskrybowałem, dałem łapkę w górę, a teraz piszę ten jakże długi i bardzo złożony komentarz dla zasięgu. Pozdrawiam wszystkim widzów bardzo serdecznie.

@szaasz6007 7 месяцев назад

Bardzo ciekawie Pan opowiada. Poleciał sub.

@marunio1 2 года назад

Swietnie prowadzisz dialog.Milo słucha się kogoś,kto nie duka. Przy okazji dowiedziałem się coś nowego. Wiedziałem tylko o zlewniach bałtyckich i Morza Czarnego i wytyczaniu w przeszłości granic państw.

@kubakierdaszuk9089 2 года назад

Dobre uzupełnienie szkolnej wiedzy. Może warto abyś opowiedział o pozostałościach lodowców górskich w Tatrach i Karkonoszach?

@MotyliGlobus 2 года назад

Daaawno dawno temu nagrałem nawet o pozostałości pod Babia Góra ;)

@adampolak5274 2 года назад

Wow! Mega ciekawie opowiedziałeś o genezie kształtu polskich rzek. Gratulacje!

@maciejkwiatkowski7558 2 года назад

Prosimy więcej o geografii fizycznej! Tematy które by nas zapewne zainteresowały, to pamiątki w naszym krajobrazie po lodowcach ( a propos większość jezior rynnowych też układa się po osi północno-zachodniej). Kolejny arcy-temat to ruchy górotwórcze, te alpejskie które nam wyniosły Karpaty, ale też wcześniejsze ( ich geneza z płytami kontynentalnymi w tle)... no i "ostatnie, ale nie takie ostatnie" to strefa T-T...która znowu, przecina Polskę z południowego wschodu na północny zachód. My coś mamy z tym skosem...

@filipanio8967 2 года назад

Jak zwykle, niezwykle interesujący odcinek. Poproszę o wyjaśnienie orogenez i tego czy były 3 czy więcej. Od czego zależy nazewnictwo, jakie to były okresy ich trwania i jaką wysokość miały kiedyś wzniesienia na Kaszubach i Góry Świętokrzyskie. ❤️

@argongas3536 2 года назад

W sumie takie pytanie, tyczy się to innych rzek w centralnej Europie? Bo Łaba i Ren też tak sobie skręcają ku zachodowi, mam wrażenie, że rzeki uchodzące na północnym brzegu naszego kontynentu skręcają sobie na zachód. W pierwszej chwili myślałem, że to raczej siła Coriolisa, i woda jak dzień porusza się ze wschodu na zachód, bo Ziemia kręci się z zachodu na wschód.

@kundeleczek1 2 года назад

Potrzebujemy serii o zlodowaceniach i o ich wpływie na geo morfologię Polski. Oraz coś o tym, gdzieś znaleść wychodnie przed czwartorzędowe na niżu. Mogę pomóc w tym ostatnim, bo jestem łowcą takich miejsc.

@pioko17 2 года назад

W albumie Polska Niezeykła o województwie zachodniopomorskim przeczytałem ciekawą teorię, że Prawisła była bliska przejścia przez przełom jeszcze w innym miejscu, w okolicach Strzelec Krajeńskich do rzeki Płoni. W ten sposób Szczecin stałby się miastem leżącym przy ujściu dwóch największych rzek w Polsce. Nie wiem, na ile prawdziwa jest ta wersja. Pozdrawiam ze Szczecina. ;)

@jacfis548 2 года назад

Bardzo fajne ciekawostki.

@ggnagognagoma2462 2 года назад

dawno dawno temu przy wierceniu studni chłonnej wiertło wyciągnęło z pokładów grubego żwiru kawałek drewna w kształcie kawałka deski . Dziś to kilka kilometrów od Odry

@mariusjasinski8274 2 года назад

Super dzięki za ten świetny program

@marekmareckionline8493 2 года назад

przydał by się film - przewidywania - do którego roku Gdańsk będzie istniał ;)

@tonyhowk7507 2 года назад

🤣 póki Polska,Rosja,Niemcy,nie zginęły

@BodziuRat 2 года назад

Świetny materiał, wiele ciekawych rzeczy dowiedziałem się dlatego też zostawiam subskrybcję. Mam pytanie odnośnie Żuław i okolic oraz to co pan mówił na temat "bryły" lodu, która tam pozostała. Mianowicie delta powstała na wskutek rozlewania się w tym miejscu Wisły (tak w skrócie) ale czy też miało to coś wspólnego z pozostałym na tym terenie kawałkiem lądolodu? Bo mogę snuć wniosek, że ciężar lodu mógł odcisnąć w tym miejscu zagłębienie, a Wisła a właściwie jej ujście i spowolnienie jej biegu, spowodowało powstanie delty. Pozdrawiam z Gdańska.

@jacekwalkowiak8770 2 года назад

Pra amazonka też kiedyś upływała do oceanu spokojnego

@AARTpl 2 года назад

Bardzo lubię takie odcinki, wbrew temu co się może wydawać nawet bardziej niż takie o 'geografii administracyjnej'. Przy okazji daję też znać, że zawarty w opisie link do drugiego kanału nie działa. Ten do subskrypcji kanału również.

@map7013 5 месяцев назад

Ciekawy odcinek i spojrzenie na rzeki. Z tego co pamiętam z fizyki morza na skręt rzek ma wpływ siła Coriolisa związana z ruchem obrotowym ziemi. Informacja taka została pominięta czy faktycznie w wypadku rzek Polski nie ma wpływu?

@przemm1874 2 года назад

To było super!

@maciejsieracki2429 2 года назад

Pytanie czy na tych "kolanach" tez nie było identycznej sytuacji jak w wypadku wisły i jej kolana czyli także te rzeki wcześniej ujścia miały wzdłuż poprzednich lądolodów na terenie zachodnim a potem gdy lądolód sie cofał nagle nastąpił zwrot w kierunku rzek które były juz bardziej na północ a wcześniej spływały z lodowca. Na tych kolanach mozna by "narysować" pewnie pradoliny pra rzek ujścia Odry, czy Warty ale poniewaz zlodowaceń było wiele to tez pewne ślady mogły byc zakryte następnie zlodowaceniami, mogło ten układ sie zmieniać co kilkaset lat i teraz to co mamy jest tylo suma tych zmian.

@Glemigobles 2 года назад

Bardzo ciekawy filmik, można się wiele dowiedzieć😊 Chociaż parę razy wkradł Ci się błąd np. w 10:47 mówisz, że Wisła nie skręca o 90 stopni ale o 120. A przecież na mapie widać kąt ostry a kąt 120 to kąt rozwarty. Wydaje mi się, że odejmujesz od 180 i dlatego takie cuda wychodzą bo według mnie to będzie raczej ok. 60 stopni😉 Dlatego jeśli skręca o 60 stopni to kąt zaznaczony strzałkami to będzie 300 stopni 😁

@Mattijjah85 2 года назад

Jak dla mnie bardzo ciekawy odcinek - z chęcią obejrzę więcej! :)

@k.onyszkiewicz 2 года назад

Co według Ciebie najbardziej wpływa na umiejscawianie źródła rzeki? Odległość w lini prostej od źródła, długość rzeki, przepływ? Pytam na przykładzie Soły, która oficjalnie nie ma podanego źródła , a zaczyna się na mapie w miescu połączenia dwóch potoków. Dlaczego nikt nie chce roszczygnąć gdzie powinno być umiejscawiane źródło Soły? Na przykładzie Wisły możemy wnioskować, że przepływ wody ma większe znaczenie, Wisła łącząc się z Pszemszą niesie więcej wody, niż łącząca się niecałe 2 kilometry dalej Soła. Soła w lini prostej jest dalej od ujścia, niż Wisła i gdyby zakładać, że nie zaczyna się dopiero po połączeniu dwóch potoków górskich jest dłuższa od Wisły do połączenia obu rzek.

@MotyliGlobus 2 года назад

Przepływ to dobry trop. Bardzo możliwe że gdyby nie Przemsza to Źródła Wisły byłyby koło Rycerki

@k.onyszkiewicz 2 года назад

@@MotyliGlobus No właśnie, też o tym pomyślałem, 2 kilometry a tyle zmieniają. Dzięki za odpowiedź.

@dominikpolewski 2 года назад

Czemu reupload? Juz o północy widzialem 😅

@MotyliGlobus 2 года назад

To był jakiś błąd YT :( miał być o 10:00 i nie w wersji beta

@cefotaksym3 2 года назад

Bardzo dobry program.

@jasiu_psota 2 года назад

Dla 700 ludzi, którzy to obejrzeli, warto było opowiadać :-)

@MotyliGlobus 2 года назад

Nawet 1000 zaraz :)

@Luksusowy91 2 года назад

@@MotyliGlobus Ja widzialem jeszcze w wersji BETA ;p

@888waldi 2 года назад

@@MotyliGlobus Ten lądolód to nie narastał , tylko masy lodu z bieguna dostały dużym kamieniem i popchnięta pęknięta ściana Barentca (??) Wysoka na 900 metrów nad wodą zaczęła dryfować w stronę równiką i dosłownie ścierać ląd ( stąd tyle czarnoziemów na Ukrainie) w Krakowie to zeszlifowało trzy ery geologiczne ale Warszawy już to głebokie szlifowanie minęło. To się musiało szybko w miarę dziać bo czoło lodowca wepchnęło wodę słoną do Wieliczki , Bochni , Kłodawy . A że wulkany tu były to odparowana woda utworzyła złoża soli. Kto przeżył mieszkał pod lodem ( jak pod kloszem) stąd białą ( przeźroczystą) skórę mamy taką adaptacja do zaistniałej sytuacji .

@krzysztofleszczynski1241 2 года назад

Dzięki! B.lubiłem g. fizyczną- takie łagodne wchłanianie, co gdzie i kiedy. Nienawidziłem¿¿¿gospodarczej???ile kto czego🤩😅Dzięki za program Pozdrawiam!!!

@anitaprzyby3018 2 года назад

fajny film

@jerzypaa8354 2 года назад

Super 👌🏾❤️

@majaplatyna9689 2 года назад

Coś podobnego 🤔 ciekawe tak też mnie zastanawiało wyjaśnił Pan ...bardzo ciekawe no..no..👍🇵🇱

@zwykysmieszek6225 2 года назад

Nawet taka mała rzeczka co przepływa przez moje miasto skręca w lewo do odry

@ricardomatuszewski2835 11 месяцев назад

ciekawe ! a tak przy okazji / zacznijmy rozmowe /// drogi ekspresowe ( muszą dać miejsce dla lokalnych małych biznesów'' dla regionalnej kuchni '' dla regionalnego rzemiosła'' kultury i sztuki itp .. dla podróżnych okazja by zapoznać się z bogactwem i różnorodnością Regionów i zajrzenia głębiej '' szansa na nowe kontakty kulturalne, gospodarcze itp. Międzynarodowe kołchozy będą wciskać towary międzynarodowych kołchozów- a to nie jest prawdziwa Polska........ w Hiszpanii takie zlekceważenie potrzeby zarobiania na życie przez lokalną społeczność skończyło się biedą i wyludnieniem. Nawet w tv mają o tym cykliczny program ''pusta Hiszpania''

@stanisawjahokowski3632 2 года назад

A myślałem ( ba , byłem pewien !) , że "lewoskrętność" rzek płynących na północ naszej półkuli wynika po prostu z siły Coriolisa, czyli zachowania pędu mas wody nabytego za sprawą ruchu obrotowego Ziemi w niższych szerokościach, a płynących na północ w szerokości wyższe. Skutkiem czego brzegi zachodnie są strome i podmywane, a wschodnie to pozostałości łach i pozostawionych , zarośniętych płycizn. Siłą rzeczy, wyszukiwanie nurtu bardziej"w lewo" jest naturalne, a te gwałtowne korekty na wschód wymagają uzasadnienia w geomorfologii. Swoją drogą, czoło ustępującego lodowca jest naturalną drogą spływania powstałej wody , nieważne, czy w lewo, czy w prawo. Ponieważ to czoło się cofa , rzeka taka "przeczesuje" teren, pozostając trwale tylko tam, gdzie lodowiec mniej zostawił po sobie skał, piasku i glin .Gorąco pozdrawiam.

@MotyliGlobus 2 года назад

Z pozoru tak mogłoby być. Ale siła Coriolisa nie ma nic wspólnego z kierunkiem rzek. Większość największych rzek północnej półkuli płynie na wschód lub pd wschód: Wołga: Dniepr, Dunaj, Don, Missisipi/Missouri, Wawrzyńca. Natomiast kierunki przepływu mas wodno-atmosferycznych na naszych szerokościach w dominującej części to północny-wschód

@stanisawjahokowski3632 2 года назад

No, tak, fatalnie się pomyliłem, nawet z pozoru nie mogło by tak być. Siła Coriolisa działa odwrotnie, skłaniałaby raczej do prawoskrętności, jak ruch powietrza wokół wyżu. Przepraszam za nie przemyślany wtręt..

@MotyliGlobus 2 года назад

@@stanisawjahokowski3632 nic się nie dzieje. Ja w pierwszej chwili przygotowując program też o tym pomyślałem. Ale po zweryfikowaniu odpuściłem ten wątek.

@tomaszgolabek78 2 года назад

Na północnej półkuli jest tendencja do lewoskrętu a na południowej do prawoskrętu. Udowadnia to też wahadło Foucault’a

@przemakk 2 года назад

Odnośnie do 15:25. Czy to oznacza, że Warta w okolicach Załęczyńskiego Parku Krajobrazowego będzie w bardzo odgległej przyszłości dążyć do skrócenia sobie biegu i przecięcia Parku?

@MotyliGlobus 2 года назад

Raczej nie. Ale zobaczę w geoportalu i upewnię się jak wygląda tam sieć hydro

@ggnagognagoma2462 2 года назад

na razie od ok 50 -ciu lat mamy pogłębiającą się suszę. Jako dzieciak latem codziennie czy co drugi dzień bywała burza jak tydzień bez opadów to święto

@aleksandergasienica6641 2 года назад

a co z kierunkami waryscyjskimi widocznymi wyraźnie w budowie tektonicznej Polski? one nie mają wpływu na biegi rzek w Polsce?

@MotyliGlobus 2 года назад

Wiesz co długo nad tym myślałem i moim zdaniem ma on wpływ. Być może dlatego Wisła tak mocno napiera na północ po minięciu Sandomierza

@PeterSchank-rp3qo 8 месяцев назад

Naciagany tytuł. Ladolod kieruje rzekomo rzeki na lewo a Wisłę skierował na prawo. Tylko nie mówcie ze wyjatek potwierdza regułe bo wyjatki ośmieszaja reguły i de facto to powiedzenie mało kto rozumie. Rzeki generalnie kierowane sa nie przez ukształtowanie terenu a ladolody czasami zdołały coś tam zmienić - tylko w pewnych .miejscach. gdy wystapily pewne okoliczności

@axolp 2 года назад

A co z siłą Coriolisa? Ona chyba również miała i ciągle ma jakiś wpływ na to?

@Saint0076 2 года назад

Uśredniając ogólnie nizinna Polska na wschodzie jest trochę wyższa niż na zachodzie i wyższa na południu niż na północy. Oczywiście znajdziemy tu wiele takich wysp które wyłamują się z tego schematu ale większe rzeki omijają te wyspy.

@arturrudolf9389 2 года назад

Glofsztrom ociepla a wiatry są zachodnie, czyli marcowe topnienie lodu najwcześniej zdarza się na zachodzie.

@Claudel1990 2 года назад

To nie hipotezy, tylko pewniaki, taka gigantyczna zmiana kierunku Wisły zmienilaby calą historię, a nie tylko powstania Torunia. Nawet Krzyzaków i Polaków by nie było. Byliby jacyś Słowianie o innej nazwie inaczej wymieszani z sąsiadami. EFEKT MOTYLA.

@emteiks 3 месяца назад

to samo stało się z Odrą?

@arturzwolicki4826 2 года назад

Mała rzeka Mątawa wypływa niedaleko Nowe go i płynie na południe przez 50% biegu po czym skręca na wschód i płynie na północi po drugiej stronie Nowe go wpada do Wisły pierwsze 50% rzeką górska jak zawraca staje się niziną 😁

@tonyhowk7507 2 года назад

Ciekawe

@blisiak5288 2 года назад

Czy są rzeki z dwoma dużymi ujściami dość oddalonymi od siebie. Czy mogła by istnieć rzeka Prawisła mające ujście w zatoce gdańskiej i pod Hamburgiem. To by było cos dla rozwoju państwa Polskiego. Polska w Wisła z ujściem pod Hamburgiem od razu ciążyła by naturalnie na zachód.

@MotyliGlobus 2 года назад

Niestety nie ma takich rzek z tak daleko od siebie położonymi ujściami

@blisiak5288 2 года назад

Idąc dalej w fantazje można by sobie wyobrazić obszar na przykład zbliżony do terenów Iraku. ( Tygrysu i Eufratu ) z tym że Eufrat wpada do Zatoki Perskiej jak to jest obecnie, a Tygrys 2 zaczyna bieg niedaleko Zatoki Perskiej kończy w Morzu Śródziemnym. Czyli dwie duże rzeki płynące równolegle i dość blisko, ale płynące w przeciwnym kierunku i wpadające do innych mórz. Dwie autostrady idealnie komunikujące państwo w obu kierunkach. Niestety na świecie nie ma takich sytuacji na taką skale bo np. "równoległość " płynących rzek Ren i Dunaj jest dość krótka a rzeki w tym miejscu są niewielkie na tym odcinku i teren pomiędzy nimi chyba zbyt górzysty. Jest eszcze Mekong i Jangcy ale chyba zbyt górzyście i Rodan i Loara tu już lepiej . Choć świat ma też inne ciekawostki takie jak np: skrzyżowanie rzek Nielby i Wełny.

@letniakuchnia6065 2 года назад

szkoda że taka przerwa między odcinkami

@MotyliGlobus 2 года назад

Ale którymi? Teraz były aż trzy

@edwardosowski3430 2 года назад

Jak to jest że widzimy księżyc i słońce oddalone o mil km a nie widzimy wierzchołka ziemi który jest na biegunie północnym około 10 tyś km od Polski?

@MotyliGlobus 2 года назад

Jakie miliony :) księżyc odległy jest o tysiące a nie miliony km. Jak się Pan uniesie na wysokość ponad 10 tys. km to na pewno dostrzeże Pan Biegun. Tak działa matematyka

@PanSmek 2 года назад

czemu tak długo tu było cicho?

@MotyliGlobus 2 года назад

Bo działałem na drugim kanale i podróżowałem. @Wędrowne Motyle

@ggnagognagoma2462 2 года назад

pomorza przedniego nie Niemiec północnych, no dobra dziś niesłusznie obowiązująca

@MotyliGlobus 2 года назад

Mam na myśli Meklemburgię-Pomorze Przednie razem z Dolną Saksonią jako Niemcy Północne

@robertws181 2 года назад

Bo do wschody złe wiatry wieją!

@arturrudolf9389 2 года назад

Bo Ziemia obraca się ze wschodu na zachód.

@piotrnowak1129 2 года назад

Dlaczego rzeki w Polsce tak często skręcają "w lewo"? Nie chcą na Wschód,też bym nie chciał!

@umetsunota8875 2 года назад

Kim jesteś z wykształcenia ... jak zarabiasz na życie .. zmywak w Anglii czy cos innego

@MotyliGlobus 2 года назад

Geografem i dziennikarzem. Pracowałem jako nauczyciel geografii na początku potem jako dziennikarz 11 lat. Obecnie wraz z żoną utrzymuje się z RU-vid bloga i pisania książek

@barbarbar1845 2 года назад

Rzeki już od dawna "wiedziały" aby płynąć zdala od czerowonej zarazy ze wschodu. Bardzo mądra Matka Natura.

@MotyliGlobus 2 года назад

Chyba że były Wołgą, Dnieprem, Dniestrem albo Donem :)

@PanLukash 2 года назад

Clickbait wymawia się klikbejt. Bait to po angielsku przynęta i wymawia się bejt, a nie jak bite - bajt. Edit Pomarudziłem na początku filmu, a potem z treści dowiedziałem się rzeczy, która mnie nurtowała ostatnie 30 lat. Dziękuję! Połowę życia mieszkałem na krawędzi doliny Toruńsko - eberswaldzkiej i nie miałem pojęcia skąd wzięły się te wzgórza na brzegach oraz płaska dolina z Notecią na środku. Teraz wszystko jasne :).